Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 54

Ngày soạn: 03/ 11 2013
Ngày giảng: 06/11/ 2013
Bài 11
Tiết 54: Tập làm thơ tám chữ
I. Mục tiêu cần đạt:
1. Mục tiêu chung
	- Nhận diện thể thơ tám chữ qua các đoạn văn bản và bước đầu biết cách làm thơ tám chữ
	- Phát huy tinh thần sáng tạo, sự hứng thú trong học tập, rèn luyện thêm năng lực cảm thụ thơ ca.
	- Tích hợp môi trường: làm thơ về cảnh quan thiên nhiên…
2.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
a. Kiến thức
 Nhận diện và hiểu được đặc điểm của thơ tám chữ.
b. Kĩ năng
 - Nhận biết thơ tám chữ.
 - Tạo đối, vần, nhịp trong khi làm thơ tám chữ.
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên: giáo án
2. Học sinh: trả lời các câu hỏi sgk
Iii. Phương pháp/ kĩ thuật dạy học
Thông báo, phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề( động não, đặt câu hỏi); thảo luận( chia nhóm, giao nhiệm vụ)
iV. Các bước lên lớp
1.Tổ chức:
2. Kiểm tra đầu giờ
 ( Không kiểm tra gành cho phần làm thơ)
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động 
HĐ1. Khởi động(1’)
 ở lớp 6 và lớp 7, 8 các em đã được tập làm thơ. Bài học ngày hôm nay chúng ta tiếp tục luyện cảm giác về vần và nhịp của thể thơ tám chữ để các em có thi cảm về thể thơ này.
Hoạt động của thầy và trò
T/g
Nội dung
HĐ2. Hình thành kiến thức về thể thơ.
* Mục tiêu
 Đặc điểm của thơ tám chữ.
- GV hướng dẫn HS đọc- HS đọc. GV nhận xét uốn nắn cách đọc.
H. Nhận xét về số chữ trong mỗi dòng trong các đoạn thơ?
H. Qua tìm hiểu các bài thơ em có nhận xét gì về số câu trong các bài thơ?
- Số câu trong mỗi bài là không hạn định.
H*. Quan sát bài thơ tám tiếng em nhận thấy mỗi bài đựoc viết như thế nào ?
- Nó có thể gồm nhiều đoạn dài ( VD: nhớ rừng)
- Chia thành các khổ (mỗi khổ thường gồm 4 dòng)
H. Quan sát trong các đoạn thơ 1+ 2 nhận xét gì về cách gieo vần?
H. Đoạn thơ thứ 3 có cách gieo vần như vậy không? 
GV: Cách gieo vần của thể thơ này cũng linh hoạt, nhưng bắt buộc tiếng thứ 8 của hai cặp câu phải cùng thanh.
H. Đọc lại các khổ thơ và em hãy cho biết cách ngắt nhịp của thể thơ này như thế nào? 
H*. Qua tìm hiểu bài tập em có nhận xét gì về thể thơ? Cách gieo vần và ngắt nhịp?
- HS trả lời
- 1 HS đọc ghi nhớ
H. Có bao nhiêu đơn vị kiến thức em cần nắm ở phần ghi nhớ?
HĐ3. Luyện tập
* Mục tiêu
 Nhận diện thể thơ tám chữ.
- HS đọc và nêu yêu cầu bài tập.
- HS thảo luận nhóm 4/ 5’
- Các nhóm báo cáo, nhận xét
- GV chốt
- HS báo cáo – GV nhận xét
- HS đọc và nêu yêu cầu bài tập.
- HS thực hiện bài tập.
- GV nhận xét, chữa
30’
12’
I. Nhận diện thể thơ tám chữ
1. Đọc các đoan thơ
2.Tìm hiểu
a/ Nhận xét về số chữ trong mỗi dòng
- Mỗi dòng đều gồm có tám chữ.
- Bài thơ tám chữ có thể gồm nhiều đoạn dài, có thể chia thành các khổ.
b/ Cách gieo vần
- Đoạn thơ 1+ 2: đều gieo vần chân liên tiếp, chuyển đổi theo từng cặp
Tan – ngàn, mới – gội, Bừng – rừng, Gắt – ngắt( đoạn thơ 2 cũng có cách gieo vần như vậy)
- Đoạn thơ 3: gieo vần chân nhưng lại gián cách
Hát – ngát, non – son, đứng - dựng, tiên- nhiên
c/ Cách ngắt nhịp: 
Đoạn a : 2/ 3/ 3
 3/ 2/ 3
 3/ 2/ 3
 3/ 3/ 2
Đoạn b: 3/ 3/ 2
 3/ 2/ 2
- Ngắt nhịp đa dạng và linh hoạt.
3. Ghi nhớ
-Số chữ
- Cách gieo vần
- Cách ngắt nhịp
II/ Luyện tập nhận diện thể thơ tám chữ
Bài tâp1+ 2: Điền từ vào chỗ trống
- Ca hát, ngày qua, bát ngát, muôn hoa.
- Cũng mất, tuần hoàn, đất trời
Bài tập 3: Sửa lại chỗ sai trong bài thơ.
- Sai dùng từ “rộn rã"
Vì : âm tiết cuối của câu thơ này phải mang thanh bằng và hiệp vần với chữ “gương” ở cuối câu thơ trên ( đoạn thơ này gieo vần chân liên 
tiếp)
- Thay bằng từ : vào trường
4. Củng cố( 1’)
 Gv hệ thống lại bài theo nội dung học tập trên lớp.
5. Hướng dẫn học tập( 1’)
- Về nhà tiếp tục ôn tập về thể thơ
- Chuẩn bị tiếp phần: Thực hành làm thơ tám chữ
( Thực hiện theo yêu cầu sgk)