Tích hợp môn giáo dục công dân và môn hóa học, môn sinh học vào bài 17 “Ô nhiễm môi trường đới ôn hòa”

ức học và tìm hiểu địa lý.
Ý nghĩa của bài học
 Môi trường là toàn bộ các điều kiện tự nhiên, nhân tạo bao quanh con người, có tác động tới đời sống, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên. Nó có tầm quan trọng đối với đời sống con người, tạo nên cơ sở vật chất để phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, tạo cho con người phương tiện sinh sống, phát triển trí tuệ, đạo dức tinh thần.
 Tuyên truyền cho HS về ý nghĩa của môi trường đối với cuộc sống. Tác động của con người, đặc biệt trong thời đại khoa học kĩ thuật phát triển đã ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường của Trái Đất: tài nguyên thiên nhiên ngày một cạn kiệt, ô nhiễm môi trường ngày trở lên trầm trọng đe dọa sức khỏe con người; khí hậu toàn cầu đang thay đổi; hạn hán lũ lụt, lỗ thủng tầng ôzôn….. đang là vấn đề mang tính chất toàn cầu.
 Ôdôn là chất khí có công thức hóa học là O3. Tầng ôzôn trong khí quyển, có tác dụng như màng chắn, ngăn cản phần lớn các tia tử ngoại, không cho xuống mặt đất( Các tia này gây bệnh ung thư da, vì vậy chúng rất nguy hiểm đối với sự sống của các sinh vật, kể cả con người). Trong những năm gần đây, người ta nhận thấy sự suy giảm của tầng ôzôn, đặc biệt đã quan sát được những lỗ thủng của tầng này ở Nam Cực và Bắc Cực. Bảo vệ tầng ôzôn đang là vấn đề cấp thiết mang tính toàn cầu.
 Môi trường của Việt Nam hiện nay bị ô nhiễm và suy giảm nghiêm trọng. Tình trạng thiếu nước đang diễn ra ở một số nơi như Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ. Nhiệt độ của Trái Đất ngày càng nóng lên làm cho băng ở Bắc Cực tan, nước biển dâng làm ngập chìm một số vùng trên thế giới. Các nhà khoa học nước ta đã công bố kịch bản nước biển dâng của vùng đồng bằng sông Cửu Long năm 2020. Một số tỉnh như Bến Tre ngập khoảng 50,1% tổng diện tích, Long An ngập khoảng 49,4% tổng diện tích. Ngoài ra các thành phố bị ô nhiễm nguồn nước,ô nhiễm không khí trầm trọng. 
 Mỗi cá nhân, tập thể cần thực hiện nghiêm chỉnh luật bảo vệ môi trường đã thông qua. Bảo vệ môi trường là sự nghiệp của toàn dân. Tổ chức cá nhân có trách nhiệm bảo vệ môi trường, thi hành pháp luật bảo vệ môi trường, có quyền lợi và trách nhiệm phát hiện, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường.
Thiết bị dạy học, học liệu.
- Sử dụng máy chiếu, loa kết nối với máy tính.
- Học liệu:
 + SGK các môn học hóa học 8, giáo dục công dân lớp 7, sinh học 9, địa lí 6.
+ Sách giáo dục bảo vệ môi trường trong môn địa lý- nhà xuất bản giáo dục.
+ Video về 10 sự thật khi Trái Đất nóng lên.
Hoạt động dạy và học.
Ngày soạn: 17/10/2013 
 Bài 17 : Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG Ở ĐỚI ÔN HÒA
I. MỤC TIÊU:
Kiến thức: 
- HS biết được:
+ Hiện trạng ô nhiểm không khí và nước.
+ Nguyên nhân và hậu quả ô nhiễm không khí và ô nhiễm nước ở các nước đang phát triển. 
+ Công thức hóa học và tác hại của mưa axit.
Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng nhận xét biểu đồ cột, kĩ năng phân tích ảnh địa lí.Kỉ năng nhận xét và trình bày ô nhiểm môi trường.
Thái độ: 
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường.Ủng hộ các biện pháp bảo vệ môi trường. Không có hành động tiêu cực ảnh hưởng xấu đền môi trường.
II. Thiết bị dạy học.
1. GV:
 - Các tranh ảnh về ô nhiễm môi trường.
 - Máy chiếu, loa.
