Giáo án Lịch sử 6 - Học kỳ II - Năm học 2009-2010

Lớ Bớ và Triệu Quang Phục nhõn dõn ta đó anh dũng chiến đấu đỏnh đuổi quõn xõm lược giành lại chủ quyền. Song õm mưu thụn tớnh và đồng hoỏ DT ta một lần nữa nhà Tuỳ lại đem quõn xõm lược nước ta. Nhà nước Vạn Xuõn đó sụp đổ.
3. Chống quõn Lương xõm lược.
-Thỏng 5/ 545 quõn giặc tiến vào nước ta theo 2 đường thuỷ và bộ.
- Quõn địch mạnh Lớ Nam Đế lui quõn về giữ thành ở cửa sụng Tụ Lịch (HN).
- Thành bị vỡ, Lớ Bớ rỳt quõn về giữ thành ở Gia Ninh.
- Đầu năm 546 quõn Lương chiếm thành Gia Ninh, Lớ Nam Đế đem quõn đúng ở hồ Điền Triệt.
- Lợi dụng một đờm mưa giú, quõn giặc đỏnh ỳp hồ Điền Triệt, Lớ Nam Đế phải chạy vào động Khuất Lóo (Tam Nụng- Phỳ Thọ).
- Năm 548 Lớ Nam Đế mất.
4. Triệu Quang Phục đỏnh bại quõn Lương như thế nào?
- Triệu Quang Phục chọn Dạ Trạch làm căn cứ kháng chiến.
- Cuộc kháng chiến giằng co kộo dài. đến năm 550 nhà Lương cú loạn, Trần bỏ Tiờn về nước Triệu Quang Phục phản cụng , kháng chiến thắng lợi.
5 . Nước Vạn Xuõn độc lập đó kết thỳc như thế nào?.
- Đỏnh bại quõn Lương, Triệu Quang Phục lờn ngụi vua, gọi là Triệu Việt Vương, ụng cho tổ chức lại chớnh quyền.
- 20 năm sau Lớ Phật Tử cướp ngụi Triệu Việt Vương, Lớ Phật Tử lờn ngụi vua gọi là hậu Lớ Nam Đế.
- Vua Tuỳ gọi Lớ Phật Tử sang trầu, Lớ Phật Tử khụng sang.
- Năm 603, 10 vạn quõn Tuỳ tấn cụng Vạn Xuõn, Lớ Phật Tử bị bắt giải về TQ.
 Hoạt động 3 . Củng cố : 
 1 . HS trỡnh bày diễn biến cuộc k/chiến chống quõn Lương trờn bản đồ.
 2 . BT: Triệu Quang Phục lónh đạo nhõn dõn đỏnh đuổi quõn Lương ra khỏi bờ cừi vỡ?
 A .Nhõn dõn kiến quyết khỏng chiến.
 B.Triệu Quang Phục chọn căn cứ và cỏch đỏnh thụng minh, sỏng tạo.
 C. Nhà Lương cú loạn tướng giặc phải về.
 D.cả 3 lý do trờn.
Hoạt động 4 : Hướng dẫn HS về nhà 
1 . Ghi chép nghe giảng trên lớp .
2 . Trả lời câu hỏi cuối bài SGK .
 3 . Đọc chuẩn bị bài 23 “ Những cuộc khởi nghĩa lớn trong các thế kỉ VII _ Ix ” 
Tiết 26 Tuần 26
 Ngày soạn 
Ngày giảng 
Bài 23 : Những cuộc khởi nghĩa lớn trong các thế kỉ VII – IX .
A . Mục tiờu bài học :
- HS hiểu: từ TK VII nước ta bị thế lực phong kiến nhà Đường thống trị. Nhà Đường chia lại khu vực hành chớnh, sắp đặt bộ mỏy cai trị để siết chặt hơn nữa ỏch đụ hộ và đồng hoỏ dõn tộc, tăng cường búc lột và dễ dàng đàn ỏp cỏc cuộc khởi nghĩa. Trong suốt ba TK nhà Đường thống trị, nhõn dõn ta đó nhiều lần nổi dậy, tiờu biểu nhất là cuộc khởi nghĩa của Mai Thỳc Loan và của Phựng Hưng .
