Giáo án Lịch sử lớp 9 - Chương I: Liên xô và các nước Đông Âu sau chiến tranh thế giới thứ hai - Tiết 1 đến tiết 4

c n­íc §«ng ©u ph¸t triÓn m¹nh mÏ, lµm cho bé mÆt Kinh tÕ – XH cña ®Êt n­íc ®· thay ®æi c¨n b¶n vµ s©u s¾c
- H/s ®äc dßng ch÷ nhá SGK – Tr7.
 2/ TiÕn hµnh x©y dùng CNXH (tõ n¨m 1950 ®Õn ®Çu nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX).
- NhiÖm vô: Xo¸ bá sù bãc lét cña giai cÊp t­ s¶n, ®­a n«ng d©n vµo lµm ¨n tËp thÓ x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt.
- 1950 – 1970 ®¹t nhiÒu thµnh tùu, §«ng ©u trë thµnh n­íc c«ng - n«ng nghiÖp.
? C¸c n­íc §«ng ©u b¾t tay vµo c«ng cuéc x©y dùng CNXH trong hoµn c¶nh nµo.
- C¸c n­íc §«ng ©u cÇn sù gióp ®ì cao h¬n, toµn diÖn h¬n cña Liªn x«.
- Cã sù ph©n c«ng s¶n xuÊt theo chuyªn ngµnh gi÷a c¸c n­íc
? HÖ thèng c¸c n­íc XHCN ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së nµo?
- H/s ®äc dßng ch÷ nhá SGK – Tr8
? Sù hîp t¸c t­¬ng trî gi÷a Liªn x« vµ §«ng ©u ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo.
- §­îc thÓ hiÖn trong hai tæ chøc:
+ Héi ®ång t­¬ng trî Kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc XHCN - SEV.
+ Tæ chøc hiÖp ­íc V¸c – sa - va
? Héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ ra ®êi vµo thêi gian nµo ? víi sù tham dù cña bao nhiªu n­íc ? 
? Nªu môc ®Ých ra ®êi cña Héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ ?
? Thµnh tÝch cña Héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ trong nh÷ng n¨m 1951 – 1973 ?
- H/s ®äc dßng ch÷ nhá SGK – Tr8
? Tæ chøc hiÖp ­íc V¸c – sa – va ®­îc thµnh lËp vµo thêi gian nµo
? Tæ chøc hiÖp ­íc V¸c – sa – va ®­îc ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo.
- T×nh h×nh thÕ giíi ngµy cµng c¨ng th¼ng do chÝnh s¸ch hiÕu chiÕn, x©m l­îc cña §Õ quèc Mü, nhÊt lµ sù ra ®êi cña khèi qu©n sù B¾c §¹i T©y D­¬ng (Na To)
? ý nghÜa cña tæ chøc nµy ?
- GV ®äc tµi liÖu SGV – Tr13
III/ Sù h×nh thµnh hÖ thèng XHCN:
- 8/01/1949 Héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ thµnh lËp. Nh»m ®Èy m¹nh sù hîp t¸c gióp ®ì lÉn nhau gi÷a c¸c n­íc XHCN.
- 5/1955 thµnh lËp tæ chøc HiÖp ­íc V¸c – sa – va
- B¶o vÖ c«ng cuéc x©y dùng CNXH, hoµ b×nh an ninh cña Ch©u ©u vµ thÕ giíi
 4/ Cñng cè vµ dÆn dß:
 * Cñng cè:
? NhiÖm vô chÝnh cña c¸c n­íc §«ng ©u trong c«ng cuéc x©y dùng CNXH lµ g×.
? H·y ®iÒn nh÷ng néi dung chÝnh vÒ c¸c tæ chøc: Héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ vµ HiÖp ­íc V¸c sa va
Thêi gian thµnh lËp
Tªn gäi
Môc ®Ých ra ®êi
 * DÆn dß:
- Häc thuéc bµi, tr¶ lêi c©u hái SGK.
- TËp vÏ b¶n ®å h×nh 2.
- ChuÈn bÞ bµi 2 – Tr9.
-----------------------------------------------------------------
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Bài 2- Tiết 3:	
Liên xô và các nước Đông âu từ giữa những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỷ XX.
