Giáo án môn Sinh học 7 - Chương trình giảng dạy học kỳ II - Năm học 2011-2012

n có xương cánh tay, xương 
ống tay,xương ngón tay
+ Chi sau tiêu giảm
+ Bơi uốn mình theo chiều dọc
+ Ăn tôm, cá, động vật nhỏ, không có răng, lọc mồi bằng các khe của tấm sừng miệng
+ Đẻ con và nuôi con bằng sữa
Đại diện: Cá voi xanh, cá heo
IV. Củng cố: (5’)
Âaïnh dáúu vaìo cáu traí låìi âuïng. 
1.Thuï moí vët âæåüc xãúp vaìo låïp thuï vç: 
a. Cáúu taûo thêch nghi våïi âiãöu kiãûn åí næåïc. 
b. Nuäi con bàòng sæîa 
c. Bäü läng daìy giæî nhiãût. 
2. Con non của Kanguru phải nuôi trong túi ấp là do: 
a. Thú mẹ có đời sống chạy nhảy.
b. Con non rất nhỏ chưa phát triển đầy đủ. 
V. Dặn dò: (2’)
- Học bài cũ, trả lời các câu hỏi ở sgk.
 - Đọc mục : “Em có biết” 
- Xem trước bài: Bộ gặm nhấm, bộ ăn sâu bọ, bộ ăn thịt.
Tiết 51
Ngày soạn:05/03/2011
ĐA DẠNG CHUNG CỦA LỚP THÚ
BỘ ĂN SÂU BỌ, BỘ GẶM NHẤM, BỘ ĂN THỊT
A. Mục tiêu: 
1. Kiến thức: 
 Nêu được cấu tạo thích nghi với đời sống của bộ thú ăn sâu bọ, bộ thú gặm nhấm và thú ăn thịt, phân biệt các bộ thú qua đặc điểm cấu tạo đặc trưng.
2. Kỹ năng: 
-Kĩ năng tìm kiếm, xử lí thông tin
- Kĩ năng lắng nghe tích cực
- Kĩ năng ứng xử, giao tiếp, trình bày sáng tạo
3. Thái độ: 
Giáo dục ý thức học tập bộ môn.
B. Phương pháp/ Kĩ năng dạy học tích cực:
- Dạy học nhóm, biểu đạt sáng tạo
- Vấn đáp tìm tòi, trực quan tìm tòi
C. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
	1. Chuẩn bị của giáo viên: 
- Tranh:50.1; 50.2; 50.3 sgk 
- Bảng phụ: bảng tr 164 sgk.
	2. Chuẩn bị của học sinh:
 	Tìm hiểu về đời sống của chuột, sóc, hổ, báo
D.Tiến trình hoạt động: 
I. Ổn định: (1’) 
II. Kiểm tra bài cũ: (5’)
1. Trình bày đặc điểm cấu tạo của dơi thích nghi với sự bay?
2. Trình bày đực điểm của cá voi thích nghi với đời sống ở nước?
III. Bài mới: 
1. Đặt vấn đề: (1’) Trực tiếp
 	2. Triển khai
HĐ1: T/h bộ ăn sâu bọ
GV: Hướng dẫn HS quan sát hình 50.1
50.3hoàn thành bảng tr 164
HS: TLN, hoàn thành bảng, đại diện nhóm báo cáo.
GV: Từ bảng trên trình bày đặc điểm của bộ ăn sâu bọ thích nghi với đời sống.
HS:
HĐ2: T/h đặc điểm của bộ gặm nhấm
GV: Cho HS quan sát lại tranh 50.2 Đặc điểm thích nghi của bộ gặm nhấm với đời sống?
HS: Hoạt động cá nhân, trả lời câu hỏi.
HĐ3: T/h đặc điểm bộ ăn thịt
GV: Yêu cầu HS xem lại tranh 50.3, chọn lọc từ bảng trên tìm cacï đặc điểm thích nghi với đời sống của thú ăn thịt.
HS: Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi.
