Giáo án Ngữ văn 8 - Kỳ I - Tiết 20

Ngày soạn:17/ 9/ 2012
Ngày giảng: 20/ 9/ 2012
Bài 5
tiết 20: luyện tập Tóm tắt văn bản tự sự
I. Mục tiêu cần đạt
1. Mục tiêu chung
	- Biết cách tóm tắt một văn bản tự sự
	- Có ý thức vận dụng kiến thức đã học vào trong quá trình tóm tắt một văn bản tự sự.
2.Trọng tâm kiến thức kĩ năng
a. Kiến thức
	Các yêu cầu đối với một văn bản tự sự
b. Kĩ năng
	- Xác định các sự việc tiêu biểu, nhân vật và chi tiết quan trọng chuẩn bị cho việc tóm tắt văn bản tự sự.
	- Sắp xếp các chi tiết, sự việc nêu trên theo một trình tự hợp lí
	- Viết một văn bản tóm tắt dựa trên các sự việc, chi tiết đã được sắp xếp.
	- Nhận xét được vai trò của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong tác phẩm và trong văn bản tóm tắt.
	- Hoàn thiện bản tóm tắt một tác phẩm truyện đã học có độ dài giới hạn theo yêu cầu.
II. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
1. Kĩ năng giao tiếp
2. Kĩ năng tư duy lô gíc
3. Kĩ năng quản lí thời gian
4. Kĩ năng lắng nghe tích cực
III. Đồ dùng
	Bảng phụ
IV. Phương pháp và kĩ thuật
Phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề/ Thảo luận nhóm, động não
V. Các bước lên lớp
1.Tổ chức lớp
	Lớp 8a...../ .....; lớp 8b:..../ .....
2. Kiểm tra đầu giờ( 4’)
H. Nêu những yêu cầu đối với việc tóm tắt một văn bản tự sự?
Trả lời
- Văn bản tóm tắt cần phản ánh trung thành nội dung của văn bản được tóm tắt.
- Phải diễn đạt bằng lời văn của mình (của người tóm tắt)
3.Tiến trình tổ chức các hoạt động
HĐ của thầy và trò
T/g
Nội dung chính
HĐ1. Khởi động
Gv nhắc lại kiến thức cũ để định hướng kiến thức sẽ tiếp thu
Gv dùng lời nói để dẫn dắt HS tới yêu cầu của tiết học. 
HĐ2. HDHS Luyện tập
* Mục tiêu
 - Xác định các sự việc tiêu biểu, nhân vật và chi tiết quan trọng chuẩn bị cho việc tóm tắt văn bản tự sự.
	- Sắp xếp các chi tiết, sự việc nêu trên theo một trình tự hợp lí
	- Viết một văn bản tóm tắt dựa trên các sự việc, chi tiết đã được sắp xếp.
	- Nhận xét được vai trò của các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong tác phẩm và trong văn bản tóm tắt.
	- Hoàn thiện bản tóm tắt một tác phẩm truyện đã học có độ dài giới hạn theo yêu cầu
* Cách tiến hành
Hs đọc và xác định yêu cầu bài tập
H. Bản liệt kê trên đã nêu đủ những sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trọng của truyện lão Hạc chưa? Nếu phải bổ sung thì em nêu thêm những ý gì ? Hãy xắp xếp lại các sự việc đã nêu ở trên theo một trình tự hợp lý?
- Hs thảo luận nhóm 4 (5’).
- Đại diện các nhóm báo cáo, nhận xét
- Gv nhận xét, chốt.
H. Viết tóm tắt truỵên Lão Hạc ? (10 dòng).
- Hs viết, đọc
H.Nhận xét văn bản tóm tắt của bạn?
