Giáo án Sinh học Lớp 9 - Bài 10: Giảm phân

Tuần : Tiết :
Ngày soạn : Ngày dạy
 BÀI 10 GIẢM PHÂN
I. Mục tiêu bài học : Học xong bài này,HS có khả năng
- Trình bày được diễn biến cơ bản của NST qua các kì của giảm phân I và giảm phân II.
- Nêu được những điểm khác nhau ở từng kì của giảm phân I vàgiảm phân II
- Nêu được ý nghĩa của hiện tược tiếp hợp cặp đôi của NST tương đồng.
- Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích thu nhận kiến thức từ hình vẽ.
II. Phương pháp : Vấn đáp, trực quan, phân tích, so sánh, hoạt động nhóm 
III. Phương tiện dạy học
- Tranh phóng to hình 10 SGK (hoặc)
- Máy chiếu Overhead vàfilm ghi hình 10 SGK
- Phiếu học tập ghi đáp án 10 SGK
IV. Tiến trình dạy học
1. ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ
Câu 1 : Nêu những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân?
Câu 2 : Giải bài tập 5 SGK/32
3. Giảng bài mới: 
GV chuyển ý vào bài mới...
Hoạt động 1
Tìm hiểu những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phânI
	Mục Tiêu : HS trình bày được những diễn biến cơ bản của NST ở lần phân bào I vàphân tích được sự kiện quan trọng ở cặp NST tương đồng.
TG
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
GV nêu vấn đề : giảm phân gồm hai lần phân bào liên tiếp, nhưng NST chỉ nhân đôi ở kì trung gian ở lần phân bào I.
Mỗi lần phân bào điều diễn ra 4 kì (kì đầu, kì giữa, kì sau, vàkì cuối).
GV treo tranh phóng to (hay bậc máy chiếu lên màn hình) hình 10 SGK vàyêu cầu HS đọc SGK để nêu lên được những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân I.
GV nhận xét, chỉnh lí bổ sung vàxác định đáp án.
HS quan sát tranh, đọc SGK, trao đổi theo nhóm, cử đại diện trình bày trước lớp.
Các nhóm khác nhận xét, bổ sung vàcùng nhau xây dựng đáp án Đúng.
I. Những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân I
* Kì đầu : các NST xoắn, co ngắn. Các NST kép trong cặp tương đồng tiếp hợp theo chiều dọc vàcó thể xãy ra bắt chéo với nhau, sau đó lại tách rời nhau.
* kì giữa : Các NST kép tương đồng tập trung vàxếp thành hai hàng ở mặt phẳn xích đạo của phôi phân bào.
* Kì sau : Các cặp NST tương đồng phân li độc lập với nhau đi về hai cực của tế bào.
* Kì cuối : Các NST kép nằm gọn trong hai nhân mới được tạo thành (bộ NST đơn bội kép).
Hoạt động 2 : Tìm hiểu những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân II
Mục Tiêu: 
- HS nêu được diễn biến cơ bản của NST trong lần phân bào II
- Trình bày được điẻm khác nhau ở các kì của giảm phân I vàgiảm phân II
- Thấy được kết quả của giảm phân
TG
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
GV yêu cầu HS quan sát hình 10 SGK vàđọc SGK để rút ra : những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân II.
GV nhận xét, bổ sung vàkết luận.
HS quan sát tranh, đọc SGK, trao đổi theo nhóm để rút ra kết luận về những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân II.
II. Những diễn biến cơ bản của NST trong giảm phân II
* Kì đầu : NST co lại cho thấy số lượng NST kép trong bộ NST đơn bội.
* Kì giữa : NST kép xếp thành một hàng ở mặt phẳng xích đạo của phôi phân bào.
* Kì sau : Từng NST kép tách nhau ở tâm động thành hai NST đơn phân li về hai cực của tế bào.
* Kì cuối : Các NST đơn nằm gọn trong nhân mới được tạo thành với số lượng là bộ đơn bội.
V. Củng cố vàhoàn thiện
1. GV gọi hai HS lên bản Tìm các từ phù hợp điền vào ô trống để hoàn chỉnh bản 10 SGK. một HS điền vào cột "lần phân bào I" vàmột HS điền vào cột "lần phân bào II".