GV: Những đặc điểm nào giúp ta phân biệt bộ gặm nhấm, bộ ăn sâu bọ, bộ ăn thịt?
HS: 
I. Bộ ăn sâu bọ (10’)
- Đại diện: Chuột chù, chuột chũi
- Đặc điểm: Sôïng đơn độc, mõm dài, răng nhọn, chi trước ngắn, bàn tay rộng, ngón tay to khoẻ thích nghi với việc đào bới đất tìm thức ăn, đào hang.
II. Bộ gặm nhấm (8’)
- Đại diện: Chuột đồng, sóc, nhím.
- Đặc điểm: Có bộ răng thích nghi với chế độ gặm nhấm: thiếu răng nanh, răng cửa rất lớn , sắc và cách răng hàm một khoảng gọi là khoảng trống hàm.
III. Bộ ăn thịt (12’)
- Đại diện: Hổ, chó sói, mèo
- Đặc điểm: Có bộ răng thích nghi với chế độ ăn thịt: răng cửa ngắn, sắc để róc xương, răng nanh lớn, dài, nhọn để xé mồi, răng hàm nhiều mấu dẹp để cắt nghiền mồi.
- Ngón chân có vuốt cong , dưới có đệm thịt dày nên bước đi êm rình mồi, khi bắt mồi các vuôït giương ra để cào xé mồi.
IV. Cũng cố (5’)
- Đọc kết luận sgk.
- Chỉ lên tranh nói các đặc điểm thích nghi của bộ ăn sâu bọ, bộ ăn thịt, bộ gặm nhấm
- Chọn câu trả lời đúng.
1. Cấu tạo răng của bộ gặm nhấm là:
a. Gồm răng cửa, răng nanh, răng hàm nhọn. 
b. Răng cửa sắc, răng nanh dài, răng hàm rộng.
c. Răng cửa lớn sắc, thiếu răng nanh cách răng hàm một khoảng. 
2. Môi trường sống của báo và mèo là:
a. Trên mặt đất c. Trên mặt đất có thể leo cây
b. Trên cây d. Đào hang
V. Dặn dò: (2’)
- Học bài cũ, trả lời các câu hỏi sgk.
- Đọc mục em có biết.
- Tìm hiểu bài: “ Bộ móng guốc, bộ linh trưởng”. 
Tiết 52
Ngày soạn:07/03/2011
ĐA DẠNG CHUNG CỦA LỚP THÚ
BỘ MÓNG GUỐC VÀ BỘ LINH TRƯỞNG
A. Mục tiêu: 
1. Kiến thức: 
 Nêu được những đặc điểm cơ bản của thú móng guốc, phân biệt được bộ guốc chẵn, bộ guốc lẽ. Nêu được đặc điểm của bộ linh trưởng, phân biệt được các đại diện của bộ linh trưởng.
2. Kỹ năng: 
 Rèn kỹ năng quan sát, phân tích, hoạt động nhóm
3. Thái độ: 
- Bảo vệ động vật hoang dã, xây dựng khu bảo tồn động vật, tổ chức chăn nuôi những loài có giá trị kinh tế
B. Phương pháp/ Kĩ thuật dạy học tích cực:
 Quan sát, thảo luận nhóm
C. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
	1. Chuẩn bị của giáo viên: 
- Tranh:51.1; 51.2; 51.3; 51.4 sgk 
- Bảng phụ: bảng tr 167 sgk.
	 2. Chuẩn bị của học sinh:
- Tìm hiểu đời sống của các loài động vật: lợn, bò, ngựa, hươu.
- Kẻ bảng tr167.
D.Tiến trình hoạt động: 
I. Ổn định: (1’) 
II. Kiểm tra bài cũ: (6’)
1. Dựa vào đặc điểm của bộ răng hãy phân biệt ba bộ thú: ăn sâu bo, gặm nhấm, ăn thịt?
2. Trình bày đặc điểm cấu tạo chuột chũi thích nghi với đời sống đào hang trong đất?
III. Bài mới: 
1. Đặt vấn đề: (1’)
 Thú móng guốc thường di chuyển nhanh còn thú linh trưởng lại biết cầm nắm, leo trèo. Vậy chúng có những đặc điểm nào thích nghi với các tập tính trên.
