Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Trường PTDTBT - THCS Bản Hon

u bài	
 3. Củng cố dặn dò: 
 - GV nhận xét giờ kiểm tra.
- HS về nhà: Chuẩn bị bài Đồng chí
____________________________________________________________________
Ngày soạn 13/10/2013
Ngày giảng:17/10/2013
TIẾT 43
VĂN BẢN: ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
 1. Kiến thức
- HS yếu:Mét sè hiÓu biÕt vÒ hiÖn thùc nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cña d©n téc ta.
- HS Tb: §Æc ®iÓm nghÖ thuËt cña bµi th¬: ng«n ng÷ b×nh dÞ, biÓu c¶m, h×nh ¶nh tù nhiªn, ch©n thùc.
2. Kĩ năng
- Bao qu¸t toµn bä t¸c phÈm, thÊy ®­îc m¹ch c¶m xóc trong bµi th¬.
- T×m hiÓu mét sè chi tiÕt nghÖ thuËt tiªu biÓu, c¸c h×nh ¶nh trong mét t¸c phÈm th¬ giµu c¶m høng hiÖn thùc mµ thªm søc bay bæng.
3.Tư tưởng 
 -Tr©n träng, biÕt ¬n ng­êi lÝnh vµ c¸c vÞ anh hïng ®· hi sinh b¶o vÖ cho nÒn ®éc lËp d©n téc
II. CHUẨN BỊ
 GV: Nghiên cứu so¹n-gi¶ng
 HS: Soạn bài – theo câu hỏi SGK 
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
 1. Ổn ®Þnh tổ chức 
 2. KiÓm tra đầu giờ
 ( Kiểm tra vở soạn cúa HS )
 3. Bµi míi
 * Giíi thiÖu bµi: Sau c¸ch m¹ng th¸ng 8-1945 trong v¨n häc hiÖn ®¹i ViÖt Nam xuÊt hiÖn mét ®Ò tµi míi: T×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng, anh bé ®éi cô Hå. ChÝnh H÷u lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ ®Çu tiªn ®ãng gãp thµnh c«ng vµo ®Ò tµi Êy víi mét bµi th¬ rÊt ®Æc s¾c: §ång chÝ.
Hoạt động của GV và HS
Nội dung KT cần đạt
HS
?
?
GV
GV
HS
GV
GV
?
?
?
HS
HS
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
GV
 §äc phÇn chó thÝch˜
H·y nªu vµi nÐt tiªu biÓu vÒ t¸c gi¶?
- ChÝnh H÷u sinh n¨m 1926.
- 20 tuæi tßng qu©n, lµ chiÕn sÜ trung ®oµn Thñ ®«
- §Ò tµi viÕt chñ yÕu lµ ng­êi chiÕn sÜ.
 Bµi th¬ ®­îc s¸ng t¸c vµo thêi ®iÓm nµo ?
Nªu yªu cÇu ®äc: §äc chËm r·i, t×nh c¶m, chó ý nh÷ng c©u th¬ tù do, diÔn t¶ c¶m xóc dån nÐn, c©u th¬ cuèi cïng víi giäng ®iÖu ng©n nga.
§äc mÉu mét ®o¹n, 
Đäc – Nhận xét
Nhận xét – bổ sung
Hướng dẫn HS tìm hiểu từ khó SGK
Em hiÓu g× vÒ nhan ®Ò bµi th¬ ?(K)
- §ång chÝ: Ng­êi cã cïng chÝ h­íng, lý t­ëng. Ng­êi cïng ë trong mét ®oµn thÓ chÝnh trÞ hay mét tæ chøc c¸ch m¹ng th­êng gäi nhau lµ “®ång chÝ”. Tõ sau c¸ch m¹ng th¸ng 8-1945 tõ “®ång chÝ” thµnh tõ x­ng h« quen thuéc trong c¸c c¬ quan ®oµn thÓ, ®¬n vÞ bé ®éi.
Bµi th¬ ®­îc viÕt theo thÓ th¬ nµo ?
- Th¬ tù do sè c©u th¬ víi sè tiÕng kh¸c nhau.
Bµi th¬ cã bè côc mÊy phÇn ? Cho biÕt néi dung tõng phÇn ?
- Hai phÇn:
 + PhÇn 1: 7 c©u th¬ ®Çu: C¬ së cña t×nh ®ång chÝ.
