Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 112

Ngày soạn:
Ngày dạy:
Lớp:7C3 Tiết112: LUYỆN TẬP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
I/.Mức độ cần đạt:
 - Khắc sâu những hiểu biết về cách làm bài văn lập luận giải thích.
- Vận dụng được những hiểu biết đó vào việc làm một bài văn giải thích cho một nhận định, một ý kiến về một vấn đề quen thuộc với đời sống.
II/. Trọng tâm kiến thức kĩ năng
1-Kiến thức: Cỏch làm bài văn nghị luận giải thớch một vấn đề.
2-Kĩ năng: Tỡm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý và viết cỏc phần, đoạn trong bài văn giải thớch .
3- Thái độ: Có thái độ đúng khi làm bài.
III. Chuẩn bị
1. Thầy: bài giảng, bảng phụ
2. Trò: Soạn bài
IV. Tổ chức dạy và học
Bước 1: ổn định lớp
Bước2. Kieồm tra bài cũ ( 5P)
- Mục tiờu: Kiểm tra kiến thức cũ của HS về văn giải thớch
- Phương ỏn: Kiểm tra lý thuyết và BT trắc nghiệm
? Nêu các bước làm một bài văn lập luận giải thích ?
- Bài tập trắc nghiệm: 
? Với một đề bài văn giải thích, chỉ có một cách giải thích vấn đề.
 Điều đó đúng hay sai ? 
 A. Đúng B. Sai
? Theo em, thông thường việc giải thích trong bài văn giải thích nên đi theo trình tự nào?
 A. Đi từ nội dung của điều cần giải thích đến ý nghĩa và cách vận dụng điều đó 
vào thực tế cuộc sống.
B. Đi từ ý nghĩa của điều cần giải thích đến nội dung và cách vận dụng điều đó vào 
 thực tế cuộc sống.
C. Cả A, B đỳng.
D. Cả A, B sai.
Bước 3: tổ chức dạy và học bài mới
Hoạt động 1: Tạo tâm thế
Phương pháp : Thuyết trình
Thời gian : 1 phút
Thầy
Trò
- Thuyết trình: Caực em ủaừ hoùc qua caực bửụực ủeồ giaỷi thớch moọt vaỏn ủeà. Tieỏt naứy, caực em phaỷi coỏ gaộng vaọn duùng nhửừng kieỏn thửực aỏy ủeồ laứm saựng toỷ noọi dung caõu noựi: “Saựch laứ ngoùn ủeứn saựng baỏt dieọt cuỷa trớ tueọ con ngửụứi”
- Ghi bảng
- Nghe
- Ghi bài
Hoạt động 2, 3, 4 : Tri giác; phân tích; đánh giá, khái quát ( Đọc, quan sát và phân tích, giải thích các ví dụ, khái quát khái niệm)
 - Phương pháp : Vấn đáp ; nêu vấn đề, thuyết trình...
- Kĩ thuật: Động não, nhóm nhỏ
- Thời gian : 10phút 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Kiến thức cần đạt
Ghi chỳ
* Hướng dẫn HS tìm hiểu đề và tìm ý
- GV chép đề bài lên bảng.
* Cho 2 HS ủoùc laùi ủeà baứi,
*Gụùi yự:
? ẹeà baứi yeõu caàu giaỷi thớch vaỏn ủeà gỡ?
- Trửùc tieỏp: Giaỷi thớch 1 caõu noựi.
- Giaựn tieỏp: Giaỷi thớch vai troứ cuỷa saựch ủoỏi vụựi trớ tueọ con ngửụứi.
? Làm thế nào để nhận ra yêu cầu đó ?
- Căn cứ vào mệnh lệnh của đề, từ ngữ trong đề.
? Để đạt được yêu cầu giải thích đã nêu trên, bài làm cần có những ý gì ?
 => Keỏt luaọn: 
- ẹaởt caõu hoỷi tỡm yự:
+ Vỡ sao noựi: Saựch laứ ngoùn ủeứn saựng?
+ Vỡ sao saựch laứ ngoùn ủeứn saựng baỏt dieọt?
+ Vỡ sao noựi saựch laứ trớ tueọ con ngửụứi? đ Ca ngụùi saựch, toõn vinh saựch ị Tỡnh caỷm, thaựi ủoọ cuỷa em ủoỏi vụựi saựch.
? Vỡ sao trớ tueọ con ngửụứi, khi ủửa vaứo saựch laùi trụỷ thaứnh nguoàn aựnh saựng khoõng bao giụứ taột?
*HĐ2: Hướng dẫn HS lập dàn bài.
? Nhắc lại yêu cầu của việc lập dàn bài cho bài văn giải thích ?
? Haừy laọp daứn yự cho ủeà baứi treõn?
* Gụùi yự: ? Trong phaàn mụỷ baứi, ta caàn neõu ủửụùc nhửừng yự gỡ?
? ẹoỏi vụớ ủeà baứi naứy, em choùn caựch mụỷ baứi naứo? (Trửùc tieỏp hay giaựn tieỏp? Vỡ sao?). Haừy trỡnh baứy caựch mụỷ baứi cuỷa em? (Tham khaỷo: Hoùc toỏt NV7 trang 107).
? Trong phaàn thaõn baứi, caàn saộp xeỏp caực yự ủaừ tỡm ủửụùc ntn cho hụùp lớ chaởt cheừ, deó hieồu?
* Choỏt laùi- Treo baỷng phuù.
* Cung caỏp VD:
-“ Moọt quyeồn saựch toỏt laứ 1 ngửụứi baùn hieàn”_ La Rochefou cault.
- “Saựch laứ ngửụứi baùn lụựn cuỷa con ngửụứi”.
