Giáo án môn Khoa học Lớp 4 - Bài 35: Không khí cần cho sự cháy

Tiết: 1 Khoa học
PPCT: 35 KHÔNG KHÍ CẦN CHO SỰ CHÁY (BĐKH)
I.Mục đích – Yêu cầu:
- Làm thí nghiệm để chúng tỏ:
 + Càng có nhiều không khí thì càng có nhiều ô-xi để duy trì sự cháy được lâu hơn.
 + Muốn sự cháy diễn ra liên tục thì không khí phải được lưu thông.
- Nêu ứng dụng thực tế liên quan đén vai trò của không khí đối với sự cháy : thổi bếp lửa cho lửa cháy to hơn, dập tắt lửa khi có hỏa hoạn,
* BĐKH:Trong bầu khí quyển của trái đất , nito chiếm khoảng 78%, oxy chiếm khoảng 21%.Hai khí này chiếm tới 99%, nhưng vai trò điều hòa khí hậu thuộc về 1% khí còn lại, đó là khí nhà kính.Các khí nhà kình bao gồm:Hơi nước,dioxitcacbon (CO2),mêtan (CH4), nitơ oxit (N2O), ôzon và các hợp chất halocacbon.Các khí có thể phát sinh từ tự nhiên và từ hoạt động sản xuất công nghiệp.
II.Đồ dùng dạy học:
- 2 cây nến bằng nhau.
- 2 lọ thuỷ tinh(1 lọ to, 1 lọ nhỏ)
- 2 lọ thuỷ tinh không có đáy, để kê.
III.Các hoạt động dạy học chủ yếu:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
1. Ổn định 
2. KTBC:
GV hỏi HS:
 - Không khí có ở đâu ?
 - Không khí có những tính chất gì ?
 - Không khí có vai trò như thế nào ?
GV nhận xét.
3. Bài mới:
* Giới thiệu bài:
 - Không khí có vai trò rất quan trọng đối với đời sống của mọi sinh vật trên Trái đất. Vai trò của không khí đối với sự cháy như thế nào ? Qua các thí nghiệm của bài học hôm nay các em sẽ rõ.
 Vai trò của ô-xi đối với sự cháy
- GV kê 1 chiếc bàn ở giữa lớp để làm thí nghiệm cho cả lớp quan sát, dự đoán hiện tượng và kết quả của thí nghiệm.
 Thí nghiệm 1:
- Dùng 2 cây nến như nhau và 2 chiếc lọ thuỷ tinh không bằng nhau. Khi ta đốt cháy 2 cây nến và úp lọ thuỷ tinh lên. Các em dự đoán xem hiện tượng gì xảy ra.
- Để chứng minh xem bạn nào dự đoán hiện tượng đúng, chúng ta cùng tiến hành làm thí nghiệm.
- GV gọi 1 HS lên làm thí nghiệm.
- Yêu cầu HS quan sát và hỏi :
 + Hiện tượng gì xảy ra ?
 + Theo em, tại sao cây nến trong lọ thuỷ tinh to lại cháy lâu hơn cây nến trong lọ thuỷ tinh nhỏ?
+Trong thí nghiệm này chúng ta đã chứng minh được ô-xi có vai trò gì?
-Kết luận : Trong không khí có chứa khí ô-xi và khí ni-tơ. Càng có nhiều không khí thì càng có nhiều ô-xi và sự cháy sẽ diễn ra lâu hơn. Ô-xi rất cần để duy trì sự cháy. Trong không khí còn chứa khí ni-tơ. Ni-tơ không duy trì sự cháy nhưng nó giúp cho sự cháy trong không khí xảy ra không quá mạnh và quá nhanh.
 Cách duy trì sự cháy 
- Các em đã biết ô-xi trong không khí cần cho sự cháy. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể cung cấp nhiều ô-xi, để sự cháy diễn ra liên tục? Cả lớp cùng quan sát thí nghiệm.
- Dùng 1 lọ thuỷ tinh không đáy, úp vào cây nến gắn trên đế kín và hỏi :
 + Các em dự đoán xem hiện tượng gì xảy ra?
- GV làm thí nghiệm, yêu cầu HS quan sát và hỏi :
 + Kết quả của thí nghiệm này như thế nào ?
 + Theo em, vì sao cây nến lại chỉ cháy được trong thời gian ngắn như vậy?
- Để chứng minh lại lời bạn nói rằng cây nến tắt là do lượng ô-xi trong lọ đã cháy hết mà không được cung cấp thêm. Chúng ta cùng quan sát thí nghiệm khác.
- GV phổ biến thí nghiệm:
 + Chúng ta thay đế gắn nến bằng một đế không kín (cho HS quan sát vật thật). Hãy dự đoán xem hiện tượng gì sẽ xảy ra?
- GV thực hiện thí nghiệm, yêu cầu HS quan sát hiện tượng xảy ra và hỏi :
 + Vì sao cây nến có thể cháy bình thường?
- Quan sát kĩ hiện tượng chúng ta thấy: Khi sự cháy xảy ra, khí ni-tơ và khí các-bô-níc nóng lên và bay lên cao. Do có chỗ lưu thông với bên ngoài nên không khí ở bên ngoài tràn vào trong lọ, tiếp tục cung cấp ô-xi để duy trì sự cháy. Cứ như vậy sự cháy diễn ra liên tục.
 + Để duy trì sự cháy cần phải làm gì?
 + Tại sao phải làm như vậy?
- Để duy trì sự cháy, cần phải liên tục cung cấp không khí. Không khí cần phải được lưu thông thì sự cháy mới diễn ra liên tục được.
 Ứng dụng liên quan đến sự cháy
-Chia nhóm 4 HS ngồi 2 bàn trên, dưới và yêu cầu: Quan sát hình minh hoạ số 5 và trả lời câu hỏi :
 + Bạn nhỏ đang làm gì?
 + Bạn làm như vậy để làm gì?
- Gọi HS nhóm khác bổ sung để có câu trả lời hoàn chỉnh.
- Nêu: Bạn nhỏ là người dân tộc. Bạn đang dùng ống nứa để thổi vào bếp củi. Làm như vậy không khí sẽ được lưu thông, cung cấp liên tục làm cho sự cháy được duy trì.
 + Trong lớp mình bạn nào còn có kinh nghiệm làm cho ngọn lửa trong bếp củi, bếp than không bị tắt?
- Khi đun bếp và nhóm bếp lửa hay bếp than, các em lưu ý phải làm như các bạn : cời rỗng bếp, dùng ống thổi không khí hay dùng quạt quạt vào bếp lò. Như vậy mới làm cho sự cháy diễn ra liên tục.
 + Vậy khi muốn dập tắt ngọn lửa ở bếp than hay bếp củi thì làm thế nào?
- Các bạn lớp mình có rất nhiều kinh nghiệm trong việc đun bếp than và bếp củi. Điều đó chứng tỏ các em đã hiểu được vai trò của không khí đối với sự cháy.
4. Củng cố:
Hỏi :
 + Khí ô-xi và khí ni-tơ có vai trò gì đối với sự cháy?
 + Làm cách nào để có thể duy trì sự cháy?
 *BĐKH:Trong bầu khí quyển của trái đất , nito chiếm khoảng 78%, oxy chiếm khoảng 21%.Hai khí này chiếm tới 99%, nhưng vai trò điều hòa khí hậu thuộc về 1% khí còn lại, đó là khí nhà kính.Các khí nhà kình bao gồm:Hơi nước,dioxitcacbon (CO2),mêtan (CH4), nitơ oxit (N2O), ôzon và các hợp chất halocacbon.Các khí có thể phát sinh từ tự nhiên và từ hoạt động sản xuất công nghiệp.
5. Dặn dò :
- Nhận xét tiết học.
- Về học thuộc mục cần biết và chuẩn bị bài tiết sau.
Hát 
-HS trả lời.
-HS ở dưới nhận xét.
-HS lắng nghe.
- Lắng nghe và trả lời:
 +Cả 2 cây cùng tắt.
 +Cả 2 nến vẫn cháy bình thường.
 +Cây nến trong lọ to sẽ cháy lâu hơn cây nến trong lọ nhỏ.
-HS nghe.
-HS lên làm thí nghiệm
 +Cả 2 cây nến cùng tắt cây nến trong lọ to cháy lâu hơn cây nến trong lọ nhỏ.
 +Vì trong lọ thuỷ tinh to có chứa nhiều không khí hơn lọ thuỷ tinh nhỏ. Mà trong không khí thì càng có nhiều khí ô-xi duy trì sự cháy.
 +Ô-xi để duy trì sự cháy lâu hơn. Càng có nhiều không khí thì càng có nhiều ô-xi và sự cháy diễn ra lâu hơn.
-HS lắng nghe.
- Lắng nghe và quan sát.
+ Cây nến vẫn cháy bình thường.
+ Cây nến sẽ tắt.
- HS quan sát và trả lời.
+ Cây nến tắt sau mấy phút.
- HS nghe và quan sát.
- HS nêu dự đoán của mình.
+ Do được cung cấp ô-xi liên tục. Đế gắn nến không kín nên không khí liên tục tràn vào lọ cung cấp ô-xi nên cây nến cháy liên tục.
- HS nghe.
+ Cần liên tục cung cấp khí ô-xi.
+ Vì trong không khí có chứa ô-xi. Ô-xi rất cần cho sự cháy. Càng có nhiều không khí thì càng có nhiều ô-xi và sự cháy sẽ diễn ra liên tục.
- HS lắng nghe.
-HS quan sát và đại diện nhóm trả lời.
+ Bạn nhỏ đang dùng ống nứa thổi không khí vào trong bếp củi.
+ Để không khí trong bếp được cung cấp liên tục, để bếp không bị tắt khi khí ô-xi bị mất đi.
-HS nhóm khác bổ sung.
-HS nghe.
-HS trao đổi và trả lời:
+ Muốn cho ngọn lửa trong bếp không bị tắt, em thường cời rỗng tro bếp ra để không khí được lưu thông.
 + Em có thể xách bếp than ra đầu hướng gió để gió thổi không khí vào trong bếp.
- HS nghe.
+ Khi muốn dập ngọn lửa ở bếp củi, ta có thể dùng tro bếp phủ kín lên ngọn lửa.
 + Khi muốn dập tắt ngọn lửa ở bếp than, ta có thể đậy kín nắp lò và cửa lò lại.
- HS nghe.
- HS trả lời.