Giáo án môn Ngữ văn 6 - Tiết 1: Con rồng cháu tiên
I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT.
- Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết
- Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên.
- Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG.
1. Kiến thức
- Khái niệm thể loại truyền thuyết.
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu.
- Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước.
2. Kỹ năng:
- Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết
- Nhận ra những sự việc chính của truyện.
- Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kỳ ảo tiêu biểu trong truyện.
3. Thái độ: Yêu quý truyện dân gian VN
ha vµ M¹nh Tö ®îc coi lµ hai vÞ th¸nh tiªu biÓu cña ®¹o Nho. II. ®äc - hiÓu chi tiÕt 1. D¹y con cña b»ng c¸ch chuyÓn nhµ ë M¹nh Tö MÑ M¹nh Tö B¾t chíc: ®µo, ch«n, l¨n, khãc ChuyÓn nhµ ®Õn gÇn chî B¾t chíc: n« nghÞch, bu«n b¸n ®iªn ®¶o ChuyÓn nhµ ®Õn gÇn trêng häc -> Cuéc sèng ë hai n¬i nµy ®Òu ¶nh hëng xÊu ®Õn tÝnh nÕt cña con B¾t chíc häc tËp lÔ phÐp Vui lßng -> §©y lµ m«i trêng sèng cã ¶nh hëng tèt ®Õn ®øa con. à T¹o cho con m«i trêng sèng tèt ®Ñp lµnh m¹nh, phï hîp ngay tõ nhá. 2. D¹y con b»ng cÊch c xö hµng ngµy trong gia ®×nh - Bµ nãi: ®Ó cho con ¨n ®Êy - Hèi hËn: Ta nãi lì måmho¸ ra d¹y con nãi dèi hay sao - §i mua thÞt vÒ cho con ¨n à D¹y con ch÷ tÝn, ®øc tÝnh thµnh thËt, trung thùc, lêi nãi ®i ®«i víi viÖc lµm. - MT bá häc: bµ cÇm dao c¾t ®øt tÊm v¶i ®ang dÖt à D¹y con ch¨m chØ, chuyªn cÇn, häc tËp ®Õn n¬i, ®Õn chèn, cã chÝ häc hµnh. - KÕt qu¶: Con trë thµnh bËc ®¹i hiÒn lu danh sö s¸ch. 3. Nh÷ng bµi häc d¹y con cña bµ mÑ thÇy M¹nh Tö vµ ý nghÜa v¨n b¶n: - T¹o cho con m«i trêng sèng tèt ®Ñp; - D¹y con cã ®¹o ®øc, cã chÝ häc hµnh; - Th¬ng con nhng kh«ng nu«ng chiÒu, rÊt kiªn quyÕt. à §Ò cao tÊm lßng cña ngêi mÑ trong c¸ch d¹y con nªn ngêi: kh¼ng ®Þnh sù thµnh ®¹t cña con cã c«ng d¹y dç cña mÑ. III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt: - Cèt truyÖn, nh©n vËt ®¬n gi¶n - Dïng chuyÖn ngêi thËt, viÖc thËt ®Ó gi¸o dôc con ngêi. 2. Néi dung: Ca ngîi tÊm g¬ng s¸ng vÒ t×nh th¬ng con vµ c¸ch d¹y con cña ngêi mÑ. * Ghi nhí: SGK - tr 153 IV. LuyÖn tËp: 1. H·y t×m nh÷ng c©u tôc ng÷ t¬ng øng víi c©u chuyÖn nµy? - GÇn mùc th× ®en - ë bÇu th× trßn 2. Bµi tËp tr¾c nghiÖm: NhËn xÐt nµo ®óng víi ý nghÜa truyÖn? a. TruyÖn ®Ò cao thÇy M¹nh Tö. b. TruyÖn ®Ò cao ph¬ng ph¸p d¹y con cña bµ mÑ thÇy M¹nh Tö. c. TruyÖn ®Ò cao ¶nh hëng cña m«i trêng sèng ®èi víi sù h×nh thµnh nh©n c¸ch con ngêi. d. TruyÖn khuyªn c¸c bµ mÑ th¬ng con nhng kh«ng nu«ng chiÒu con mµ ph¶i nghiªm kh¾c 4. Cñng cè : GV nh¾c l¹i kiÕn thøc võa häc 5. Híng dÉn häc tËp: - Häc ghi nhí. - KÓ l¹i