Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 27, Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (Thế kỉ XIII) - Năm học 2012-2013

Tuần:14
Tiết:27
Bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (Thế kỉ XIII)
S:11/11/2012 
G:21/11/2012 
IV.NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI-Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA BA LẦN KHÁNG
CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (Thế kỉ XIII)
I- MỤC TIÊU BÀI HỌC:
	1. KT: Giúp HS thấy được:
 - Ba lần xâm lược nước ta, nhất là ở lần thứ hai và thứ ba, nhà Nguyên đã chuẩn bị rất công phu, chu đáo.
 - Giúp HS nắm được diễn biến cơ bản nhất về ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên ở thời Trần.
 - Hiểu được những nguyên nhân dẫn đến thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến đó.
 - Làm cho HS thấy được cả ba lần kháng chiến : kháng chiến lần thứ nhất, lần thứ hai và lần thứ ba, đã diễn ra trong hoàn cảnh có nhiều khó khăn, thử thách to lớn, so sánh lực lượng giữa quân ta và quân Nguyên rất chênh lệch, song dân tộc ta đã chiến thắng vẻ vang.
 - Thấy được ý nghĩa LS của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông- Nguyên thắng lợi.
	2. TT:
	Bồi dưỡng, nâng cao cho HS lòng căm thù quân xâm lược, lòng yêu nước, niềm tự hào và tự cường dân tộc, biết ơn các anh hùng dân tộc.
3. RLKN:
	- Biết sử dụng bản đồ trong khi nghe giảng và trả lời câu hỏi, khi tự học ở nhà.
	- Biết phân tích, so sánh, đối chiếu diễn biến giữa ba lần kháng chiến.
II- ĐỒ DÙNG VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC
	- Bản đồ đế quốc Mông – Nguyên ở thế kỉ XIII.
	- Bài “Hịch tướng sĩ”của Trần Quốc Tuấn.
III- TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
	1. Ổn định: Chuẩn bị sách vở, kiểm tra bài tập.
	2. Bài cũ: ( 5 phút)
	- Nêu hoàn cảnh và diễn biến cuộc xâm lược Đại Việt lần III của quân Nguyên?
	- HS lên bảng tường thuật lại diễn biến chiến thắng Bạch Đằng trên lược đồ?
	3. Bài mới: ( 2 phút)
	a, Giới thiệu: 	Ba lần kháng chiến chống quân Mông Nguyên của nhà Trần diễn ra trong điều kiện vô cùng khó khăn, nhưng đã giành được thắng lợi. Vì sao có những thắng lợi đó? Ý nghĩa ntn?
b, Hoạt động của giáo viên và học sinh
Ghi bảng
HĐ1: Nguyên nhân thắng lợi. ( 15 phút)
- KT: Nguyên nhân thăng lợi của 3 lần kháng chiến chống xâm lược Mông-Nguyên
- KN:Phân tích, nhận xét đánh giá SKLS, nhân vật lịch sử
HS: Đọc nội dung SGK/ 66, 67.
GV: Chia HS thành các nhóm thảo luận:
 - Trình bày những nguyên nhân dẫn đến sự thắng lợi của ba cuộc kháng chiến?
 - Nêu một số dẫn chứng về tinh thần đoàn kết chống giặc của nhân dân ta?
HS: Theo lệnh triều đình nhân dân Thăng Long nhanh chóng thực hiện chủ trương “Vườn không nhà trống”.
 - Trong cuộc kháng chiến lần thứ hai các bô lão thể hiện ý chí của muôn dân quyết tâm “đánh”.
 - Quân sĩ thích vào cánh tay hai chữ “Sát Thát”.
GV: Nêu những việc làm của nhà Trần chuẩn bị cho ba lần kháng chiến?
HS: Vua Trần thường về các địa phương tìm hiểu cuộc sống của dân.