 + PhÇn 2: 14 c©u th¬ tiÕp: Nh÷ng biÓu hiÖn vµ søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝ.
Tìm hiểu văn bản
Theo dâi 7 c©u th¬ ®Çu.
Më ®Çu bµi th¬ t¸c gi¶ giíi thiÖu quª h­¬ng cña c¸c anh nh­ thÕ nµo ?
Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch giíi thiÖu cña t¸c gi¶ ?(K)
- Giäng ®iÖu s©u l¾ng ch©n thµnh, tùa nh­ lêi trß chuyÖn t©m t×nh, lêi t©m sù, lêi thñ thØ.
Ai lµ ng­êi ®­îc nãi ®Õn trong hai c©u th¬ trªn ?
- T«i (chñ thÓ, nh©n vËt tr÷ t×nh).
- Anh (ng­êi lÝnh ®ång ®éi, anh b¹n n«ng d©n mÆc ¸o lÝnh).
VËy anh víi t«i ®· t©m sù víi nhau vÒ ®iÒu g× ?
- Cuéc sèng quª h­¬ng. 
H×nh ¶nh “N­íc mÆn ®ång chua” vµ “§Êt cµy lªn sái ®¸” gîi cho em hiÓu thÕ nµo vÒ quª h­¬ng cña anh vµ t«i ?
Gi÷a anh vµ t«i cã ®iÓm g× gièng nhau ?(K)
- XuÊt th©n ®Òu lµ nh÷ng ng­êi n«ng d©n nghÌo, mÆc ¸o lÝnh, cïng gièng nhau ë thiªn nhiªn kh¾c nghiÖt, c¶nh ®êi lam lò.
“T«i víi anh ®«i ng­êi xa l¹.
Tù ph­¬ng trêi ch¼ng hÑn quen nhau” Tr­íc khi vµo lÝnh, hä ch­a hÒ quen biÕt mµ cßn xa l¹ nhau.
§iÒu g× ®· khiÕn cho ng­êi n«ng d©n xa l¹ trë nªn quen nhau?
H×nh ¶nh nµo trong bµi th¬ cho em biÕt râ h¬n vÒ ®iÒu nµy ?
- Sóng bªn sóng/ ®Çu s¸t bªn ®Çu.
Mèi quan hÖ gi÷a c¸c anh cßn ®­îc diÔn t¶ qua c©u th¬ nµo n÷a ?
- §ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ.
Em hiÓu thÕ nµo lµ ®«i tri kØ ?
- §«i b¹n th©n thiÕt, hiÓu nhau, hiÓu b¹n nh­ hiÓu m×nh.
 §iÒu g× khiÕn cho c¸c anh thµnh ®«i tri kØ ?
- V× anh vµ t«i cïng chung c¶nh ngé xuÊt th©n, cïng chung nhiÖm vô chiÕn ®Êu, cïng chia sÎ t©m sù.
Em c¶m nhËn nh­ thÕ nµo vÒ h×nh ¶nh “Chung ch¨n” ?
- B¸t c¬m sÎ nöa, ch¨n sui ®¾p cïng. §ã lµ biÓu t­îng cña t×nh th©n h÷u, Êm cóng vµ ruét thÞt.
 C©u th¬ “§ång chÝ !” ë gi÷a bµi th¬ cã g× ®Æc biÖt ? (K)
- Thể hiện tình cảm đồng chí ấm ấp, gắn bó keo sơn.
Khái quát lại nội dung tiết 1
I. §äc - t×m hiÓu chung
1.T¸c gi¶, v¨n b¶n
a.T¸c gi¶
- Lµ nhµ th¬ qu©n ®éi.
b.T¸c phÈm
-ViÕt 1948, trong tËp “§Çu sóng tr¨ng treo”.
2. §äc - hiÓu chó thÝch:
a. Đọc
b. HiÓu chó thÝch:
- ThÓ lo¹i: Th¬ tù do.
3. Bố cục
- 2 phần
II. §äc - t×m hiÓu v¨n b¶n
1.C¬ së cña t×nh ®ång chÝ
- Gäng th¬: T©m t×nh, thñ thØ, ch©n thµnh
- Cïng chung c¶nh ngé xuÊt th©n tõ nh÷ng ng­êi n«ng ®©n nghÌo.
- Chung nhiÖm vô chiÕn ®Êu
vµ lý t­ëng.
- Cïng chia ngät sÎ bïi.
=>T×nh ®ång chÝ.
