Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Tuần 3

ế về vấn đề này.
 - Thấy được đặc điểm hình thức của văn bản.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
1. Kiến Thức:
 - Thực trạng cuộc sống trẻ em hiện nay, những thách thức, cơ hội và nhiệm vụ của chúng ta.
 - Những thể hiện của quan điểm về vấn đề quyền sống, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em ở Việt Nam.
 2. Kĩ năng: 
- Nâng cao một bước kĩ năng đọc - hiểu một văn bản nhật dụng.
- Học tập phương pháp tìm hiểu ,phân tích trong tạo lập văn bảm nhật dụng.
- Tìm hiểu và biết được quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về vấn đề được nêu trong văn bản.
 3. Thái độ: 
 - Biết yêu thương và có trách nhiệm,quan tâm tới trẻ em
C. PHƯƠNG PHÁP
 - Vấn đáp, đàm thoại ,thảo luận
.D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định:
 2. Kiểm tra bài cũ: 
 - Câu hỏi: Mỗi người chúng ta cần làm gì để góp phần vào công cuộc đấu tranh vì một thế giới hoà bình? Em có suy nghĩ gì về đề nghị của tác giả?
	 - Kiểm tra phần chuẩn bị bài của học sinh.	
 3. Bài mới: Giới thiệu bài: “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” câu hát giúp mỗi chúng ta ý thức rõ hơn về vai trò của trẻ em với đất nước, với nhân loại. 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1 : Hướng dẫn HS đọc hiêủ văn bản
* Một học sinh đọc phần Cơ hội”.
? Hãy tóm tắt các điều kiện thuận lợi cơ bản để cộng đồng quốc tế hiện nay có thể đẩy mạnh việc chăm sóc và bảo vệ trẻ em.
- HS Xác định các câu văn 
- GV chốt ý
? Trình bày những suy nghĩ của em về sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các tổ chức xã hội với vấn đề chăm sóc và bảo vệ trẻ em.
- GV (Đảng ,nhà nước ta luôn quan tâm,chăm sóc,bảo vệ trẻ em với nhiều hình thức,lĩnh vực
(trường cho trẻ khuyết tật, bệnh viện nhi)
* Một học sinh đọc phần này trong văn bản.
? Từ thực tế cuộc sống của trẻ em và các cơ hội được trình bày ở phần trước, bản “Tuyên bố” đã xác định nhiệm vụ cấp bách của cộng đồng quốc tế và từng quốc gia như thế nào?
- HS Phát hiện trả lời
- GV phân tích từng nhiệm vụ
- GV cung cấp thêm số liệu (Dân số Việt Nam: 14/200 nước trên thế giới, thứ 7 ở Châu Á, thứ
2 ở Đông Nam Á). (Kinh tế Việt Nam: 131/200 quốc gia, còn nợ nước ngoài nhiều).
? Để hoàn thành được những nhiệm vụ nêu trên thì cần phải có điều kiện gì?
- HS trình bày
? Nhận xét về ý và lời ở đoạn văn này? (có rõ ràng, rứt khoát ko?)
? Em có suy nghĩ gì về vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em, về sự quan tâm của cộng đồng quốc tế với vấn đề này?
- HS trả lời
- GV cung cấp thêm (đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu,liên quan đến tương lai một đất nước)
? Nhận xét về nghệ thuật của bản“Tuyên bố”?
? Nêu nội dung chính của văn bản.
? Ý nghĩa của văn bản
- Một học sinh đọc ghi nhớ.
* HOẠT ĐỘNG 2 : Hướng dẫn tự học.
- Giáo viên hệ thống lại bài.
- Hướng dẫn học sinh làm bài tập SGK(Trang 36).-Cần liên hệ với thực tế ở địa phương.
- Tìm thực tế công việc chăm sóc bảo vệ trẻ em ở địa phương .
Bài tập: Phát biểu ý kiến về sự quan tâm, chăm sóc của chính quyền địa phương, của các tổ chức xã hội nơi em ở hiện nay đối với trẻ em.
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Đọc, Tìm hiểu chú thích
2. Tìm hiểu văn bản
a. Bố cục: 
 b. Phân tích 
* Phần mở đầu:
* Phần Sự thách thức:
* Phần Cơ hội:
- Sự liên kết lại của các quốc gia sẽ tạo ra sức mạnh toàn diện và tổng hợp của cộng đồng.
