Giáo án môn Sinh học 7 - Tiết 60: Đa dạng và đời sống con người

Tuần
Tiết 
Ngày soạn:
Ngày dạy:
CHƯƠNG 8
ĐỘNG VẬT VÀ ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI
	Bài 57	 	ĐA DẠNG VÀ ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI	
I-Mục tiêu: 
Kiến thức: 
HS hiểu được đa dạng sinh học thể hiện ở số loài, khả năng thích nghi cao của động vật với các điều kiện sống khác nhau.
Kỹ năng: 
Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, phân tích.
Rèn kỹ năng hoạt động nhóm.
Thái độ: 
	Giáo dục lòng yêu thích môn học.
II-Đồ dùng dạy học:
Tranh phóng to hình 58.1, 58.2 SGK.
Tư liệu thêm về động vật ở đới lạnh và đới nóng.
III-Hoạt động dạy và học:
* Mở bài: GV cho HS nêu những nơi phân bố của động vật → Vì sao động vật phân bố ở mọi nơi? → Tạo nên sự đa dạng.
	Hoạt động 1: Tìm hiểu sự đa dạng sinh học
* Mục tiêu: HS biết đa dạng sinh học là gì và môi trường sống phổ biến của động vật.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Yêu cầu nghiên cứu SGK trang 185, trả lời câu hỏi:
 + Sự đa dạng sinh học thể hiện như thế nào?
 + Vì sao có sự đa dạng loài?
- GV nhận xét ý kiến đúng sai của các nhóm.
- Yêu cầu HS tự rút ra kết luận.
- Cá nhân tự đọc thông tin n trong SGK.
- Trao đổi nhóm.
 Yêu cầu:
 + Đa dạng biểu thị bằng số loài.
 + Động vật thích nghi rất cao với điều kiện sống.
- Đại diện nhóm trình bày kết quả → nhóm khác bổ sung.
* Kết luận: Sự đa dạng sinh học biểu thị bằng số lượng loài.
- Sự đa dạng loài là do khả năng thích nghi của động vật với điều kiện sống khác nhau.
	Hoạt động 2: Đa dạng sinh học của động vật ở môi trường đới lạnh và hoang mạc đới nóng.
* Mục tiêu: HS nêu được đặc điểm thích nghi đặc trưng của động vật ở các môi trường này.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- GV yêu cầu nghiên cứu SGK, trao đổi nhóm → hoàn thành phiếu học tập.
- GV nên kẻ phiếu này trên bảng.
- Yêu cầu các nhóm chữa phiếu học tập.
- GV ghi ý kiến bổ sung vào bên cạnh.
- GV hỏi các nhóm:
 + Tại sao lựa chọn câu trả lời?
 + Dựa vào đâu để lựa chọn câu trả lời?
- GV lưu ý: Nếu còn ý kiến khác nhau, GV nên gợi ý câu trả lời để HS lựa chọn ý đúng.
- GV nhận xét nội dung đúng sai của các nhóm → yêu cầu quan sát phiếu chuẩn kiến thức.
- Cá nhân tự đọc thông tin trong SGK trang 185, 186 → ghi nhớ kiến thức.
- Trao đổi nhóm theo các nội dung trong phiếu học tập.
- Thống nhất ý kiến trả lời yêu cầu:
 + Nét đặc trưng của khí hậu.
 + Cấu tạo rất phù hợp với khí hậu để tồn tại.
 + Tập tính kiếm ăn, di chuyển, hoạt động, tự vệ đặc biệt.
- Đại diện các nhóm lên bảng ghi câu trả lời của nhóm mình.
- Các nhóm khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.
- HS phải trả lời được:
 + Dựa vào tranh vẽ.
 + Tư liệu tự sưu tầm.
 + Thông tin trên phim ảnh.
Khí hậu
Đặc điểm của động vật 
Vai trò của các đặc điểm thích nghi
(1)
Môi trường đới lạnh
- Khí hậu cực lạnh.
- Đóng băng quanh năm.