2. Triển khai:
HĐ1: T/h các bộ móng guốc
GV: Hướng dẫn HS quan sát tranh vẽ 51.1, 51.2, 51.3, đọc tt sgk hoàn thành bảng tr167 
HS: Thảo luận nhóm hoàn thành bảng, đại diện nhóm báo cáo.
GV: Thú móng guốc có đặc điểm gì?
HS: 
HĐ2: T/h bộ linh trưởng
GV: Hướng dẫn HS quan sát hình 51.4 sgk, đọc tt sgk 
- Đặc điểm của bộ linh trưởng?
HS: Hoạt động cá nhân, trả lời câu hỏi
GV: Những đặc điểm đặc trưng để phân biệt: - Khỉ và vượn
 - Khỉ hình người với khỉ, vượn.
HS: Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi
HĐ3: T/h vai trò của thú
GV: Em hãy đọc tt sgk, liên hệû thực tế trả lời câu hỏi: Thú có vai trò gì?
HS: 
GV: Chúng ta cần làm gì để bảo vệ thú?
HS: 
GV: Trong thực tế những loài thú nào đã mang lại những lợi ích về kinh tế.
HS: 
HĐ4: Tìm ra đặc điểm chung của thú
GV: Cho HS thảo luận nhóm tìm ra đặc điểm chung của thú.
HS: Thảo luận nhóm, đại diện nhóm báo cáo
I. Các bộ móng guốc (8’)
- Đặc điểm: số ngón chân tiêu giảm, đốt cuối mỗi ngón có sừng bao bọc gọi là guốc.
- Chia làm 3 bộ;
+ Bộ guốc chẵn: số ngón chân chẵn
+ Bộ guốc lẽ: Số ngón chân lẽ
+ bộ voi: 5 ngón, guốc nhỏ.
II. Bộ linh trưởng (9’)
- Đặc điểm: Gồm những thú đi bằng bàn chân, bàn tay, bàn chân có 5 ngón. Tay có ngón cái đối diện với các ngón còn lại thích nghi với sự cầm nắm, leo trèo. Ăn tạp, ăn thực vật là chính.
- Đại diện: Khỉ, khỉ hình người, vượn
+ Khỉ: Túi má lớn, chai mông lớn, đuôi dài.
+ Khỉ hình người: không có chai mông, túi má và đuôi.
+ Vượn: Chai mông nhỏ, không có túi má và đuôi.
III. Vai trò của thú: (6’)
- Cung cấp thực phẩm, sức kéo.
- Cung cấp dược liệu đồ mỹ nghệ.
- Tiêu diệt các loài gặm nhấm.
- Cần bảo vệ, chăn nuôi những loài thú có giá trị kinh tế.
IV. Đặc điểm chung của thú (6’)
 (Sgk)
IV. Cũng cố: (5’)
- Đọc kết luận sgk
- Chọn câu trả lời đúng:
1. Thú móng guốc được xếp vào bộ guốc lẽ là: 2. Điều nói đúng về đặc điểm của vượn:
a. Ngựa, trâu, bò a. Có chai mông, không có túi má
b. Tê giác, dê, cừu b. Có chai mông, không có túi má, không đuôi
c. Hươu, nai, ngựa c. Không chai mông, có túi má, đuôi dài
d. Ngựa, tê giác, voi d. Không chai mông, có túi má, đuôi dài
3. Đặc điểm đặc trưng nhất của khỉ hình người là:
a. Không chai mông, có túi má lớn, đuôi dài
b. Không chai mông, không túi má, không đuôi
c. Có chai mông, có túi má, đuôi dài
d. Có chai mông, không túi má, không đuôi
V. Dặn dò: (2’)
- Học bài cũ, trả lời các câu hỏi sgk
- Tìm hiểu một số tập tính của thú.