4. Cñng cè - dÆn dß: 
 - Suy nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh anh bé ®éi trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p qua bµi th¬ “§ång chÝ”.
- Häc thuéc ghi nhí vµ bµi th¬
- ChuÈn bÞ bµi: Phần 2 tiếp theo tiết sau học
- Soạn bài:“Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh ”. 
____________________________________________________________________
Ngày soạn 13/10/2013
Ngày giảng:18/10/2013
TIẾT 44
VĂN BẢN: ĐỒNG CHÍ (Chính Hữu)
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
 1. Kiến thức
- HS yếu:Mét sè hiÓu biÕt vÒ hiÖn thùc nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cña d©n téc ta.
- HS Tb: §Æc ®iÓm nghÖ thuËt cña bµi th¬: ng«n ng÷ b×nh dÞ, biÓu c¶m, h×nh ¶nh tù nhiªn, ch©n thùc.
2. Kĩ năng
- Bao qu¸t toµn bä t¸c phÈm, thÊy ®­îc m¹ch c¶m xóc trong bµi th¬.
- T×m hiÓu mét sè chi tiÕt nghÖ thuËt tiªu biÓu, c¸c h×nh ¶nh trong mét t¸c phÈm th¬ giµu c¶m høng hiÖn thùc mµ thªm søc bay bæng.
3.Tư tưởng 
 -Tr©n träng, biÕt ¬n ng­êi lÝnh vµ c¸c vÞ anh hïng ®· hi sinh b¶o vÖ cho nÒn ®éc lËp d©n téc
II. CHUẨN BỊ
 GV: Nghiên cứu so¹n-gi¶ng
 HS: Soạn bài – theo câu hỏi SGK 
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
 1. Ổn ®Þnh tổ chức 
 2. KiÓm tra đầu giờ
 ( Kiểm tra vở soạn cúa HS )
 3. Bµi míi
 * Giíi thiÖu bµi: Sau c¸ch m¹ng th¸ng 8-1945 trong v¨n häc hiÖn ®¹i ViÖt Nam xuÊt hiÖn mét ®Ò tµi míi: T×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng, anh bé ®éi cô Hå. ChÝnh H÷u lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ ®Çu tiªn ®ãng gãp thµnh c«ng vµo ®Ò tµi Êy víi mét bµi th¬ rÊt ®Æc s¾c: §ång chÝ.
Hoạt động của GV và HS
Nội dung KT cần đạt
GV
HS
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
HS
?
?
?
GV
?
?
?
HS
?
GV
Khái quát nội dung tiết 1 chuyển sang tiết 2
§äc phần 2 cßn l¹i.
 Rêi lµng quª ra ®i hä ®· ®Ó l¹i sau l­ng nh÷ng g× ?
 - Ruéng n­¬ng anh göi b¹n th©n cµy.
 Gian nhµ kh«ng mÆc kÖ giã lung lay
 GiÕng n­íc gèc ®a nhí ng­êi ra lÝnh.
 C¸c anh bé ®éi ®· béc lé t×nh c¶m cña m×nh nh­ thÕ nµo qua nh÷ng c©u th¬ ®ã ?
- Hä chia sÎ víi nhau nh÷ng t×nh c¶m quª h­¬ng vµ gia ®×nh
Tõ “MÆc kÖ” cã ph¶i chøng tá ng­êi lÝnh rÊt v« t©m, v« t×nh, v« tr¸ch nhiÖm víi gia ®×nh kh«ng ý kiÕn cña em nh­ thÕ nµo ? (K)
- Mặc kệ với nghĩa là bỏ bê, không quan tâm. Ở trong khổ thơ này, mặc kệ là cách nói vui, hóm hỉnh, thể hiện tinh thần lạc quan của người lính trẻ.
Vì sao ta có thể nói được như vậy ?
+ Chàng trai cày vốn gắn bó với mảnh ruộng và ngôi nhà tranh nghèo của mình từ bao đời, ít ra khỏi luỹ tre xanh, ra khỏi cổng làng.
+ Nay dứt áo ra đi đến những phương trời xa lạ, vào nơi súng đạn nguy hiểm hẳn là họ phải quyết tâm lắm, giữa một bên là t/c lớn đối với quê hương và một bên là tổ ấm gia đình. Họ thấy t/c lớn là cần thiết hơn bao giờ hết.Vì vậy công việc đồng án nặng nhọc đành nhờ bạn làm hộ. Ngôi nhà, tổ ấm của họ vì việc lớn đành phải hy sinh.
