Giáo án Sinh học 9 từ tuần 33 đến tuần 37

hóm.
Phát phiếu có nội dung các bảng SGK (GV phát phiếu trên giấy trắng).
Yêu cầu HS hoàn thành (từ bảng 63.1-63.4).
GV chữa lần lượt các nội dung và giúp HS hoàn thiện kiến thức nếu cần.
Các nhóm nhận phiếu để hoàn thành nội dung.
Lưu ý tìm VD để minh hoạ.
Các nhóm thực hiện theo yêu cầu của GV.
Các nhóm bổ sung ý kiến nếu cần và có thể hỏi thêm câu hỏi khác trong nội dung của nhóm đó.
HS theo dõi và sửa chữa nếu cần.
HS các nhóm chú, sửa sai nếu có.
Bảng 63.1- Môi trường và các nhân tố sinh thái
Môi trường
Nhân tố sinh thái (NTST)
Ví dụ minh hoạ
Môi trường nước
NTST vô sinh
NTST hữu sinh
- ánh sáng
- Động vật, thực vật, VSV.
Môi trường trong đất và không khí
NTST vô sinh
NTST hữu sinh
- Độ ẩm, nhiệt độ
- Động vật, thực vật, VSV.
Môi trường trên mặt đất
NTST vô sinh
NTST hữu sinh
- Độ ẩm, ánh sáng, nhiệt độ
- Động vật, thực vật, VSV, con người.
Môi trường sinh vật
NTST vô sinh
NTST hữu sinh
- Độ ẩm, nhiệt độ, dinh dưỡng.
- Động vật, thực vật, con người.
Bảng 63.2- Sự phân chia các nhóm sinh vật dựa vào giới hạn sinh thái
Nhân tố sinh thái
Nhóm thực vật
Nhóm động vật
ánh sáng
- Nhóm cây ưa sáng
- Nhóm cây ưa bóng
- Động vật ưa sáng
- Động vật ưa tối.
Nhiệt độ
- Thực vật biến nhiệt
- Động vật biến nhiệt
- Động vật hằng nhiệt
Độ ẩm
- Thực vật ưa ẩm
- Thực vật chịu hạn
- Động vật ưa ẩm
- Động vật ưa khô.
Bảng 63.3- Quan hệ cùng loài và khác loài
Quan hệ
Cùng loài
Khác loài
Hỗ trợ
- Quần tụ cá thể
- Cách li cá thể
- Cộng sinh
- Hội sinh
Cạnh tranh
(hay đối địch)
- Cạnh tranh thức ăn, chỗ ở.
- Cạnh tranh trong mùa sinh sản
- Ăn thịt nhau
- Cạnh tranh
- Kí sinh, nửa kí sinh
- Sinh vật này ăn sinh vật khác.
Bảng 63.4- Hệ thống hoá các khái niệm
Khái niệm
Ví dụ minh hoạ
- Quần thể: là tập hợp những các thể cùng loài, sống trong 1 không gian nhất định, ở một thời điểm nhất định, có khả năng sinh sản.
- Quần xã: là tập hợp những quần thể sinh vật khác loài, cùng sống trong 1 không gian xác định, có mối quan hệ gắn bó như một thể thống nhất nên có cấu trúc tương đối ổn định, các sinh vật trong quần xã thích nghi với môi trường sống.
- Cân bằng sinh học là trạng thái mà số lượng cs thể mỗi quần thể trong quần xã dao động quanh vị trí cân bằng nhờ khống chế sinh học.
- Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống của quần xã, trong đó các sinh vật luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.
- Chuỗi thức ăn: là một dãy nhiều loài sinh vật có mối quan hệ dinh dưỡng với nhau, mỗi loài là một mắt xích, vừa là mắt xích tiêu thụ mắt xích phía trước, vừa bị mắt xích phía sau tiêu thụ.
- Lưới thức ăn là các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung.
VD: Quần thể thông Đà Lạt, cọ Phú Thọ, voi Châu Phi...
VD: Quần xã ao, quần xã rừng Cúc Phương...
VD: Thực vật phát triển " sâu ăn thực vật tăng " chim ăn sâu tăng " sâu ăn thực vật giảm.
VD: Hệ sinh thái rừng nhiệt đới, rừng ngập mặn, biển, thảo nguyên...
- Rau " Sâu " Chim ăn sâu " Đại bàng " VSV.
4. Dặn dò: 2’
- Hoàn thành các nội dung bài còn lại.
- Tiếp tục ôn tâp học kì II.
**************************************************************
Tuần 35 	Ngày soạn:22/04/2011
Tiết * 	Ngày dạy: 03/05/2011
Bài 63: ÔN TẬP PHẦN SINH VẬT VÀ MÔI TRƯỜNG (tt)
III. Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.
3. Bài mới:
*Mở bài.
