Giáo án vật lí lớp 10
1. MỤC TIÊU
1.1. Kiến thức:
- Trình bày được khái niệm : chuyển động, quỷ đạo của chuyển động.
- Nêu được những ví dụ cụ thể: Vật làm mốc, mốc thời gian.
- Phân biệt được hệ toạ độ và hệ quy chiếu .
- Phân biệt được thời điểm với rhời gian.
1.2. Kĩ năng:
- Trình bày được cách xác định vị trí của chất điểm trên đường cong và trên mặt phẳng.
- Giải được bài toán đổ mốc thời gian.
2. CHUẨN BỊ
2.1. Giáo viên:
- Xem SGK lớp 8 để biết học sinh đã học những gì ở THCS.
- Chuẩn bị một số thí dụ thực tế về xác định vị trí của một điểm để cho học sinh thảo luận
2.2. Học sinh:
caùnh quaït khi maùy bay ñang bay thaúng ñeàu ñoái vôùi ngöôøi döôùi ñaát. D. Chuyeån ñoäng cuûa chieác oáng böông chöùa nöôùc trong caùi coïc nöôùc. 5.5. Caâu naøo sai ? Vectô gia toác höôùng taâm trong chuyeån ñoäng troøn ñeàu A. ñaët vaøo vaät chuyeån ñoäng troøn. B. luoân höôùng vaøo taâm cuûa quyõ ñaïo troøn. C. coù ñoä lôùn khoâng ñoåi. D. coù phöông vaø chieàu khoâng ñoåi. 5.6. Caùc coâng thöùc lieân heä giöõa toác ñoä goùc vôùi toác ñoä daøi vaø giöõa gia toác höôùng taâm vôùi toác ñoä daøi cuûa chaát ñieåm chuyeån ñoäng troøn ñeàu laø gì ? A. v = r ; aht = v2r. B. v = ; aht = . C. v = r ; aht = . D. v = ; aht = . B/ Hoaût âäüng 2: (24’) Giaíi mäüt säú baìi táûp náng cao. Giaíi baìi táûp tçm gia täúc hæåïng tám. GV: (Goüi 3 HS lãn giaíi 3 baìi táûp trong SGK, yãu cáöu HS toïm tàõt âãö räöi måïi giaíi caí låïp quan saït vaì cho nháûn xeït) GV: ?Nãu caïc bæåïc âãø tênh váûn täúc ätä? HS: Váûn täúc ätä chênh laì váûn täúc cuía tám baïnh xe. Nãúu xe khäng træåüt thç quaîng âæåìng tám âi âæåüc trong thåìi gian t bàòng âäü daìi cung maì mäüt âiãøm trãn vaình quay âæåüc trong thåìi gian âoï Þ Váûn täúc daìi cuía mäüt âiãøm trãn vaình bàòng váûn täúc ätä. GV: ?Chu kç quay cuía kim giåì vaì kim phuït? HS: Laì 12 giåì vaì 1 giåì. GV: (Måìi 1 HS giaíi baìi 1.34 trong SBT - âaî giao vãö nhaì chuáøn bë) GV: (Âoüc âãö sau cho HS giaíi: “Mäüt hçnh truû kim loaûi âæåìng kênh 10cm âæåüc âàût vaìo maïy tiãûn âãø tiãûn mäüt caïi raînh. Hçnh truû quay våïi váûn täúc goïc 2voìng/s. Cæï mäùi voìng quay læåîi dao tiãûn boïc âæåüc mäüt låïp kim loaûi daìy 0,1mm. a. Viãút phæång trçnh cho váûn täúc daìi v vaì gia täúc a cuía âiãøm tiãúp xuïc giæîa dao vaì hçnh truû. b. Tênh v vaì a khi raînh âaî sáu 10mm.”) Giaíi Váûn täúc cuía xe âaûp bàòng váûn täúc daìi cuía mäüt âiãøm trãn vaình ngoaìi baïnh xe vaì bàòng váûn täúc daìi cuía mäüt âiãøm trãn vaình nuïm quay cuía bçnh âiãûn. Maì nãn säú voìng quay cuía nuïm bçnh âiãûn trong voìng 1 giáy laì: 2(44) Toïm tàõt R = 100m v = 54km/h = 15m/s; a = ? Giaíi Gia täúc hæåïng tám cuía ätä laì: 2(46) Toïm tàõt R = 30cm = 0,3m n = 10voìng/s; v = ? Giaíi Váûn täúc daìi cuía mäüt âiãøm trãn vaình ngoaìi baïnh xe cuía ätä laì: Vç xe khäng træåüt nãn váûn täúc cuía ätä bàòng váûn täúc daìi cuía âiãøm trãn vaình baïnh xe vaì bàòng 18,8m/s. 3(46) Toïm tàõt R1 = 3cm = 0,03m; R2 = 4cm = 0,04m T1 = 12.3600 (s); T2 = 3600 s Giaíi Tè säú váûn täúc goïc cuía kim phuït vaì kim giåì laì: Váûy váûn täúc goïc cuía kim phuït gáúp 12 láön váûn täúc goïc cuía kim giåì. Tè säú váûn täúc daìi cuía kim phuït vaì kim giåì laì: Váûy váûn täúc daìi cuía âáöu kim phuït gáúp 16 láön váûn täúc daìi cuía âáöu kim giåì. 1.34 (23 - SBT) Toïm tàõt R = 0,5cm = 5.10-3m v = 18km/h = 5m/s; n = ? 5. Giaíi a. Mäùi giáy baïn kênh giaím 0,1.2 = 0,2mm. Váûy baïn kênh hçnh truû åí thåìi âiãøm t laì: r = R - 0,2t Váûy váûn täúc daìi cuía âiãøm tiãúp xuïc laì: v = r. w = 4p(R - 0,2t) = 629 - 2,5t (mm/s) Gia täúc hæåïng tám åí âiãøm áúy: a = rw2 = 16p2(R - 0,2t) = 7888 - 31,55(mm/s2) b. Âãø tiãûn raînh sáu 10mm, cáön thåìi gian t = 50s Þ v = 503mm/s; a = 6310mm/s2. IV/ Cuíng cäú: Nhàõc laûi phæång phaïp giaíi baìi táûp (1p) V/ Dàûn doì, hæåïng dáùn hoüc sinh laìm baìi táûp åí nhaì: (1’) Xem træåïc baìi 16 Täøng håüp vaì phán têch læûc âiãöu kiãûn cán bàòng Tiết:16 CHƯƠNG II ĐỘNG LỰC HỌC CHẤT ĐIỂM Bài 9 : C ÂN BẰNG LỰC. TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC. 1. MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức: - Phát biểu được: Định nghĩa lực, định nghĩa của phép tổng hợp lực và phép phân tích lực. - Nắm được quy tắc hình bình hành - Hiểu được điều kiện cân bằng của một chất điểm. 1.2. Kĩ năng: - Vận dụng được quy tắc hình bình hành để tìm hợp lực của hai lực đồng quy hoặc để phân tích một lực thành hai lực đồng quy. 1.3. Thái độ (nếu có): 2. CHUẨN BỊ 2.1. Giáo viên: - Thí nghiệm hình 9.4 SGK 2.2. Học sinh: - Ôn tập các công thức lượng giác đã học Gợi ý sử dụng CNTT Biểu diễn các lựctác dụng và mô phỏng các thao tác của phép tổng hợp lực và phân tích lực. 3. TIẾN TRÌNH DẠY, HỌC Hoạt động 1 (...phút): Ôn tập khái niệm lực và cân bằng lực. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Nhớ lại khái niệm lực ở THCS Quan sát hình 9.1 và trả lời C1. Ôn lại về 2 lực cân bằng. Quan sát hình 9.2 và trả lời C2. Nêu và phân tích định nghĩa lực và cách biểu diễn một lực. Nêu và phân tích điều kiện cân bằng của 2 lực và đơn vị của lực. Nhận xét câu trả lời. Hoạt động 2 (...phút): Tìm hiểu quy tắc tổng hợp lực. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Quan sát thí nghiệm và biểu diễn các lực tác dung lên vòng O. Xác định lực thay thế cho và để vòng O cân bằng. Biểu diễn đúng tỷ lệ các lực và rút ra quan hệ giữa ,và. Vận dụng quy tắc hình bình hành cho trường hợp nhiều lực đồng quy. Bố trí thí nghiệm hình 9.4 Lưu ý điều kiện 2 lực cân bằng. Nêu và phân tích qui tắc tổng hợp lực. Nêu và phân tích điều kiện cân bằng của một chất điểm. Hoạt động 3 (...phút): Tìm hiểu qui tắc phân tích lực. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Đọc Phân tích một lực thành 2 lực thành phần theo hai phương vuông góc cho trước Đặt vấn đề giải thích lại sự cân bằng của vòng O trong thí nghiệm. Nêu và phân tích khái niệm: phân tích lực, lực thành phần. Nêu cách phân tích một lực thành 2 lực thành phần theo 2 phương cho trước. Hoạt động 4 (...phút): Vận dụng củng cố Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Xác định khoảng giá trị có thể của hai lực F khi biết độ lớn F1và F2 Xác định công thức tính độ lớn hợp lực khi biết góc giữa và. Xét 2 trường hợp giới hạn khi cùng phương, cùng chiều hoặc ngược chiều . Sử dụng công thức lượng giác. Hoạt động 5 (...phút): Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. Ghi những chuẩn bị cho bài sau. Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. 4. RÚT KINH NGHIỆM Tiết:17+18 Bài 10 (2 tiết): BA ĐỊNH LUẬT NEWTON. 1. MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức: - Phát biểu được: Định nghĩa quán tính, ba định luật Newton, định nghĩa của khối lượng và nêu được tính chất của khối lượng. - Viết được công thức của định luật II, định luật III Newton và của trọng lực. - Nêu được những đặc điểm của cặp “lực và phản lực” 1.2. Kĩ năng: - Vận dụng được định luật I Newton và khái niệm quán tính để giải thích một số hiện tượng vật lý đơn giản và để giải các bài tập trong bài. - Chỉ ra được đặt điểm của cặp “lực và phản lực”. Phân biệt cặp lực này với cặp lực cân bằng. - Vận dụng phối hợp định luật II và III