Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tuần 2 - Nguyễn Hoàng Tuân

GVBM: Nguyễn Hoàng Tuân 	Tuần: 02
Môn: Sinh học 8	Tiết: 03
Bài 3:TẾ BÀO
I . Mục tiêu
1 . Kiến thức
Học xong baiø này HS biết:
	- HS trình bày được thành phần cấu trúc cơ bản của tế bào bao gồm: màng sinh chất, chất tế bào ( lưới nội chất, riboxôm, ti thể, bộ máy Gôngi, trung thể), nhân ( nhiễm sắc thể, nhân con)
	- Phân biệt từng chức năng cấu trúc của tế bào
	- Chứng minh được tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể
2 . Kỹ năng 
	- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh, m« h×nh ®Ĩ t×m kiÕn thøc.
	- RÌn t­ duy suy luËn logic, kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
	3 . Thái độ
	Giáo dục ý thức bảo vệ, giữ vệ sinh cơ thể.
II . Đồ dùng dạy học 
	 GV: - Tranh phãng to h×nh 3.1; 4.1; 4.4 SGK 
	- B¶ng phơ kỴ s½n b¶ng 3.1; 3.2
HS : Đọc trước bài; kỴ s½n b¶ng 3.1; 3.2
III . Hoạt động dạy học 
1 .Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
	 - KĨ tªn c¸c hƯ c¬ quan vµ chøc n¨ng cđa mçi hƯ c¬ quan trong c¬ thĨ?
	- T¹i sao nãi c¬ thĨ lµ mét khèi thèng nhÊt? Sù thèng nhÊt cđa c¬ thĨ do ®©u? cho 1 VD chøng minh?
	3 . Vào bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Hoạt động 1: I. CẤU TẠO TẾ BÀO
GV yªu cÇu HS quan s¸t H 3.1 vµ cho biÕt cÊu t¹o mét tÕ bµo ®iĨn h×nh.
GV treo tranh H 3.1 phãng to ®Ĩ HS ghi chĩ thÝch.
HS quan s¸t kÜ H 3.1 vµ ghi nh¬ kiÕn thøc.
HS ghi chĩ thÝch. C¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bỉ sung
CÊu t¹o tÕ bµo gåm 3 phÇn:
+ Mµng
+ TÕ bµo chÊt gåm nhiỊu bµo quan
+ Nh©n
Hoạt động 2: II. CHỨC NĂNG CỦA CÁC BỘ PHẬN TRONG TẾ BÀO
Gv yªu cÇu HS ®äc vµ nghiªn cøu b¶ng 3.1 ®Ĩ ghi nhí chøc n¨ng c¸c bµo quan trong tÕ bµo.
+ Mµng sinh chÊt cã vai trß g×? 
+ L­íi néi chÊt cã vai trß g× trong ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo?
+ N¨ng l­ỵng cÇn cho c¸c ho¹t ®éng lÊy tõ ®©u?
+ T¹i sao nãi nh©n lµ trung t©m cđa tÕ bµo?
+ H·y gi¶i thÝch mèi quan hƯ thèng nhÊt vỊ chøc n¨ng gi÷a mµng, chÊt tÕ bµo vµ nh©n?
+ Tại sao tế bào là một đơn vị chức năng của cơ thể?
GV nhận xét
HS nghiªn cøu b¶ng 3.1 vµ ghi nhí kiÕn thøc " ®Ĩ tr¶ lêi.
+ Bảng 3.1 SGK tr. 11
+ Bảng 3.1 SGK tr. 11
+ Ti thể
+ Điều khiển mọi hoạt động của tế bào.
+ Màng sinh chất thực hiện trao đổi chất để tổng hợp nên những chất riêng của tế bào. Sự phân giải vật chất để tạo năng lượng cần cho mọi hoạt động sống của tế bào được thực hiện nhờ ti thể. Nhiễm sắc thể trong nhân qui định đặc điểm cấu trúc protein được tổng hợp trong tế bào ở riboxom. Như vậy các bào quan trong tế bào có sự phối hợp hoạt động để tế bào thực hiện chức năng sống. 
+ Vì cơ thể có 4 đặc trưng cơ bản như: trao đổi chất, sinh trưởng, sinh sản, di chuyển đều được tiến hành ở tế bào.
HS khác nhận xét
Bảng 3.1 SGK tr. 11
Hoạt động 3: III. THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CỦA TẾ BÀO 
GV yªu cÇu HS ®äc £ mơc III SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
+ Cho biÕt thµnh phÇn ho¸ häc chÝnh cđa tÕ bµo?