I.Mục tiêu bài học .
	1.Kiến thức: Giúp học sinh nắm được những nét chính của quá trình khủng hoảng và tan rã của chế độ XHCN ở Liên xôvà các nước Đông âu.
	2.Tư tưởng ,tình cảm: Giúp học sinh thấy rõ tính chất khó khăn phức tạp thậm chí cả thiếu sót sai lầm trong công cuộc xây dựng CNXH ở Liên xôvà các nước Đông âu-Bồi dưỡng và củng cố cho học sinh niềm tin tưởng vào thắng lợi của công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước theo định hướng XHCN.
	3.Kỹ năng: Rèn kỹ năng phân tích nhận định và so sánh lịch sử.
II.Chuẩn bị .
	1.Thầy:Bản đồ Liên xôvà Đông âu.
	-Tư liệu về Liên xô, Đông âu.
	2.Trò: Đọc trước bài ,xem lại tiết 1.
III.Tiến trình tổ chức dạy và học.
1.Ổn định tổ chức .
2.Kiểm tra bài cũ:
? Nêu những thành tựu mà nhân dân Đông âu đạt được trong công cuộc xây dựng CNXH ?
	3.Bài mới.
* Giới thiệu bài mới.
* Dạy và học bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Kiến thức cần đạt.
?Bối cảnh lịch sử thế giới trong những năm 70 ?
? Bối cảnh lịch sử đó đã tác động tới kinh tế Liên xô như thế nào ?
-HS đọc phần in nghiêng sgk.(10).
? Liên xô đã giải quyết khó khăn đó như thế nào ?
? Kết quả ra sao ?
-Gv sơ lược tiểu sử Goóc -ba-chốp .
? Nội dung cuộc cải tổ ?
(Cuộc cải tổ không có sự chuẩn bị,thiếu chiến lược toàn diện).
-HS đọc dòng chữ nhỏ SGK.
? Đảng Xô viết có những hành động gì ?.
? Chủ nghiã xã hội sụp đổ ở Liên xô vào thời gian nào?
? Những nước nào thành lập SNG ?
? Hãy xác định trên bản đồ các nước SNG?
? Tại sao chủ nghĩa xã hội sụp đổ ở Liên xô ?
(Chưa sửa đổi trước biến động thế giới.sự tha hoá phẩm chất của các nhà lãnh đạo đảng,hoạt động chống phá của các thế lực trong và ngoài nước .)
? Cuối năm 70đầu năm 80 tình hình Đông âu như thế nào?
-HSđọc dòng chữ nhỏ SGK.
? Cuộc khủng hoảng đó biểu hiện như thế nào?
? Khủng hoảng đầu tiên nổ ra ở đâu ?,tại sao ?Diễn biến ?
? Cuộc khủng hoảng đó dẫn tới kết quả gì ?
-HS đọc dòng chữ nhỏ SgK.
? Hãy phân tích hậu quả sự tan rã của Liên xô và các nước XHCN ở Đông âu.?
-Học sinh thảo luận nhóm 3 phút 
-Đại diện nhóm trình bày.
? Tại sao CNXH sụp đổ ở Đông âu ? Lấy dẩn chúng cụ thể ?
I.Sự khủng hoảng và tan rã của liên bang Xô viết.
-3-1985 Goóc-ba-chốp cải tổ nhưng không kết quả.
-8-1991 Đảng Xô viết tiến hành đảo chính lật đổ Goóc-ba-chốp
-12-1991 ,11 nước thành lập khối SNG .Chế độ CNXH sụp đổ.
II.Cuộc khủng hoảng và tan rã chế độ XHCNở Đông Âu.
-Đông âu lâm vào tình trạng khủng hoảng.
-1988 khủng hoảng ở Ba Lan ,Hung ,Tiệp,Nam tư,An ba ni, đòi thực hiện đa nguyên về chính trị.
-1989chế độ XHCN sụp đổ ở Đông âu.
-6-1991 SEV chấm dứt hoạt động . 7-1991 khối Vác sa va giải thể . Đây là tổn thất lớn cho phong trào cách mạng thế giới.
