Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 11, Bài 8: Nước ta buổi đầu độc lập - Phạm Thị Bích Lệ

Ngày soạn: 18 – 09 – 2011
Ngày dạy: 21 – 09 – 2011
Tuần: 6
Tiết: 11
PHẦN II: LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ THẾ KỶ X – GIỮA THẾ KỶ XIX 
CHƯƠNG I: BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP THỜI NGÔ – ĐINH - TIỀN LÊ
( Thế kỷ X )
BÀI 8: NƯỚC TA BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
 1. Kiến thức : Giúp học sinh :
- Ngô quyền xây dựng nền độc lập không phụ thuộc vào các triều đại phong kiến nước ngoài, nhất là về tổ chức nhà nước.
- Nắm được quá trình thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh.
 2. Tư tưởng.
 - Giáo dục ý thức độc lập, tự chủ của dân tộc, thống nhất đất nước của mọi người dân.
 3. Kỹ năng.
- Bồi dưỡng cho học sinh kỹ năng lập biểu đồ, sơ đồ, sử dụng bản đồ khi học bài, trả lời bài bằng việc xác định các vị trí trên bản đồ và biết điền kí hiệu vào các vị trí cần thiết.
II. CHUẨN BỊ.
 1. Giáo viên:
- Sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước ,lược đồ 12 sứ quân.
 - Một số tranh ảnh về đền thờ vua Đinh.
 - Bảng phụ.
2. Học sinh
- Sách giáo khoa.
- Vở bài soạn, vở bài học
- Sưu tầm một số tranh ảnh về đền thờ vua Đinh.
III. TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC.
 1. Kiểm tra bài cũ.
 2. Giới thiệu bài. Như chúng ta đã biết ,năm 938 quân Nam Hán đã sang xâm lược nước ta.Với tài trí của Ngô Quyền và đoàn kết của, nhân dân ta đã làm nên chiến thắng Bạch Đằng 938. Vậy, sau khi đánh thắng giặc, Ngô Quyền đã làm gì ?Vao bài mới.
 3. Bài mới.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
GHI BẢNG
Hoạt động 1: Tìm hiểu quá trình Ngô Quyền dựng nền độc lập.
GV: cho học sinh nhắc lại:Kết quả và ý nghĩa chiến thắng Bạch Đằng năm 938? 
HS: chấm dứt hơn 1000 năm bị phong kiến Phương Bắc đô hộ,mở ra thời đại độc lập cho đất nước
? Sau khi đánh đuổi quân Nam Hán,Ngô Quyền đã làm gì?
? Việc Ngô Quyền lên ngôi vua và chọn địa điểm kinh đô có ý nghĩa như thế nào?
GV nhấn mạnh: khẳng định quyết tâm của nhân dân ta trong việc phục hồi và xây dựng giang sơn riêng của người việt.
? Em hãy tìm những chi tiết chứng tỏ Ngô Quyền quyết tâm xây dựng nền tự chủ?
? Bộ máy nhà nước thời Ngô Quyền được tổ chức như thế nào ?
? Em có nhận xét gì về cách tổ chức đó?
HS: thể hiện đó là một triều đình tự chủ,hoàn toàn độc lập,không phụ thuộc vào các triều đại phong kiến của nước ngoài.
GV: Trích lời nhận xét của nhà sử học Ngô Sĩ Liên “Nhà Tiền Ngô nổi lên được, không những chỉ có công chiến thắng mà thôi, việc đặt trăm quan, chế định triều nghi, phẩm phục. Có thể thấy được quy mô của đế vương”
GV: treo bảng phụ có ghi các tổ chức bộ máy nhà nước.
HS: nhận xét.
GV: Chuẩn xác.
Hoạt động 2: Tìm hiểu tình hình chính trị cuối thời Ngô.
GV giới thiệu : Ngô Quyền lên ngôi vua được 6 năm thì qua đời,2 con của ông là Ngô Xương Ngập và Ngô Xương Văn không đủ tài -> Điều gì đã xẩy ra?
GV: đọc tư liệu lịch sử về nước ta thời hậu Ngô 
? Việc Dương Tam Kha tiếm quyền gây hậu quả nghiêm trọng như thế nào?
HS: triều đình mất thế ổn định ,các phe phái tranh chấp lẫn nhau, các hào trưởng địa phương không thần phục chính quyền trung ương.
? Tại sao xẩy ra loạn 12 sứ quân?
HS: Dựa vào sgk trả lời.
GV: cho học sinh quan sát lược đồ hình 17 kết hợp với nội dung Sgk=> nêu tên và địa bàn hoạt động 12 sứ quân => giúp học sinh lập bảng thống kê về các sứ quân và nơi đóng quân.
STT
Tên sứ quân
Địa điểm chiếm giữ
1
Kiều Công Hãn
Phong Châu – Phú Thọ
2
3
4
5
? Tình hình trên đã lập ra yêu cầu cấp thiết của nước ta lúc này là gì?
HS: ( cần thống nhất lại)
Hoạt động 3: Tìm hiểu quá trình Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất nước.
HS: đọc phần chữ in nghiêng Sgk : Nắm một số nét về tiểu sử của Đinh Bộ Lĩnh.
GV: Kể chuyện về Đinh Bộ Lĩnh lúc còn nhỏ.( Tư liệu lịch sử 7 trang 59 – 60 )
? Đinh Bộ Lĩnh đã làm gì để chấm dứt loạn 12 sứ quân?
GV: dùng lược đồ, tường thuật quá trình thống nhất đất nước.
Học sinh thảo luận nhóm:Nguyên nhân nào dẫn đến việc Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn được 12 sứ quân ? 
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập.
- Năm 939,Ngô Quyền lên ngôi vua,đóng đô ở Cổ Loa.
+ Bỏ chức tiết độ sứ.
+ Lập triều đình theo chế độ quân chủ.
+ Cử người có công coi giữ các châu quan trọng.
* Bộ máy nhà nước. 
 Vua
 Quan văn Quan võ
 Thứ sứ các châu
=> Chặt chẽ, thể hiện ý thức tự chủ của Ngô Quyền.
2. Tình hình chính trị cuối thời Ngô.
- Năm 944 ngô Quyền mất, Dương Tam Kha tiếm quyền -> đất nước không ổn định.
- Năm 950, Ngô Xương Văn lật đổ Dương Tam Kha -> nội bộ nhà Ngô mâu thuẩn.
- Năm 965, Ngô Xương Văn chết -> Đất nước bị chia cắt, hỗn loạn ->“ loạn 12 sứ quân”
3. Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất nước.
 a.Quá trình thống nhất.
- Đinh Bộ Lĩnh liên kết với sứ quân của Trần Lãm, chiêu dụ sứ quân Phạm Bạch Hổ- tiến đánh các sứ quân khác 
 b.Kết quả
- Cuối năm 967, đất nước thống nhất.
 c.Nguyên nhânthắng lợi
- Do sự ủng hộ của nhân dân.
- Đinh Bộ Lĩnh là người có tài, được nhân dân tin cậy.
- Liên kết với sứ quân của Trần Lãm và chiêu dụ được sứ quân Phạm Bạch Hổ.
	Sơ kết bài học.
- Sau khi đánh đuổi quân Nam Hán, Ngô Quyền đã tiến hành xây dựng nền tự chủ.
- Nền tự chủ không kéo dài được lâu thì xảy ra loạn 12 sứ quân.
- Đinh Bộ Lĩnh có công lớn trong việc thống nhất đất nước.
4. Củng cố
	GV: cho học sinh làm bài tập :
1. Trong bốn công lao dưới đây, theo em công lao nào là của Ngô Quyền ?
 	 a.Đánh đuổi quân Lương
 	 b.Đánh đuổi quân Nam Hán, giành độc lập cho dân tộc
 	 c. Đánh đuổi quân Tần, lập nên nước Au Lạc
 	 d. Lập nên nước Vạn Xuân
 2. Nguyên nhân nào làm cho Đinh Bộ Lĩnh dẹp được loạn 12 sứ quân ?
 	 a. Được nhân dân hửơng ứng và giúp đỡ
 	 b. Tranh thủ được sự đồng tình của nhà tống
 	 c. Đinh Bộ Lĩnh là một sứ quân có tài.
 	 d.Liên kết và chiêu dụ với một số sứ quân.
5. Hướng dẫn học tập ở nhà: 
- Vẽ lược đồ loạn 12 sứ quân và lập bảng thống kê.
- Học bài theo câu hỏi 1, 2, 3 Sgk.
- Chuẩn bị bài mới : bài 9 – phần 1.
IV. Rút kinh nghiệm: