Phân tích bài học kinh nghiệm nắm vững thời cơ và nghệ thuật chỉ đạo cách mạng của đảng trong cách mạng tháng Tám từ tháng 3 đến tháng 8 năm 1945

ng chờ thời cơ, chờ đợi ai đú đến giải phúng cho dõn tộc mỡnh khỏi ỏch lầm than, nụ lệ. Với đường lối chiến lược cỏch mạng “đem sức ta mà tự giải phúng cho ta”, Đảng ta, đứng đầu là lónh tụ Hồ Chớ Minh, đó cú những chủ trương, biện phỏp sỏng suốt, tớch cực, từng bước tạo thế và lực bờn trong để cú thể động viờn, tổ chức toàn dõn đứng lờn tổng khởi nghĩa giành chớnh quyền khi cú thời cơ đến.
 Theo sự chỉ đạo của lónh tụ Hồ Chớ Minh, Đảng ta đó thành lập Mặt trận Việt Minh để tập hợp rộng rói, đoàn kết cỏc lực lượng đẩy mạnh cuộc đấu tranh giành lại nền độc lập cho Tổ quốc. Đảng đó tớch cực xõy dựng, phỏt triển lực lượng vũ trang, cỏc căn cứ địa cỏch mạng và khu giải phúng; phỏt triển đội quõn chớnh trị quần chỳng bao gồm cỏc tầng lớp nhõn dõn trong Mặt trận Việt Minh. Đảng chủ trương vừa xõy dựng, vừa khụi phục cỏc tổ chức, đoàn thể cỏch mạng; đưa đội ngũ đảng viờn, cỏn bộ chủ chốt vào rốn luyện, thử thỏch trong thực tiễn đấu tranh sụi nổi của cỏch mạng để sẵn sàng đảm nhiệm vai trũ lónh đạo quần chỳng đứng lờn giành chớnh quyền về tay nhõn dõn.
Bước vào năm 1945, những thế lực phỏt-xớt Đức, í, Nhật bị thất bại nặng nề trờn khắp cỏc chiến trường Âu - Á; quõn đội Xụ-viết và cỏc lực lượng chống phỏt-xớt chiến thắng vẻ vang, tạo nhõn tố quốc tế thuận lợi cho cỏc dõn tộc bị ỏp bức, nụ dịch cú thể đứng lờn giành lấy độc lập, tự do. Đối với cỏch mạng Việt Nam, sau ngày phỏt-xớt Nhật đảo chớnh lật đổ Phỏp (ngày 9-3-1945), Thường vụ Trung ương Đảng đó kịp thời ra Chỉ thị “Nhật, Phỏp bắn nhau và hành động của chỳng ta”. Đảng đó cú chủ trương rất sỏng suốt, kịp thời và cụ thể, phỏt động cao trào khỏng Nhật, cứu nước mạnh mẽ, từ khởi nghĩa từng phần, tiến lờn tổng khởi nghĩa; kết hợp chặt chẽ đấu tranh chớnh trị với đấu tranh vũ trang và cụng tỏc binh vận... đó là tiền đề cơ bản để thực hiện nắm vững thời cơ, giành thắng lợi cho CMT8
 b) Nắm bắt thời, chỉ đạo tổng khởi nghĩa giành chính quyền : 
Bất cứ một cuộc cỏch mạng nào cũng đều phải biết tạo ra thời cơ và nắm bắt thời cơ. Chớnh vỡ phỏt hiện được thời cơ, nắm bắt được thời cơ, biến thời cơ thành sức mạnh vật chất, Chủ tịch Hồ Chớ Minh và Đảng ta đó lónh đạo thành cụng cuộc Tổng khởi nghĩa “long trời, lở đất” ngày 19-8-1945 một cỏch nhanh gọn, ớt tổn thất nhất, nhưng thành quả đạt được vụ cựng to lớn. 
Thời cơ bựng nổ cuộc Cỏch mạng thỏng Tỏm là thời cơ cú một khụng hai, ngàn năm cú một. Từ cuộc vận động cỏch mạng lõu dài, bền bỉ, chuẩn bị lực lượng cụng phu, trải qua nhiều hy sinh mất mỏt, một khi thời cơ xuất hiện, Đảng ta, đứng đầu là Lónh tụ Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chớ Minh đó nắm lấy và quyết định “dự cú phải đốt chỏy cả dóy Trường Sơn cũng quyết giành cho được độc lập dõn tộc”. 
Thời cơ là tỡnh thế xuất hiện trong thời điểm nhất định cú lợi nhất cho việc chủ động phỏt huy mọi sức mạnh để giành thắng lợi. Thời cơ đú cú thể là do sai lầm của đối phương, do năng động chủ quan tạo nờn hoặc do khỏch quan đưa đến. Khi thời cơ đến, phải nhạy bộn nắm bắt và phải kịp thời chớp lấy. Ngày Tổng khởi nghĩa 19-8-1945 làm nờn cuộc Cỏch mạng Thỏng Tỏm kỳ diệu, chớnh là do chỳng ta đó kịp thời chớp lấy thời cơ và giành thắng lợi trọn vẹn... 
Thỏng 10-1944, Chủ tịch Hồ Chớ Minh từ Trung Quốc về Cao Bằng. Người quyết định hoón cuộc khởi nghĩa của cỏc tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn vỡ thời cơ chưa đến, kẻ thự vẫn cũn mạnh. 
Đến ngày 12-3-1945, Chỉ thị “Nhật - Phỏp bắn nhau và hành động của chỳng ta” là một văn kiện lịch sử cú ý nghĩa chỉ đạo hành động, chuẩn bị mọi lực lượng để đún thời cơ khởi nghĩa một cỏch chủ động đó được Đảng ta sớm đề ra, phự hợp với tỡnh hỡnh lỳc đú.
Trước tỡnh hỡnh phỏt xớt Nhật liờn tục bị thất bại, từ ngày 13 đến 15-8-1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tõn Trào (Tuyờn Quang) nhận định thời cơ đó đến, quyết định Tổng khởi nghĩa trong toàn quốc, giành chớnh quyền trước khi quõn Đồng minh vào Đụng Dương. Trước đú, trong đờm 13-8-1945, khi Ủy ban Khởi nghĩa ra Quõn lệnh số 1, Chủ tịch Hồ Chớ Minh đó khẳng định: “Lỳc này, thời cơ thắng lợi đó tới, dự phải hy sinh tới đõu, dự phải đốt chỏy cả dóy Trường Sơn, cũng phải kiờn quyết giành cho được độc lập.”
Ngày 16 và 17-8-1945, Quốc dõn Đại hội họp tại Tõn Trào, tỏn thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng Cộng sản Đụng Dương, thụng qua 10 chớnh sỏch lớn của Việt Minh, thành lập Ủy ban Dõn tộc Giải phúng do Chủ tịch Hồ Chớ Minh làm Chủ tịch. Trong thư kờu gọi đồng bào cả nước, Chủ tịch Hồ Chớ Minh chỉ rừ: “Giờ quyết định cho vận mệnh dõn tộc đó đến. Toàn quốc đồng bào hóy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phúng cho ta”. Người cũng khẳng định: “Chỳng ta khụng thể chậm trễ”.
Ngày 19-8-1945, Tổng khởi nghĩa thắng lợi ở Hà Nội. 
Chỉ trong vũng 15 ngày, cuộc Tổng khởi nghĩa đó thành cụng trong cả nước.
Những dấu mốc lịch sử của cuộc cỏch mạng vĩ đại Thỏng 8-1945 đó chứng tỏ nghệ thuật chỉ đạo tài tỡnh của Đảng ta và của Chủ tịch Hồ Chớ Minh trong việc chọn đỳng thời cơ, ra quyết định Tổng khởi nghĩa đỳng lỳc. 
Nột đặc sắc, tiờu biểu và độc đỏo trong chủ trương của Đảng ta phỏt động cuộc tổng khởi nghĩa là việc chọn thời điểm và địa điểm tiến hành khởi nghĩa. 
- Về thời điểm: đú là khi phỏt-xớt Nhật đầu hàng quõn Đồng minh khụng điều kiện, thời cơ cho cỏch mạng Việt Nam đó xuất hiện. Đảng ta khụng chần chừ, do dự, mà tớch cực, chủ động, mau lẹ nắm bắt lấy thời cơ “ngàn năm cú một”, phỏt động nhõn dõn cả nước đứng lờn đấu tranh giành chớnh quyền với ý chớ và quyết tõm sắt đỏ: “Dự phải đốt chỏy cả dóy Trường Sơn cũng kiờn quyết giành cho được độc lập.” Lỳc này, Đảng ta đó phỏt lệnh tổng khởi nghĩa giành chớnh quyền với tớnh chất rất cần kớp, khụng thể muộn hơn, dự chỉ một vài ngày. Toàn dõn đó nổi dậy, cả nước đồng lũng đứng lờn cựng chớp thời cơ đem về vận hội mới cho giang sơn gấm vúc của Tổ quốc. 
Chọn thời điểm 13 thỏng 8 để phỏt động Tổng khởi nghĩa là vụ cựng sỏng suốt, bởi vào thời điểm đú, cỏch mạng đó lờn tới cao trào, lực lượng cỏch mạng đó lụi kộo được những tầng lớp trung gian, lừng chừng. Cú thể thấy, bằng tầm nhỡn chiến lược, Chủ tịch Hồ Chớ Minh và Trung ương Đảng đó tận dụng triệt để những thuận lợi cơ bản: Phỏt xớt Nhật hoang mang; Chớnh phủ Trần Trọng Kim yếu thế; quõn Đồng minh chưa vào nước ta; quõn Phỏp cú tham vọng quay trở lại Việt Nam song chưa cú lực lượng... Thời cơ khởi nghĩa ngàn năm cú một đó được chọn một cỏch chớnh xỏc trong khoảng 15 ngày trước khi quõn Tưởng và quõn Anh đổ bộ vào Đụng Dương. Nếu phỏt động Tổng khởi nghĩa sớm hơn, nhõn dõn ta sẽ tổn hại nhiều xương mỏu. Nếu phỏt động Tổng khởi nghĩa muộn hơn, khi quõn Đồng minh đó vào Đụng Dương thỡ Cỏch mạng Việt Nam sẽ mất đi thế chủ động của mỡnh và sẽ gặp nhiều khú khăn khỏc. Cũng nhờ chọn đỳng thời cơ mà sức mạnh của nhõn dõn ta trong Cỏch mạng Thỏng Tỏm đó được nhõn lờn gấp bội, đó tiến hành Tổng khởi nghĩa thành cụng trong phạm vi cả nước trong thời gian ngắn...
- Về địa điểm: Đảng ta quyết định tổng khởi nghĩa trờn phạm vi toàn quốc. Sự đồng loạt tiến hành cuộc khởi nghĩa ở tất cả cỏc địa phương trong cả nước, từ chiến khu về đồng bằng, từ nụng thụn đến thành thị, rồi cả thành thị và nụng thụn nhất tề nổi dậy như thỏc đổ, súng dõng, đố bẹp mọi sự phản khỏng của kẻ thự, làm cho chỳng khụng cũn cú chỗ dựa của hậu phương, khụng kịp hỗ trợ, cứu viện, bảo vệ lẫn nhau.
 Đồng chớ Trường Chinh trong tỏc phẩm Cỏch mạng Thỏng Tỏm đó phõn tớch thời cơ khi Tổng khởi nghĩa nổ ra như sau: “Nếu ngày 9-3-1945, Nhật vừa đỏnh đổ Phỏp mà cuộc khởi nghĩa đó nổ ra nhanh thỡ cỏch mạng cú thể tổn thất nhiều và chớnh quyền chưa thể thành lập trong toàn quốc, vỡ lực lượng Nhật lỳc đú cũn khỏ vững, cú thể tiờu diệt quõn cỏch mạng ở những nơi cú thể giữ. Cho nờn lỳc đú chỉ khởi nghĩa bộ phận giành chớnh quyền địa phương. Nếu sau khi quõn Nhật đầu hàng Đồng minh mà nhõn dõn ta bị động trụng chờ quõn Đồng minh vào “giải phúng”, khụng tức thời nổi dậy giành chớnh quyền toàn quốc thỡ sẽ ra sao ?. Hai trường hợp cú thể xảy ra: Hoặc bọn bự nhỡn tay sai của Nhật đứng ra vỗ ngực “thoỏt ly ảnh hưởng của Nhật” và tự xưng là “độc lập, dõn chủ” để đầu hàng Anh, Mỹ chứ khụng phải để giải phúng dõn tộc. Hoặc Phỏp sẽ ngúc đầu dậy thu thập sức tàn ở Đụng Dương và đem tàn quõn chạy ra ngoài rồi thỏng 3 trở lại cựng với bọn Việt gian thõn Phỏp, lập chớnh quyền bự nhỡn thõn Phỏp trong toàn quốc và tuyờn bố thi hành bản tuyờn ngụn ngày 24-3-1945 cho Đụng Dương “tự trị”. Cả hai trường hợp ấy đều vụ cựng nguy hiểm”. 
Lịch sử đó chứng minh rằng, Tổng khởi nghĩa giành chớnh quyền về tay nhõn dõn, khụng thể lấy thời điểm nào khỏc ngoài thời điểm Chủ tịch Hồ Chớ Minh và Trung ương Đảng đó chọn. Vận dụng yếu tố thời cơ giành thắng lợi cho Cỏch mạng Thỏng Tỏm năm 1945 của Chủ tịch Hồ Chớ Minh đó đạt đến độ thiờn tài. 
c) ý nghĩa thực tiễn của bài học thời cơ trong CMT8:
Bài học về dự đoỏn chớnh xỏc thời cơ và nắm đỳng thời cơ trong những bước ngoặt lịch sử cỏch mạng. Bài học đú vẫn giữ nguyờn giỏ trị, mang tớnh thời sự trong cụng cuộc đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lónh đạo, trong bối cảnh thế giới và trong nước hiện nay cú nhiều biến đổi lớn lao. Chỳng ta đó ra khỏi chiến tranh, ra khỏi sự kiệt quệ kinh tế và đang trở thành một trong những quốc gia phỏt triển nhanh trờn thế giới. Một nước cú diện tớch và dõn số thuộc vào những nước nhúm đầu, tiềm năng rất lớn chưa được khai thỏc; một đất nước ổn định về chớnh trị, an ninh quốc phũng ngày càng được củng cố... tạo ra nhiều lợi thế đối nội và đối ngoại. Đú là cơ sở xuất hiện những thời cơ để vươn lờn thực hiện mục tiêu vì dõn giàu nước mạnh. 
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay ở nước ta, cơ hội và thỏch thức luụn đan xen, lồng ghộp vào nhau, trong cơ hội bao hàm cả thỏch thức và trong thỏch thức cũng bao hàm cả cơ hội. Cơ hội càng lớn, thỏch thức càng nhiều, càng đũi hỏi sự sỏng suốt, tầm nhỡn xa trụng rộng và bản lĩnh chớnh trị, quyết tõm cao của Đảng và Nhà nước ta, cựng sự nỗ lực của toàn dõn, để hạn chế những khú khăn, thỏch thức, biến thỏch thức thành cơ hội.
Ngày nay, thế giới đang diễn ra mạnh mẽ cuộc cỏch mạng khoa học cụng nghệ hiện đại, tạo ra những kỹ thuật mũi nhọn đưa năng suất lao đ