	4.Củng cố và dặn dò:
* Củng cố:	
?Hãy nối các kiến thức sao cho đúng:
-12-1922	-Khủng hoảng dầu mỏ
-1973	-CNXH Xô viết thành lập.
-1985	-Đảo chính Goóc ba chốp thất bại
-19-8-1991	-Goóc – ba- chốp cải tổ .
-21-12-1991	-11nước cộng hoà thành lập SNG.
-25-12-1991	-CNXH sụp đổ ở Liên xô.
* Dặn dò.
- Học thuộc bài .Trả lời câu hỏi SGK.
- Làm bài tập trang 12.
- Tìm hiểu các nước châu Á 1945 đến nay.
- Chuẩn bị bài 3 trang 13.
-----------------------------------------
 Ngµy so¹n: 
 Ngµy gi¶ng: 
 Chương II
 CÁC NƯỚC Á PHI MĨ LA TINH TỪ 1945 NAY
 Bµi 3 - Tiết 4. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA PHONG TRÀO 
 GIẢI PHÓNG DÂN TỘC VÀ SỰ TAN RÃ CỦA THUỘC ĐỊA
I/Mục tiêu bài học
1- Kiến thức: Giúp học sinh nắm được quá trình phát triển của phong trào giải phóng dân tộc và sự tan rã của hệ thống thuộc địa ở Á, Phi, Mĩ La Tinh.
Những diễn biến chủ yếu những thắng lợi to lớn và khó khăn trong công cuộc xây dựng đất nước ở các khu vực này.
2- Tư tưởng: Thấy rõ cuộc đấu tranh anh dũng và gian khó của nhân dân các nước Á, Phi, Mĩ La Tinh. Tăng cường tình đoàn kết quốc tế để chống kẻ thù chung- nâng cao lòng tự hào dân tộc
3- Kỹ năng: Rèn phương pháp tư duy, khái quát tổng hợp, phân tích sự kiện, rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ.
II/ ChuÈn bÞ
 1- Gi¸o viªn: B¶n ®å thÕ giíi (B¶n ®å Ch©u ¸, Ch©u Phi, Ch©u Mü La Tinh) 
 2- Häc sinh: Học trước bài mới.
III/ TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc 
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ: 
 ? Công cuộc cải tổ ở Liên xô đã diễn ra như thế nào? kết quả.
3. Bài mới: 
* Giíi thiÖu bµi míi: 
 Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2, mét cao trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc ®· diÔn ra s«i næi ë Ch©u ¸, Ch©u phi vµ Mü La Tinh, lµm cho hÖ thèng thuéc ®Þa cña CN§Q tan r· tõng m¶ng lín vµ ®i tíi sôp ®æ hoµn toµn...
 Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß KiÕn thøc cÇn ®¹t
GV: sö dông b¶n ®å thÕ giíi-nªu c¸c ý c¬ b¶n.
GV: Cuéc chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 tõ 1939 – 1945 ®· t¸c ®éng ®Õn phong trµo gi¶i phãng d©n téc ë c¸c n­íc Ch©u ¸, Ch©u Phi, Ch©u Mü La Tinh. Cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc nh»m ®Ëp tan hÖ thèng thuéc ®Þa cña CN§Q mµ khëi ®Çu lµ §«ng Nam ¸
? Phong trào đấu tranh dành độc lập của nhân dân §«ng Nam Á diễn ra thế nào?
 Ngay sau khi Nhật đầu hàng nhân dân ĐNA khởi nghĩa vũ trang.
+ In ®« nª xi a ngµy 17-8-1945 ®¹i diÖn c¸c ®¶ng ph¸i c¸c ®oµn thÓ yªu n­íc ®· so¹n th¶o vµ kÝ vµo b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp sau ®ã ®äc tr­íc cuéc mÝt tinh cña ®ång bµo quÇn chóng t¹i thñ ®« Gia c¸c ta ,tuyªn bè thµnh lËp n­íc céng hoµ In ®« nª xi a.
+ViÖt Nam ngµy 2-9-1945 Chñ TÞch Hå ChÝ Minh trÞnh träng ®äc b¶n tuyªn ng«n ®éc lËp vµ c«ng bè víi thÕ giíi n­íc ViÖt Nam chÝnh thøc ra ®êi. 