GV: Giải quyết những bất hoà trong vương triều Trần, tạo nên sự đoàn kết dân tộc.
H: Người có đóng góp lớn nhất trong sự thắng lợi này là ai? Trình bày những đóng góp đó?
HS: Trần Quốc Tuấn nghĩ ra cách đánh độc đáo, sáng tạo, phù hợp với hoàn cảnh từng giai đoạn.
Các nhóm trình bày kết quả thảo luận.
GV: Chỉnh sửa, kết luận và phân tích thêm.
GV: Cách đánh sáng tạo của nhà Trần trong 3 lần kháng chiến?
HS:
 - Kế hoạch “Vườn không nhà trống”.
 - Tránh chỗ mạnh đánh chỗ yếu của kẻ thù.
 - Biết phát huy lợi thế của quân ta buộc địch phải tuân theo.
 - Buộc địch từ thế mạnh chuyển sang thế yếu, ta từ bị động chuyển sang chủ động.
HĐ2: Ý nghĩa lịch sử. ( 15 phút)
 - KT:Ý nghĩa của 3 lần kháng chiến chống xân lược Mông-Nguyên
- KN:Khái quát SKLS
- GD:Bồi dưỡng truyền thống dân tộc, lòng tự hào dân ttộc
GV: Cuộc kháng chiến lần I, II, III quân Mông – Nguyên tấn công và kết thúc vào thời gian nào? Lực lượng?
 H:
 - Từ hoàn cảnh đó quân dân ta giành được thắng lợi, có ý nghĩa ntn?
 - Thắng lợi này có ý nghĩa ntn đối với dân tộc ta?
 - Bài học từ ba cuộc kháng chiến là gì?
 - Đối với thế giới, thắng lợi này có ý nghĩa ntn?
HS: Trả lời
GV: Kết luận chuẩn xác kiến thức
1. Nguyên nhân thắng lợi:
 - Toàn dân đồng lòng, quyết tâm, đoàn kết tham gia đánh giặc, trong đó các vương hầu quý tộc là hạt nhân.
 - Sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt của nhà Trần cho mỗi cuộc kháng chiến.Nhà Trần quan tâm chăm lo sức dân, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân bằng nhiều biện pháp tạo nên sự gắn bó giữa triều đình và nhân dân.
 - Tinh thần hi sinh, quyết chiến quyết thắng của toàn dân mà nòng cốt là quân đội nhà Trần.
 - Sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt với những chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của bộ chỉ huy, đứng đầu là vua Trần và Trần Hưng Đạo.
2. Ý nghĩa lịch sử:
 - Đập tan tham vọng và ý chí xâm lược Đại Việt của đế chế Nguyên bảo vệ độc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc gia của dân tộc.
 - Thắng lợi đã khẳng định sức mạnh của dân tộc, đánh bại mọi kẻ thù xâm lược, góp phần nâng cao lòng tự hào dân tộc, củng cố niềm tin cho nhân dân...
 - Góp phần xây dựng truyền thống dân tộc, xây dựng học thuyết quân sự, để lại nhiều bài học cho đời sau trong cuộc đấu tranh chống xâm lược.
	4. Củng cố: (6 phút)
	- Bài tập: Thống kê các sự kiện sao cho phù hợp ở cột thời gian:
Thời gian 
Sự kiện 
1. 01/1258
2. 29/01/1258
3.1279
4. 01/1285
5. 12/1287
6. 04/1288
	- Trình bày nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên?
	5. Dặn dò: ( 2 phút)
	- Học kĩ bài theo câu hỏi SGK và làm bài tập ở VBTLS.
	- Chuẩn bị bài bài 15 :I. Sự phát triển kinh tế
 - Soạn bài theo câu hỏi :
 + Đặc điểm kinh tế
 + Sự phân hoá XH sau chiến tranh
 - Ôn lại thời nhà Lý và nhà Trần giờ sau kiểm tra 15 phút
	6. RKN: