Kế hoạch bài dạy môn Tiếng Việt 5 - Tiết 6: Luyện từ và câu "Từ đồng nghĩa"

 KẾ HOẠCH BÀI DẠY MÔN TIẾNG VIỆT – LỚP 5
 TIẾNG VIỆT
 Tiết 6: Luyện từ và câu: TỪ ĐỒNG NGHĨA
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
Sau bài học, HS có khả năng:
1.Phát triển năng lực đặc thù:
 a) Năng lực ngôn ngữ: Hiểu được thế nào là từ đồng nghĩa; nhận ra các từ 
đồng nghĩa trong đoạn văn.
 b) NL văn học: Biết đặt đặt câu với từ đồng nghĩa.
2.Góp phần phát triển năng lực chung và phẩm chất:
 - Năng lực:
 + Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải 
quyết vấn đề và sáng tạo.
 - Phẩm chất: chăm chỉ, trách nhiệm.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
 - GV: 12 thẻ từ của BT1 phần nhận xét, từ điển Tiếng Việt
 - HS: Từ điển Tiếng Việt.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU
 Hoạt động GV Hoạt động HS
 1. Khởi động:(3 phút)
 - GV mở nhạc Khởi động bài: Nối - HS vận động theo nhạc bài hát.
 vòng tay lớn.
 - Nhận xét, tuyên dương. - HS vỗ tay.
 - Các em đã sãn sàng khám phá các 
 kiến thức của bài học hôm nay chưa 
 nào?
 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới: (15 phút)
 * Mục tiêu: Hiểu được thế nào là từ đồng nghĩa; nhận ra các từ đồng nghĩa trong 
 đoạn văn. Biết đặt đặt câu với từ đồng nghĩa.
 * Cách tiến hành:
 Bài 1: Trò chơi Ai nhanh? Ai đúng?
 - Mời HS nhìn lên màn hình.
 - GV trình chiếu đề bài trong học 10: - 1 HS đọc yêu cầu bài. 
 Xếp các từ có nghĩa giống nhau hoặc 
 gần giống nhau vào nhóm phù hợp: - Đề bài yêu cầu gì? - HS trả lời.
- Mời 1 em đọc các từ trong đề bài. - 1em đọc các từ.
- Trong các từ này, có từ nào em chưa - HS nêu.
hiểu nghĩa? 
- GV giải nghĩa các từ HS chưa hiểu.
- Đề yêu cầu các em xếp những từ này - 4 nhóm.
vào mấy nhóm? 
- Các từ trong một nhóm phải đạt yêu - Có nghĩa giống nhau hoặc gần giống 
cầu nào? nhau.
 -HS thảo luận nhóm 4 làm vào VBT 
- Quan sát, hướng dẫn, nhắc HS không Tiếng Việt trong 3 phút. 
để sót từ.
- GV đính 12 từ trong đề bài lên bảng 
lớp. - HS lắng nghe.
- GV Tổ chức TC. GV nêu cách chơi, 
luật chơi: 4 nhóm tham gia TC. Nhóm 
5 và nhóm 6 làm trọng tài. Mỗi nhóm 
cử 2 bạn lên hái quả có từ phù hợp xếp 
thành 1 nhóm từ trên bảng lớp. Nhóm 
nào làm nhanh, đúng, nhóm đó thắng 
cuộc. - Nhóm trưởng bốc thăm.
- Mời đại diện 4 nhóm bốc thăm. - Nhóm 5 bấm thời gian chơi của các 
 nhóm còn nhóm 6 kiểm tra kết quả.
 - Các nhóm lần lượt tham gia trò chơi.
 - Nhóm 5 và nhóm 6 công bố kết quả.
- Tuyên dương nhóm thắng cuộc. - HS vỗ tay
- Hãy so sánh nghĩa của các từ trong - HS trả lời.
một nhóm.
- KL: Các từ có nghĩa giống nhau hoặc 
gần giống nhau gọi là từ đồng nghĩa. 
Đây là nội dung chính của bài học hôm 
nay.
- GV ghi mục bài lên bảng.
 - 1 em đọc mục bài.
- Thế nào là từ đồng nghĩa?
 - HS nêu: Từ đổng nghĩa là những từ có 
 nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.
- GV trình chiếu ý 1 phần ghi nhớ. - 1-2 em đọc ghi nhớ.
- Qua BT1 các em đã tìm được 4 nhóm 
từ đồng nghĩa. Các em hãy tìm thêm - HS lấy ví dụ.
các nhóm từ đồng nghĩa khác.
- GV nhận xét, tuyên dương. - Như vậy, các em đã hiểu được thế 
nào là từ đồng nghĩa. Vậy thì các từ 
đồng nghĩa mà có nghĩa gần giống 
nhau có thể thay thế được cho nhau 
trong khi nói và viết không? Để biết 
được điều này, cô mời cả lớp chuyển 
sang BT2.
Bài 2: Cá nhân
- GV trình chiếu đề trong học 10.
Đặt một câu với động từ cho, một câu - Một em đọc đề.
với động từ biếu. Rút ra nhận xét về 
cách dùng mỗi từ đó.
- Yêu cầu HS làm bài cá nhân. - HS đặt câu viết vào vở ( cá nhân ) 
- GV quan sát, hướng dẫn.
- GV chụp câu văn của HS trình chiếu 
cho cả lớp nhận xét.
 - HS đọc câu văn, nhận xét.
- GV kết luận ý đúng.
- Khi nào chúng ta nên dùng từ biếu? - HS trả lời.
- Khi dùng Các từ có nghĩa gần giống 
nhau cúng ta cần lưu ý điều gì? - Khi dùng những từ này, ta cân cân 
- Trình chiếu phần ghi nhớ. nhắc để lựa chọn được từ phù hợp.
 - Như vậy các em đã hiểu được từ -HS đọc ghi nhớ.
đồng nghĩa. Để giúp các em khắc sâu 
nội dung bài học này, cô mời các em 
cùng thực hành làm 2 bài tập trong 
SGK trang 12.
3. Hoạt động luyện tập: (15 phút)
* Mục tiêu: HS tìm được từ đồng nghĩa theo yêu cầu BT1, BT2. 
* Cách tiến hành:
Bài 1: Kĩ thuật khăn trải bàn
- Gọi HS đọc yêu cầu BT: - HS giở SGK trang 12, đọc yêu cầu đề 
Tìm từ đồng nghĩa với mỗi từ sau: học bài , đọc bài mẫu: (M) siêng năng - 
trò, siêng năng, giỏi. chăm chi.
- GV chia lớp TL theo kĩ thuật Khăn 
trải bàn.
 Nhóm 1; 2 tìm từ đồng nghĩa với từ: 
Học trò.
 Nhóm 3,4: tìm từ đồng nghĩa với từ: 
Siêng năng.
 Nhóm 5, 6: tìm từ đồng nghĩa với từ: 
giỏi. - GV phát phiếu.
- GV quan sát, hướng dẫn. Nếu HS - HS thảo luận nhóm làm bài. 
không hiểu nghĩa các từ trên GV nhắc 
các em tự tra từ điển. 
- Nhận xét, kết luận, tuyên dương. - Một em điều hành các nhóm trình bày, 
- Cô thấy các em tìm từ đồng nghia với nhận xét. 
từ đã cho rất tốt. Bây giờ, cô mời cả 
lớp chuyển sang BT2 để luyện tập sử 
dụng từ đồng nghĩa cho phù hợp. 
Bài tập 2: Cá nhân – Nhóm đôi
Tìm trong đoạn văn sau những từ có 
nghĩa giống từ mang. Theo em, việc 
dùng các từ ấy ở mỗi câu có phù hợp 
không? Vì sao? - Một em đọc đề trong SGK.
- Đề bài yêu cầu gì?
- GV giải nghĩa từ mang trong Bài tập - HS nêu.
này. - Một em đọc đoạn văn.
 - HS lắng nghe.
 - HS làm bài cá nhân – nhóm đôi.
- GV mời một em lên làm trong học 
 - Một em lên khoanh tròn các từ cùng 
10.
 nghĩa với từ mang.
 - HS khác nhận xét. 
- Nhận xét, tuyên dương.
- Theo em, việc dùng các từ ấy ở mỗi 
câu có phù hợp không? Vì sao?
 - HS trình bày ý kiến.
- Khi nào chúng ta mới dùng từ vác? 
- GV kết luận: Việc dùng các từ đeo –
 - HS trả lời.
xách - vác - khiêng ở mỗi câu là phù 
hợp.Vì nghĩa của chúng gần giống 
nhau.
 3. Hoạt động vận dụng: (3 phút)
Mục tiêu:
 - HS biết vận dụng kiến thức đã học để tìm đồng nghĩa với từ đã cho.
Cách tiến hành: 
- Trò chơi: Truyền điện
- GV chia lớp thành hai nhóm. - HS tìm từ đồng nghĩa với từ vàng hoe 
 .- Nhóm nào không tìm được, nhóm đó 
 thua cuộc.
 - HS tham gia trò chơi.
- GV tuyên dương nhóm thắng cuộc. - Qua bài học này, các em học được - HS trả lời.
 gì?
 - Để vốn từ đồng nghĩa của mình thật 
 phong phú, các em nên làm gì? - HS trả lời.
 - GVKL: Để vốn từ đồng nghĩa của 
 mình thật phong phú, các em nên chăm 
 chỉ đọc sách báo, vào goole tìm kiếm 
 từ đồng nghĩa rồi tự làm Sổ tay từ 
 đồng nghĩa hoặc vào thư viện tìm đọc 
 cuốn Sổ tay từ đồng nghĩa.
 - GV nhận xét tiết học.
 IV. ĐIỀU CHỈNH SAU BÀI DẠY:
 ..........................................................................................
 ......................................................................................................................................................
 __________________________________