Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 55, Bài 25: Phong trào Tây Sơn (Tiết 3: Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh) - Năm học 2012-2013

Ngày soạn: 28/2/2012
Ngày dạy: ./3/2012
Tuần 28
Tiết 55
BÀI 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN
III. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ TRỊNH
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC
1.Kiến thức
-Mốc niên đại gắn liền với nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ Chính quyền Vua Lê Chúa Trịnh.
-Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử.
2.Kĩ năng: Trình bày diễn biến của trận đánh trên bản đồ.
	3.Thái độ:
	- Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc, những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn.
	-Tích hợp: giáo dục HS ý thức bảo vệ các địa điểm, di tích lịch sử.
II.PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
1.Chuẩn bị của giáo viên: 
	-Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
2.Chuẩn bị của HS: Học bài, soạn bài trước khi đến lớp
III.DỰ KIÊN PHƯƠNG PHÁP
1.Chủ đạo: vấn đáp, trực quan, động nảo, trình bày 1 phút.
2.Bổ trợ: gợi mở, diễn giải.
IV.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
HOẠT HOẠT CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
1. On định lớp (1p): Kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài củ (5p)
-H: Dùng lược đồ để thuật lại chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút.? Nêu ý nghĩa của sự kiện đó?
3.Bài mới (39p)
HĐ 1: Hạ thành Phú Xuân tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh
-Giảng: sau khi đánh tan 5 vạn quân xiêm, các thủ lĩnh Tây Sơn ...
-H: Tình hình quân Trịnh ở Đàng Ngoài như thế nào?
-H: Trước tình hình đó nghĩa quân tây Sơn đã làm gì ?
- GV chỉ lược đồ: Năm 1786, Nguyễn Huệ cho quân đánh thành Phú Xuân. GV kể cho HS Thủy quân Tây Sơn đã lợi dụng nước thủy triều lên cao về đêm rồi cho chiến thuyền tiến sát vào thành, đại bác ở các chiến thuyền bắn phá kịch liệt vào thành, bộ binh xông lên giáp chiến với quân Trịnh.
- GV nêu kết quả. 
-Yêu cầu HS đính niên đại 1786 vào địa danh Phú Xuân trên lược đồ và nhấn mạnh: toàn bộ Đàng Trong đã thuộc về Tây Sơn.
- Nhân cơ hội này Nguyễn Huệ tiến thẳng ra Bắc.
-H:Vì sao Nguyễn Huệ lại nêu danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”?
-GV chỉ bản đồ: giữa năm 1786, Nguyễn Huệ cho quân từ Phú Xuân đánh ra Thăng Long. Chúa Trịnh bị bắt. Chính quyền phong kiến họ Trịnh tồn tại hơn 200 năm đã bị sụp đổ, Nguyễn Huệ giao quyền cho nhà Lê, rút vào Nam.
-H: Vì sao quân Tây Sơn tiêu diệt họ Trịnh nhanh chóng như vậy?
-Yêu cầu HS đính niên đại 1786 vào địa danh Thăng Long trên lược đồ.
-H: Việc Tây Sơn tiêu diệt được chính quyền họ Nguyễn ở Đàng trong và chính quyền chúa Trịnh ở Đàng ngoài có ý nghĩa như thế nào ?
-Chuyển ý 
HĐ 2: Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản
-H:Tình hình Bắc Hà sau khi quân Tây Sơn rút vào Nam?
-GV chỉ lược đồ 3 vùng, 3 anh em Tây Sơn chiếm giữ: 
+Nguyễn Nhạc (Trung ương Hoàng đế)- Quy Nhơn
+Nguyễn Huệ (Bắc Bình Vương) – Phú Xuân
+Nguyễn Lữ (Đông Định vương)-Gia Định
-H:Trước tình hình đó Nguyễn Huệ đã có biện pháp gì?
-H: đến lược mình Nhậm đã làm gì ?
-Yêu cầu HS đọc 2 câu thơ trong SGK
-H: Trước tình hình đó Nguyễn Huệ đã làm gì ?
-GV nhấn mạnh việc tiến quân ra Bắc lần 2 được nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ.
-GV đính niên đại 1788 vào địa danh Thăng Long trên lược đồ.
-H:Vì sao Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà?
-H: Việc lật đổ các tập đoàn phong kiến họ Lê, họ Trịnh có ý nghĩa gì?
