Giáo án Lịch sử lớp 9 - Bài 19: Phong trào cách mạng trong những năm 1930 - 1935

 Nghệ Tĩnh và 1 số tư liệu, tranh ảnh và các chiến sĩ cộng sản.
2. Học sinh: 
III. Tiến trình Dạy và học.
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:
? Em hãy trình bày về Hội nghị thành lập Đảng (3/ 2/ 1930) ý nghĩa lịch sử thành lập Đảng.
3. Bài mới.
* Giới thiệu bài: Ngµy 3/2/1930 §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi ®ã lµ b­íc ngoÆt vÜ ®¹i cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam .D­íi sù l·nh ®¹o cña ®¶ng , phong trµo c¸ch m¹ng trong giai ®o¹n nµy ph¸t triÓn ra sao
* Dạy và học bài mới: 
Hoạt động của thầy, trò
Kiến thức
- GV giải thích khái niệm "khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933"
- GV khái quát hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 - 1933.
+ Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 - 1933 tàn phá nặng nề chưa từng có trong lịch sử của CNTB => CNPX lên cầm quyền ở nhà nước: ý, Đức, Nhật, Tây Ban Nha.
+ Nội bộ các nước ĐQ phân chia thành 2 khối đối lập (Khối PX: Đưc, ý, Nhật và khối A, P, Mĩ => Chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ 1939.
? Cuộc khủng hoảng kinh tế (1929 - 1933) đã tác động đến tình hình kinh tế và XHVN ra sao.
? Ngoµi nh÷nh t¸c ®éng vµo nÒn kinh tÕ,cuéc khñng kho¶ng nµy cã ¶nh h­ëng g× ®Õn XH ViÖt Nam kh«ng.
GV: §Ó thÊy râ t¸c ®éng cô thÓ cña cuéc khñng kho¶ng kinh tÕ thÕ giíi ®Õn nÒn kinh tÕ vµ x· héi ViÖt Nam nh­ thÕ nµo,1em ®äc phÇn ch÷ nhá sgk/72 (Nh©n d©n lao ®éng-> ®ãng cöa hiÖu)
? Qua ®©y em cã nhËn xÐt g× vÒ t¸c ®éng cña cuéc khñng kho¶ng kinh tÕ thÕ giíi ®èi víi kinh tÕ, x· héi ViÖt Nam.
-Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi ®· ¶nh h­ëng ®Õn nÒn kinh tÕ, x· héi VN nÆng nÒ. 
GV: Bªn c¹nh nh÷ng ¶nh h­ëng cña cuéc khñnh ho¶ng kinh tÕ thÕ giíi lóc nµy nh©n d©n VN cßn ph¶i chÞu nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ cña thiªn tai : h¹n h¸n, lò lôt
? Trong khi c¸c tÇng líp NDVN ®iªu ®øng v× n¹n khñng ho¶ng vµ thiªn tai th× thùc d©n Ph¸p ®· thi hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch g×.
GV: Trong thêi gian nµy s­u thuÕ t¨ng gÊp 2->3 lÇn ,nhÊt lµ sau khëi nghÜa Yªn B¸i(2/1930) TDP ®Èy m¹nh chÝnh s¸ch khñng bè hßng dËp t¾t phong trµo ®Êu tranh cña ND ta.N¨m 1930 ë NamKú cã 1700 ng­êi bÞ kÕt ¸n trong ®ã h¬n 400 ¸n ®aÞi h×nh.
? tr­íc sù ®µn ¸p d· man cña TDP th¸i ®é cña ND ta ntn.
GV: §óng vµo lóc ®ã §¶ng céng s¶n VN ra ®êi ®· kÞp thêi l·nh ®¹o ND ta ®øng lªn ®Êu tranh trong c¸c phong trµo ®Êu tranh ®ã næi bËt lªn phong trµo CM 1930-1931 víi ®Ønh cao lµ X« ViÕt NghÖ tÜnh.