+Ngµy 12-10-1945 nh©n d©n thñ ®« Viªng Ch¨n khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn chÝnh phñ Lµo trÞnh träng tuyªn bè tr­íc thÕ giíi nÒn ®éc lËp cña n­íc Lµo.
*GV sö dông b¶n ®å thÕ giíi. 
? Cuéc ®Êu tranhgiµnh ®éc lËp cña c¸c n­íc trªn cã ¶nh h­ëng g× ®Õn c¸c n­íc trong khu vùc vµ c¸c ch©u lôc kh¸c.
 -Sau khi 3 n­íc trªn lÇn l­ît tuyªn bè ®éc lËp,phong trµo ®Êu tranh lan nhanh sang c¸c n­íc Nam ¸ , B¾c phi vµ MÜ la-tinh : 
+Ên §é, Ai CËp, An-giª -ri, Cu Ba
? Phong trào đấu tranh của Mĩ La Tinh có gì nổi bật?
-D­íi sù l·nh ®¹o cña phi-®en C¸t-xt¬-r« c¸ch m¹ng Cu-Ba giµnh th¾ng lîi(1-1-1959) lËt ®æ chÕ ®é ®éc tµi th©n MÜ.
?ë ch©u Phi phong trµo ®Êu tranh diÔn ra nh­ thÕ nµo.
+1960 :17 n­íc ë T©y Phi, §«ng Phi, vµ Trung Phi giµnh ®éc lËp=> lÞch sö ghi nhËn lµ “N¨m ch©u Phi”
?Em có nhận xét gì về phong trào giải phóng dân tộc Châu Phi?
? Ý nghĩa của phong trào đấu tranh?
- Hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc thực dân bị sụp đổ. Năm 1967 hệ thống thuộc địa chỉ còn 5,2 triệu km2, víi 35 triÖu d©n (chñ yÕu ë MiÒn nam Ch©u phi - ®ã lµ chÕ ®é ph©n biÖt chñng téc vµ c¸c n­íc thuéc ®Þa cña Bå §µo Nha).
? C¨n cø vµo b¶n ®å thÕ giíi em h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ c¸c n­íc ®· giµnh ®éc lËp trong giai ®o¹n nµy ë Ch©u ¸, Phi, Mü La – Tinh. 
I- Giai đoạn từ 1945 đến giữa năm 60 của thế kỷ XX.
* Ch©u ¸:
- Nhân dân ĐNA khởi nghĩa vũ trang và dành độc lập: Inđônêxia ,Việt Nam, Lào,
* Mü La – Tinh:
-1-1-1959 C¸ch m¹ng Cu Ba giµnh th¾ng lîi.
* Ch©u Phi
- Năm 1960 17 nước Châu phi giµnh độc lập.
=> Giữa năm 60 hệ thống thuộc địa của CNĐQ thực dân cơ bản sụp đổ.
?Trong giai ®o¹n nµy ,næi bËt lªn lµ phong
 trµo ®Êu tranh cña nh÷ng n­íc nµo.
GV: sö dông b¶n ®å thÕ giíi- chØ râ 3 n­íc trªn
? Nhận xét của em về phong trào đấu tranh của nhân dân Ăng-gô-la, Mô-dăm-bic và 
Ghi -nê BÝt -sao?
? Phong trào đấu tranh đó thu kết quả gì?
- Nhân dân Ănggôla, Chi Lê, Môdămbic đấu tranh lật đổ Bồ Đào Nha.
? Sự thắng lợi của 3 nước đó có ý nghĩa như thế nào?
- Sự tan rã thuộc địa của Bồ Đào Nha là thắng lợi quan trọng của phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Phi.
II- Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa năm 70.
- §Çu n¨m 1960, nh©n d©n 3 n­íc tiÕn hµnh ®Êu tranh vò trang vµ giµnh ®éc lËp: 
+ Ghi nª - BÝt – xao (9/1974).
+ M« - D¨m – BÝch (6/1975).
+ ¨ng – G« - La (11/1975).
=> Đây là thắng lợi quan trọ