Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 66 đến tiết 70

ø tình huốùng của truyện như thế nào? (5đ)
Cốt truyện đơn giản: kể lại cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật, tạo tình huống hay để nhân vật xuất hiện một cách tiệân lợi, tự nhiên.
Nêu hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên? (5đ)
Sống và làm việc trong hoàn cảnh khó khăn nhưng vẫn hoàn thành nhiệm vụ.
Nhận xét. Chấm điểm.
 4.3:Tiến trình bài học:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung bài học
Vào bài : Ngoài nhân vật anh thanh niên ra, trong truyện còn có rất nhiều những nhân vật khác cũng là những con người có lối sống cao đẹp, lặng lẽ dâng cho đời . Qua tiết học này, cô sẽ hướng dẫn các em tìm hiểu kĩ về họ. (1’)
Hđ2: Hướng dẫn HS phân tích tiếp văn bản(.25’)
Khi gặp gỡ mọi người thì thái độ của anh thanh niên như thế nào? 
GV cho HS thảo luận : Hợp tác nhĩm nhỏ 3’.
Gv gọi đại diện một vài nhĩm trình bày .
GV cho HS nhận xét .
GV chốt ý.
Anh thanh niên đã làm gì để thể hiện tình cảm của mình đối với mọi người?
Qua đó, ta thấy anh là người như thế nào?
Quan tâm, lo lắng cho mọi người rất khiêm tốn bởi anh luôn kể về những người bạn giỏi hơn mình:
Anh bạn trên đỉnh Phan- xi - păng, ông kĩ sư vườn rau, đồng chí nghiên cứu khoa học.
Cảm nghĩ của anh thanh niên như thế nào?
Em học tập học điều gì qua nhân vật anh thanh niên?
Sống chan hòa với mọi người, yêu lao động, 
Em có nhận xét gì về nghệ thuật xây dựng tính cách anh thanh niên?
Ngoài nhân vật chính là anh thanh niên, các nhân vật phụ đã góp phần tô đẹp thêm vẻ đẹp của anh thanh niên như thế nào?
Nhân vật ông họa sĩ đóng góp vai trò gì trong truyện?
Dù không dùng cách kể theo ngôi thứ nhất nhưng tác giả đã nhập vào cái nhìn và suy nghĩ của ông họa sĩ để quan sát, miêu tả từ cảnh vật đến nhân vật
Dưới cái nhìn của họa sĩ cảnh vật Sa Pa hiện lên như thế nào?
Cảnh Sa Pa đẹp môt cách kì lạ: “Nắng bây giờ  gầm xe.” SGK- 181.
Qua đoạn văn trên em thấy người họa sĩ có năng lực gì?
Năng lực quan sát kết hợp trí tưởng tượng bay bổng.
Ông họa sĩ có những suy nghĩ gì về con người và mảnh đất Sa Pa?
Với sự từng trải nghề nghiệp và niềm khao khát đi tìm đối tượng của nghệ thuật, ông đã xúc động: “Vì đã  tác”. Đối với nhà họa sĩ: “Vẽ bao giờ cũng  gian nan” và mảnh đất Sa Pa tưởng chừng như lặng lẽ nhưng ở đó có biết bao nhiêu người đang âm thầm say mê làm việc cống hiến cho đời.
Suy nghĩ của người họa sĩ: “Thế nhưng  gian nan” mang yếu tố tự sự hay bình luận?
Bình luận về việc vẽ.
Những suy nghĩ cảm xúc của ông họa sĩ đã góp phần tô đậm thêm bức chân dung của anh thanh niên như thế nào?
Khi nghe anh thanh niên kể chuyện, cùng với việc khám phá những trang sách, cô có cảm giác như thế? Vì sao?
Nó giúp cô điều gì?
Theo em truyện đưa nhân vật cô kĩ sư vào có ý nghĩ a gì?
Vừa làm cho câu chuyện không trở nên khô khan, vừa nhấn mạnh hơn vẻ đẹp của trí thức trẻ.
Cách giới thiệu nhân vật chính của bác lái xe có gì đặc sắc?
Giới thiệu: “là một trong những người cô độc nhất thế gian”, “thèm người”. 
Qua đó thể hiện tình cảm của bác đối với anh thanh niên như thế nào?
