Giáo án môn Sinh học Lớp 7 - Tiết 16, Bài 16: Thực hành: Mổ và quan sát giun đất

Ngày soạn:
09/10/2011
Ngày giảng:
Sinh
7
A
:
11/10/2011
Sinh
7
D
:
13/10/2011
Tiết 16 bài 16: THỰC HÀNH: MỔ VÀ QUAN SÁT GIUN ĐẤT
1. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, HS phải:
 a. Kiến thức:
 - HS nhận biết được loài giun đốt, chỉ rõ được cấu tạo ngoài (đốt, vòng tơ, đai sinh dục) và cấu tạo trong
 b. Kĩ năng:
 - Biết mổ động vật không xương sống (mổ mặt lưng trong môi trường ngập nước)
 - KÜ n¨ng chia sÎ yh«ng tin trong khi mæ vµ quan s¸t giun ®Êt.
- KÜ n¨ng tù tin khi tr×nh bµy suy nghÜ/ ý t­ëng tr­íc tæ nhãm.
- KÜ n¨ng hîp t¸c, ®¶m nhËn tr¸ch nhiÖm vµ qu¶n lÝ thêi gian khi thùc hµnh.
 c. Thái độ:
 - Giáo dục ý thức tự giác và tinh thần hợp tác trong giờ thực hành
2. Chuẩn bị của GV & HS
a. GV: Chuẩn bị tranh vẽ H16.1 - 16.3, bộ đồ mổ 
b. HS: 1 – 2 con giun đất
3. Tiến trình bài dạy
a. Kiểm tra bài cũ : không kiểm tra
 b. Dạy bài mới
* Đặt vấn đề vào bài mới : Để hiểu rõ hơn về cấu tạo ngoài và cấu tạo trong của giun đất chúng ta sẽ tiến hành TN mổ giun đất.
Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo ngoài (13’)
Mục tiêu: Quan sát các đặc điểm cấu tạo ngoài của giun đất.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung
-GV: yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK ơ mục ? tr.56 và thao tác luôn.
-?: Trình bày cách xử lý mẫu nhứ thế nào? 
-GV: Yêu cầu các nhóm tiến hành sử lý mẫu thực hành.
- GV yêu cầu các nhóm dùng kính lúp quan sát được các nội dung sau :
+ Quan sát các đốt, vòng tơ.
+Xác định mặt lưng và mặt bụng. 
+Tìm đai sinh dục 
-GV: Cho các nhóm báo cáo theo nội dung sau.
-?: Làm thế nào để quan sát được vòng tơ? 
+ Dựa vào đặc điểm nào để xác định mặt lưng và bụng? 
+ Tìm đai sinh dục lỗ sinh dục dựa trên đặc điểm nào?
- GV cho HS làm bài tập chú thích vào H16.1 
- GV gọi đại diện nhóm lên chú thích vào tranh.
-HS: Cá nhân tự đọc thông tin, ghi nhơ kiến thức 
-HS: Trong nhóm cử 1 bạn trả lời 
-HS: Các nhóm tiến hành sử lý mẫu như các bước trên.
-HS: Các nhóm quan sát mẫu vật quan sát các nội dung theo yêu cầu cảu GV.
* Trong nhóm đặt giun lên giấy quan sát bằng kính lúp thống nhất đáp án hoàn thành yêu cầu của GV 
-HS: Đại diện từng nhóm báo cáo nhóm khác nhận xét bổ sung đảm bảo các nội dung cơ bản sau.
-HS: Kính lúp + cho giun bò trên mặt khay TN chú ý nghe tiếng kêu để rút ra kết luận
-HS: Màu sắc và lỗ sinh dục
-HS: Đai sinh dục là đốt dài nhất.
-HS: Tiến hành theo yêu cầu của GV
-HS: Đại diện một nhóm lên chú thích cho hình vẽ các nhóm khác bổ sung hoàn thiện
I. Cấu tạo ngoài.
1. Vấn đề 1: Cách xử lí mẫu: 
- Rửa sạch cơ thể giun 
- Làm giun chết bằng hơi ete hoặc cồn loãng.
2. Vấn đề 2: Quan sát cấu tạo ngoài: 
- Dùng kính lúp quan sát xác định mặt lưng – bụng.
+ Phân biệt bụng và lưng
+ Đai sinh dục và lỗ sinh dục.
+ Các vòng tơ.
- Điền chú thích vào H16.1
Hoạt động 2: Cấu tạo trong. (21’)
Mục tiêu: Quan sát hệ tiêu hoá, hệ thần kinh, hệ sinh dục của giun qua mẫu mổ
- GV yêu cầu HS các nhóm quan sát H16.2 đọc các thông tin SGK tr.57. 
-?: Trình bày các bước mổ giun?
- GV hướng dẫn:
+ Dùng kéo nhọn tách nhẹ nội quan. Dựa vào H16.3A nhận biết các bộ phận của hệ tiêu hóa .
+ Dựa vào H16.3B quan sát các bộ phận của hệ sinh dục.
+ Gạt ống tiêu hóa sang bên để quan sát hệ thần kinh màu trắng ở bụng.
+ Hoàn thành chú thích ở H16B, C/SGK
-GV:Yêu cầu các nhóm tiến hành mổ và quan sát theo các yêu cầu trên.
-GV: Hướng dẫn HS gỡ bỏ các phần của ống tiêu hoá để quan sát được các hạch tiêu hoá
-GV: Gọi một nhóm có mẫu mổ đẹp lên và chỉ từng bộ phận như yêu cầu trên
- GV kiểm tra bằng cách gọi đại diện nhóm lên bảng chú thích vào hình câm.
- Cá nhân HS quan sát hình đọc kĩ các bước tiến hành mổ .
-HS: Đại diện một nhóm trình bày các nhóm khác bổ sung hoàn thiện
-HS: Lắng nghe và ghi nhớ
- GV cử 1 đại diện mổ thành viên khác giữ lau dịch cho sạch mẫu.
- Đại diện nhóm lên trình bày kết quả 
- Nhóm khác theo dõi góp ý nhóm mổ chưa đúng 
-HS: Các nhóm tiến hành mổ và quan sát theo các yêu cầu trên.
-HS: nghe và làm theo hướng dẫn
-HS: Đại diện một nhóm mang mẫu mổ lên bảng để chỉ ra. Các bộ phận của ống tiêu hoá, hệ thần kinh, hệ tiêu hoá
-HS: Đại diện các nhóm lên điền vào hình, nhóm khác bổ sung.
II. Cấu tạo trong.
Vấn đề 1: Cách mỗ giun đất. 
Nội dung /SGK – tr57.
2. Vấn đề 2: Quan sát cấu tạo 
trong.
Nội dung /SGK – tr.58
c. Kiểm tra đánh giá (10’)
- GV cho điểm 1, 2 nhóm làm việc tốt và kết quả đúng đẹp.
- Viết thu hoạch theo nhóm .
- GV cho HS dọn dẹp phòng học.
- Nhận xét thái độ và ý thức. kết quả của buổi TH
d. Dặn dò (1’)
- Học bài và chuẩn bị bài 17