Tiết 53 
Ngày soạn:10/03/2011
BÀI TẬP
A. Mục tiêu:
1.Kiến thức:
Chữa một số bài tập trong sách bài tập sinh học 7, qua bài tập học sinh cũng cố, mở rộng kiến thức.
2.Kĩ năng:
 Rèn kĩ năng làm bài tập tự luận, trắc nghiệm, hoạt động nhóm
3. Thái độ:
 Có thái độ yêu thích môn học.
B. Phương pháp: 
 Thảo luận nhóm, phân tích, hoạt động cá nhân.
C. Chuẩn bị:
	1.Giáoviên:
Chọn lọc một số bài tập trong vở bài tập sinh học 7
 2. Học sinh: 
Làm đầy đủ các bài tập đến tiết 54
D. Tiến trình hoạt động: 
I. Ổn định: (1’)
II. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra
III. Bài mới: 
HĐ1: Chữa bài tập 2 trang 78 : Phân biệt lớp cá sụn và lớp cá xương
GV: gọi học sinh trung bình lên bảng chữa bài tập 
HS: 
 Lớp
Đặc điểm
Cá sụn
Cá xương
1
 Bộ xương làm bằng chất sụn
Bộ xương làm bằng chất xương
2
 Khe mang trần
Nắp mang che khe mang
3
 Da nhám
Da phủ vảy xương, có chất nhầy
4
 Miệng ở mặt bụng
Miệng 
HĐ2: Chữa bài tập 2 tr 90: Lập bảng so sánh cấu tạo các cơ quan tim, phổi, thận của thằn lằn và ếch?
GV: Gọi học sinh khá lên chữa bài tập
HS:
Các cơ quan
Thằn lằn
Ếch
1. Tim 
3 ngăn, có vách ngăn hụt tâm thất (máu ít pha trộn hơn)
3 ngăn (máu pha trộn nhiều hơn)
2. Phổi
Có cấu tạo phức tạp, có nhiều vách ngăn, có nhiều mao mạch bao quanh.( Cơ liên sườn tham gia vào hô hấp)
Phổi đơn giản , ít vách ngăn.
(Chủ yếu hô hấp bằng da)
3. Thận
Thận sau, có khả năng hấp thu lại nước
 Thận giữa, bóng đái lớn
HĐ3: Chữa bài tập 2 tr 98: So sánh những điếm sai khác trong cấu tạo của chim bồ câu với thằn lằn theo bảng sau:
Các hệ cơ quan
Chim bồ câu
Thằn lằn
Tuần hoàn
Tim 4 ngăn hoàn toàn, máu không pha trộn
Tim 3 ngăn, tâm thất có vách ngăn hụt nên máu còn pha trộn
Tiêu hóa
Có sự biến đổi của ống tiêu hóa ( mỏ sừng, không có răng, diều, dạ dày tuyến, dạ dày cơ(mề)
Tôc độ tiêu hóa cao đáp ứng nhu cầu năng lượng lớn thích nghi với đời sống bay
Hệ tiêu hóa đầy đủ bộ phận nhưng tốc độ tiêu hóa còn thấp
Hô hấp
Hô hấp bằng hệ thống ống khí nhờ hút đẩy của hệ thống túi khí( thông khí của phổi)
Hô hấp bằng phổi có nhiều vách ngăn làm tăng diện tích trao đổi khí. Sự thông khí ỏ phổi là nhờ sợ thay đổi thể tích khoang thân
Bài tiết
Thận sau ( số lượng cầu thận rất lớn)
Thân sau (số lượng cầu thận khá lớn)
Sinh sản
Thụ tinh trong
Đẻ và ấp trứng
Thụ tinh trong
Đẻ trứng, phôi phát triển phụ thuộc nhiệt độ môi trường.
IV. Dặn dò:
Về nhà làm hết các bài tập trong vở bài tập.
Tìm hiểu bài: Xem băng hình đời sống và tập tính của thú.
Tiết 54
Ngày soạn:20/03/20