Giáo án môn Sinh học Lớp 9 - Tiết 2, Bài 2: Lai một cặp tính trạng

Tiết 2: Bài 2. LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG.
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức:
-Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của Menđen.
-Nêu được khí niệm kiểu hình, kiểu gen, thể đồng hợp, thể dị hợp và giải thích được thí nghiệm.
- Hiểu rõ được nội dung quy luật phân li.
b. Kỹ năng:
-Phát triển kĩ năng phân tích kênh hình.
-Rèn luyện kĩ năng phân tích số liệu, tư duy logich.
c. Thái độ:
-Củng cố niềm tin vào khoa học khi nghiên cứu tính quy luật của hiện tượng sing học.
 2. Chuẩn bị của GV và HS:
a. GV: Tranh phóng to hình 2.1 và hình 2.2 SGK.
b. HS: Nghiên cứu thông tin SGK.
3. Tiến trình giảng dạy:
1.Kiểm tra bài cũ: (10’)
Câu hỏi
Đáp án
- HS 1: Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen gồm những nội dung nào ?
-Nội dung cơ bản là phương pháp phân tích thế hệ lai:
+Lai các cặp bố mẹ khác nhau về một hoặc một số cặp tính trạng thuần chủng tương phản, rồi theo dõi sự di truyền riêng lẽ của từng cặp tính trạng đó trên con cháu của từng cặp bố mẹ.
+Dùng toán thống kê để phân tích các số liệu thu được.Từ đó rút ra quy luật di truyền các tính trạng.
-HS 2: Hãy cho biết một số kí hiệu cơ bản của di truyền học
-P: Bố mẹ hay thế hệ xuất phát.
-F: Thế hệ con.
F1: Con ở thế hệ thứ nhất.
F2: Con ở thế hệ thứ hai.
-G: Giao tử.
-GP: Giao tử của P.
-GF:Giao tử của F1.
- ♀ giống cái
- ♂Giống đực
b. Giảng bài mới:
- Mở bài: Cho hs trình bày nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai củ Menđen.
Vậy sự di truyền các tính trạng của bố mẹ cho con cháu như thế nào?.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Hoạt động 1: Thí nghiệm của Menđen. (12’)
+Mục tiêu: -HS hiểu và trình bày được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của Menđen.
 -Phát biểu được nội dung quy luật phân li.
-GV: Treo tranh phóng to hình 2.1.Giới thiệu sự thụ phấn nhân tạo trên hoa đậu Hà Lan.
-HS: Theo dõi trình bày của GV.
I - Thí nghiệm của Menđen
-GV: Nhấn mạnh thí nghiệm do Menđen tiến hành một cách cẩn thận, tỉ mỉ và công phu.
-GV: Yêu cầu bảng kết quả thí nghiệm của Menđen (bảng 2) và rút ra tỉ lệ kiểu hình ở F1 và F2.
-GV: Giới thiệu thuật ngữ kiểu hình( Các tính trạng trên được gọi là kiểu hình
-GV: Yêu cầu HS Hoạt động nhóm nhỏ để hoàn thành phần lệnh trang 9 phân I SGK)
-GV: Nhận xét và cho hs ghi bài
-HS: Nghiên cứu thao tác làm thí nghiệm của Menđen sau đó trình bày thí nghiệm ngắn gọn.
-Từng nhóm rút ra kiểu hình ở 
F1 toàn bộ một kiểu hình
F2 xuất hiện tính trạng theo tỉ lệ 2:1
 -HS: Lắng nghe
-HS: hoạt động nhóm nhỏ để hoàn thành bài tập
 -HS: Ghi bài.
 +Kết quả thí nghiệm của Menđen: Khi cho lai giữa bố mẹ thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thì ở F1 chỉ xuất hiện một kiểu hình của bố hoặc mẹ và ở F2 có hai kiểu hình của bố và mẹ với tỉ lê xấp xỉ 3 trội: 1 lặn.
Hoạt động 2: Men đen giải thích kết quả thí nghiệm: (18’)
+Mục tiêu: HS giải thích được kết quả thí nghiệm theo quan niệm của Menđen 
-GV: Cho hs quan sát hình 2.3 để giải thích thí nghiệm lai một cặp tính trạng về màu hoa của đậu Hà Lan của Menđen.Sau đó ghi sơ đồ lên bảng và cho hs ghi.
-GV: Lưu ý cho hs rừ:
-Chữ cái in hoa là nhân tố di truyền trội.
-Chữ cái in thường là nhân tố di truyền lặn.
-Aa là thể dị hợp trội.
-AA là thể đồng hợp trội.
-GV: Sự phân li và tổ hợp của các cặp nhân tố di truyền quy định cặp tính trạng tương phản thông qua quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh.Đó là cơ chế di truyenà tính trạng.
-GV: Đưa ra nội dung và cho hs ghi.
-HS: Đọc thông tin trong SGK và quan sát hình 2.3.Sau đó thực hiện lệnh ?. 
-HS: Ghi bài.
-HS: Ghi bài.
II – Menđen giải thích kết quả thí nghiệm
-Menđen cho lai 1 cặp tính trạng về màu hoa ở đậu Hà Lan:
+Qui ước:
-Gen A: Hoa đỏ.
-Gen a: Hoa trắng.
P: AA x aa
GP:A a
F1: Aa
(100% hoa đỏ)
F1: Tự thụ phấn:
F1: Aa x Aa
GF:A,a A,a
F2:AA(hoa đỏ thuần chủng),
Aa(hoa đỏ lai), Aa (hoa đỏ laih), aa (hoa trắng thuần chủng)
-Vậy tỉ lệ: 3 trội: 1 lặn.
-Giải thích:
+Sự phân li và tổ hợp các cặp nhân tố di truyền quy định cặp tính trạng tương phản thông qua quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh.Đó là cơ chế di truyền tính trạng.
+Nội dung của quy luật phân li:
-Trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như của cơ thể thuần chủng của P.
c. Củng cố (3’)
-GV: Cho hs trình bày thí nghiệm của Menđen và nêu lên kết quả lai của Menđenvề tỉ lệ kiểu hình ở F2.
-GV: Yêu cầu hs viết sơ đồ lai một cặp tính trạng của Menđen.
d. Dặn dò: (2’)
-GV: Cho hs làm bài tập 4SGK tr.10.
+Nội dung kết quả câu 4:
-Vì F1 toàn là cá kiếm mắt đen, cho nên mắt đen là tính trạng trội.Còn cá kiếm mắt đỏ là tính trạng lặn.
-Quy ước:
	+Gen A quy định cá kiếm mắt đen.
	+Gen a quy định cá kiếm mắt đỏ.
	Ta có sơ đồ lai:
	P: AA x aa
	GP:	 A a
	F1: Aa.
	F1: Aa x Aa (tự giao phốit).
	GF: A , a A , a
	F2: AA , Aa , Aa , aa
	Kết quaỷ: Có 3 cá kiếm mắt đen: 1 cá kiếm mắt đỏ.