Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 53: Tập làm thơ tám chữ

Ngày soạn:27/10/2014 
Ngày giảng: 9A: / /2014
	 9B: / /2014
Tiết 53
TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ
A. Mục tiêu cần đạt
Kiến thức 
- Nhận diện thể thơ 8 chữ qua các đoạn văn.
- Biết cách làm thơ tám chữ, phát huy khả năng nhận diện và thưởng thức các bài thơ 8 chữ theo đúng đặc trưng thể loại.
2. Kĩ năng
- Nhận biết thơ tám chữ.
- Tạo đối, vần, nhịp trong khi làm thơ tám chữ.
3. Thái độ: Yêu thích bộ môn
B. Chuẩn bị: 
1. GV: Soạn bài , chuẩn bị một số bài thơ tám chữ
2. HS: Đọc và tìm hiểu nội dung bài..
C. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
- Nhận thức, giao tiếp, hợp tác, hỏi chuyên gia.
D. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học
1/ Ổn định tổ chức: 	9A:.............................9B:.................................
2/ Kiểm tra bài cũ: Đọc thuộc lòng một doạn thơ, bài thơ tám chữ mà em yêu thích 
3. Bài mới:
* Hoạt động 1: Giới thiệu bài
* Hoạt động 2: HDHS Nhận diện thể thơ tám chữ 
- Mục tiêu: Nhận diện được các đặc điểm cơ bản, vần,nhịp của thể thơ 8 chữ.
- Phương pháp :Vấn đáp tái hiện, phân tích, nêu ví dụ, thảo luận.
- Thời gian: 10p
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
HS: Đọc các ví dụ SGK
? Nhận xét về số chữ trong mỗi dòng của các câu thơ trên
 HS: Phát hiện.
? Tìm những chữ có chức năng gieo vần ở mỗi đoạn? Vận dụng kiến thức về vần chân, vần ưng, vần liền, vần gián cách để nhận xét cách gieo vần của từng đoạn.
 HS: Trao đổi, phát biểu.
? Cách ngắt nhịp của từng đoạn thơ trên.
 HS: Phát biểu:
? Em rút ra những điểm gì về thể thơ 8 chữ. 
 HS: Trao đổi, phát biểu.
I- Nhận diện thể thơ
1- Đọc văn bản: sgk/ 149
2- Nhận xét:
a. Trong mỗi dòng thơ đều có 8 chữ
b. Các từ có chức năng gieo vần:
(a): suối, tan,ngàn, mới, gội, bừng, rừng, gắt, mật.
(b): về, nghe, học, nhọc, bà, xa.
(c): ngát, hát, non, son, đường, trường, đứng, dựng, những, chững, tiên, nhiên.
- Cách gieo vần: vần chân, vần lưng, vần giãn cách.
c. Cách ngắt nhịp: đa dạng, linh hoạt 2/3/3; 3/3/2; 3/2/3.
* Ghi nhớ: sgk/149
* Hoạt động 3: HDHS Luyện tập nhận diện thể thơ 
- Mục tiêu: làm tốt các dạng bài tập SGK/150-151
- Phương pháp :Vấn đáp tái hiện, phân tích, nêu ví dụ, thảo luận.
- Thời gian: 10p
HS : Đọc, xác định yêu cầu bài 1, 2, 3
 Chia 3 nhóm thảo luận
 Suy nghĩ, làm bài.
 GV: Nhận xét, đánh giá.
II- Luyện tập nhận diện
1- Bài tập 1/150
Ta điền vào đoạn thơ như sau: ca hát, ngày ca, bát ngát, muôn hoa.
2- Bài tập 2/ 150
(Điền các từ theo thứ tự sau : cũng mất, tuần hoàn, đất trời
3- Bài tập 3/151
Câu 3 : âm cuối sai thanh điệu và vần vì từ rộn rã không bắt vần với từ gương của dòng thơ trên.
 Ta có thể thay như sau : vào trường, đến trường...
* Hoạt động 4: HDHS Thực hành làm thơ tám chữ 
- Mục tiêu: làm tốt các dạng bài tập SGK/151
Phương pháp: Thực hành, thảo luận nhóm.
- Thời gian: 15p’
HS : Đọc, xác định yêu cầu bài 1, 2
 Suy nghĩ, làm bài.
 GV: Nhận xét, đánh giá.
HS: Mỗi nhóm cử đại diện đọc và bình bài thơ đã chuẩn bị. Nhận xét xem có đúng đặc điểm của thể thơ 8 chữ không, kết cấu có hợp lý không, cảm xúc có chân thành, sâu sắc không, chủ đề bài thơ có ý nghĩa gì?
 HS: Trình bày, thảo luận, 
 phát biểu:
GV: Nhận xét, đánh giá.
III- Thực hành làm thơ tám chữ
1-Bài tập 1/ 151
- Từ điền vào dòng 3 mang thanh bằng: “vườn”
- Từ điền vào dòng cuối có âm “a” hiệp vần với chữ “xa” ở dòng 2 và mang thanh bằng: “qua”
2- Bài tập 3/ 151
- Câu cuối có 8 chữ , chữ cuối có âm “ương” hoặc “a” mang thanh bằng.
 VD: Bóng ai kia thấp thoáng giữa màn sương.
4. Củng cố
- Gv khái quát bài học, khắc sâu kiến thức về đặc điểm thơ tám chữ
5. Hướng dẫn về nhà
 - Về nhà học thuộc ghi nhớ, tìm và chép vào sổ tay 2 bài thơ 8 chữ.
- Tập làm một bài thơ 8 chữ. 
- Chuẩn bị bài: Bếp lửa
* Rút kinh nghiệm