- Rèn kĩ năng phõn tớch, đỏnh giỏ một nhõn vật lịch sử , tiếp tục rốn luyện kỉ năng đọc và vẽ bản đồ lịch sử 
- Bồi dưỡng tinh thần chiến đấu vỡ nền độc lập của tổ quốc. Biết ơn những cống hiến của tổ tiờn đối với dõn tộc, đất nước.
B. Chuẩn bị :
* Giáo viên : SGK, phương pháp giảng dạy, tư liệu tham khảo: Lược đồ khởi nghĩa Lớ Bớ .
* Học sinh: SGK , đồ dùng học tập .
C . Tiến trình bài giảng :
1 . Tổ chức : 6A :
2 . Kiểm tra bài cũ :
* Cuộc khỏng chiến chống quõn Lương diễn ra như thế nào? Vỡ sao Triệu Quang Phục đỏnh bại được quõn Lương ? 
3 . Bài mới
* Hoạt động 1 : 
- GV gọi HS đọc SGK và tỡm hiểu mục 1 .
- GV: Sơ lược vài nột về sự thành lập nhà Đường Trung Quốc: Năm 618 Lớ Uyờn 
được sự ủng hộ của địa chủ ở vựng Hoa Bắc(Trung Quốc) nổi dậy lật đổ nhà Tuỳ, kết thỳc cục diện cỏc cứ lập ra nhà Đường → nước ta chịu sự thống trị của nhà Đường.
(? ) Chớnh sỏch cai trị của nhà Đường ở nước ta cú gỡ thay đổi.
 (Đổi Giao chõu thành An Nam đụ hộ phủ, xõy thành đắp luỹ...)
- GV: Dựng lược đồ trỡnh bày thờm: Chia An Nam đụ hộ phủ làm 12 chõu( Phong Chõu, Ái Chõu, Tường Chõu, Diển Chõu,...)
(?) Vỡ sao nhà Đường chỳ ý đến việc sửa chữa cỏc đường giao thụng từ 
Tống Bỡnh đến cỏc quận huyện?
 (phục vụ cho chớnh sỏch búc lột, đàn ỏp nhanh cỏc cuộc khởi nghĩa, bảo vệ chớnh quyền đụ hộ...)
(?) Em cú nhận xột gỡ về tỡnh hỡnh nước ta dưới ỏch thống trị của nhà Đường? 
( nhõn dõn bị búc lột tàn bạo, nặng nề...)
(?) Chớnh sỏch búc lột tàn bạo được biểu hiện như thế nào? 
(tụ thuế, cống nộp...)
(? ) Theo em chớnh sỏch cai trị của nhà Đường cú gỡ khỏc trước? 
( chia lại đơn vị hành chớnh...)
* Hoạt động 2 
(?) Em biết gỡ về Mai Thỳc Loan ?
- GV: Kể thờm chuyện gỏnh vải của đoàn dõn phu sang cống nộp.
(?) Vỡ sao Mai Thỳc Loan kờu gọi mọi người khởi nghĩa?
 (lũng căm thự, do chớnh sỏch thống trị tàn bạo...)
- GV cho HS đọc bài chầu văn SGK để rừ thờm về tội ỏc của nhà Đường.
- GV: Tường thuật những nột chớnh cuộc khởi nghĩa theo lược đồ.
(?) í nghĩa của cuộc khởi nghĩa?
( thể hiện tinh thần đấu tranh kiờn cường, khụng mệt mỏi của nhõn dõn để giành độc lập )
* Hoạt đụng 3: 
(?) Em biết gỡ về Phựng Hưng.
( HS trả lời – GV nhận xét , bổ xung )
(? ) Cuộc khởi nghĩa của ụng diễn ra như 
thế nào? Vỡ sao được mọi người hưởng ứng? 
( căm thự quõn đụ hộ, biết ụng là
 người tài giừi hay giỳp đỡ dõn nghốo...)
(?) Nghĩa quõn Phựng Hưng đó làm được những việc gỡ?
 ( bức chết Cao Chớnh Bỡnh, sắp đặt việc
 cai trị đất nước...)
(? ) í nghĩa cuộc khởi nghĩa?
