Hướng dẫn soạn khung nhạc

amics (Cường độ)
Thanh cường độ để ghi chú mức độ mạnh yếu của nốt nhạc.
+ p = nhẹ	pp = nhẹ vừa	ppp = rất nhẹ
+ f = mạnh	ff = mạnh vừa	fff = rất mạnh
h. Thanh Symbols (ký hiệu)
 	Thanh ký hiệu để ghi các dấu: chấm lưu, hồi đoạn, Coda, dấu nhắc, các chữ số ...
i. Thanh Guitar
Thanh Guitar có ghi chú ký hiệu: ghi chú ngón tay, và các ký hiệu ghi chú trên khuông nhạc.
j. Thanh notes
Trên thanh notes có các nút để ghi notes nhạc, dấu lặng, dấu hóa. Khi ghi notes nhạc hoặc các dấu vào khuông nhạc thì click chuột vào nơi đó sẽ chuyển màu, di chuyển vị trí đến đâu nhắp chuột thì sẽ ghi được. (Nếu notes có dấu chấm dôi thì nhắp chuột ở notes đó và nhắp thêm dấu chấm xong mới ghi trên khuông nhạc).
5. Thanh cuộn dọc, thanh cuộn ngang, màn hình chương trình Encore.
III. Mở một tập tin mới
Để mở tập tin mới: [File ® New] hoặc tổ hợp phím [Ctrl + N]. Màn hình sẽ hiện ra hộp thoại Choose Page Layout: [H1.6]
Trong phần Layout: (Phần này khi chúng ta chọn Single Staves trong Staff Format thì cả 3 ô đều sáng lên lưu ý các nghĩa của nó
Staves per system: Số khuông nhạc trên dòng nhạc.
Systems per page: Số dòng nhạc trong trang.
Measures per system: Số ô nhịp trên dòng nhạc.
Trong phần Staff Format: 
Định dạng khuông nhạc sẵn đó là: Dùng khuông đơn (Single Staves), Piano hoặc Piano - Vocal.
1. Staff Format: Định dạng khuông nhạc 
a. Single Staves: Khuông đơn, được dùng phổ biến để ghi bản nhạc, phần này là phần hay dùng cho giáo viên dạy nhạc phổ thông. Ví dụ: Bài Đi cấy-dân ca Thanh Hóa được viết bằng khuông đơn. H1.6
	b. Piano: Có 2 khuông nhạc trong một hệ thống, một khuông khóa Sol ghi bè cao và một khuông khóa Fa ghi trầm. Ví dụ: Bài Au revoir của Robert Burns được viết cho Piano, bè cao viết khóa Sol, bè trầm viết ở khóa Fa.
c. Piano - Vocal: Có 3 khuông nhạc trong hệ thống:Khuông đơn 1 để ghi giai điệu bài hát (Vocal), khuông 2 ghi bè cao của piano, khuông 3 ghi bè trầm của piano.
Ví dụ:
PHÇN 2
BÀI TẬP THỰC HÀNH
	Để quý thầy cô làm quen với phần này (Bài tập thực hành viết nhạc trên Encore 4.5.3), chúng tôi xin trình bày dưới dạng các bài tập mẫu từ dễ đến khó, chủ yếu nằm trong chương trình Âm nhạc của THCS. Các bài tập sau nếu có trùng các thao tác với bài tập trước thì chúng tôi sẽ không nhắc lại để quý thầy cô có cơ hội vừa suy nghĩ vừa ôn lại bài cũ. Chúng tôi chỉ xin trình bày các bài tập được viết đơn giản trên Single Staves, còn dòng nhạc viết trên Piano hoặc trên Piano - Vocal thì quý thầy cô tự tìm hiểu.
1. Bài mẫu 1: Bài tập này để quý thầy cô nắm các thao tác ban đầu khi khởi động Encore:
* Khởi động vào chương trình Encore, màn hình ban đầu như sau: (H2.1)
	Cửa sổ Encore mặc nhiên xuất hiện như đã giới thiệu ở phần 1. Riêng thanh công cụ chúng ta có thể di chuyển thế nào cho thuận lợi trong việc ghi nhạc.
 H2.1 
* Mở tập tin mới: Vào File trên Menu chọn New, hoặc dùng Ctrl + N. Khi hộp thoại Choose Page Layout xuất hiện hãy chọn như mẫu (H2.2)
	+ Trước tiên chọn Single Staves ( Tất cả các bài tập trong tài liệu này đều chọn Single Staves).
	+ Ở Staves per system, System per page, Measure per system đều chọn số 1
 Chọn số 1
 Chọn Single Staves
 H2.2
	* Bấm OK màn hình mở ra dạng (H2.3)
 H2.3
* Đã xuất hiện hình H2.3, hãy Click vào thanh notes ở notes móc đơn, kéo chuột đến khuông nhạc và Click vào (Nếu toàn là notes móc đơn thì Click hết notes này đến notes khác, nếu có những loại hình notes khác thì phải Click lại ở thanh notes), chúng ta sẽ có tám notes từ Đo thấp đến Đo cao như sau: (H2.4)
	Cần điều chỉnh cho đẹp hơn như bài mẫu, hãy làm thêm bước cuối cùng:
	* Click chuột vào mũi tên trên thanh Ribbon để chuyển từ chế độ ghi chép sang chế độ dời (H2.4) (thao tác này cũng cần phải lưu ý khi ghi chép muốn chỉnh sửa) 	Click vào vị trí này
H2.4
* Đưa dấu mũi tên chuột đến góc cao của các notes Đo thấp và Sol, bấm kéo rê để điều chỉnh gạch nối nằm ngang sẽ có kết quả như trên.
 Vị trí Click chuột để kéo rê lên
ã Lưu ý:
Nếu khi ghi bị phạm lỗi cần phải xóa để chữa lại, có thể làm bằng 02 cách:
- Click vào ô mang hình cục tẩy , lúc đó dấu mũi tên chuột có hình , cần xóa notes nào hoặc lời nhạc nào thì để dấu ngay ở vị trí đó, click chuột để xóa.
- Click vào ô mang dấu chuyển sang chế độ dời. Bôi đen chỗ cần xóa bằng cách rê chuột, bấm phím Delete để xóa.
 	2. Bài mẫu 2 (TĐN số 2 - AN lớp 7)
Trong bài tập này chúng ta thấy rằng chỉ khác bài mẫu 1 đó là thêm lời vào bản nhạc và có thêm ký hiệu dấu hối đoạn , Chúng ta chưa trình bày lời nhạc.
* Mở Encore và chọn hộp thoại như sau:
Chọn Single Staves
Chọn khuông đơn 	(1) 
Số dòng nhạc trong trang (3)
Số nhịp trong khuông 	(4)
 (H2.5)
	Trong trường hợp các bài tập ở tài liệu này thì dòng nhạc được xem như khuông nhạc vì số dòng nhạc = số khuông nhạc.	
 	Sau khi có hình H2.5 chọn OK sẽ cho ra 03 khuông nhạc, tuy nhiên 03 khuông nhạc xa nhau.
* Để các khuông nhạc xích lại gần nhau ta làm như sau:
 	 H2.5
	+ Dùng thanh cuộn dọc dưa khuông nhạc thứ hai lên, đưa mũi tên chuột đến góc cao bên trái hoặc bên phải khuông nhạc, bấm giữ kéo rê lên cho gần khuông thứ nhất (tùy khoảng cách ta cần chọn), tương tự khuông 3 cũng vậy.
	+ Để xác định chính xác khoảng cách chính xác giữa các khuông nhạc, chúng ta chọn [Menu Ž View Ž Show/Hide Žrulers ŽCentimeters ] Có nghĩa là vào View trên Menu, chọn Show/Hide, đặt rulers với chế độ Centimetert (Sau này các bước chỉ viết tắt như dòng trên). Nếu chọn đặt thước thì phần điều chỉnh các khuông nhạc sẽ làm sau. Màn hình sẽ xuất hiện thước Centimet ngang và dọc như hình sau: (H2.6)
	thước centimet xuất hiện 
 	H2.6
* Sau khi hoàn tất các notes nhạc chúng ta có thể điều chỉnh các vạch nhịp di chuyển qua về cho phù hợp với từng ô nhịp
* Công việc cuối cùng là ghi dấu hồi đoạn ở ô nhịp 1 và ô nhịp 4, chúng ta có thể làm theo hai cách như sau:
	- Cách 1: Đặt vị trí con nháy hình gạch đứng ú ở ô nhịp 1 sau đó chọn: [Menu Ž Measures Ž Barline Types] ( H2.7) Chọn dấu ở bên trái (Left Style) 
 H2.7 H2.8
Tương tự như vậy ta đặt con nháy ở ô nhịp 4 cũng chọn [Menu Ž Measures Ž Barline Types] (H2.8), chọn dấu ở bên phải (Right Style).
- Cách 2: Chúng ta vào ngay [Menu Ž Measures Ž Barline Types] chọn From Measure từ 1 đến 4, Chọn dấu ở bên trái (Left Style), chọn dấu ở bên phải (Right Style). Màn hình như hình: (H2.9)
Cách này nhanh hơn cách 1, tuy nhiên phải đếm chỉ số ô nhịp chính xác.
	Chúng ta đã hoàn tất bài mẫu 2
 H2.9 
3. Bài mẫu 3 (TĐN số 8 - AN 7) 	 chó chim nhá dÔ th­¬ng
 Nh¹c Ph¸p
 Lêi ViÖt: Hoµng Anh
Bài này chúng ta sẽ trình bày lời nhạc, thêm ô nhịp và thêm ký hiệu
* Chọn Choose Page Layout: 	Staves per system 	 = 1
 	Systems per page = 2 
 	Measure per system = 2
	(Sẽ có sự thay đổi ô nhịp ở khuông nhạc thứ 4)
	* Tăng thêm vào khuông nhạc thứ 3 một ô nhịp chọn Add Measure trong Measure của thanh Menu [H2.10]
 Thêm 1 ô nhịp vào sau ô nhịp thứ 8
Lúc này ô nhịp số 9 sẽ chuyển sang trang 2, còn trang 1 chúng ta vẫn thấy giữ nguyên.
* Muốn chuyển ô chịp 9 từ trang 2 sang khuông nhạc 4 của trang 1 ta làm như sau:
Đặt con nháy ở khuông nhạc thứ 4 sau đó vào Menu như sau:
 	[Menu Ž Score Ž Measure per System...] , chọn Set measures per system to = 3 [H2.11]
 H2.11
ã Lưu ý: Ghi các hình notes lên khuông nhạc, Notes đen có dấu chấm dôi thì bấm chuột ở ô có notes đen , bấm tiếp chuột ở dấu chấm dôi sau đó ghi lên khuông.
* Chọn Barline Types trong Measure ở các ô nhịp 1, 4, 9 để ghi vạch nhịp kép.
* Ghi lời nhạc: Click vào Thanh công cụ cho đến xuất hiện thanh Graphics (có thể vào [Windows Ž Palette Ž Graphics] ta cũng được thanh Graphics.
Click vào biểu tượng chữ T, báo hiệu Encore đang ở chế độ ghi chép, Trên thanh Menu chữ Notes đổi thành chữ Text (Encore đổi từ chế độ ghi notes sang chế độ chi chữ. Click vào Text, chọn Font sẽ xuất hiện như sau. Hình [H2.12]. 
Chọn Font chữ, kiểu chữ, cỡ chữ, lúc này Click vào nơi 
muốn ghi lời chương trình hiện ra một ô chữ nhật dạng 
Bấm chuột ở chấm đen và rê về phía phải để tạo vùng ghi lời.
	* Cuối cùng Vào Tools trên Thanh công cụ chọn dấu hồi để ghi vào phía trên vạch nhịp kép tương tự như ghi notes nhạc.
 ã Lưu ý: Khi chép xong, ô chữ nhật sẽ biến mất. Nếu bạn muốn vào lại để sửa lời thì chuyển vào chế độ ghi lời và Click chuột dưới hàng lời nhạc, ô chữ nhật sẽ xuất hiện. 
 H2.12
Với bản nhạc có nhiều lời,bạn nên để mỗi lời trong một ô chữ nhật để tiện cho việc chỉnh sửa.
Bạn có thể dời vị trí cả dòng lời một cách dễ dàng bằng cách Click vào mũi tên và bấm chuột vào lời nhạc rà đến vị trí thích hợp
	Sau khi hoàn thành bài mẫu 3 hãy hoàn thành hai bài tập sau:
Bài tập 1: (TĐN số 5 - AN 7)
em lµ b«ng hång nhá
 TrÞnh C«ng S¬n
ã Lưu ý: 	Bài này cần lưu ý khuông nhạc 3 chỉ có 3 ô nhịp: vào Measure để xóa (Delete 
Measure); Chuyển nhịp sang nhịp C [Measures Ž Time Signature...Ž C] chọn từ nhịp 1 đến 11. 
Chọn số 1 và 2 ở Thanh Symbols, gạch các đường nối vào Thanh Graphics để làm ký hiệu khung thay đổi. 
 	Bài tập 2: (Trích nhạc Beethoven trong bản giao hưởng số 9 - AN7)
 	 Ludwig Van Beethoven	 
Bài này có dấu nối giữa các notes: vào Tools chọn ô , rê chuột đến Click vào dưới 2 notes sẽ xuất hiện 2 dấu chấm, Click tiếp dưới 2 dấu chấm này sẽ có dấu nối.
	3.Bài mẫu 4: ( Âm nhạc 7) 
 M¸i tr­êng mÕn yªu
 * Vào Chooses Page Layout chọn: Single Stave với: 	
	Staves per system 	 = 1
	Systems per page = 8
	Measures per system = 3
 * Đổi nhịp: Vào [Measasures Ž Time Signature] chọn nhịp C từ nhịp 1 đến 24. 
 * Bài này có một dấu hóa suốt Fa thăng ở khuông nhạc (Cung Em) vì vậy chúng ta vào [Measures Ž Key Signature] Chọn đến Khóa 1 dấu thăng, từ nhịp 1 đến 24 [H2.13, H2.14]
 H2.13 H2.14 
	* Ghi giai điệu bản nhạc ở thanh Notes. Muốn loại bỏ chức năng tự nối các notes móc [Setup Ž Auto Guess/Beam].Muốn loại bỏ chức năng tự định vị notes nhạc [Setup Ž Auto Space].
	* Muốn làm cho các notes móc nối lại với nhau Ž ta làm như sau: bôi đen các notes đó vào bấm Ctrl + M hoặc [Notes Ž Beam ŽBeam Group ] 
	* Ghi dấu nối hoặc dấu luyến vào Tools chọn để ghi.
	* Ghi lời nhạc vào Graphics chọn để ghi, đừn