? Theo em , những nguyên nhân cơ bản nào => sự bùng nổ phong trào đấu tranh của công nhân, nông dân những năm 1930 - 1931.
? Phong trào cách mạng 1930 - 1931 có thể chia làm mấy đợt.
-Phong trào cách mạng 1930 - 1931 chia 2 đợt.
- GV dùng lược đồ: Phong trào cách mạng VN 1930 - 1931.
? Em hãy tường thuật tóm tắt phong trào cách mạng VN từ 1929 đến trước 1/5/ 1930.
- GV dẫn chứng chứng minh:
* Phong trào công nhân:
+ 2/ 1930: 3.000công nhân đồn điền cao su Phú Riềng bãi công.
+ 4/ 1930: 4.000 công nhân diệt Nam Định bãi công.
+ Tiếp đó là công nhân nhà máy Diêm, nhà máy cưa Bến Thuỷ, hãng dầu nhà Bè..... đấu tranh.
=> Họ đòi tăng lương, giảm giờ làm, chống đánh đập cúp phạt.
* Phong trào nông dân: diễn ra ở nhà địa phương: Thái Bình, Hà Nam, Nghệ Tĩnh.
=> đấu tranh đòi giảm sưu thuế, chia lại ruộng
? Điểm mới trong phong trào đấu tranh của công nhân - nông dân thời gian này là gì.
(Xuất hiện truyền đơn và cờ đỏ búa liềm)
? Trong thời gian này phong trào cách mạng VN phát triển như thế nào.
? Em giíi thiÖu ®«i nÐt vÒ phong trµo c¸ch m¹ng tõ 1/5/1930->th¸ng 9,10/1930
- GV thuật :
+ Phong trào đấu tranh đặc biệt m2 từ tháng 5, nhân ngày quốc tế lao động (1/ 5/ 1930) lần đầu tiên công nhân và các tầng lớp nông dân Đông Dương tỏ rõ dấu hiệu đoàn kết với vô sản thế giới và biểu dương lực lượng của mình. Từ thành phố đến nông thôn trong cả nước đã xuất hiện nhiều truyền đơn, cờ Đảng, mít tinh, bãi công, biểu tình, tuần hành.....
+ Các cuộc đấu tranh của công nhân đã nổ ra trong các xí nghiệp ở HN, Hải Phòng, Nam Định, Hòn Gai,Cẩm Phả, Vinh, Bến Thuỷ, Sài Gòn, Chợ lớn.....
+ Các cuộc đấu tranh của nông dân cũng nổ ra ở nhiều địa phương thuộc các tỉnh Thái Bình, Hà Nam, Kiến An, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Ngãi, Bình Định và hầu như trên khắp các tỉnh Nam kì.
? Đỉnh cao ở phong trào là ở đâu.
? Tại sao đỉnh cao của phong trào là ở Nghệ An, Hà Tĩnh mà không phải là ở nơi khác
- GV dùng bản đồ giới thiệu đôi nét về Nghệ Tĩnh: Là nơi có vị trí chiến lược trọng yếu, là vùng đất nghèo, đk tự nhiên khắc nghiệt, lại bị bọn thực dân phong kiến đàn áp, bóc lột tàn bạo, song có truyền thống đấu tranh cách mạng từ lâu đời: Khởi nghĩa của Phan Đình Phùng; quê hương của các nhà yêu nước nửa đầu TK XX: PBC, NAQuốc....
- GV dùng lược đồ H32: Phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh (1930 - 1931)
+ Giới thiệu lược đồ.
+ Tường thuật phong trào nổ ra ở Nghệ Tĩnh (sgk - 74)
+ Kể truyện về cuộc biểu tình ở huyện Hưng Nguyên.
+ Giới thiệu tranh XV Nghệ Tĩnh.
? Em có nhận xét gì về khí thế của cuộc khởi nghĩa qua bức tranh.