+ C¸c nguyªn tè ho¸ häc cÊu t¹o nªn tÕ bµo cã ë ®©u?
+ T¹i sao trong khÈu phÇn ¨n mçi ng­êi cÇn cã ®đ pr«tªin, gluxit, lipit, vitamin, muèi kho¸ng vµ n­íc?
GV nhận xét và chốt lại kiến thức
HS dùa vµo £ SGK ®Ĩ tr¶ lêi.
+ Chất vô cơ và chất hữu cơ
+ C¸c nguyªn tè ho¸ häc ®ã ®Ịu cã trong tù nhiªn.
+ ¡n ®đ chÊt ®Ĩ x©y dùng tÕ bµo giĩp c¬ thĨ ph¸t triĨn tèt.
HS khác nhận xét và ghi bài
- TÕ bµo lµ mét hçn hỵp phøc t¹p gåm nhiỊu chÊt h÷u c¬ vµ v« c¬
a. ChÊt h÷u c¬:
+ Pr«tªin: C, H, O, S, N.
+ Gluxit: C, H, O (tØ lƯ 1C:2H: 1O)
+ Lipit: C, H, O (tØ lƯ O thay ®ỉi tuú lo¹i)
+ Axit nuclªic: ADN, ARN.
b. ChÊt v« c¬: Muèi kho¸ng chøa Ca, Na, K, Fe ... vµ n­íc.
Hoạt động 4: IV. HOẠT ĐỘNG SỐNG CỦA TẾ BÀO
GV yªu cÇu HS nghiªn cøu kÜ s¬ ®å H 3.2 SGK ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái:
+ H»ng ngµy c¬ thĨ vµ m«i tr­êng cã mèi quan hƯ víi nhau nh­ thÕ nµo?
+ KĨ tªn c¸c ho¹t ®éng sèng diƠn ra trong tÕ bµo.
+ Ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo cã liªn quan g× ®Õn ho¹t ®éng sèng cđa c¬ thĨ?
+ Qua H 3.2 h·y cho biÕt chøc n¨ng cđa tÕ bµo lµ g×?
GV nhận xét
HS nghiªn cøu kÜ H 3.2, trao ®ỉi nhãm, thèng nhÊt c©u tr¶ lêi.
+ C¬ thĨ lÊy tõ m«i tr­êng ngoµi oxi, chÊt h÷u c¬, n­íc, muèi kho¸ng cung cÊp cho tÕ bµo trao ®ỉi chÊt t¹o n¨ng l­ỵng cho c¬ thĨ ho¹t ®éng vµ th¶i cacbonic, chÊt bµi tiÕt.
- Ho¹t ®éng cđa tÕ bµo gåm: trao ®ỉi chÊt, lín lªn, ph©n chia, c¶m øng.
- Ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo liªn quan ®Õn ho¹t ®éng sèng cđa c¬ thĨ 
+ Trao ®ỉi chÊt cđa tÕ bµo lµ c¬ së trao ®ỉi chÊt gi÷a c¬ thĨ vµ m«i tr­êng.
+ Sù ph©n chia tÕ bµo lµ c¬ së cho sù sinh tr­ëng vµ sinh s¶n cđa c¬ thĨ.
+ Sù c¶m øng cđa tÕ bµo lµ c¬ së cho sù ph¶n øng cđa c¬ thĨ víi m«i tr­êng bªn ngoµi.
=> TÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cđa c¬ thĨ.
Hs nhận xét
- Ho¹t ®éng cđa tÕ bµo gåm: trao ®ỉi chÊt, lín lªn, ph©n chia, c¶m øng.
- Ho¹t ®éng sèng cđa tÕ bµo liªn quan ®Õn ho¹t ®éng sèng cđa c¬ thĨ 
+ Trao ®ỉi chÊt cđa tÕ bµo lµ c¬ së trao ®ỉi chÊt gi÷a c¬ thĨ vµ m«i tr­êng.
+ Sù ph©n chia tÕ bµo lµ c¬ së cho sù sinh tr­ëng vµ sinh s¶n cđa c¬ thĨ.
+ Sù c¶m øng cđa tÕ bµo lµ c¬ së cho sù ph¶n øng cđa c¬ thĨ víi m«i tr­êng bªn ngoµi.
=> TÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cđa c¬ thĨ.
4. Cũng cố
Gv cho Hs tóm tắt lại nội dung bài học.