- Công ước về quyền trẻ em tạo thêm cơ hội để mới để quyền và phúc lợi của trẻ em được thực sự tôn trọng .
- Những cải thiện của bầu chính trị thế giới, sự hợp tác quốc tế trên nhiều lĩnh vực, giải trừ quân bị, một số tài nguyên lớn sẽ được chuyển sang phục vụ các mục đích phi quân sự, tăng cường phúc lợi trẻ em.
* Phần Nhiệm vụ:
 - Tính chất toàn diện, cụ thể của các nhiệm vụ được nêu ra: 
- Tăng cường sức khoẻ và chế độ dinh dưỡng của trẻ em, giảm tỷ lệ tử vong của trẻ em.
- Quan tâm chăm sóc nhiều hơn và hỗ trợ mạnh mẽ hơn đến trẻ em bị tàn tật và trẻ em có hoàn cảnh sống đặc biệt khó khăn.
- Tăng cường vai trò của phụ nữ, đảm bảo quyền bình đẳng giữa nam và nữ, các em gái được đối sử bình đẳng như các em trai.
- Bảo đảm cho trẻ em được học hết bậc giáo dục cơ sở và không để một em nào mù chữ.
- Bảo đảm cho các bà mẹ được an toàn khi mang thai và sinh đẻ, kế hoạch hoá gia đình để tạo điều kiện cho trẻ em khôn lớn và phát triển.
- Giáo dục tính tự lập, tự do, tinh thần trách nhiệmvà tự tin của trẻ em trong nhà trường, trong sự kết hợp giữa nhà trường với gia đình và xã hội.
- Bảo đảm hoặc khôi phục lại sự tăng trưởng và phát triển đều đặn kinh tế ở tất cả các nước, giải quyết vấn đề nợ nước ngoài của các nước đang phát triển đang có nợ.
- Mục 17 đưa ra điều kiện để thực hiện được
+ các nhiệm vụ trên là: Phải có sự nỗ lực liên tục và phối hợp với nhau trong hành động của từng nước cũng như hợp tác quốc tế à Ý và lời rứt khoát, rõ ràng.
3 .Tổng kết : 
a. Nghệ thuật:
- Tính chặt chẽ, hợp lý trong bố cục.
- Lời văn rứt khoát, mạch lạc, rõ ràng.
b. Nội dung:
- Bảo vệ quyền lợi, chăm lo đến trẻ em là mộttrong những vấn đề quan trọng, cấp bách có ý nghĩa toàn cầu.
c. Ý nghĩa văn bản :
- Văn bản nêu lên nhận thức đúng đắn và hàng động phải làm vì quyền sống , quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em.
* Ghi nhớ: (SGK 35).
III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 
E. RÚT KINH NGHIỆM
........................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 30/08/2013
Ngày dạy: .
Tiết 13: Tiếng Việt: CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
 (Tiếp theo)
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểu được mối quan hệ giữa các phương châm hội thoại với tình huống giao tiếp.
- Đánh giá được hiệu quả diễn đạt ở các trường hợp tuân thủ ( hoặc không tuân thủ )các phương châm hội thoại trong những tình huống giao tiếp cụ thể. 
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
1. Kiến Thức:
 - Mối quan hệ giữa các phương châm hội thoại với tình huống giao tiếp .
- Những trường hợp không tuân thủ theo phương châm hội thoại.
 2. Kĩ năng: 
- Lựa chọn đúng phương châm hội thoại trong quá trình giao tiếp.
- Hiểu đúng nguyên nhân nhân ủa việc không tuân thủ tuân thủ các phương trâm hội thoại.
 3. Thái độ: 
 - Hiểu được những phương châm hội thoại không phải là những quy định bắt buộc trong mọi tình huống giao tiếp; vì nhiều lý do khác nhau, các phương châm hội thoại có khi không được tuân thủ
C. PHƯƠNG PHÁP
 - Vấn đáp, thảo luận.
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định: 
2. Kiểm tra bài cũ: 
- Câu hỏi:Thế nào là phương châm quan hệ, phương châm cách thức, phương châm lịch 
sự trong hội thoại? Cho ví dụ?
- Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh..
 3. Bài mới:
 - Để có hiệu quả khi giao tiếp, ta cần tuân thủ các phương châm hội thoại.vậy hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu các phương châm hội thoại khi giao tiếp.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1 : Quan hệ giữa phương châm hội thoại với tình huống giao tiếp Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại:
* Ví dụ 1: Truyện cười “Chào hỏi” (SGK/36).