( HS dựa SGK trả lời – GV nhận xét , bổ xung )
GV: Khai thỏc tranh “ Việc nhõn dõn ta lập đền thờ của Mai Thỳc Loan và Phựng Hưng núi lờn điều gỡ?
 ( Ghi nhớ, đời đời biết ơn cỏc vị anh hựng dõn tộc...)
1 . Dưới ỏch đụ hộ của nhà Đường nước ta cú gỡ thay đổi.
- Năm 679 đổi Giao Chõu thành An Nam đụ hộ phủ.
- Người Hỏn cai trị ở cỏc chõu, huyện. Hương, xó do người Việt cai quản.
- Sửa cỏc đường giao thụng
- Tăng thờm quõn đồn trỳ.
2 . Khởi nghĩa Mai Thỳc Loan( 722)
a ) Nguyờn nhõn: 
- Chớnh sỏch búc lột tàn bạo, đời sống cơ cực → lũng căm thự lờn cao.
b )Diển biến:
- Năm 722 Mai Thỳc Loan kờu gọi nhõn dõn nổi dậy, tự xưng là Mai Hắc Đế.
- Nghĩa quõn chiếm Hoan Chõu, tấn cụng Tống Bỡnh.
- Nhà Đường đem 10 vạn quõn sang đàn ỏp, Mai Hắc Đế thua trận.
3 . Khởi nghĩa Phựng Hưng( khoảng 776 – 791)
- Năm 776 Phựng Hưng và em là Phựng Hải nổi dậy ở Đường Lõm.
- Bao võy Tống Bỡnh, chiếm thành sắp đặt bộ mỏy cai trị đất nước.
- Năm 791 nhà Đường đem quõn đàn ỏp, Phựng An ra hàng.
Hoạt động 4 :Củng cố:
1 . Nước ta thời thuộc Đường cú gỡ thay đổi ?
2 . Trỡnh bày túm tắt diễn biến cuộc khởi nghĩa Mai Thỳc Loan , Phựng Hưng ?
3 . í nghĩa của cỏc cuộc khởi nghĩa trờn?
Hoạt động 5 : Hướng dẫn HS về nhà 
1 . Ghi chép nghe giảng trên lớp .
2 . Trả lời câu hỏi cuối bài SGK .
 3 . Đọc chuẩn bị bài 24 : “ Nước Châmp từ thế kỉ II đến TK X ” . 
Tiết 27 Tuần 27
Ngày soạn :
Ngày giảng : 
Bài 24 : Nước Chămpa từ thế kỉ II đến thế kỉ X
A . Mục tiờu bài học
- HS hiểu rằng trong quỏ trỡnh thành lập và phỏt triển của cham-pa, từ nước Lõm Ấp ra đời ở huyện Tượng Lõm đến một quốc gia lớn mạnh sau này, cú những lỳc Cham-pa tấn cụng cả Đại Việt( Cham-pa là một bộ phận của nước Việt Nam sau này.) . Những thành tựu nổi bậc về kinh tế, văn hoỏ của Cham-pa. .
- Tiếp tục rốn luyện kỉ năng đọc bản đồ lịch sử, phõn tớch, đỏnh giỏ cỏc sự kiện, nhõn vật lịch sử...
- HS nhận thức được một cỏch sõu sắc rằng người Cham-pa là một trong những thành viờn của đại gia đỡnh dõn tộc Việt Nam.
 B. Chuẩn bị :
* Giáo viên : SGK, phương pháp giảng dạy, tư liệu tham khảo: Lược đồ Chămpa từ thế kỉ II đến TK x 
* Học sinh: SGK , đồ dùng học tập .
C . Tiến trình bài giảng :
1 . Tổ chức : 6A :
2 . Kiểm tra bài cũ :
* . Nước ta thời thuộc Đường cú gỡ thay đổi ?
 * Trỡnh bày túm tắt diễn biến cuộc khởi nghĩa Mai Thỳc Loan , Phựng Hưng ?
 3 . Bài mới
* Hoạt động 1 :
GV: Giới thiệu vị trớ của nước Cham-pa. Quỏ trỡnh mở rộng lónh thổ của nhà Hỏn và sự ra đời của huyện Tượng Lõm.
(?) Nhõn dõn Tượng Lõm đó giành được độc lập trong hoàn cảnh nào?