*Các hoạt động:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Hoạt động 1: Hệ thống hóa kiến thức (TT) (13’)
GV có thể tiến hành như sau:
Chia 2 HS cùng bàn làm thành 1 nhóm.
Phát phiếu có nội dung các bảng SGK (GV phát phiếu trên giấy trắng).
Yêu cầu HS hoàn thành (từ bảng 63.1-63.4).
GV chữa lần lượt các nội dung và giúp HS hoàn thiện kiến thức nếu cần.
Các nhóm nhận phiếu để hoàn thành nội dung.
Lưu ý tìm VD để minh hoạ.
Các nhóm thực hiện theo yêu cầu của GV.
Các nhóm bổ sung ý kiến nếu cần và có thể hỏi thêm câu hỏi khác trong nội dung của nhóm đó.
HS theo dõi và sửa chữa nếu cần.
HS các nhóm chú, sửa sai nếu có.
Hoạt động 2: Câu hỏi ôn tập (30’)
GV cho HS nghiên cứu các câu hỏi ở SGK trang 190, thảo luận nhóm để lần lượt trả lời các câu hỏi cuối bài.
GV nhận xét lần lượt các câu trả lời, phần làm BT của HS.
Các nhóm nghiên cứu câu hỏi, thảo luận để trả lời, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Chú ý.
Bảng 63.5- Các đặc trưng của quần thể
Các đặc trưng
Nội dung cơ bản
Ý nghĩa sinh thái
Tỉ lệ đực/ cái
- Phần lớn các quần thể có tỉ lệ đực: cái là 1:1
- Cho thấy tiềm năng sinh sản của quần thể
Thành phần nhóm tuổi
Quần thể gồm các nhóm tuổi:
- Nhóm tuổi trước sinh sản
- Nhóm tuổi sinh sản
- Nhóm sau sinh sản
- Tăng trưởng khối lượng và kích thước quần thể
- Quyết định mức sinh sản của quần thể
- Không ảnh hưởng tới sự phát triển của quần thể.
Mật độ quần thể
- Là số lượng sinh vật trong 1 đơn vị diện tích hay thể tích.
- Phản ánh các mối quan hệ trong quần thể và ảnh hưởng tới các đặc trưng khác của quần thể.
Bảng 63.6 Xem lại bảng 49 - tr67.
4. Dặn dò: 2’
HS về nhà học bài chuẩn bị tiết tới kiểm tra học kì.
****************************************************************
Tuần 35 	Ngày kiểm tra: 05/05/2011
Tiết 66 	
KIỂM TRA HỌC KÌ II
Tuần 36 	Ngày soạn:05/05/2011
Tiết 67 	Ngày dạy: 10/05/2011
Bµi 62: Thùc hµnh
luËt b¶o vƯ m«i tr­êng vµ vËn dơng luËt viƯc b¶o vƯ m«i tr­êng
i. Mơc tiªu.
1. KiÕn thøc:
- Häc sinh vËn dơng ®­ỵc nh÷ng néi dung c¬ b¶n cđa LuËt b¶o vƯ m«i tr­êng.
- Phát biểu được những ý chính của chương II và chương III của luật bảo vệ mơi trường.
- Hiểu được tầm quan trọng của luật bảo vệ mơi trường.
- Cĩ ý thức chấp hành luật bảo vệ mơi trường
Luật bảo vệ mơi trường ban hành nhằm:
+ Điều chỉnh hành vi của cả xã hội để ngăn chặn khắc phục các hậu quả xấu do hoạt động của con người và thiên nhiên gây ra
+ Điều chỉnh việc khai thác sử dụng các thành phần mơi trường hợp lí
Luật bảo vệ mơi trường quy định: 
+ Các tổ chức cá nhân cĩ trách nhiệm giữ cho mơi trường trong lành, sạch đẹp, cải thiện mơi trường, bảo đảm cân bằng sinh thái, ngăn chặn khắc phục hậu quả xấu; khai thác, sử dụng hợp lí và tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên.
+ Cấm nhập khẩu các chất thải vào Việt Nam
+ Các tổ chức và cá nhân phải cĩ trách nhiệm xử lí chất thải bằng cơng nghệ thích hợp
+ Các tổ chức và cá nhân gây ra sự cố mơi trường phải bồi thường
- HS vận dụng được những nội dung cơ bản của luật bảo vệ mơi trường vào tình hình cụ thể ở địa phương.
- Nâng cao ý thức của HS trong việc bảo vệ mơi trường ở địa phương.
2. KÜ n¨ng:
- N©ng cao ý thøc cđa HS trong viƯc b¶o vƯ m«i r­êng ë ®Þa ph­¬ng.
3. Th¸i ®é:
ii. ChuÈn bÞ.
- GiÊy tr¾ng khỉ lín dïng khi th¶o luËn.