Newton để giải các bài tập ở trong bài. 1.3. Thái độ (nếu có): 2. CHUẨN BỊ 2.1. Giáo viên: - Chuẩn bị them một số ví dụ minh hoạ ba định luật. 2.2. Học sinh: - Ôn lại kiến thức đã học về lực, cân bằng lực và quán tính. - Ôn lại quy tắc tổng hợp hai lực đồng quy. Gợi ý sử dụng CNTT Mô phỏng thí nghiệm của Ga-li-lê và sự tương tác giữa hai vật (ví dụ: tương tác của hai hòn bi.) 3. TIẾN TRÌNH DẠY, HỌC Tiết 1 Hoạt động 1 (...phút): Tìm hiểu thí nghiệm của Ga-li-lê Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Nhận xét về quãng đường hòn bi lăn trên máng nghiêng 2 khi thay đổi độ nghiêng của máng này. Xác định các lực tác dụng lên hòn bi khi máng 2 nằm ngang. Trình bày ý tưởng thí nghiệm của Ga-li-lê với hai máng nghiêng. Trình bày dự đoán của Ga-li-lê. Hoạt động 2 (...phút): Tìm hiểu Định luật I Newton và khái niệm quán tính. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Đọc SGK, tìm hiểu định luật I Vận dụng khái niệm quán tínhđể trả lời C1. Nêu và phân tích định luật I Newton Nêu khái niệm quán tính Hoạt động 3 (...phút): Tìm hiểu Định luật II Newton Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Viết biểu thức định luật II cho trường hợp có nhiều lực tác dụng lên vật. Trả lời C2, C3. Nhận xét các tính chất của khối lượng. Nêu và phân tích định luật II Newton Nêu và phân tích định nghĩa khối lượng dựa trên mức quán tính. Hoạt động 4 (...phút): Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. Ghi những chuẩn bị cho bài sau. Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. Tiết 2 Hoạt động 1 (...phút): Phân biệt trọng lực và trọng lượng. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Nhớ lại các đặc điểm của trọng lực và biểu diễn trọng lực tác dụng lên một vật. Xác định công thức tính trọng lực. Trả lời C4. Giới thiệu khái niệm trọng tâm của vật. Gợi ý: Phân biệt trọng lực và trọng lượng. Suy ra từ bài toán vật rơi tự do. Vận dụng công thức rơi tự do. Hoạt động 2 (...phút): Tìm hiểu Định luật III Newton. Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Quan sát các hình 10.1, 10.2, 10.3 và 10.4, nhận xét về tương tác giữa hai vật. Viết biểu thức của định luật. Nêu các đặc điểm của cặp lực và phản lực Phân biệt cặp lực và phản lực với cặp lực cân bằng. Trả lời C5 Nhấn mạnh tính chất hai chiều của tương tác giữa các vật. Nêu và phân tích định luật III Nêu khái niệm lực,tác dụng và phản lực Phân tích ví dụ về cặp lực và phản lực ma sát Hoạt động 3 (...phút): Vận dụng, củng cố Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Làm bài tập: 11, 14 trang 62 SGK - Hướng dẫn áp dụng định luật II và định luật III Newton. Hoạt động 4 (...phút): Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của Học sinh Trợ giúp của Giáo viên Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. Ghi những chuẩn bị cho bài sau. Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. 4. RÚT KINH NGHIỆM Tieát 18A : BAØI TAÄP VỀ TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC. ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA CHẤT ĐIỂM I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc : Naém vöõng nhöõng kieán thöùc lieân quan ñeán phaàn toång hôïp, phaân tích löïc, caùc ñònh luaät cuûa Newton 2. Kyõ naêng : - Vaân duïng nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå traû lôøi caùc caâu hoûi vaø giaûi caùc baøi taäp coù lieân quan. - Phöông phaùp laøm baøi kieåm tra traéc nghieäm khaùch quan. II. CHUAÅN BÒ Giaùo vieân : - Xem caùc baøi taäp vaø caâu hoûi trong saùch baøi taäp veà caùc phaàn
File đính kèm:
- giao an vat li 10 CB du tu chon.doc