Một số chuyên đề dạy học theo năng lực học sinh THCS

Nhóm: 6 Trường THCS Cẩm Thạch – THCS Cẩm Lương
Tên thành viên: Phạm Thị Nga, Hoàng Ngọc Hùng – THCS Cẩm Thạch
 Vũ Đức Toàn, Phạm Phúc Tuyên, Lê Văn Sơn – THCS Cẩm Lương
CHỦ ĐỀ : HÀM SỐ BẬC NHẤT – TÍNH CHẤT VÀ ĐỒ THỊ
I. MỤC TIÊU : 
 Về kiến thức:
 - Hiểu khái niệm và tính chất của hàm số bậc nhất
 Về kỹ năng:
 - Biết cách vẽ và vẽ đúng đồ thị của hàm số bậc nhất : y = ax + b ( a 
II. NỘI DUNG : Chủ đề gồm các nội dung chính sau 
Hàm số bậc nhất và tính chất;
Đồ thị của hàm số y = ax + b (a ≠ 0);
III. BẢN MÔ TẢ YÊU CẦU CẦN ĐẠT QUA MỖI NỘI DUNG:
Nội dung
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng thấp
Vận dụng cao
Hàm số bậc nhất và tính chất
- Nhận biết được hàm số bậc nhất và các hệ số a, b.
Câu 1.1. Hàm số nào sau đây là hàm số bậc nhất? hãy xác định các hệ số a, b của chúng
-Xét được tính đồng biến hay nghịch biến của hàm số bậc nhất dựa vào hệ số a.
Câu 1.2. Trong các hàm số bậc nhất ở câu 1.1, hàm số nào là hàm số đồng biến; hàm số nào là hàm số nghịch biến? Vì sao?
- Xác định được giá trị của a (hoặc b), khi biết hai giá trị tương ứng của x và y và hệ số b (hoặc hệ số a)
Câu 1.3. Cho hàm số bậc nhất:
 y= ax+3, biết với x = 1 thì y = 2,5. Tìm hệ số a?
- Tìm điều kiện của tham số để hàm số là hàm số bậc nhất, là đồng biến 
(hoặc nghịch biến)
Câu 1.4. Với những giá trị nào của m thì hàm số sau là hàm số bậc nhất. Khi đó hàm số đồng biến hay nghịch biến?
Đồ thị của hàm số :
y = ax + b 
(a ≠ 0)
- Nhận biết được đồ thị của hàm số bậc nhất: 
y = ax + b (a ≠ 0) là một đường thẳng cắt trục tung tại điểm có tung độ là b; song song với đường thẳng y = ax nếu b≠ 0; trùng với đường thẳng 
y = ax nếu b = 0.
Câu 2.1. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy đường thẳng nào là đồ thị của hàm số bậc nhất?
Hình 1
Hình 2
Hình 3
- Hiểu được đồ thị hàm số bậc nhất là đường thẳng nên vẽ đồ thị cần xác định hai điểm thuộc đồ thị.
- Tổng quát : Biết xác định hai điểm P(0;b) và Q(;0)
- Khi điểm P, Q khó xác định thì biết chọn những điểm thuận lợi hơn (chẳng hạn những điểm có tọa độ nguyên)
Câu 2.2. 
Tìm tọa độ giao điểm của đường thẳng y = x – 2 với trục tung và trục hoành.
- Vẽ được đồ thị hs:
 y= ax + b 
(a ≠ 0)
- Tìm hệ số a (hoặc b) khi đồ thị hàm số đi qua 1 điểm cho trước.
Câu 2.3. Vẽ đồ thị của các hàm số sau:
Câu 2.4. 
Biết rằng đồ thị hàm số
 y = ax + 5 đi qua đi điểm 
A(-1;3). Tìm a và vẽ đồ thị của hàm số với giá trị a vừa tìm được.
- Biết cách vẽ cùng lúc nhiều đường thẳng trên mặt phẳng tọa độ.
- Tìm được tọa độ giao điểm của hai đường thẳng.
- Xác định công thức của hàm số khi biết hai điểm thuộc đồ thị hàm số.
- Định dạng hình và tính diện tích hình tạo bởi các đường thẳng trên cùng một mặt phẳng tọa độ. 
Câu 2.5. Xác định phương trình đường thẳng đi qua hai điểm A(2;0) và 
B(-1;3).
Câu 2.6. 
a) Vẽ các đồ thị của các hàm số sau:
trên cùng mặt phẳng tọa độ.
b) Bốn đường thẳng trên cắt nhau tạo thành tứ giác OABC. Tứ giác OABC có phải hình bình hành không ? Vì sao
Câu 2.7. 
a) Vẽ đồ thị của các hàm số y = x và 
y = 2x + 2 trên cùng mặt phẳng tọa độ.
b) Gọi A là giao điểm của hai đường thẳng nói trên, tìm tọa độ điểm A.
c) Vẽ qua điểm B(0;2) một đường thẳng song song với trục Ox, cắt đường thẳng 
y = x tại điểm C. Tính diện tích tam giác ABC?
IV. Định hướng và hình thành phát triển năng lực:
Nhận biết được hàm số bậc nhất
Biết vẽ đồ thị hàm số bậc nhất
Biết tìm tọa độ giao điểm của hai đường thẳng.