- Cho học sinh quan sát bài tập trên bảng phụ :
 Lão Hạc có một con trai, một mảnh vườn và một con chó vàng. Con trai lão đi phu đồn điền cao su, lão chỉ còn lại cậu vàng. Vì muốn giữ lại mảnh vườn cho con, lão đành phải bán con chó, mặc dù hết sức buồn bã và đau xót. Lão mang tất cả tiền dành dụm được lão gửi ông giáo và nhờ trông coi mãnh vườn. Cuộc sống mỗi ngày một khó khăn, lão kiếm được gì ăn nấy và từ chối những gì ông giáo giúp. Một hôm lão xin Binh Tư ít bả chó, nói là để giết con chó hay đến vườn, làm thịt và rủ Binh Tư cùng uống rượu. Ông giáo rất buồn khi nghe Binh Tư kể chuyện ấy. Nhưng rồi lão bỗng nhiên chết – cái chết thật dữ dội. Cả làng không hiểu vì sao lão chết, chỉ có Binh Tư và ông giáo hiểu.
H. Để tóm tắt được văn bản trên bạn học sinh đó và em đã đi qua các bước nào? 
 + Bước 1: Đọc kỹ văn bản cần tóm tắt để hiểu đúng chủ đề văn bản, nắm chắc nội dung của văn bản đó.
+ Bước 2: Xác định các sự việc, nhân vật tiêu biểu (chính) cần tóm tắt.
+ Bước 3: Sắp xếp các ý ấy theo một trình tự hợp lý.
 + Bước 4: Viết văn bản tóm tắt (dựa vào các ý ở bước 3) bằng lời văn của mình.
H. Hãy nêu lên những sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trong và sắp xếp theo một trình tự hợp lý trong văn bản Tức nước vỡ bờ ?
Hs trả lời, nhận xét, Gv chốt :
- Nhận bát gạo của bà lão hàng xóm, chị Dậu vội nấu cháo cho chồng con ăn vì anh Dậu đã phải nhịn đói suốt từ sáng hôm qua.
- Chị Dậu bưng một bát cháo đến chỗ chồng nằm, vực chồng dậy húp một ít cháo cho đỡ xót ruột.
- Anh Dậu ngỏng đầu lên, cất bát cháo anh vừa kề vào đến miệng thì tên cai lệ và người nhà lý trưởng đã sầm sập tiến vào với roi song, tây thước và dây thừng.
- Chúng xông vào định trói và mang anh ra đình một lần nữa vì thiếu tiền suất sưu của chú em đã chết.
- Chị Dậu hốt hoảng lo sợ tha thiết van xin chúng tha cho người chồng đang đau yếu.
- Chúng không tha anh Dậu mà còn bịch vào ngực chị mấy bịch và tát vào mặt chị đánh bốp.
- Chị Dậu tức không chịu được liền liều mạng chống cự lại quyết liệt đánh ngã tên cai ngục, lẳng gã người nhà lý trưởng ra thềm.
- Chị Dậu đã chiến thắng tên cai lệ và tên người nhà lý trưởng với ý nghĩ "Thà ngồi tù, để chúng nó làm tình làm tội mãi thế tôi không chịu được".
H. Tóm tắt đoạn trích trên ?
1’
18’
20’
Bài tập 1 (SGK Tr 61- 62).
- Bản tóm tắt nêu tương đối đầy đủ sự việc, nhân vật chính.
- Sắp xếp: b-a-d-c-g-e-i-h-k.
Bài tập 2 SGK Tr 62.
 Vì thiếu xuất sưu của người em đã chết, anh Dậu bị bọn tay sai đánh, trói, lôi ra đình cùm kẹp, vừa được tha về. Một bà lão hàng xóm ái ngại hoàn cảnh nhà chị nhịn đói mốt từ hôm qua, mang đến cho chị bát gạo để nấu cháo cho. Anh Dậu vừa cố ngồi dậy cầm bát cháo, chưa kịp đưa lên miệng thì cai lệ và gã đầy tớ Lý trưởng lại xộc vào định trói anh mang đi. Van xin thiết không được, chị Dậu đã liều màng chống lại quyết liệt, đánh ngã cả 2 tên tay sai vô lại.
4. Củng cố ( 1’)
H. Em học được gì từ tiết luyện tập này?
Qua luyện tập tóm tắt văn bản tự sự với bài tập các em phải nắm được kỹ năng tóm tắt văn bản tự sự qua 4 bước.
Gv hệ thống kiến thức.
5. HDHT( 1’)
Học bài và tóm tắt văn bản trong lòng mẹ, 
Chuẩn bị : Trả bài Tập làm văn số 1, xem lại phần nhận xét và tự sửa lỗi tại nhà