Giáo án Đại số Lớp 9 - Tiết 19: Nhắc lại, bổ sung các khái niệm về hàm số - Năm học 2010-2011

 Ngày soạn: 01/10/2011
Chương II : HÀM SỐ BẬC NHẤT.
Tiết 19: §1 – NHẮC LẠI, BỔ SUNG CÁC KHÁI NIỆM 
 VỀ HÀM SỐ.
I. Mục tiêu: 
 1. Kiến thức: - Học sinh nắm vứng các khái niệm về hàm số, biến số; hàm số có thể cho bằng bảng, bằng công thức.
 - Dùng các ký hiệu hàm số: y = f(x); y = g(x),  giá trị của hàm số y = f(x) tại x0, x1,  được ký hiệu là: f(x0); f(x1);  
 - Đồ thị hàm số là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn cặp giá trị tương ứng (x; f(x)) trên mặt phẳng toạ độ. 
 - Bước đầu nắm được khái niệm hàm số đồng biến trên R, hàm số nghịch biến trên R.
2. Kĩ năng: - Học sinh biết cách tính và tính thành thạo các giá trị của hàm số khi cho trước biến số; biết biểu diễn các cặp số (x; y) trên mặt phẳng tọa độ; biết vẽ thành thạo đồ thị hàm số y = ax.
3. Thái độ: - HS nghiêm túc, tích cực và chủ động trong học tập. Cẩn thận, chính xác trong quá trình tính toán.
II. Chuẩn bị: 
 GV: - Bảng phụ ghi sẵn ví dụ 1a, 1b; ?3.
 - Máy tính bỏ túi.
 HS: - Ôn tập phần hàm số đã học (Toán 7)
 - Bảng phụ nhóm, bút dạ, máy tính bỏ túi.
III. Hoạt động dạy học: 
Hoạt động của giáo viên:
Hoạt động của học sinh:
Hoạt động 1 : Giới thiệu chương.
Hoạt động 2 : 1. Khái niệm hàm số.
Khi nào đại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng thay đổi x?
Hàm số có thể cho bằng những cách nào?
Em hãy đọc ví dụ 1 – SGK?
Các ký hiệu f(0); f(1);  f(a). nói lên điều gì?
*) Chốt lại: 
- Đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x.
- Với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được 1 giá trị tương ứng của y.
Cả lớp làm ?1SGK.
Cho hàm số : y=(1/2).x+5.
Tính : f(0); f(1); f(a)?
Thế nào là hàm hằng? Cho ví dụ? 
Công thức : y = 0x +2 có gì đặc biệt?
( Nếu HS không nhớ GV gợi ý)
Hoạt động 3: 2. Đồ thị của hàm số.
Cả lớp làm ?2 – SGK.
(GV: Kẻ sẵn lưới ô vuông trên bảng)
GV: Gọi 2 HS lên bảng làm( Mỗi HS làm 1 câu).
Cả lớp làm bài vào vở.
Thế nào là đồ thị hàm số y=f(x)?
(T/h tất cả các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x;f(x)) trên mặt phẳng toạ độ được gọi là đồ thị của hàm số y =f(x)).
Em hãy nhận xét các cặp số của ?2a, là của hàm số nào trong các ví dụ trên?
Đồ thị của hàm số đó là gì?
Đồ thị của hàm số y= 2x là gì?
Hoạt động 4: 3. Hàm số đông biến, nghịch biến.
Cả lớp làm ?3-SGK.
Biểu thức 2x+1 xác định với những giá trị nào của x?
- Khi x tăng dần thì các giá trị tương ứng của y=2x+1 thế nào?
GV: Hàm số: y = 2x +1 đồng biến trên R.
- T.tự: Xét hàm số: y = -2x + 1.
GV: Hàm số: y = -2x +1 nghịch biến trên R.
GV: Gọi HS đọc phần “ Một các tổng quát” SGk/44.
* Hướng dẫn về nhà: 
- Nắm vững k/n hàm số, đồ thị hàm số, hàm đồng biến, nghịch biến.
- Bài tập 1, 2, 3(tr44, 45-SGK); 1, 3 (tr56-SBT)
- HD bài 3 (tr45-SGK).
Cách 1: Lập bảng như ?3 SGK.
Cách 2: Xét hàm số y = f(x) = 2x. 
HS: Nghe GV giới thiệu chương
1. Khái niệm hàm số.
HS: Trả lời theo SGK.
HS: bảng hoặc công thức.
HS: Đọc Ví dụ SGK.
HS: x = 0; x = 1; 
?1-SGK. ( HS: HĐ nhóm)
F(0) = 5; f(1) = 5,5; f(a) = (½).a+5
HS: Khi x thay đổi mà y luôn nhận 1 giá trị không đổi thì hàm số y được gọi là hàm hằng (ví dụ: y =2).
2. Đồ thị của hàm số.
?2-SGK. ( HS: HĐ nhóm, cử đại diện trình bày)
a) Biểu diễn các điểm trên mặt phẳng toạ độ.
A(1/3; 6); B(1/2;4); C(1;2); D(2;1); E(3; 2/3); F(4; 1/2)..
b) Vẽ đồ thị hàm số y = 2x.
Với x = 1 suy ra y = 2. Suy ra A(1;2). 
HS: Của VD 1a) được cho bằng bảng tr.42.
- Là tập hợp các điểm A, B, C, D, E, F trong mặt phẳng toạ độ Oxy.
- Là đường thẳng OA trong mặt phẳng toạ độ Oxy.
3. Hàm số đông biến, nghịch biến.
HS: Tính toán và điền vào bảng trong SGK.
- Biểu thức 2x+1 xác định với mọi x thuộc R.
- Khi x tăng dần thì các giá trị tương ứng của y=2x+1 cũng tăng dần.
- Biểu thức -2x+1 xác định với mọi x thuộc R.
- Khi x tăng dần thì các giá trị tương ứng của y=2x+1 giảm dần.
HS: Đọc phần “Một cách tổng quát”.tr44-SGK