- Mùa hè rất ngắn
Cấu tạo 
- Bộ lông dày
- Mỡ dưới da dày
- Lông màu trắng (mùa đông)
- Giữ nhiệt cho cơ thể. 
- Giữ nhiệt, dự trữ năng lượng, chống rét.
- Lẫn với màu tuyết che mắt kẻ thù.
Tập tính
- Ngủ trong mùa đông.
- Di cư về mùa đông.
- Hoạt động ban ngày trong mùa hè.
- Tiết kiệm năng lượng.
- Tránh rét, tìm nơi ấm áp.
- Thời tiết ấm hơn.
(2)
Môi trường hoang mạc đới nóng
- Khí hậu rất nóng và khô.
- Rất ít vực nước và phân bố xa nhau.
Cấu tạo 
- Thân cao, móng rộng, đệm thịt dày.
- Vị trí cơ thể cao, không bị lún, đệm thịt dày để chống nóng 
- Chân dài
- Bướu mỡ lạc đà
- Màu lông nhạt, giống màu cát
- Vị trí ở cao so với cát nóng, nhảy xa hạn chế ảnh hưởng của cát nóng.
- Nơi dự trữ nước.
- Dể lẫn trốn kẻ thù
Tập tính
- Mỗi bước nhảy cao, xa.
- Di chuyển bằng cách quăng thân.
- Hoạt động vào ban đêm.
- Khả năng đi xa.
- Khả năng nhịn khát.
- Chui rúc sâu trong cát.
- Hạn chế với tiếp xúc với cát nóng
- Hạn chế tiếp xúc với cát nóng
- Thời tiết dịu mát hơn
- Tìm nước vì vực nước ở xa nhau
- Thời gian tìm được nước rất lâu
- Chống nóng
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- GV yêu cầu HS tiếp tục trao đổi nhóm, trả lời câu hỏi:
 + Nhận xét gì về cấu tạo và tập tính của động vật ở môi trường đới lạnh và hoang mạc đới nóng?
 + Vì sao ở 2 vùng này số loại động vật rất ít?
 + Nhận xét về mức độ đa dạng của động vật ở 2 môi trường này?
- Từ ý kiến của các nhóm → Gvtổng kết lại → cho HS rút ra kết luận.
- HS dựa vào nội dung trong phiếu học tập để trao đổi nhóm.
 Yêu cầu:
 + Cấu tạo và tập tính thích nghi cao độ với môi trường.
 + Đa số động vật không sống được, chỉ có một số loài có cấu tạo đặc biệt thích nghi.
 + Mứ độ đa dạng rất thấp.
- Đại diện các nhóm trình bày ý kiến, nhóm khác bổ sung.
* Kết luận:
- Sự đa dạng của các động vật ở môi trường đặc biệt rất thấp.
- Chỉ có những loài có khả năng chịu đựng cao thì mới tồn tại được.
	Kết luận chung: HS đọc kết luận trong SGK.
IV-Kiểm tra đánh giá: 
	GV cho HS làm bài tập.
Chọn những đặc điểm của gấu trắng thích nghi môi trường đới lạnh.
Bộ lông màu trắng dày.
Thức ăn chủ yếu là động vật.
Di cư về mùa đông.
Lớp mỡ dưới da rất dày.
Bộ lông đổi màu trong mùa hè.
Ngủ suốt mùa đông.
	Đáp án: a, d, f.
Chuột nhảy ở hoang mạc đới nóng có chân dài để:
Đào bới thức ăn.
Tìm nguồn nước.
Cơ thể cao so với mặt cát nóng và nhảy xa.
	Đáp án: c.
Đa dạng sinh học ở môi trường đới lạnh và hoang mạc đới nóng rất thấp vì:
Động vật ngủ đông dài.
Sinh sản ít.
Khí hậu rất khắc nghiệt.
	Đáp án: c.
V-Dặn dò:
Học bài, trả lời câu hỏi trong SGK.
Đọc mục “ Em có biết”.