Gv cho Hs đọc ghi nhớ
5 . Dặn dò
Về nhà học bài
Đọc trước bài 4
GVBM: Nguyễn Hoàng Tuân 	Tuần: 02
Môn: Sinh học 8	Tiết: 04
Bài 4: MÔ
I . Mục tiêu
1 . Kiến thức
Học xong baiø này HS biết:
	- HS tr×nh bµy ®­ỵc kh¸i niƯm m«.
	- Ph©n biƯt ®­ỵc c¸c lo¹i m« chÝnh, cÊu t¹o vµ chøc n¨ng c¸c lo¹i m«.quan 
2 . Kỹ năng 
	- RÌn luyƯn kÜ n¨ng quan s¸t tranh.
	- RÌn luyƯn kh¶ n¨ng kh¸i qu¸t ho¸, kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
3 . Thái độ
	Gi¸o dơc ý thøc gi÷ g×n b¶o vƯ c¬ thĨ .
II . Đồ dùng dạy học 
GV: Tranh phãng to h×nh 4.1 " 4.4 SGK 
HS : Đọc trước bài,
III . Hoạt động dạy học 
1 .Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
	 - Nªu cÊu t¹o vµ chøc n¨ng c¸c bé phËn cđa tÕ bµo?
	 - Chøng minh tÕ bµo lµ ®¬n vÞ chøc n¨ng cđa c¬ thĨ?
3 . Vào bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Hoạt động 1: I. KHÁI NIỆM MÔ
GV yªu cÇu HS ®äc £ mơc I SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
+ H·y kĨ tªn nh÷ng tÕ bµo cã h×nh d¹ng kh¸c nhau mµ em biÕt?
+ Gi¶i thÝch v× sao tª bµo cã h×nh d¹ng kh¸c nhau?
GV ph©n tÝch: chÝnh do chøc n¨ng kh¸c nhau mµ tÕ bµo ph©n ho¸ cã h×nh d¹ng, kÝch th­íc kh¸c nhau. Sù ph©n ho¸ diƠn ra ngay ë giai ®o¹n ph«i.
+ VËy m« lµ g×?
Gv nhận xét
HS trao ®ỉi nhãm ®Ĩ hoµn thµnh bµi tËp s.Dùa vµo mơc “Em cã biÕt” ë bµi tr­íc ®Ĩ tr¶ lêi.
+ Hình cầu, tròn hạt đậu,...
+ V× chøc n¨ng kh¸c nhau.
+M« lµ mét tËp hỵp c¸c tÕ bµo chuyªn ho¸ cã cÊu t¹o gièng nhau, ®¶m nhiƯm chøc n¨ng nhÊt ®Þnh, mét sè lo¹i m« cßn cã c¸c yÕu tè kh«ng cã cÇu trĩc tÕ bµo.
Hs nhận xét
M« lµ mét tËp hỵp c¸c tÕ bµo chuyªn ho¸ cã cÊu t¹o gièng nhau, ®¶m nhiƯm chøc n¨ng nhÊt ®Þnh, mét sè lo¹i m« cßn cã c¸c yÕu tè kh«ng cã cÇu trĩc tÕ bµo.
Hoạt động 2: II. CÁC LOẠI MÔ
GVph¸t phiÕu häc tËp cho c¸c nhãm.
GV yªu cÇu HS ®äc £ mơc II SGK. Quan s¸t H 4.1 vµ nhËn xÐt vỊ sù s¾p xÕp c¸c tÕ bµo ë m« biĨu b×, vÞ trÝ, cÊu t¹o, chøc n¨ng. Hoµn thµnh phiÕu häc tËp.
HS kỴ s½n phiÕu häc tËp vµo vë.
HS nghiªn cøu kÜ h×nh vÏ kÕt hỵp víi £ SGK, trao ®ỉi nhãm ®Ĩ hoµn thµnh vµo phiÕu häc tËp cđa nhãm.
CÊu t¹o, chøc n¨ng c¸c lo¹i m«
Tªn c¸c lo¹i m«
VÞ trÝ
Chøc n¨ng
CÊu t¹o
1. M« biĨu b×
- BiĨu b× bao phđ
- BiĨu b× tuyÕn
- Phđ ngoµi da, lãt trong c¸c c¬ quan rçng.
- N»m trong c¸c tuyÕn cđa c¬ thĨ.
- B¶o vƯ. che chë, hÊp thơ.
- TiÕt c¸c chÊt.