Sau khi HS điền xong, GV nhận xét bổ sung vàbậc máy chiếu lên màn hình đáp án như sau:
Các kì
Lần phân bào I
Lần phân bào II
Kì đầu
- Các NST xoắn, co ngắn.
- Các NST kép trong cặp tương đồng tiếp hợp theo chiều dọc vàcó thể xãy ra bắt chéo nhau, sau lại tách nhau ra.
NST co lại cho thấy số lượng NST kép trong bộ đơn bội.
Kì giữa
Các cặp NST tương đồng tập trung vàxếp song song thành hai hàng ở mặt phẳng xích đạo của phôi phân bào.
NST kép xếp thành một hàng ở mặt phẳng xích đạo của phôi phân bào.
Kì sau
Các cặp NST kép tương đồng phân li độc lập với nhau về hai cực của tế bào
Từng NST kép tách nhau ở tâm động thành hai NST đơn phân đi từ hai cực của tế bào.
Kì cuối
Các NST kép nằm gọn trong hai nhân mới được tạo thành (bộ NST đơn bội kép).
Các NST đơn nằm gọn trong nhân mới được tạo thành với số lượng là bộ đơn bội
2. Gợi ý trả lời câu hỏi cuối bài
Câu 1. Đánh dấu + vào o chỉ câu trả lời Đúng nhất trong các câu sao. Giảm phân li là gì? 
o a) Giảm phân là quá trình phân bào tạo ra 4 tế bào con có bộ NST giống hệt tế bào mẹ;
o b) Giảm phân là sự phân chia của tế bào sinh dục (2n) ở thời kì chính ;
o c) Qua hai lần phân bào liên tiếp giảm phân cho ra 4 tế bào con có bộ nhiễm sắc thể đơn bội (n).
o d) cả b vàøøc
Đáp án d
Câu 2. Đánh dấu + vào o chỉ câu trả lời Đúng nhất trong các câu sau. Tại sao những diễn biến của NST ở kì sau của giảm phân I là cơ sở tạo ra sự khác nhau về nguồn gốc NST trong các tế bào con được hình thành sau giảm phân II ?
1. Ở kì sau của giảm phân I, các NST kép (một nguồn gốc từ bố, một nguồn gốc từ mẹ) tương đồng phân li độc lập với nhau về hai cực tế bào.
2.Các NST kép trong 2 nhân mới được tạo thành có bộ NST trong bộ NST đơn bội kép (hoặc có nguồn gốc từ bố hoặc có nguồn gốc từ mẹ) khác nhau về nguồn gốc.
3 .Các NST trong cặp NST tương đồng phân li về hai cực của tế bào.
4. Các NST của 2 tế bào mới tập trung ở mặt phẳng xích đạo của phôi phân bào (kì giữa II).
5. Từng NST kép trong 2 tế bào mới tách nhau ở tâm động thành hai NST đơn phân li về hai cực của tế bào, bốn tế bào con được hình thành với bộ NST đơn bội (n) khác nhau về nguồn gốc.
o a) 1, 2, 4, 5 o b) 1, 2, 3, 5
o c) 1, 3, 4, 5 o d) 2, 3, 4, 5
Đáp án : a.
VI. Dăn dò
* Học thuộc vànhớ phần tóm tắt cuối bài.
* Trả lời câu hỏi sau.
1. Giảm phân là gì ? nêu những diễn biến cơ bản của NST qua các kì của giảm phân.
2. Tại sao những diễn biến của NST trong kì sau có giảm phân I là cơ chế tạo nên sự khác nhau về nguồn gốc NST trong bộ đơn bội (n) ở các tế bào con được tạo thành qua giảm phân ?
3. Nêu những điểm giống nhau vàkhác nhau cơ bản giữa giảm phân nguyên phân.
4. Ruồi giấm có 2n = 8. Một tế bào của ruồi giấm ở kì sau của giảm phân II. Tế bào đó có bao nhiêu NST đơn trong các trường hợp sau đây :
a) 2 ; b) 4 ; c) 8 ; d) 16 ;