(GV đọc minh hoạ bài thơ - Bài ca cách mạng) - (sgv 99 - 100)
? Qua phÇn c« võa t­êng thuËt em thÊy phong trµo X« ViÕt NghÖ TÜnh so víi phong trµo tr­íc cã ®iÓm g× kh¸c vÒ h×nh thøc vµ quy m«.
* Th¶o luËn nhãm-§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.
-H×nh thøc: ®Êu tranh chÝnh trÞ kÕt hîp víi ®Êu tranh vò trang.
-Quy m«: diÔn ra trªn nhiÒu ®Þa ph­¬ng vµ ®«ng ®¶o h¬n.
? Cho biết kết quả của phong trào cách mạng ở Nghệ Tĩnh.
? Em hiểu thế nào về chính quyền Xô Viết.
-Lµ h×nh thøc tæ chøc cña khèi liªn minh gi÷a g/c c«ng nh©n vµ n«ng d©n.
- GV: Sau khi lªn n¾m quyÒn ,chÝnh quyÒn X«ViÕt NghÖ TÜnh ®· lµm g×.-> học sinh đọc chữ in nghiêng (sgk - 74).
+ Chính trị: K.quyết trấn áp bọn phản cách mạng, thực hiện các quyền tự do dân chủ cho dân.
+ Kinh tế: Xoá bỏ các loại hình thức, chia lại ruộng đất cg cho nông dân, giảm tô, xoá nợ.
+ Văn hoá - Xã hội: Khuyến khích học chữ quốc ngữ; Bài trừ các hủ tục, phong kiến; Các tổ chức quần chúng ra đời; sách báo tiến bộ được truyền bá sâu rộng trong nhân dân.
+ Quân sự: Mỗi làng có 1 đội tự vệ vũ trang để giữ trật tự an ninh xóm làng, chống trộm cướp....
? Em có nhận xét gì về chính quyền này.
- X« ViÕt NghÖ TÜnh thùc sù lµ chÝnh quyÒn CM cña quÇn chóng d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng-> chÝnh quyÒn cña d©n ,do d©n ,v× d©n.
? Trước sự lớn mạnh của phong trào XVNTÜnh, TDP đã làm gì.
-12/9/1930 t¹i H­ng Nguyªn TDP nÐm bom tµn s¸t ®Ém m¸u ,®èt ph¸ lµng m¹c, sö dông nhiÒu h×nh thøc mua chuéc dô giç, nhiÒu c¬ quan l·nh ®¹o §¶ng bÞ ph¸ vì.
? Em có nhận xét, đánh giá gì về phong trào ở Nghệ Tĩnh. (Qui mô, t/c, mức độc ác liệt, quan hệ công - nông trong đấu tranh)
+ Qui mô: Hàng ngàn người, hàng vạn người.
+ T/C: mang tính triệt để, nông dân gương cao cờ đỏ búa liềm, đập tan chính quyền tay sai ở làng, xã, không lùi bước trước sự đàn áp của TDP.
+ Mức độ ác liệt: Máy bay ném bom, nhiều người hy sinh, nhiều người bị bắt.
+ Quan hệ công – nhân : trong đấu tranh: gắn bó mật thiết, nông dân biểu tình ủng hộ CN, CN giúp nông dân thành lập chính quyền Xô Viết.
? Phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh có ý nghĩa lịch sử như thế nào.
- Mặc dù bị kẻ thù dập tắt trong máu lửa, nhưng phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh.
- (Hay phong trào cách mạng 1930 - 1931 là cuộc tổng diễn tập lần thứ 1 của Đảng và chính quyền cách mạng chuẩn bị cho cách mạng tháng 8 - 1945)
- Nhận định về XViết Nghệ Tĩnh Hồ Chí Minh đã viết: "Tuy ĐQ Pháp đã dập tắt phong trào....... Thắng lợi sau này".
à "Nghệ Tĩnh thật xứng đáng với danh hiệu đỏ"- NAQ
? Cho biết tình hình cách mạng VN sau phong trào XViết Nghệ Tĩnh.
- GV lấy dẫn chứng sgk chứng minh.
? Các Đảng viên cộng sản trong nhà tù của TDP có tốc độ như thế nào trước chính sách khủng bố tàn bạo của kẻ thù.
* Ở trong tù:
 - Các Đảng viên nêu cao khí phách của người cộng sản, đấu tranh với kẻ thù.
- Biến nhà tù thành trường học cách mạng.
- Tìm cách móc nối với bên ngoài gây dựng cơ sở Đảng.
* Ở bên ngoài:
- Các chiến sĩ cộng sản tìm mọi cách gây dựng lại cơ sở của Đảng và quần chúng.
- Lợi dụng các tổ chức công khai, biện phát của kẻ thù để đẩy mạnh đấu tranh.
- Tại HN, Sài Gòn 1 số Đảng viên đã ra tranh cử vào hội đồng thành phố lợi dụng diễn đàn công khai để tuyên truyền cổ động quần chúng theo các khẩu hiệu của Đảng.
? Tìm những dẫn chứng chứng tỏ lực lượng cách mạng đã được phục hồi 
- 3/ 1935, Đại hội lần thứ nhất họp ở Ma Cao (TQ)
à Chuẩn bị cho cáo trào cách mạng mới
=> Kết luận: Phong trào cách mạng nước ta được phát triển trở lại từ năm 1935. Đánh dấu sự phục hồi của phòng trào cách mạng VN.
I. Việt Nam trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế thế giới (1929 - 1933)
* Kinh tế:
 + Công nông nghiệp suy sụp
 + Xuất nhập khẩu đình đốn 
 + Hàng hoá khan hiếm
 * Xã hội.
 - Đời sống mọi giai cấp tầng lớp đều bị ảnh hưởng.
* TDP:
- Tăng sưu thuế.
- Đẩy mạnh khủng bố, đàn áp.
=>ND ta quyÕt t©m ®Êu tranh.
II. Phong trào cách mạng 1930 - 1931 với đỉnh cao Xô Viết Nghệ Tĩnh.
* Nguyên nhân.
- Tác động của cuộc khủng hoảng.
- Đời sống của quần chúng cực khổ.
- Đảng ra đời kịp thời lãnh đạo.
* Diễn biến.
- Từ 1929 đến trước 1/ 5/ 1930:
+ Phong trào phát triển trên khắp bắc - Trung Nam.
- Từ 1/ 5/ 1930 đến tháng 9, 10/ 1930:
* Đỉnh cao là Xô Viết Nghệ Tĩnh.
- Kết quả:
+ Chính quyền của thùc d©n, phong kiến tan rã nhiều nơi 
+ Chính quyền Xô Viết được thành lập.
à Xô Viết Nghệ Tĩnh là chính quyền kiểu mới
- Từ giữa năm 1931 phong trào tạm lắng xuống.
* ý nghÜa :
- Phong trào chứng tỏ tinh thần đấu tranh kiên cường, oanh liệt và khả năng cách mạng to lớn của quần chúng.
- Là cách tập dượt đầu tiên cho ccáh mạng tháng 8 sau này.
III. Lực lượng cách mạng được phục hồi.
- Từ cuối 1931, phong trào cách mạng bị khủng bố, đàn áp.
- Cuối 1934 à 1935 hệ thống tổ chức Đảng được khôi phục.
- Các xứ uỷ, hội quần chúng được lập lại.
.
4. Củng cố:
- Gv sơ kết bài học. 
+ Phong trào cách mạng VN 1930 - 1935 qua 2 thời kỳ 1930 - 1931; 1931 - 1935.
+ Vai trò lãnh đạo của Đảng.
? - Căn cứ vào đâu nói rằng: Xô Viết Nghệ Tĩnh là chính quyền kiểu mới.
Bài 1: Hãy nối 1ô ở cột I (Thời gian) với 1 ô ở cột II (sự kiện) = các mũi tên sao cho đúng:
Cột I ( Thời gian)
Cột II ( Sự kiện)