- Một học sinh đọc truyện.
? Nhân vật chàng rể có tuân thủ đúng phương châm lịch sự không? vì sao ?
? Thử tìm những tình huống khác mà lời hỏi thăm như trên được dùng một cách thích hợp,bảo đảm tuân thủ phương châm lịch sự.
- GV:Ví dụ: Bạn A lâu không về quê chơi. Hôm nay A được mẹ cho về thăn quê, A gặp bác B, lễ phép chào: 
- Cháu chào bác ạ! Dạo này bác và gia đình có khoẻ không ạ? Cháu thấy bác hình như gầy hơn dạo trước, bác làm việc vất vả lắm phải không ạ?
(Bạn A và bác B có quan hệ họ hàng).
? Vì sao ở truyện cười lời hỏi thăm đó không phù hợp, nhưng ở tình huống trên lại phù hợp?
? Qua trên, em rút ra được bài học gì trong giao tiếp?
? Hãy rút ra kết luận về quan hệ giữa phương châm hội thoại với tình huống giao tiếp?
- Một học sinh đọc ghi nhớ (SGK/36).
? Đọc lại các ví dụ đã tìm hiểu ở các bài trước về các phương châm hội thoại, cho biết trong những tình huống nào phương châm hội thoại không được tuân thủ?
- HS : Các tình huống đều không tuân thủ phương châm hội thoại (Trừ tình huống trong phần học về phương châm lịch sự).
* Ví dụ 2: Đoạn đối thoại (SGK/37).
- Một học sinh đọc.
? Câu trả lời của Ba có đáp ứng nhu cầu thông tin đúng như An mong muốn hay không?
- HS: Câu trả lời không đáp ứng được nhu cầu thông tin của An.
? Phươngchâm hội thoại nào đã không được tuân thủ trong câu trả lời của Ba? Vì sao lại như vậy?
- HS: Ba đã không tuân thủ phương châm về lượng. Vì Ba không biết chính xác chiếc máy bay đầu tiên được chế tạo năm nào. Ba không nói điều mà mình không biết chính xác nên phải trả lời một cách chung chung để tuân thủ phương châm
về chất.
? Chỉ ra những tình huống tương tự trong c/sống.
HS: Ví dụ: 
- Bạn có biết nhà thầy hiệu trưởng ở đâu không?
- Nhà thầy ở ĐAM RÔNG
* Ví dụ 3: Tình huống: Bác sỹ nói với một người mắc bệnh nan y (SGK/37).
? Phương châm hội thoại nào có thể không được tuân thủ? Vì sao bác sỹ phải làm như vậy?
- HS: Phương châm về chất không được tuân thủ vì bác sỹ muốn bệnh nhân không vì tình trạng sức khoẻ của mình mà bi quan. Vì vậy cần phải động viên người bệnh lạc quan, tin tưởng vào một tương lai tốt đẹp: Đó là có thể chữa được bệnh. Như vậy bác sỹ đã làm một việc rất nhân đạo và rất cần thiết.
? Nêu thêm tình huống tương tự trong cuộc sống? Hoặc khi nhận xét về hình thức hoặc tuổi tác của người đối thoại, ta không thể nói họ xấu xí hay già trước tuổi.
? Qua ví dụ trên, em hãy cho biết nguyên nhân của việc không tuân thủ phương châm hội thoại ở đây là gì?
- GV: Do người nói phải ưu tiên cho một phương châm hội thoại hoặc một yêu cầu khác quan trong hơn.
- Một học sinh đọc ghi nhớ (SGK)
* HOẠT ĐỘNG 2 : Luyện tập
- Một học sinh đọc yêu cầu bài tập.
- Hướng dẫn học sinh lầm bài tập.
- Trình bày trước lớp.
- Học sinh khác nhận xét.
- Giáo viên đánh giá.
- Hướng dẫn học sinh làm bài tập.
- Trình bày trước lớp.
Bài 3: Câu: “Nói Sơn Tây chết cây Hà Nội”
à Thể hiện phương châm lịch sự (Khen người giao tiếp với mình có cách nói, khoa nói tốt, đạt hiệu quả giao tiếp cao).
Vi phạm phương châm về chất 
(Không có bằn