- Chđ yÕu lµ tÕ bµo, c¸c tÕ bµo xÕp xÝt nhau, kh«ng cã phi bµo.
2. M« liªn kÕt
- M« sỵi
- M« sơn
- M« x­¬ng
- M« mì
- M« m¸u vµ b¹ch huyÕt.
Cã ë kh¾p n¬i nh­:
- D©y ch»ng
- §Çu x­¬ng
- Bé x­¬ng
- Mì
- HƯ tuÇn hoµn vµ b¹ch huyÕt.
- N©ng ®ì, liªn kÕt c¸c c¬ quan hoỈc lµ ®Ưm c¬ häc.
- Cung cÊp chÊt dinh d­ìng.
Chđ yÕu lµ chÊt phi bµo, c¸c tÕ bµo n»m r¶i r¸c.
3. M« c¬
- M« c¬ v©n
- M« c¬ tim
- M« c¬ tr¬n
- G¾n vµo x­¬ng
- CÊu t¹o nªn thµnh tim
- Thµnh néi quan
Co d·n t¹o nªn sù vËn ®éng cđa c¸c c¬ quan vµ c¬ thĨ.
- Ho¹t ®éng theo ý muèn.
- Ho¹t ®éng kh«ng theo ý muèn.
- Ho¹t ®éng kh«ng theo ý muèn.
Chđ yÕu lµ tÕ bµo, phi bµo Ýt. C¸c tÕ bµo c¬ dµi, xÕp thµnh bã, líp.
- TÕ bµo cã nhiỊu nh©n, cã v©n ngang.
- TÕ bµo ph©n nh¸nh, cã nhiỊu nh©n, cã v©n ngang.
- TÕ bµo cã h×nh thoi, ®Çu nhän, cã 1 nh©n.
4. M« thÇn kinh
- N»m ë n·o, tủ sèng, cã c¸c d©y thÇn kinh ch¹y ®Õn c¸c hƯ c¬ quan.
- TiÕp nhËn kÝch thÝch vµ sư lÝ th«ng tin, ®iỊu hoµ vµ phèi hỵp ho¹t ®éng c¸c c¬ quan ®¶m b¶o sù thÝch øng cđa c¬ thĨ víi m«i tr­êng.
- Gåm c¸c tÕ bµo thÇn kinh (n¬ron vµ c¸c tÕ bµo thÇn kinh ®Ưm).
- N¬ron cã th©n nèi víi c¸c sỵi nh¸nh vµ sỵi trơc.
GV treo tranh H 4.1 cho HS nhËn xÐt kÕt qu¶.
GV treo H 4.2 cho HS nhËn xÐt. GV ®Ỉt c©u hái:
+ M¸u thuéc lo¹i m« g×? V× sao m¸u ®­ỵc xÕp vµo lo¹i m« ®ã?
+ M« sơn, m« x­¬ng xốp cã ®Ỉc ®iĨm g×? Nã n»m ë phÇn nµo?
+ H×nh d¹ng tÕ bµo c¬ v©n vµ c¬ tim gièng vµ kh¸c nhau ë ®iĨm nµo?
+ TÕ bµo c¬ tr¬n cã h×nh d¹ng vµ cÊu t¹o nh­ thÕ nµo?
+ Tại sao khi ta muốn tim dừng lại nhưng không được?
GV nhËn xÐt, ®­a kÕt qu¶ ®ĩng.
§¹i diƯn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶
HS quan s¸t kÜ H 4.2 ®Ĩ tr¶ lêi.
+ Mô liên kết lỏng. Vì trong máu phi bài chiếm tỉ lệ nhiều hơn tế bào.
+ Mô sụn có 2-4 tế bào tạo thành nhóm lẫn trong chất đặc cơ bản có ở 2 đầu xương.
Mô xương xốp có các nang xương tạo thành các ô chứa tuỷ, có ở đầu xương dưới sụn.
+ Mô cơ vân và mô cơ tim là tế bào có vân ngang, hoạt động theo ý muốn.
+ Là tế bào có hình thoi nhọn, hoạt động ngoài ý muốn.
+ Vì cơ tim có cấu tạo giống cơ vân nhưng hoạt động giống cơ trơn.
HS nhận xét
4. Cũng cố
Gv cho Hs tóm tắt lại nội dung bài học.
Gv cho Hs đọc ghi nhớ
5 . Dặn dò
Về nhà học bài
Đọc trước bài 5, mỗi tổ mang 1 con ếch
Ngày: 
TT