Giáo án Sinh học Lớp 7 - Tiết 32: Cấu tạo trong của cá chép - Năm học 2014-2015

Tuần 17 Ngày soạn 07/12/2014
Tiết 32 Ngày dạy 10/12/2014
Bài 33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Học xong bài này HS phải:
1. Kiến thức:
- Xác định được vị trí cấu tạo các hệ cơ quan của cá chép 
- Giải thích được những đặc điểm cấu tạo trong thích nghi với đời sống dưới nước 
2. Kĩ năng: Hình thành kĩ năng quan sát tranh và mẫu vật. Kĩ năng hoạt động nhóm 
3. Thái độ: Giáo dục ý thức học tập yêu thích bộ môn 
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY VÀ HỌC:
1. Chuẩn bị của giáo viên: Tranh cấu tạo trong của cá chép, mô hình não cá, tranh sơ đồ hệ thần kinh cá chép 
- Phiếu học tập
Các bộ phận của ống tiêu hoá 
Chức năng 
1
2
3
4
2. Chuẩn bị của học sinh: Học bài và xem trước bài mới. 
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. Ổn định lớp: 7A1.....;7A2:....; 7A3:....;7A4....; 7A5:....;7A6:...;
2. Kiểm tra bài cũ: Không.
3. Hoạt động dạy và hoc:
* Mở bài: Tiết trước các em đã quan sát cấu tạo ngoài và đời sống của cá chép, Vầy cấu tạo trong của cá chép có những hệ cơ quan nào? Để trả lời câu hỏi này hôm nay thầy cùng các em tìm hiểu bài: Cấu tạo trong của cá chép
Hoạt động 1: Các cơ quan dinh dưỡng
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Hệ tiêu hoá:
- Yêu cầu các nhóm quan sát tranh kết hợp với kết quả quan sát trên mẫu mổ ở bài thực hành hoàn thành bài tập sau 
Các bộ phận của ống tiêu hoá 
Chức năng 
1
2
3
4
- Cung cấp thêm thông tin về tuyến tiêu hoá 
- Hoạt động tiêu hoá thức ăn diễn ra như thế nào?
- Nêu chức năng hệ tiêu hoá?
- Cung cấp thông tin về vai trò của bóng hơi.
Tuần hoàn và hô hấp:
- Cho HS thảo luận:
+ Cá hô hấp bằng gì?
+ Hãy giải thích hiện tượng: Cá có cử động há miệng liên tiếp kết hợp với cử động khép mở của nắp mang?
+ Vì sao trong bể nuôi cá người ta thường thả rong hoặc cây thuỷ sinh?
- Yêu cầu HS quan sát sơ đồ hệ tuần hoàn thảo luận nhóm 
+ Hệ tuần hoàn gồm những cơ quan nào?
Hoàn thành bài tập điền vào chỗ trống 
- Chốt lại kiến thức chuẩn 
Từ cần điền: 1-tâm nhĩ, 2-tân thất, 3-động mạch chủ bụng, 4-các động mạch mang, 5-động mạch chủ lưng ,6-mao mạch ở các cơ quan, 7-tĩnh mạch, 8-tâm nhĩ. 
Hệ bài tiết:
- Đặt câu hỏi:
+ Hệ bài tiết nằm ở đâu? Có chức năng gì?
- Các nhóm thảo luận hoàn thành bài tập 
- Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung 
- Nêu được:
+ Thức ăn được nghiền nát nhờ răng hàm dưới tác dụng của Enzim tiêu hoá. Thức ăn biến đổi thành chất dinh dưỡng ngấm qua thành ruột vào máu 
+ Các chất cặn bã được thải ra ngoài theo hậu môn.
- Các nhóm thảo luận và tự rút ra kết luận 
- Hô hấp bằng mang
- HS quan sát tranh đọc kĩ chú thích xác định được các bộ phận của hệ tuần hoàn. Chú ý vị trí của tim và đưng đi của máu.
- Thảo luận tìm các từ cần điền vào chỗ trống 
- Đại diện nhm báo cáo các nhóm khác nhận xét bổ sung 
- HS trả lời.
*Tiểu kết:
* Hệ tiêu hóa có sự phân hoá 
- Các bộ phận:
+ Ống tiêu hoá: Miệng, hầu, thực quản, dạ dày, ruột, hậu môn.
+ Tuyến tiêu hoá: Gan, mật, tuyến ruột.
- Chức năng: Biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng và thải chất cặn bã 
- Bóng hơi thông với thực quản giúp cá chìm, nổi trong nước.
* Hô hấp: Cá hô hấp bằng mang, lá mang là những nếp da mỏng có nhiều mạch máu dễ dàng trao đổi khí 
* Tuần hoàn:
- Tim hai ngăn: Một tâm nhĩ và một tâm thất 
- Một vòng tuần hoàn máu đi nuôi cơ thể là máu đỏ tươi
- Hoạt động của tim: Xem SGK
* Bài tiết: Gồm hai dải thận màu đỏ nằm sát sống lưng lọc từ máu các chất thải để thải ra ngoài 
Hoạt động 2: Thần kinh và các giác quan của cá
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- Yêu cầu HS quan sát hình 32.2 và 33.3 SGK, mô hình bộ não trả lời câu hỏi:
+ Hệ thần kinh của cá gồm những bộ phận nào?
- Gọi một HS lên trình bày não cá trên mô hình 
- Nêu vai trò của các giác quan ?
- Vì sao thức ăn có mùi lại hấp dẫn cá ?
- Quan sát hình tìm câu trả lời 
Yêu cầu nêu được:
- Hệ thần kinh:
+ Trung ương thần kinh: Não và tuỷ sống 
+ Dây thần kinh: Đi từ trung ương thần kinh đến các cơ quan.
- Cấu tạo não cá:
+ Não trước: Kém phát triển 
+ Não trung gian 
+ Não giữa: Lớn có trung khu thị giác 
+ Tiểu não: Phát triển, phối hợp các cử động phức tạp 
+ Hành tuỷ: Điều khiển nội quan 
- Giác quan:
+ Mắt: Không có mí nên chỉ nhìn gần 
+ Mũi: Đánh hơi tìm mồi 
+ Cơ quan đường bên: Nhận biết áp lực tốc độ dòng nước và vật cản.
* Tiểu kết: Hệ thần kinh gồm: Não tuỷ sống và các giác quan.
IV. CỦNG CỐ – DẶN DÒ:
1. Củng cố: 
- HS đọc kết luận trong SGK
a. Nêu các cơ quan bên trong của cá thể hiện sự thích nghi với đời sống ở nước?
b. Hãy tìm hiểu và giải thích hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm ở hình 33.4 và hãy thử đặt tên cho thí nghiệm?
2. Dặn dò:
- Học bài theo câu hỏi và kết luận trong SGK
- Vẽ sơ đồ cấu tạo não cá chép 
- Sưu tầm tranh ảnh về các loài cá .
- Đọc trước bài thực hành
*Rút kinh nghiệm: