Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 7

Bài 2
Tiết 7. Văn bản: đấu tranh cho một thế giới hòa bình
( tiếp theo)
G.G. mác- Két
I. Mục tiêu cần đạt
1. Kiến thức
- Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản.
- Hệ thống luận điểm, luận cứ liên quan đến văn bản.
2. Kĩ năng
- Đọc- hiểu văn bản nhật dụng bàn luận về một số vấn đề liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh về hòa bình của nhân loại.
3. Thái độ
- Có ý thức đấu tranh bảo vệ hòa bình của nhân loại và của đất nước.
- Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh về tinh thần quốc tế vô sản.
II. Kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
1. Kĩ năng giao tiếp
2. Kĩ năng tự nhận thức
3. Kĩ năng giải quyết vấn đề
4. Kĩ năng lắng nghe tích cực
5. Kĩ năng quản lí thời gian
III. Chuẩn bị
1. Giáo viên: GV: Tích hợp phần TLV: thuyết minh
 Đọc sgk , tham khảo tài liệu 
2. Học sinh: Trả lời các câu hỏi sgk
IV. Phương pháp/ kĩ thuật dạy học
 Đọc sáng tạo( giao nhiệm vụ); Phân tích và bình giảng, nêu vấn đề, thảo luận nhóm ( đặt câu hỏi, động não, chia nhóm)
IV. Các bước lên lớp
1. ổn định lớp( 1’) 
2. Kiểm tra ( 5’)
H. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đè nặng lên cuộc sống của con người như thế nào em có nhận xét gì về hệ thống luận cứ mà tác giả đưa ra?
Trả lời
Luận cứ xác thực , các chứng cứ đưa ra hết sức khoa học, cách vào đề trực tiếp và đã thu hút người đọc và gây ấn tượng mạnh mẽ về tính chất nguy hiểm của chiến tranh hạt nhân.
3.Tiến trình tổ chức các hoạt động
* Khởi động (1’)
 Nguy cơ chiến tranh hạt nhân hủy hoại toàn thể nhân loại và thế giới tự nhiên. Vậy chúng ta phải làm gì để bảo vệ thế giới hòa bình, bài học hôm nay sẽ cùng chúng ta tiếp tục tìm hiểu.
Hoạt động của thầy và trò
T/g
Nội dung
HĐ1. Đọc – hiểu văn bảN
*Mục tiêu
- Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản.
- Hệ thống luận điểm, luận cứ liên quan đến văn bản
HS đọc đoạn tiếp theo của văn bản
H: Quan sát, theo dõi các con số, ví dụ và lập bảng thống kê trong các lĩnh vực đời sống xã hội với chi phí chuẩn bị cho chiến tranh hạt nhân?
- HĐ nhóm(4/3p) 
- Đại diện nhóm trình bày, nhận xét 
GV: bổ sung -> kết luận bằng ý tóm tắt khái quát
GV.Treo bảng phụ
31’
III. Tìm hiểu văn bản(tiếptheo) 
2. Cái giá của cuộc chạy đua vũ trang
Các chi phí cần thiết trong lĩnh vực đời sống xã hội không thực hiện được
 Chi phí chuẩn bị chiến tranh hạt nhân
1
100 tỉ USD để giải quyết những vấn đề cấp bách, cứu trợ y tế, giáo dục cho 500 triệu trẻ em nghèo trên thế giới (Chương trình UNICEF năm1981)
Gần bằng chi phí cho 100 máy bay ném bom chiến 
lược B.1Bvà 7.000 tên lửa vượt đại châu .
2
Kinh phí của chương trình phòng bệnh 14 năm và phòng bệnh sốt rét cho hơn 1 tỉ người và cứu hơn 14 triệu trẻ em Châu Phi .
Bằng giá 10 chiếc tàu sân bay Ni-mít mang vũ khí
 hạt nhân của Mĩ dự định sản xuất từ 1986-2000
3
Năm 1985 theo tính toán của FAO 575 triệu người thiếu dinh dưỡng .
Gần bằng kinh phí sản xuất 149 tên lửa MX
4
Tiền nông cụ cần thiết cho các nước nghèo trong 4 năm.
Bằng tiền 27 tên lửa MX.
5
Xoá mù chữ cho toàn thế giới.
Bằng tiền đóng 2 tàu ngầm mang vũ khí hạt nhân.
H. Cách lập luận ở đây có gì đặc biệt. Em có nhận xét gì về những chứng cứ của tác giả đưa ra để làm rõ luận cứ này? 
 - Tác giả đưa ra hàng loạt các dẫn chứng với những so sánh thật thuyết phục trong các lĩnh vực xã hội, y tế, tiếp tế thực phẩm, giáo dục và những con số ở đây là những con số biết nói
 H.Cách lập luận trên có tác dụng gì?
→ Dùng so sánh đối lập: chi phí nhằm hủy diệt >< với chi phí để cứu trợ những người nghèo khổ và bệnh tật.
- GV: Chiến tranh hạt nhân không chỉ tiêu diệt nhân loại mà còn tiêu diệt mọi sự sống trên trái đất. Như vậy nó phản tiến hóa, phản “ lí trí tự nhiên”
H. Em hiểu thế nào là “lí trí của tự nhiên”?
 - Quy luật của tự nhiên, lô gic tất yếu của tự nhiên
H. Để làm rõ luận cứ này, tác giả đã đưa ra những chứng cứ nào?
“ Từ khi nhen nhúm sự sống trên trái đất,đã phải trải qua 380 triệu năm con bướm mới bay được, rồi 180 triệu năm nữa bông hồng mới nở…”
“Trong thời đại hoàng kim này…chỉ cần bấm nút một cái là đưa cả quá trình vĩ đại …trở lại điểm xuất phát của nó”
H: Nhận xét về cách lập luận của tác giả? Và tác dụng?
 Phép tương phản về thời gian, quá trình hình thành sự sống và văn minh nhân loại phải trải qua hàng triệu năm – Còn sự huỷ diệt trái đất chỉ diễn ra trong nháy mắt “Chỉ cần bấm nút một cái” thì tất cả sẽ trở thành tro bụi sẽ trở thành điểm xuất phát ban đầu.
-> Tác giả đã chỉ cho mỗi người, mỗi dân tộc, mỗi quốc gia thấy rõ hiểm hoạ của vũ khí hạt nhân ,chạy đua vũ trang hạt nhân nó khủng khiếp như thế nào .
H. Bằng chứng cứ này tác giả muốn giử tới người đọc nhận thức gì?
 - Tất cả sự sống ngày nay trên trái đất và con người là kết quả của một quá trình tiến hóa lâu dài của tự nhiên, một quá trình được tính bằng hàng triệu năm.nếu chiến tranh hạt nhân nổ ra nó sẽ đẩy lùi sự tiến hóa trở về điểm xuất phát ban đầu, tiêu hủy mọi thành qủa của quá trình tiến hóa sự sống trong tự nhiên.
GV. Cho hs đọc thầm đoạn cuối 
H: Trước hiểm hoạ đó thái độ của tác giả ra sao? Ông đã chuyển đến chúng ta bức thông điệp gì ?
 + Lo lắng đến việc vũ khí hạt nhân đe dọa sự sốnh trên khắp hành tinh.
 + …Cố gắng chống lại việc đó… tham gia vào bản đồng ca…đòi hỏi một thế giới không có vũ khí…mở ra một nhà bằng lưu giữ trí nhớ
H: Lời kêu gọi ấy được biểu đạt bằng lời nói như thế nào ?
 - Cách nói đặc sắc, độc đáo, đanh thép
H: Em hiểu được gì qua cách nói ấy ?
- Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân cho một thế giới hoà bình là luận cứ để kết bài và cũng là thông điệp tác giả muốn gửi tới mọi người. 
Ông đã hướng mọi người tới thái độ tích cực là đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân bằng hành động “cố gắng chống lại việc đó, đem tiếng nói của chúng ta tham gia vào bản đồng ca…”
→ Mỗi người hãy đoàn kết, xiết chặt đội ngũ đấu tranh vì một thế giới hòa bình
GV: chốt
GV Liên hệ và tích hợp: Liệu rằng những tiếng nói đấy có thể ngăn chặn được hiểm hoạ hạt nhân hay không? Tg khẳng định ý nghĩa sự có mặt của hàng ngũ những người đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân “sự có mặt của chúng ta ở đây cũng không phải là vô ích”. Dù bức thông điệp của Mác-két chưa được biết đến rộng rãi ở VN, nhưng đầu năm 2005, VN chúng ta đã có 5 triệu chữ kí tố cáo tội ác về chất độc màu da cam của Mĩ rải ở VN mà trong đó có rất nhiều chữ kí của giáo viên và học sinh đấu tranh đòi chính quyền Mĩ về bồi thường cho các nạn nhân.... Đó cũng chính là một việc làm thể hiên thái độ đấu tranh đòi công bằng đòi lẽ phải và chống chiến tranh của mỗi chúng ta.
HĐ2. Ghi nhớ
* Mục tiêu
 Trình bày được giá trị nghệ thuật và nội dung mà văn bản thể hiện
H.Qua tìm hiểu văn bản em có nhận xét chung gì về giá trị nghệ thuật và nội dung của văn bản
- HS trả lời, GV chốt
- HS đọc ghi nhớ sgk.
H. Nêu ý nghĩa của văn bản?
- Văn bản thể hiện những suy nghĩ nghiêm túc, đầy trách nhiệm của Mác- két đối với hòa bình của nhân loại.
 Vẫn là những chứng cứ xác thực, phép so sánh đối lập tác giả cho thấy cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị cho chiến tranh hạt nhân đã và đang cướp đi của thế giới điều kiện để cải thiện cuộc sống con người, nhất là các nước nghèo.
3. Hiểm hoạ của chiến tranh hạt nhân
 Bằng những chứng cứ từ khoa học địa chất và cổ sinh học về nguồn gốc và sự tiến hóa của sự sống trên trái đất. Tác giả ta thấy chiến tranh hạt nhân không chỉ tiêu diệt nhân loại mà còn hủy hoại mọi sự sống trên trái đất
4. Bức thông điệp
 Để kết thúc cho bài viết của mình nhà văn nhấn mạnh: nhân loại cần gữi gìn kí ức của mình, lịch sử sẽ lên án những thế lực hiếu chiến đẩy nhân loại vào thảm họa hạt nhân
IV. Ghi nhớ (SGK)
- NT
- ND
5’
4.Củng cố( 1’)
 GV hệ thống lại bài theo nội dung học tập trên lớp
5.Hướng dẫn học tập( 1’)
 - Học sinh về nhà học bài theo nội dung ghi nhớ sgk
 - Chuẩn bị bài: Phương châm hội thoại (tiếp theo)