Giáo án môn Sinh học Lớp 7 - Tiết 30+31

Ngµy so¹n: 
Ngµy d¹y: 
 TiÕt 30
Bµi 29: §Æc ®iÓm chung vµ vai trß 
cña ngµnh ch©n khíp
I. Môc tiªu
1. KiÕn thøc
- Häc sinh tr×nh bµy ®­îc ®Æc ®iÓm chung cña ngµnh ch©n khíp.
- Gi¶i thÝch ®­îc sù ®a d¹ng cña ngµnh ch©n khíp.
- Nªu ®­îc vai trß thùc tiÔn cña ch©n khíp.
2. KÜ n¨ng
- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch tranh.
- KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
3. Th¸i ®é
- Cã ý thøc b¶o vÖ c¸c loµi ®éng vËt cã Ých.
II.CHUÈN BÞ.
- Tranh phãng to c¸c h×nh trong bµi.
- HS kÎ s½n b¶ng 1, 2, 3 SGK trang 96, 97 vµo vë.
III. ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra bµi cò
	- Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm chung cña líp s©u bä vµ vai trß thùc tiÔn cña chóng?
3. Bµi míi
	Yªu cÇu häc sinh cho vÝ dô vÒ c¸c loµi thuéc ngµnh ch©n khíp, sèng ë c¸c m«i tr­êng kh¸c nhau. Tõ ®ã, gi¸o viªn giíi thiÖu: Dï chóng sèng trong vai trß kh¸c nhau nhøng chóng vÉn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung vµ vai trß nhÊt ®Þnh víi cuéc sèng cña con ng­êi.
Ho¹t ®éng 1: §Æc ®iÓm chung
- GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 29 tõ 1 ®Õn 6 SGK, ®äc kÜ c¸c ®Æc ®iÓm d­íi h×nh vµ lùa chän ®Æc ®iÓm chung cña ngµnh ch©n khíp.
- GV chèt l¹i b»ng ®¸p ¸n ®óng ®ã lµ c¸c ®Æc ®iÓm 1, 3, 4.
- HS lµm viÖc ®éc lËp víi SGK.
- Th¶o luËn trong nhãm vµ ®¸nh dÊu vµo « trèng nh÷ng ®Æc ®iÓm lùa chän.
- §¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
KÕt luËn: 
	§Æc ®iÓm chung:
- Cã vá kitin che chë bªn ngoµi vµ lµm chç b¸m cho c¬.
- PhÇn phô ph©n ®èt, c¸c ®èt khíp ®éng víi nhau.
- Sù ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng g¾n liÒn víi sù lét x¸c.
Ho¹t ®éng 2: Sù ®a d¹ng ë ch©n khíp
a. §a d¹ng vÒ cÊu t¹o vµ m«i tr­êng sèng
- GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng 1 trnag 96 SGK.
- GV kÎ b¶ng, gäi HS lªn lµm (nªn gäi nhiÒu HS ®Ó hoµn thµnh b¶ng).
- GV chèt l¹i b»ng b¶ng chuÈn kiÕn thøc.
- HS vËn dông kiÕn thøc trong ngµnh ®Ó ®¸nh dÊu vµ ®iÒn vµo b¶ng 1
- 1 HS lªn hoµn thµnh b¶ng, líp nhËn xÐt, bæ sung.
Tªn ®¹i diÖn
M«i tr­êng sèng
C¸c phÇn c¬ thÓ
R©u
Sè ®«i ch©n ngùc
C¸nh
N­íc
N¬i Èm
C¹n
Sè l­îng
Kh«ng cã
Kh«ng cã
Cã
1- Gi¸p x¸c (t«m s«ng)
X
2
2 ®«i
5
X
2- H×nh nhÖn (nhÖn)
X
2
X
4
X
3- S©u bä (ch©u chÊu)
X
3
1 ®«i
3
X
b. §a d¹ng vÒ tËp tÝnh
- GV cho HS th¶o luËn vµ hoµn thµnh b¶ng 2 trang 97 SGK.
- GV kÎ s½n b¶ng gäi HS lªn ®iÒn bµi tËp.
- GV chèt l¹i kiÕn thøc ®óng.
+ V× sao ch©n khíp ®a d¹ng vÒ tËp tÝnh?
- HS tiÕp tôc hoµn thµnh b¶ng 2. L­u ý 1 sè ®¹i diÖn cã thÓ cã nhiÒu tËp tÝnh.