- Bĩt d¹ nÐt ®Ëm viÕt trªn khỉ giÊy lín.
iii. ph­¬ng ph¸p
- TÝch cùc hãa ho¹t ®éng häc tËp cđa häc sinh, nªu vÊn ®Ị vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ị.
- Th¶o luËn nhãm.	
- VÊn ®¸p, trùc quan. Thùc hµnh.
- Lµm viƯc víi s¸ch gi¸o khoa 
iv. ho¹t ®éng d¹y - häc1. Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái:
Tr×nh bµy s¬ l­ỵc 2 néi dung vỊ phßng chèng suy tho¸i, « nhiƠm m«i tr­êng, kh¾c phơc sù cè m«i tr­êng cđa LuËt b¶o vƯ m«i tr­êng ViƯt Nam?
2. Chän chđ ®Ị th¶o luËn
- Ng¨n chỈn hµnh vi ph¸ rõng bÊt hỵp ph¸p.
- Kh«ng ®ỉ r¸c bõa b·i.
- Kh«ng g©y « nhiƠm nguån n­íc.
- Kh«ng sư dơng ph­¬ng tiƯn giao th«ng cị n¸t.
3. TiÕn hµnh
Ho¹t ®éng 1: Sù cÇn thiÕt ban hµnh luËt
Ho¹t ®éng cđa GV 
Ho¹t ®éng cđa HS
Néi Dung
- GV ®Ỉt c©u hái:
- V× sao ph¶i ban hµnh luËt b¶o vƯ m«i tr­êng?
- NÕu kh«ng cã luËt b¶o vƯ m«i tr­êng th× hËu qu¶ sÏ nh­ thÕ nµo?
- Cho HS lµm bµi tËp b¶ng 61.
- GV cho c¸c nhãm lªn b¶ng ghi ý kiÕn vµo cét 3 b¶ng 61.
- GV cho trao ®ỉi gi÷a c¸c nhãm vỊ hËu qu¶ cđa viƯc kh«ng cã luËt b¶o vƯ m«i tr­êng vµ rĩt ra kÕt luËn.
- HS tr¶ lêi ®­ỵc:
+ LÝ do ban hµnh luËt lµ do m«i tr­êng bÞ suy tho¸i vµ « nhiƠm nỈng.
- HS trao ®ỉi nhãm hoµn thµnh néi dung cét 3 b¶ng 61 SGK.
- §¹i diƯn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bỉ sung.
1: Sù cÇn thiÕt ban hµnh luËt
KÕt luËn: 
- LuËt b¶o vƯ m«i tr­êng nh»m ng¨n chỈn, kh¾c phơc c¸c hËu qu¶ xÊu cđa con ng­êi vµ hitªn nhiªn g©y ra cho m«i tr­êng tù nhiªn.
- LuËt b¶o vƯ m«i tr­êng ®iỊu chØnh viƯc khai th¸c, sư dơng c¸c thµnh phÇn m«i tr­êng hỵp lÝ ®Ĩ phơc vơ sù ph¸t triĨn bỊn v÷ng cđa ®Êt n­íc.
Ho¹t ®éng 2: Mét sè néi dung c¬ b¶n cđa luËt b¶o vƯ m«i tr­êng
Ho¹t ®éng cđa GV 
Ho¹t ®éng cđa HS
Né Dung
- GV giíi thiƯu s¬ l­ỵc vỊ néi dung luËt b¶o vƯ m«i tr­êng gåm 7 ch­¬ng, nh­ng ph¹m vi bµi häc chØ nghiªn cøu ch­¬ng II vµ III.
- Yªu cÇu 1 HS ®äc to :
+ GV l­u ý HS: sù cè m«i tr­êng lµ c¸c tai biÕn hoỈc rđi ro x¶y ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cđa con ng­êi hoỈc do biÕn ®ỉi bÊt th­êng cđa thiªn nhiªn g©y suy tho¸i m«i tr­êng nghiªm träng.
- Em ®· thÊy cã sù cè m«i tr­êng ch­a vµ em ®· lµm g×?
-HS ®äc néi dung.
+ Ch¸y rõng, lë ®Êt, lị lơt, sËp hÇm, sãng thÇn...
2: Mét sè néi dung c¬ b¶n cđa luËt b¶o vƯ m«i tr­êng
KÕt luËn: 
1. Phßng chèng suy tho¸i; « nhiƠm vµ sù cè m«i tr­êng (ch­¬ng II)
2. Kh¾c phơc suy tho¸i; « nhiƠm vµ sù cè m«i tr­êng (ch­¬ng III)
- KÕt luËn SGK.
Ho¹t ®éng 3: Tr¸ch nhiƯm cđa mçi ng­êi trong viƯc chÊp hµnh luËt b¶o vƯ m«i tr­êng
Ho¹t ®éng cđa GV 
Ho¹t ®éng cđa HS
Néi Dung
- GV yªu cÇu HS:
- Tr¶