4. Cũng cố (4p)
-H: Sử dụng các mốc niên đại trên lược đồ theo trình tự thời gian để nêu diễn biến của phong trào Tây Sơn.
-H: Nêu vai tò của Nguyễn Huệ trong phong trào Tây Sơn.
5. Dặn dò (1p)
-Học thuộc bài, làm bài tập cuối bài
-Soạn trước phần IV.
-Lớp trưởng báo cáo.
*Diễn biến
-1784 hơn 50 vạn quân thuỷ, bộ Xiêm 
-Tháng 1/1785 Nguyễn Huệ kéo quân vào Gia Định  
-Quân Xiêm bị tấn công bất  Nguyễn Ánh lưu vong sang Xiêm.
*Ý nghĩa: 
-Là một trong những trận thủy chiến lớn nhất .
-Đập tan âm mưu xâm lược của phong kiến nhà Xiêm
-Khẳng định sức mạnh to lớn của nghĩa quân
-Tiếp nhận thông tin
-Lắng nghe tích cực
-Quân Trịnh đang đóng ở Phú xuân kiêu căng, sách nhiễu dân chúng.
-Mùa hè năm 1786 được sự giúp sức của Nguyễn Hữu Chỉnh
-Lắng nghe tích cực
-Đính niên đại trên lược đồ
-Nhằm tập hợp dân chúng hưởng ứng, ủng hộ mình và nhiều người còn tưởng nhớ nhà Lê.
- Nhân dân chán ghét nhà Trịnh, ủng hổ Tây Sơn.
- Thế lực quân Tây Sơn đang mạnh.
-Đính niên đại trên lược đồ.
-Tạo điều kiện thống nhất đất nước.
-Đáp ứng nguyện vọng của nhân dân cả nước.
-Tiếp nhận thông tin
-Con cháu họ Trịnh nổi loạn.
- Lê Chiêu Thống bạc nhược
-Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền chống Tây Sơn
-Cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh.
-Có mưu đồ riêng
-Đọc 2 câu thơ
-Năm 1788, Nguyễn Huệ ra Bắc lần 2(tiêu diệt Nhậm)
-Được nhân dân, nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ.
-Lực lượng Tây Sơn hùng mạnh.
-Chính quyền phong kiến Trịnh Lê quá thối nát
-Xóa bỏ sự chia cắt đất nước- Đàng Trong và Đàng Ngoài.
-Đặt cơ sở cho việc thống nhất lãnh thổ.
-Trình bày diễn biến trên lược đồ
-Tiêu diệt thế lực họ Nguyễn ở Đàng trong, chính quyền họ Trịnh ở đàng ngoài, có công thống nhất đất nước.
-Ghi nhớ
1. Hạ thành Phú Xuân tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh
(17p)
-6/1786, được sự giúp sức của Nguyễn Hữu Chỉnh, quân tây Sơn nhanh chóng hạ thành Phú Xuân, rồi tiến ra nam sông Gianh giải phòng toàn bộ Đàng trong.
-Lấy khẩu hiệu “phù Lê diệt Trịnh” Tây Sơn tiến ra bắc.
-1786, Nguyễn Huệ đánh Thăng Long, chúa Trịnh bị bắt đem nộp cho Tây Sơn. Chính quyền họ Trịnh sụp đổ, Nguyễn Huệ giao thành cho vua Lê rồi trở về Nam.
*Ý nghĩa:
-Tạo điều kiện thống nhất đất nước.
-Đáp ứng nguyện vọng của nhân dân cả nước.
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà. (22p)
-Tình hình Bắc Hà rối loạn, Lê Chiêu Thống không dẹp nổi nên mời Nguyễn Hữu Chỉnh ra giúp đánh tan tàn dư họ Trịnh àNguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền ra mặt chống Tây Sơn.
-Nguyễn Huệ sai Vũ Văn Nhậm ra trị tội Chỉnh à Nhậm lại kêu căn có mưu đồ riêng.
-Giữa năm 1788, Nguyễn Huệ ra Bắc diệt Nhậm.
-Các sĩ phu nổi tiếng ở Bắc Hà như Ngô Thì Nhậm, Phan Huy Ích, Nguyễn Thiếp  hết lòng giúp Nguyễn Huệ xây dựng chính quyền ở Bắc Hà.
*Rút kinh nghiệm sau tiết dạy:
...................................................................................
........................................................