Trong truỵên, nhân vật xuất hiện trực tiếp và những nhân vật xuất hiện gián tiếp đã góp phần tô đậm hình ảnh anh thanh niên như thế nào?
Theo em, chất trữ tình của truyện toát lên từ đâu?
Từ phong cảnh thiên nhiên thơ mộng “cảnh trước  gầm xe”, “lúc bấy giờ  rực rỡ theo”; những cảm nghĩ của ông họa sĩ, bác lái xe trước nét đẹp giản dị của anh thanh niên, qua cuộc gặp gỡ trò chuyện của các nhân vật làm cho truyện mang dáng dấp một bài thơ, nâng cao ý nghĩ và vẻ đẹp của những sự việc, con người bình dị được miêu tả trong truyện.
Theo em, vì sao tác giả không đặt tên cho các nhân vật của mình?
Có lẽ tác giả muốn người đọc liên tưởng những nhân vật tốt đẹp trong truyện không phải là những cá nhân riêng lẻ mà là số đông.
Hđ4: Tìm hiểu chủ đề.(3’)
Qua việc tìm hiểu và phân tích ở trên, em hãy chi biết chủ đề của truyện là gì?
Cho HS thảo luận. Thời gian: 4 phút.
Gọi HS trình bày, nhận xétù.
GV nhận xét.
Giáo dục HS ý thức học tập tốt để sau này góp phần xây dựng đất nước.
Hđ3: Hướng dẫn tổng kết.(3’)
Truyện đã thành công với nghệ thuật gì?
Tác giả đã thành công với nghệ thuật xây dựng tình huống, kể chuyện tự nhiên kết hợp các phương thức biểu đạt, tạo ấn tượng. Tất cả đã đưa tác phẩm đến đỉnh cao thành công.
Qua tìm hiểu văn bản ở trên, em thấy truyện “Lặng lẽ Sa Pa” nói về điều gì?
Sa Pa có những con người rất say mê lao động cống hiến cho đời, đặc biệt là anh thanh niên.
Gọi HS đọc ghi nhớ SGK- 189.
II. Phân tích văn bản: 
Các nhân vật trong truyện: 
Nhân vật anh thanh niên (tt)
Tính cách và phẩm chất:
Rất vui mừng khi được gặp mọi người, tặng hoa cho cô kĩ sư, pha trà mời khách, say mê kể về công việc, lo thức ăn trưa cho mọi người.
Cởi mở, chân thành, chu đáo, khiêm tốn.
Sống có lí tưởng, yêu mến mọi người, yêu công việc.
Nghệ thuật: Khắc họa rõ tính cách nhân vật (anh thanh niên): tạo ấn tượng tốt đẹp về nhân vật.
b.Những nhân vật khác:
à Nhân vật ông họa sĩ:
Là người thể hiện điểm nhìn trần thuật, suy nghĩ, tình cảøm của tác giả.
Những suy nghĩ, cảm xúc của ông họa sĩ góp phần làm cho chân dung anh thanh niên sáng đẹp hơn, có chiều sâu tư tưởng.
à Cô kĩ sư:
Cảm thấy bàng hoàng khi hiểu thêm cuộc sống tốt đẹp của anh thanh niên và tin tưởng hơn vào con đường mà cô đã chọn.
à Bác lái xe:
Giới thiệu nhân vật chính đầy ấn tượng.
Ngưỡng mộ, yêu mến anh thanh niên.
Sự cảm mến của các nhân vật phụ đã góp phần làm sáng rõ và hoàn thiện nhân vật anh thanh niên.
- Chất trữ tình của truyện:
 + Cảnh thiên nhiên ở Sa Pa đẹp và thơ mộng.
 + Cuộc sống một mình lặng lẽ giữa thiên nhiên của anh thanh niên.
 + Cuộc gặp gỡ đầy chất thơ của các nhân vật.
 + Tạo nên sức hấp dẫn.
à Chủ đề: Ca ngợi anh thanh niên và những con người như anh lặng lẽ, say mê làm việc và cống hiến cho đời.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Tạo tình huống truyện tự nhiên, tình cờ, hấp dẫn.
- Kết hợp yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm làm cho câu chuyện thêm sinh động, khai thác được chiều sâu tâm lí nhân vật. 
- Cách dùng từ tạo ấn tượng.
- Nghệ thuật tả cảnh thiên nhiên đặc sắc, miêu tả nhân vật với nhiều điểm nhìn, kết hợp giữa kể với tả và nghị luận.
- Tạo tính chất trữ tình trong tác phẩm truyện.
2. Ý nghĩa văn bản:
Lặng lẽ Sa Pa là câu chuyện về cuộc gặp gỡ với những con người trong một chuyến đi thực tế của nhân vật ơng hoạ sĩ . Qua đĩ tác giả thể hiện niềm yêu mến đối với những con người cĩ lẽ sống cao đẹp đang lặng lẽ quên mình cống hiến cho Tổ quốc.
4.4:Tôûng kết: ( 5 phút)
 Phát biểu cảm nghĩ về một trong hai nhân vật: anh thanh niên hoặc ông họa sĩ.
 - Hướng dẫn HS cách làm bài.
GV sử dụng KT trình bày một phút .
HS trình bày theo cảm nhận của mình.
GV gọi HS trình bày.
l Đáp án: HS tự do phát biểu.
 Giá trị nội dung của truyện “Lặng lẽ Sa Pa” là gì?
 a.Giới thiệu anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn.
 b.Khắc họa những con người lao động bình thường ở Sa Pa mà tiêu biểu là anh thanh niên.
 c.Khắc họa cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa ông họa sĩ, cô kĩ sư, anh thanh niên.
 l Đáp án:B
Nêu nét đặc sắc về nghệ thuật của truỵên?
Đáp án: Xây dựng tình huống hợp lí, cách kể chuyện tự nhiên, có sự kết hợp giữa tự sự trữ tình và bình luận.
4.5:Hướng dẫn học tập: (3 phút)
à Đối với bài học tiết này:
- Đọc diễn cảm tác phẩm.
- Viết một đoạn văn ghi lại cảm nhận về một vài chi tiết nghệ thuật mà bạn thân thích nhất.
 + Tóm tắt truyện “Lặng lẽ Sa Pa”, học thuộc phần ghi nhớ SGK.
 + Làm đầy đủ các bài tập trong vở bài tập và phần luyện tập.
à Đối với bài học tiết sau:
- Chuẩn bị bài tiết sau: “Viết bài tập làm văn số 3”.
 + Xem kĩ lại về các nội dung tự sự kết hợp các nội dung về văn tự sự kết hợp các phương thức biểu đạt.
 + Lập dàn ý cho 4 đề bài trong SGK trang 191.
 + Lập dàn ý cho đề 3 SGK 
5. Phụ lục: Tài liệu: Thông tin phản hồi: 
-Tài liệu:
 + SGK, SGV Ngữ văn 9.
 + Sổ tay kiến thức Ngữ văn 9.
 + Học và thực hành theo chuẩn kiến thức- kĩ năng Ngữ văn 9.
 + Phân tích, bình giảng Ngữ văn 9.
Tuần:14
Tiết: 68-69
Ngày dạy: 21/11/2014
 VIẾT BÀI TẬP TẬP LÀM VĂN SỐ 3
1. Mục tiêu:
 1.1:Kiến thức : 
- HS biết cách viết bài văn tự sự cĩ kết hợp các yếu tố miêu tả nội tâm và nghị luận.
- HS hiểu: Vận dụng các kiến thức vận dụng các kiến thức đã học để viết hồn chỉnh một bài văn tự sự cĩ kết hợp viết bài văn tự sự kết hợp các yếu tố miêu tả nội tâm và nghị luận.
 .
1.2:Kĩ năng:
- HS thực hiện được: Viết bài văn tự sự kết hợp viết bài văn tự sự kết hợp các yếu tố miêu tả nội tâm và nghị luận trong bài văn tự sự.
- HS thực hiện thành thạo: HS cĩ kĩ năng diễn đạt, lập luận, trình bày mạch lạc, lơ- gic .
 1.3:Thái độ: 
- HS cĩ thĩi quen: Cẩn thận, chính xác , sáng tạo khi làm bài.
- HS cĩ tính cách: Giáo dục HS ý thức nghiêm túc khi làm bài kiểm tra, thi cử.
2. Ma trận đề:
3.Đề kiểm tra và đáp án:
3.1. Đề kiểm tra:
Kể về một cuộc gặp gỡ với các chú bộ đội nhân ngày thành lập quân đội nhân dân việt Nam (22- 12). Trong