- “Saựch mụỷ roọng trửụực maột toõi nhửừng chaõn trụứi mụựi”_ Macxim GooựcKi.
? Trong phaàn keỏt baứi caàn coự nhửừng yự gỡ? 
* Yeõu caàu HS thaỷo luaọn vieỏt ủoaùn mụỷ baứi, keỏt baứi
- Thụứi gian 4 phuựt
- Soỏ caõu 4 ủeỏn 5 caõu
- 2 toồ xaõy dửùng hoaứn chổnh ủoaùn mụỷ baứi. 
-2 toồ ủoaùn keỏt baứi.
* ẹaựnh giaự. (Tham khaỷo SHT trang 107, Nhửừng baứi vaờn hay trang 140, trang 174, 175.
-HS ủoùc ủeà baứi.
- Học sinh dựa vào SGK trả lời và tìm ý.
-HS neõu yự kieỏn
-HS laộng nghe, ghi nhaọn
-Suy nghĩ , traỷ lụứi
-Hs suy nghú, traỷ lụứi
-HS tiếp thu kiến thức 
-HS laộng nghe, ghi nhaọn
-HS phaựt bieồu yự kieỏn caự nhaõn
-HS laộng nghe, neõu yự kieỏn.
-HS suy nghú, traỷ lụứi
-HS ghi chuự
-HS neõu yự kieỏn caự nhaõn
-HS sửỷ duùng phaàn chuaồn bũ ụỷ nhaứ, trỡnh baứy.
- HĐ cỏ nhõn
I. Chuẩn bị.
* Vớ dụ
 * Đề : Một nhà văn núi: “Sỏch là ngọn đền sỏng bất diệt của trớ tuệ con người” Hóy giải thớch nội dung cõu núi đú?
* Nhận xột
1) Tỡm hieồu ủeà, tỡm yự:
 - ẹeà yeõu caàu giaỷi thớch vai troứ cuỷa saựch ủoỏi vụựi trớ tueọ con ngửụứi.
- YÙ ủeồ giaỷi thớch: Gụùi yự SGK trang 87. 
2) Laọp daứn yự:
a. MB: Giụựi thieọu vaỏn ủeà cần giaỷi thớch.
 b. TB:
1. Giaỷi thớch yự nghúa cuỷa caõu noựi:
 -Saựch chửựa ủửùng trớ tueọ cuỷa con ngửụứi 
 -Saựch laứ ngoùn ủeứn saựng: 
- Saựch laứ ngoùn ủeứn saựng baỏt dieọt của con người
-Ngọn đốn ấy khoõng bao giụứ taột.
2. Caõu noựi aỏy coự taực duùng nhử theỏ naứo?
-Caàn phaỷi chaờm ủoùc saựch ủeồ hieồu bieỏt nhieàu hụn, soỏng toỏt hụn.
-Caàn choùn saựch toỏt, saựch hay ủeồ ủoùc. Khoõng ủoùc saựch dụỷ, saựch coự haùi.
-Caàn tieỏp nhaọn aựnh saựng trớ tueọ chửựa ủửùng trong saựch, coỏ hieồu noọi dung saựch vaứ laứm theo saựch.
c. Keỏt baứi:Tỡnh caỷm, thaựi ủoọ cuỷa em ủoỏi vụựi saựch vaứ vụựi caõu noựi aỏy.
3) Vieỏt ủoaùn vaờn:
( Viết đoạn MB và KB)
4) Đọc lại và sửa , chữa
 Hoạt động 5 : Luyện tập, áp dụng 
- Phương pháp : Vấn đáp giải thích
- Kĩ thuật : Động não, nhóm nhỏ
- Thời gian : 25phút.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Kiến thức cần đạt
Ghi chỳ
*HS Viết đoạn văn.
GV yờu cầu HS đọc và xỏc định yờu cầu bài tập 
- GV hướng dẫn học sinh viết mở bài, thân bài hoặc kết bài.
( Tuỳ thời gian GV linh hoạt cho HS viết …)
-GV yờu cầu HS trỡnh bày trước lớp 
-GV nhận xột , hoàn chỉnh kiến thức
-HS đọc và xỏc định yờu cầu bài tập
-Suy nghĩ , giải bài tập 
-HS lắng nghe, ghi nhận
II. Thực hành.
* Bài tập: đoạn văn
- Tự viết thờm cỏc đoạn kết bài khỏc cho đề bài trờn
Bước 4. Giao bài và hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài ở nhà (3P)
a.Hướng dẫn HS học bài:
 Naộm kú hụn veà caực bửụực laứm baứi vaờn laọp luaọn giaỷi thớch.
- Viết thành bài văn hoàn chỉnh theo yêu cầu của đề trên.
- Viết bài tập làm văn số 6 (làm ở nhà) - đề 5 sgk/ 88: Tuần 30 nộp
 Em hãy giải thích nội dung lời khuyên của LêNin : “ Học, học nữa, học mãi ”:
+ HS chú ý thực hiện các bước tạo lập văn bản.
+ Vận dụng tốt các cách lập luận đã biết.
+ Làm thành bài văn có mạch lạc, liên kết.
+ Viết đúng chính tả và ngữ pháp.
b. Hướng dẫn HS chuẩn bị bài:
-Soaùn baứi: - Ca Huế trên sông Hương
 - Nhửừng troứ loỏ hay laứ Va-ren vaứ Phan Boọi Chaõu (SGK/89)
 + ẹoùc vaờn bản và cỏc chỳ thớch SGK
 + Tỡm hiểu tỏc giả, tỏc phẩm, bố cục văn bản.
 + Traỷ lụứi caực caõu hoỷi phần ủoùc- hieồu vaờn baỷn.
 + Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh về Huế.