chuyÖn - So¹n bµi: ThÇy thuèc giái vµ xem tríc tiÕt 63: TÝnh tõ vµ côm tÝnh tõ -------------------------------------------------------------- TiÕt 63 Ngµy so¹n: 3/12/2011 TÝnh tõ vµ côm tÝnh tõ. I. MøC §é CÇN §¹T: - Nắm được các đặc điểm của tính từ và cụm tính từ. - Nắm được các loại tính từ. Lưu ý : Học sinh đã học về tính từ ở Tiểu học. II. TRäNG T¢M KIÕN THøC- KÜ N¡NG 1. Kiến thức - Khái niệm tính từ : + Ý nghĩa khái quát của tính từ. + Đặc điểm ngữ pháp của tính từ (khả năng kết hợp của tính từ, chức vụ ngữ pháp của tính từ). - Các loại tính từ. - Cụm tính từ : + Nghĩa của phụ ngữ trước và phụ ngữ sau trong cụm tính từ. + Nghĩa của cụm tính từ. + Chức năng ngữ pháp của cụm tính từ. + Cấu tạo đầy đủ của cụm tính từ. 2. Kỹ năng: - Nhận biết tính từ trong văn bản. - Phân biệt tính từ chỉ đặc điểm tương đối và tính từ chỉ đặc điểm tuyệt đối. - Sử dụng tính từ, cụm tính từ trong nói và viết. B. ChuÈn bÞ: 1- Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD 2- Häc sinh: + So¹n bµi C. C¸c bíc lªn líp: 1. æn ®Þnh tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò VÏ m« h×nh cÊu t¹o cña côm §T? Cho VD vµ ph©n tÝch? 3. Bµi míi H§1. Khëi ®éng Ho¹t ®éng 2: - GV sö dông b¶ng phô ®· viÕt VD trang 153. ? B»ng hiÓu biÕt cña em vÒ tÝnh tõ ®· ®îc häc ë bËc TiÓu häc, x¸c ®Þnh tÝnh tõ trong c¸c VD trªn? ? Em h·y t×m thªm mét sè tÝnh tõ kh¸c (chØ mµu s¾c, mïi vÞ, h×nh d¸ng) ? Nh÷ng tÝnh tõ chóng ta võa t×m cã ý nghÜa g×? ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh tõ? ? Nh¾c l¹i kh¶ n¨ng kÕt hîp cña §T? - §T cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi: h·y ®õng, chí ? TÝnh tõ cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi nh÷ng tõ nµy kh«ng? LÊy VD 2 tÝnh tõ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ kh¶ n¨ng kÕt hîp cña tÝnh tõ? ? T×m 1 §T, 1 TT, ®Æt c©u víi tÝnh tõ vµ §T víi chøc n¨ng lµm CN? - XÐt 2 VD sau: ? Theo em, tæ hîp tõ nµo ®· lµ mét c©u? ? §Ó tæ hîp 2 lµ c©u cã thÓ thªm vµo ®ã tõ nµo? Thªm tõ rÊt - Qua VD võa ph©n tÝch, em h·y nªu nhËn xÐt vÒ kh¶ n¨ng lµm CN, VN cña TT so víi §T? Ho¹t ®éng 3: ? Trong nh÷ng tÝnh tõ võa t×m ®îc ë môc I, tÝnh tõ nµo cã kh¶ n¨ng kÕt hîp ®îc víi tõ chØ møc ®é: rÊt, h¬i, kh¸, l¾m, qu¸..? ? Tõ nµo kh«ng cã kh¶ n¨ng kÕt hîp ®îc víi tõ chØ møc ®é: rÊt, h¬i, kh¸, l¾m, qu¸..? ? Cã mÊy lo¹i tÝnh tõ? §ã lµ nh÷ng lo¹i nµo? - Gäi HS ®äc ghi nhí 2 Ho¹t ®éng 3: I. §Æc ®iÓm cña tÝnh tõ: 1. T×m tÝnh tõ trong c©u a. BÐ, oai b. Nh¹t, vµng hoe, vµng lÞm, vµng èi, vµng t¬i. 2. VÝ dô c¸c tÝnh tõ: - T×nh tõ chØ mµu s¾c: xanh, ®á, tÝm, vµng... - ChØ mïi vÞ: chua, cay, mÆn... - H×nh d¸ng: gÇy gß, phèp ph¸p... à ChØ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña sù vËt, hµnh ®éng, tr¹ng th¸i. 3. So s¸nh víi §T: * VD:- T«i ®ang lao ®éng. - B¹n chí lµm viÖc ®ã Anh Êy vÉn cßn trÎ. ChÞ Êy còng ®Ñp ®Êy chø. à TÝnh tõ cã thÓ kÕt hîp víi c¸c tõ: ®· , sÏ, ®ang, còng, vÉn, rÊt, cùc k×, l¾m, qu¸...®Ó t¹o thµnh CTT. * VD: kh«ng thÓ nãi: h·y bïi, chí chua. à Kh¶ n¨ng kÕt hîp víi phã tõ chØ mÖnh lÖnh nh: h·y, ®õng chí... h¹n chÕ nhiÒu so víi §T. * VD: - Em bÐ ng·. (1) -> c©u - Em bÐ th«ng minh. - Em bÐ Êy rÊt th«ng minh. CN VN-TT à TÝnh tõ lµm VN trong c©u h¹n chÕ h¬n. à Kh¶ n¨ng lµm CN, tÝnh tõ vµ §T nh nhau. * Ghi nhí: SGK: tr 154 II. C¸c lo¹i tÝnh tõ: 1. VD: - C¸c tÝnh tõ: oai, bÐ, nh¹t, hÐo cã kh¶ n¨ng kÕt hîp ®îc víi c¸c tõ chØ møc ®é: rÊt, h¬i, kh¸, l¾m, qu¸ * VD: rÊt oai, h¬i bÐ, kh¸ nh¹t, qu¸ hÐo -> BÐ, oai, nh¹t. hÐo ... lµ nh÷ng tÝnh tõ chØ ®Æc ®iÓm t¬ng ®èi. à TT chØ ®Æc ®iÓm t¬ng ®èi (cã thÓ kÕt hîp víi tõ chØ møc ®é) - Tõ kh«ng thÓ kÕt hîp ®îc: vµng hoe, vµng lÞm, vµng èi, vµng t¬i. - Vµng lµ nh÷ng tÝnh tõ chØ ®Æc ®iÓm tuyÖt ®èi. à TT chØ ®Æc ®iÓm tuyÖt ®èi(kh«ng thÓ kÕt hîp víi tõ chØ møc ®é) * Ghi nhí: SGk - Tr 154 TÝnh tõ TT chØ ®Æc ®iÓm t¬ng ®èi (kÕt hîp víi tõ chØ møc ®é) TT chØ ®Æc ®iÓm tuyÖt ®èi(kh«ng kÕt hîp víi tõ chØ møc ®é) III. Côm tÝnh tõ: * VÝ dô: SGk -tr155 - GV treo b¶ng phô ®· vÏ m« h×nh côm tÝnh tõ. - Gäi HS lªn b¶ng ®iÒn phÇn tríc PhÇn trung t©m phÇn sau T1 T2 T1 T2 S1 S2 vèn ®· rÊt yªn tÜnh nhá s¸ng l¹i v»ng vÆc ë trªn kh«ng ? T×m thªn nh÷ng phô ng÷ ®øng tríc vµ sau cña côm TT? Cho biÕt phô ng÷ Êy bæ sung ý nghÜa cho TT vÒ mÆt nµo? ? Nªu cÊu t¹o cña côm TT? - Phô ng÷ ®øng tríc chØ møc ®é, thêi gian, sù tiÕp diÔn. - Phô ng÷ ®øng sau: chØ vÞ trÝ, so s¸nh, møc ®é * Ghi nhí: SGK - tr 155 Ho¹t ®éng 4: Iv. LuyÖn tËp: - T×m côm TT - NhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña c¸c côm TT nµy? Bµi 1: T×m côm TT - Sun sun nh con ®Øa - ChÇn chÉn nh caÝ ®ßn cµn - BÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc - Sõng s÷ng nh c¸i cét ®×nh - Tun tñn nh c¸i chæi sÓ cïn C¸c côm TT nµy ®Òu cã cÊu t¹o 2 phÇn: phÇn trung t©m vµ phÇn sau. Bµi 2: T¸c dông cña viÖc dïng TT vµ phô ng÷ - C¸c TT ®Òu lµ tõ l¸y cã t¸c dông gîi h×nh ¶nh. - H×nh ¶nh mµ c¸c tõ l¸y Êy t¹o ra ®Òu lµ c¸c sù vËt tÇm thêng, thiÕu sù lín lao, kho¸ng ®¹t, kh«ng gióp cho viÖc nhËn thøc mét sù vËt to lín, míi mÎ nh con voi. - §Æc ®iÓm chung cña 5 «ng thÇy bãi: nhËn thøc h¹n hÑp, chñ quan Bµi tËp 3: So s¸nh c¸ch dïng §T, TT - §T "gîn": Gîi c¶nh thanh b×nh yªn ¶. - §T "næi": cho thÊy sãng biÓn rÊt m¹nh. - Nh÷ng tÝnh tõ lµ tõ l¸y ®i kÌm víi §T cµng lµm t¨ng sù m¹nh mÏ, ®¸ng sî tíi møc kinh hoµng. §©y lµ nh÷ng tÝnh tõ t¨ng tiÕn diÔn t¶ møc ®é m¹nh mÏ, thÓ hiÖn sù thay ®æi th¸i ®é cña biÓn c¶ (bÊt b×nh. giËn d÷) tríc sù tham lam, béi b¹c cña mô vî. b¸o tríc thÕ nµo mô còng bÞ tr¶ gi¸. 4. Cñng cè : Nh¾c l¹i néi dung c¬ b¶n 5. Híng dÉn häc tËp; - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - So¹n bµi: ThÇy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng TiÕt 64 Ngµy so¹n: 5/12/2011 Tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3 A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Qua giê gióp häc sinh thÊy ®îc nh÷ng tån t¹i cña bµi viÕt sè 3. Häc sinhbiÕt kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®ã. - Cñng cè ph¬ng ph¸p kÓ chuyÖn( kÓ ngêi, kÓ ciÖc) t¹o c¬ së ®Ó häc sinh chuÈn bÞ viÕt bµi tëng tîng. B. ChuÈn BÞ 1- Gi¸o viªn: Tr¶ bµi, nhËn xÐt bµi viÕt cña häc sinh 2- Häc sinh: Xem l¹i bµi, rót kinh nghiÖm C. C¸c bíc lªn líp: 1. æn ®Þnh tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò: ? C¬ së ®Ó lµm 1 bµi v¨n tëng tîng lµ g×. Tëng tîng kh¸c víi bÞa ®Æt ë chç nµo? 3. Bµi míi §Ò bµi : Em h·y kÓ vÒ ngêi mÑ cña em 1. Häc sinh ®äc l¹i ®Ò bµi: ? §Ò bµi yªu cÇu g× : KÓ ngêi, viÖc I. NhËn xÐt chung 1. ¦u ®iÓm: - Bµi viÕt s¹ch sÏ, râ rµng, diÔn ®¹t lu lo¸t: Hêng, Duyªn, §ç Ngäc... - ViÕt ®óng yªu cÇu cña ®Ò : KÓ vÒ ngêi - Bµi viÕt thÓ hiÖn râ bè côc 3 phÇn 2. Nhîc ®iÓm; - Mét sè em viÕt sai lçi chÝnh t¶ n,l: To¶n, Long, D©n... - Bµi viÕt s¬ sµi, kh«ng cã chiÒu s©u: Lª Ngäc, Ch©m, HuÖ... - Mét sè bµi bè côc kh«ng râ rµng: Thuû, M¬... - Lçi dïng tõ: LÆp tõ: mÑ em: Hµ, Phóc II. Gi¸o viªn c«ng bè ®¸p ¸n cho häc sinh ®Ó häc sinh ®èi chiÕu a) Më bµi : Giíi thiÖu nÐt chung vÒ ngêi mÑ cña m×nh. b) Th©n bµi : - Ngêi mÑ tÇn t¶o, ®¶m ®ang. + Cïng cha qu¸n xuyÕn mäi c«ng viÖc trong gia ®×nh. + Khi mÑ v¾ng nhµ, thiÕu ®i tÊt c¶ nh÷ng g× mÑ dµnh cho gia ®×nh, bè con vông vÒ trong mäi c«ng viÖc. - MÑ ®èi víi c¸c con + Quan t©m tíi tõng b÷a ¨n giÊc ngñ + ViÖc häc cña c¸c con ®îc mÑ quan t©m chu ®¸o. D¹y dç, gi¸o dôc c¸c con trë thµnh ngêi tèt - MÑ ®èi víi mäi ngêi: + th¬ng yªu, gióp ®ì mäi ngêi khi gÆp khã kh¨n + Cëi më, hoµ nh· víi xãm lµng... III. Tr¶ bµi cho häc sinh vµ tù ®¸nh gi¸ bµi viÕt cña m×nh theo c¸c ®iÓm sau : 1. ChuyÖn kÓ vÒ ai? bµi giíi thiÖu nh©n vËt ®· ®ñ vµ râ cha? 2. Sù viÖc lùa chän nh thÕ nµo? ®iÒu ®ã chøng tá em®· cã sù quan s¸t vµ suy nghÜ cha? 3. ChuyÖn cã gîi lªn kh«ng khÝ sinh ho¹t vµ tÝnh nÕt cña con ngêi kh«ng. 4. Bè côc bµi viÕt : ®· ®¶m b¶o ®Çy ®ñ 3 phÇn cha? PhÇn më bµi cã g©y ®îc sù chó ý cho ngêi ®äc kh«ng? PhÇn kÕt bµi cã gióp cho bµiviÕt thªm næi bËt hay kh«ng. IV. Ch÷a bµi 1. Lçi chÝnh t¶. Gäi 1 sè bµi viÕt cña häc sinh sai nhiÒu lçi chÝnh t¶ lªn söa l¹i cho ®óng : 2. Lçi dïng tõ: - LÆp tõ : 4. Cñng cè
File đính kèm:
- Bai 1 Giao tiep van ban va phuong thuc bieu dat.doc