 - Video “10 sự thật khi trái đất nóng lên”
2. HS:
 - SGK các môn học hóa học 8, giáo dục công dân lớp 7, sinh học 9, địa lí 6, địa lí 7.
- Tài liệu tham khảo.
III. Tiến trình bài giảng :
 1. Ổn định:
 2. Kiểm tra bài cũ:
Nêu những vấn đề nảy sinh khi các đô thị phát triển quá nhanh và hướng giải quyết?
 3. Bài mới:
* Giới thiệu bài mới: Đô thị hoá và sự phát triển công nghiệp là niềm tự hào của thế giới nói chung và đới ôn hoà nói riêng. Song nó cũng có những mặt rất nguy hiểm. Do sự phát triển quá mức của đô thị hoá và công nghiệp trong khi ý thức bảo vệ môi trường của con người còn kém đã dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường ở đới ôn hoà đến mức báo động. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu vấn đề đó qua bài học hôm nay. Bài “ ô nhiễm môi trường đới ô hoà”
Hoạt động của GV và HS
 Nội dung chính
Hoạt động 1
? Quan sát hình ảnh sau kết hợp với sự hiểu biết của mình em hãy nêu nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm không khí ở đới ôn hoà?
HS: Quan sát và trả lời
 Hàng năm các nhà máy, các loại xe cộ hoạt động ở Bắc Mĩ, châu Âu, đông bắc Á đã đưa vào khí quyển hàng chục tỉ tấn khí thải.
? Tình trạng ô nhiễm không khí nặng nề ở đới ôn hoà gây nên những hậu quả tiêu cực gì?
HS:
-GV: “mưa a xit”: khói xe cộ và khói của các nhà máy thải vào không khí (trong khói có chứa lượng ô xit lưu huỳnh (SO2), khi găp nước mưa, ô xit lưu huỳnh hoà hợp với nước thành a xit sunfurich 
SO2 +H2O= H2SO4à Vì vậy gọi là mưa a xit
? nhận xét thành phần của axit sunfurich?
HS: có 2 nguyên tử H, liên kết với gốc axit( S04)
? Khái niệm axit?
HS: phân tử axit gồm có một hay nhiều nguyên tử hiđrô liên kết với gốc axit, các nguyên tử hiđrô này có thể bằng các nguyên tử kim loại.
? a xit sunfurich thuộc loại axit gì?
HS: axit chứa oxi
GV: Mưa a xit có tác hại gì?
HS: Làm cho cây cối bị chết, phá huỷ các công trình kiến trúc, gây bệnh về đường hô hấp cho con người và vật nuôi
GV: Ngoài hậu quả là mưa a xit, ô nhiễm không khí còn gây những hậu quả nào nữa?
HS: Làm tăng hiệu ứng nhà kính và thủng tầng ôzôn.
? “ Hiệu ứng nhà kính” là gì?
HS: hiện tượng lớp không khí ở gần mặt đất nóng lên do khí thải tạo ra lớp màn chắn ngăn cản nhiệt bức xạ mặt đất vào trong không khí”
? Dựa vào sự hiểu biết của mình em hãy nêu tác hại của hiệu ứng nhà kính đối với Trái Đất?
HS: Biến đổi khí hậu toàn cầu
TĐ nóng lên à băng 2 cực tanànước biển dâng caoà đe doạ đến dân cư ven biển
- diện tích đồng bằng thu hẹp, diện tích sa mạc mở rộng
- Lũ lụt xuất hiện với cường độ lớnà đời sống con người.
? Biến đổi khí hậu đã tác động như thế nào tới Việt Nam?
HS: VN là quốc gia đứng thứ 13 trong 16 quốc gia hàng đầu sẽ chịu tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu. Trong 30 năm tới nước biển dâng 22 triệu người VN mất nhà ở, những trận bão nhiệt đới mạnh hơn. Mực nước biển dâng cao 33 cm vào năm 2050 và 1m vào năm 2100 và phần lớn ĐBSCL ngập trắng trong thời gian dài
? Nêu cấu tạo của tầng khí quyển? Và nêu vai trò của tầng ozon đối với sự sống trên trái đất.
HS: Cấu tạo của khí quyển gồm 3 tầng
- tầng Ô zôn là lớp màn chắn tự nhiên ngăn chặn các tia tử ngoại đến Trái Đất. Tầng ô zôn bị thủng làm tăng các tia tử ngoại đến TĐ gây hại cho sức khoẻ con người, gây các bệnh ung thư da, đục thuỷ tinh thể,phá huỷ hệ thống miễn dịch của cơ thể.
.
?: Trước tình hình đó, các nước trên thế giới đã làm gì? 
HS: Các nước đã Kí nghị định thư Kiôtô nhằm cắt giảm lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường…
HS: Quan sát biểu đồ lượng khí thải vào môi trường của Hoa Kì và Pháp 2000 và nhận xét.
-GV bổ sung: Hoa kì là nước có lượng khí thải độc hại cao nhất thế giới, chiếm 1/4 lượng khí thải toàn cầu nhưng lại là nước không chịu kí nghị định thư Ki ô tô.
GV: chiếu video “ 10 sự thật khi Trái Đất nóng lên”
GV: Không chỉ ô nhiễm môi trường không khí, ở đới ôn hoà còn có hiện tượng ô nhiễm nguồn nước rất trầm trọng mà chúng ta sẽ nghiên cứu ở mục 2.
 * Hoạt động 2: Nhóm.
GV: Để tìm hiểu rõ hơn nguyên nhân, hậu quả và các giải pháp để giảm ô nhiễm môi trường nước ở đới ôn hoà chúng ta cùng thảo luận nhóm.( phương pháp khăn phủ bàn).
GV: Chia lớp thành 4 nhóm
+ Nhóm 1: Nêu nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước ngọt
+ Nhóm 2: Nêu nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước mặt
+ Nhóm 3: Hậu quả của ô nhiễm nguồn nước
+ Nhóm 4: Biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước
GV: Cho các nhóm thảo luận ( 5’)
- y/c đại diện hs lên bảng trình bày kết quả
- GV chuẩn kiến thức.
GV: Giải thích hiện tượng thuỷ triều đen do các váng dầu tràn ra trên biển.
+ Thuỷ triều đen: là hiện tượng váng dầu trên mặt nước ở ven biển do dầu tràn hoặc dầu từ các phương tiện giao thông thải ra, do rửa tàu hoặc tàu đắm. 
+ Thuỷ triều đỏ : là hiện tượng nước bị ô nhiễm và có màu đỏ do nước quá thừa đạm từ nước thải sinh hoạt, từ phân hoá học trên đồng ruộng trôi xuống kênh rạch, sông ngòi ra biển.
? Tình trạng môi trường nước ở Việt Nam hiện nay như thế nào?
HS: suy nghĩ và trả lời
GV: Cho quan sát hình ảnh về môi trường nước ở Việt Nam.
? ở địa phương em có hiện tượng ô nhiễm môi trường không? Nêu nguyên nhân của sự ô nhiễm môi trường?
GV: Là HS em sẽ làm gì để góp phần bảo vệ môi trường ?
HS: Trả lời.
1. Ô nhiễm không khí:
a. Nguyên nhân:
- Do tự nhiên:
- Do hoạt động của con người: Khí thải khói bụi từ:
 + Phương tiện giao thông
 + Nhà máy công nghiệp
 + Chất đốt sinh hoạt
 + Do bất cẩn khi sử dụng năng lượng nguyên tử làm rò rỉ các chất phóng xạ vào không khí…
b. Hậu quả:
-Tạo nên mưa axít làm chết cây cối phá hủy công thình xây dựng
- Gây bệnh về đường hô hấp.
-Làm tăng hiệu ứng nhà kính.
-Tạo ra các lỗ thủng trong tầng ô dôn.
2. Ô nhiễm nước:
a. Nguyên nhân:
- Chất thải của công nghiệp và sinh hoạt
- Các phương tiện vận tải trên sông biển
- Rửa tàu, sự cố tàu bè chở dầu
- Tập trung đông dân cư trên một dải hẹp ven biển
- Các loại phân bón, thuốc hoá học sử dụng trong nông nghiệp
b. Hậu quả:
- Khan hiếm nước ngọt
- Gây nên hiện tượng “ thuỷ triều đen”, “ thuỷ triều đỏ ” à Làm chết ngạt các sinh vật sống trong nước.
- Gây bệnh ngoài da, đường ruột cho người và vật nuôi.
IV. Củng cố: 
1. Hãy nêu những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí ở đới ôn hoà?
2. Khoanh tròn câu trả lời đúng nhất:
 Vấn đề môi trường nào sau đây là nổi lo lớn nhất của các nước đới ôn hòa:
 a. Đất đai bị thoái hóa và