- 1 vµi HS hoµn thµnh b¶ng, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
KÕt luËn: 
- Nhê sù thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng vµ m«i tr­êng kh¸c nhau mµ ch©n khíp rÊt ®a d¹ng vÒ cÊu t¹o, m«i tr­êng sèng vµ tËp tÝnh.
Ho¹t ®éng 3: Vai trß thùc tiÔn
- GV yªu cÇu HS dùa vµo kiÕn thøc ®· häc, liªn hÖ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh b¶ng 3 trang 97 SGK.
- GV cho HS kÓ thªm c¸c ®¹i diÖn cã ë ®Þa ph­¬ng m×nh.
- GV tiÕp tôc cho HS th¶o luËn.
- Nªu vai trß cña ch©n khíp ®èi víi tù nhiªn vµ ®êi sèng?
- GV chèt l¹i kiÕn thøc.
- HS dùa vµo kiÕn thøc cña ngµnh vf hiÓu biÕt cña b¶n th©n, lùa chän nh÷ng ®¹i diÖn cã ë ®Þa ph­¬ng ®iÒn vµo b¶ng 3.
- 1 vµi HS b¸o c¸o kÕt qu¶.
- HS th¶o luËn trong nhãm, nªu ®­îc lîi Ých vµ t¸c h¹i cña ch©n khíp.
KÕt luËn: 
Vai trß cña s©u bä:
- Ých lîi:
	+ Cung cÊp thùc phÈm cho con ng­êi.
	+ Lµ thøc ¨n cña ®éng vËt kh¸c.
	+ Lµm thuèc ch÷a bÖnh
	+ Thô phÊn cho hoa
	+ Lµm s¹ch m«i tr­êng.
- T¸c h¹i:
	+ Lµm h¹i c©y trång
	+ Lµm h¹i cho n«ng nghiÖp
	+ H¹i ®å gç, tµu thuyÒn
	+ Lµ vËt trung gian truyÒn bÖnh.
4. Cñng cè – DÆn dß.
 a,Cñng cè 
- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái:
1. §Æc ®iÓm nµo gióp ch©n khíp ph©n bè réng r·i?
2. §Æc ®iÓm ®Æc tr­ng ®Ó nhËn biÕt ch©n khíp?
3. Líp nµo trong ngµnh ch©n khíp cã gi¸ trÞ thùc phÈm lín nhÊt?
b, DÆn dß.
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.
- ¤n tËp toµn bé ®éng vËt kh«ng x­¬ng sèng.
- §äc tr­íc bµi 31.
	- ChuÈn bÞ 1 con c¸ chÐp.
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Ngµy so¹n: 
Ngµy d¹y: 
Ch­¬ng VI – Ngµnh ®éng vËt cã x­¬ng sèng
C¸c líp c¸
 TiÕt 31 Bµi 31: C¸ chÐp
I. Môc tiªu
1. KiÕn thøc
- HS hiÓu ®­îcc ¸c ®Æc ®iÓm ®êi sèng c¸ chÐp.
- Gi¶i thÝch ®­îc c¸c ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña c¸ thÝch nghi víi ®êi sèng ë n­íc.
2. KÜ n¨ng
- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt.
- KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
3. Th¸i ®é
- Gi¸o dôc ý thøc häc tËp, lßng say mª yªu thÝch bé m«n.
II.CHUÈN BÞ.
1. GV: Tranh cÊu t¹o ngoµi cña c¸ chÐp.
	Mét con c¸ chÐp th¶ trong b×nh thuû tinh.
	B¶ng phô (giÊy Ao) ghi néi dung b¶ng 1 vµ c¸c m¶nh giÊy ghi nh÷ng c©u lùa chän ph¶i ®iÒn.
2 HS: theo nhãm: 1 con c¸ chÐp th¶ trong b×nh thuû tinh + rong
	KÎ s½n b¶ng 1 vµo vë.
III. ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra bµi cò
- §Æc ®iÓm chung vµ vai trß cña ch©n khíp?
III. Bµi míi
	Më bµi: GV giíi thiÖu chung vÒ ngµnh ®éng vËt cã x­¬ng sèng. Giíi thiÖu vÞ trÝ cña c¸c líp c¸ vµ giíi h¹n néi dung bµi nghiªn cøu 1 ®¹i diÖn cña c¸c líp ®ã lµ c¸ chÐp.
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu ®êi sèng c¸ chÐp.
- GV yªu cÇu HS ®äc th«ng tin, th¶o luËn c¸c c©u hái sau:
- C¸ chÐp sèng ë ®©u? thøc ¨n cña chóng lµ g×?
- T¹i sao nãi c¸ chÐp lµ ®éng vËt biÕn nhiÖt?
- GV cho HS tiÕp tôc th¶o luËn vµ tr¶ lêi:
- §Æc ®iÓm sinh s¶n cña c¸ chÐp?
- V× sao sè l­îng trøng trong mçi løa ®Î cña c¸ chÐp lªn tíi hµng v¹n?
- Sè l­îng trøng nhiÒu nh­ vËy cã ý nghÜa g×?
- Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vÒ ®êi sèng cña c¸ chÐp.
* KÕt luËn: 
- M«i tr­êng sèng: n­íc ngät
- §êi sèng:
	+ ¦a vùc n­íc lÆng
	+ ¡n t¹p
	+ Lµ ®éng vËt biÕn nhiÖt
- Sinh s¶n:
	+ Thô tinh ngoµi, ®Î trøng
 + Trøng thô tinh ph¸t triÓn thµnh ph«i.
Ho¹t ®éng 2: Quan s¸t cÊu t¹o ngoµi
a. CÊu t¹o ngoµi
- VÊn ®Ò 1: Quan s¸t cÊu t¹o ngoµi
- GV yªu cÇu HS quan s¸t mÉu c¸ chÐp sèng ®èi chiÕu víi h×nh 31.1 trang 103 SGK vµ nhËn biÕtc ¸c bé phËn trªn c¬ thÓ cña c¸ chÐp.
- GV treo tranh c©m cÊu t¹o ngoµi, gäi HS tr×nh bµy.
- GV gi¶i thÝch: tªn gäi c¸c lo¹i v©y liªn quan ®Õn vÞ trÝ cña v©y.
- VÊn ®Ò 2: T×m hiÓu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o thÝch nghi víi ®êi sèng
- GV yªu cÇu HS quan s¸t c¸ chÐp ®ang b¬i trong n­íc, ®äc kÜ b¶ng 1 vµ th«ng tin ®Ò xuÊt, chän c©u tr¶ lêi.
- GV treo b¶ng phô, gäi HS lªn b¶ng ®iÒn.
- GV nªu ®¸p ¸n ®óng: 1B, 2C, 3E, 4A, 5G.
- 1 HS tr×nh bµy l¹i ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña c¸ chÐp thÝch nghi víi ®êi sèng b¬i léi.
b. Chøc n¨ng cña v©y c¸
- GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái sau:
- V©y c¸ cã chøc n¨ng g×?
- Nªu vai trß cña tõng lo¹i v©y c¸?
* KÕt luËn: 
- Vai trß cña tõng lo¹i v©y c¸
- V©y ngùc, v©y bông: gi÷ th¨ng b»ng, rÏ ph¶i, rÏ tr¸i, lªn, xuèng.
- V©y l­ng, v©y hËu m«n: gi÷ th¨ng b»ng theo chiÒu däc.
- Khóc ®u«i mang v©y ®u«i: gi÷ chøc n¨ng chÝnh trong sù di chuyÓn cña c¸.
4. Cñng cè – DÆn dß.
 a,Cñng cè 
- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái:
1. Tr×nh bµy trªn tranh: ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña c¸ chÐp thÝch nghi víi ®êi sèng ë n­íc?
2. Cho HS lµm bµi tËp sau:
H·y chän nh÷ng môc t­¬ng øng cña cét A víi cét B trong b¶ng sau ®©y:
Cét A
Cét B
§¸p ¸n
1- V©y ngùc, v©y bông
2- V©y l­ng, v©y hËu m«n
3- Khóc ®u«i mang v©y ®u«i
a- Gióp c¸ di chuyÓn vÒ phÝa tr­íc
b- Gi÷ th¨ng b»ng, rÏ ph¶i, rÏ tr¸i, lªn, xuèng.
c- Gi÷ th¨ng b»ng theo chiÒu däc.
b, DÆn dß.
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.
- ChuÈn bÞ thùc hµnh: theo nhãm
+ 1 con c¸ chÐp (c¸ giÕc)
+ Kh¨n lau, xµ phßng.