-> Đây là cách nói hóm hỉnh, vui vẻ,thể hiện quyết tâm ra đi đánh giặc của người lính trẻ
C©u th¬ “GiÕng n­íc gèc ®a nhí ng­êi ra lÝnh” t¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ? T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã ?
- Nghệ thuật nhân hoá. Chỉ những người ở nhà nhớ thương các anh, theo dõi tin tức của các anh nơi nguy hiểm.
T¹i sao chØ nãi chuyÖn cña “Anh” mµ kh«ng nãi chuyÖn cña “T«i ”?
- Anh vµ t«i lµ hai ng­êi cïng chung c¶nh ngé, chuyÖn cña anh còng lµ chuyÖn cña t«i.
Tõ ®ã gióp em hiÓu thªm g× vÒ t×nh ®ång chÝ ?
Cuéc sèng trong qu©n ngò ®­îc t¸c gi¶ gîi t¶ qua chi tiÕt nµo ?
 - BiÕt tõng c¬n ín l¹nh
 - Sèt run ng­êi, võng tr¸n ­ít må h«i
 - ¸o r¸ch vai, quÇn vµi m¶nh v¸, ch©n kh«ng giµy.
Em cã nhËn xÐt g× vÒ cÊu tróc vµ h×nh ¶nh th¬ ?
- Nh÷ng c©u th¬ sãng ®«i ®èi xøng nhau thµnh cÆp diÔn t¶ sù g¾n bã chia sÎ c¶nh ngé cña ng­êi lÝnh.
H×nh ¶nh ®ã gióp em hiÓu thªm g× vÒ cuéc ®êi cña ng­êi lÝnh trong nh÷ng n¨m ®Çu cuéc kh¸ng chiÕn chèng ph¸p ?
C¸ch nãi ®ã cã ph¶i lµ kÓ khæ kh«ng mµ nã cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ?
 - T« ®Ëm thªm t×nh ®oµn kÕt g¾n bã.
Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ hµnh ®éng “Th­¬ng nhau tay n¾m lÊy bµn tay” ?
Chó ý 3 c©u cuèi
Bµi th¬ kÕt thóc b»ng h×nh ¶nh nµo ?
- §ªm: rõng hoang s­¬ng muèi/ §øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi. / §Çu sóng tr¨ng treo.
Em cã suy nghÜ g× vÒ h×nh ¶nh ng­êi lÝnh trong ®o¹n th¬ nµy ?
- Trong c¸i v¾ng lÆng cña rõng hoang s­¬ng muèi, c¸i tª buèt gi¸ rÐt luån vµo ra thÞt, c¸i c¨ng th¼ng cña trËn ®¸nh s¾p tíi, ng­êi lÝnh vÉn hiÖn lªn víi mét vÎ ®Ñp ®éc ®¸o. Vµo sinh ra tö cã nhau.
 Em h·y ph©n tÝch h×nh ¶nh “§Çu sóng tr¨ng treo”? (G)
- Đầu súng trăng treo là hình ảnh được nhận ra từ những đêm hành quân, phục kích của chính tác giả. Những hình ảnh ấy còn mang ý nghĩa biểu tượng, được gọi ra từ những liên tưởng phong phú: súng và trăng, gần và xa, thực tại và mơ mộng, chất chiến đấu và chất trữ tình, chiến sĩ và thi sĩ...Đó là những mặt bổ sung cho nhau, hài hoà với nhau của cuộc đời người lính cách mạng. Xa hơn, đó là có thể xem là biểu tượng cho thơ ca kháng chiến. Nên thơ kết hợp chất hiện thực, kết hợp cảm hứng lãng mạn
Chính Hữu đã nói những ấn tượng và suy nghĩ của chính tác giả: "đầu súng trăng treo", còn như nhịp lắc của một cái gì lơ lửng chông chênh trong sự bát ngát. Nó nói lên một cái gì lơ lửng ở rất xa chứ không phải là buộc chặt, suốt đêm vâng trăng ở trên bầu trời cao xuống thấp dần và có lúc như treo lơ lửng trên đầu mũi súng. Những đêm phục kích chờ giặc, vầng trăng đối với chúng tôi như một người bạn, rừng hoang sương muối là một khung cảnh thuật.
Qua bài thơ này em có cảm nhận g