(nhà Hỏn suy yờỳ )
(?) Quỏ trỡnh nước Lõm Ấp đổi tờn thành Cham pa diễn ra như thế nào?
( bộ lạc Dừa hợp nhất với bộ lạc Cau, mở rộng lónh thổ → nước Cham pa ra đời.)
(?) Em cú nhận xột gỡ về quỏ trỡnh thành lập và mở rộng của nước Cham pa ?
( Diễn ra trờn cơ sở hoạt động quõn sự: đỏnh bại chớnh quyền đụ hộ,cỏc thế lực lỏng giềng hoặc nhõn đú liờn kết với họ)
* Hoạt động 2 :
- GV gọi HS đọc mục 2 SGK trang 68-69 .
(?) Em hóycho biết bộ phận kinh tế chủ yếu của nhõn dõn Cham pa là gỡ?
(nụng nghiệp) 
(?) Em cho biết vài nột về nền kinh tế nụng nghiệp của Cham pa? 
(?) Thủ cụng nghiệp như thế nào? 
GV: Dựng tranh ảnh để minh hoạ sự phỏt triển của nghề gốm.? Việc trao đổi buụn bỏn diễn ra như thế nào?
(?) Em cú nhận xột gỡ về trỡnh độ phỏt triển kinh tế của Cham pa từ TK II – TK X ? 
(Khỏ phỏt triển, ngang tầm với cỏc nước trong khu vực: nhõn dõn Cham pa khụng những biết làm ruộng, chăn nuụi mà cũn khai thỏc lõm thổ sản...)
(?) Em hóy nờu những nột đặc sắc của văn hoỏ Cham pa?
- GV: cho HSquan sỏt H 52, 53
(?) Em cú nhận xột gỡ về nghệ thuật kiến trỳc? 
(Phỏt triển độc đỏo. Cấu trỳc cỏc đền thỏp vừa đẹp vừa hài hoà, tinh tế được bố trớ cõn đối...)
- GV: Văn hoỏ Chăm chịu ảnh hưởng rất nhiều của văn hoỏ Ấn Độ: kiến trỳc kiểu Hin đu- chựa thỏp thường cú đỉnh chúp, thần thỏnh ở trờn để cai quản dõn chỳng.
(?) Quan hệ giữa người Việt và người Chăm như thế nào? 
(Chặt chẽ gần gũi )
* GV : Đất nước Chăm cổ là một bộ phận của nước Việt Nam ngày nay, cư dõn Chăm cổ cú mối quan hệ chặc chẽ, gần gũi với cư dõn Việt. Ngày nay cư dõn Chăm là một bộ phận trong cộng đồng dõn tộc Việt Nam.
1 . Nước Chămpa độc lập ra đời:
- TK II nhà Hỏn suy yếu, nhõn dõn Tượng Lõm nổi dậy giành độc lập, nước Lõm Ấp ra đời.
- Bộ lạc Dừa hợp nhất với bộ lạc Cau, mở rộng lónh thổ đổi tờn nước là Cham pa , đóng đô ở Sin-ha-pu-ra ( Trà Kiệu – Quảng Nam )
2 .Tỡnh hỡnh kinh tế, văn hoỏ Cham pa từ TK II – TK X
a ). Kinh tế:
* Nụng nghiệp:( đõy là bộ phận kinh tế chớnh)
- Cụng cụ sắt.
- Dựng trõu bũ để kộo cày.
- Làm ruộng bậc thang.
- Cấy hai vụ lỳa trong năm.
- Sỏng tạo ra xe guồng nước, trồng nhiều loại cõy...
* Thủ cụng nghiệp: 
- dệt vải, nghề gốm khỏ phỏt triển.
*. Thương nghiệp: trao đổi buụn bỏn với cỏc quận huyện của Giao Chõu, Trung Quốc, Ấn Độ.
b ). Văn hoỏ:
- Cú chữ viết riờng.
- Theo đạo Bà la mụn, đạo Phật.
- Hoả tỏng người chết , ăn trầu cau ở nhà sàn .
- Nghệ thuật kiến trỳc điờu khắc đặc sắc.
* Nghệ thuật kiến trỳc điờu khắc là thành tựu văn hoỏ quan