Giáo án hóa học 12 tuần 9-10 Trường THCS&THPT Khánh Hưng
I – MUÏC TIEÂU:
1. Kiến thức
Biết được :
- Khái niệm, phân loại, cách gọi tên (theo danh pháp thay thế và gốc - chức).
- Đặc điểm cấu tạo phân tử, tính chất vật lí (trạng thái, màu sắc, mùi, độ tan) của amin.
Hiểu được : Tính chất hoá học điển hình của amin là tính bazơ, anilin có phản ứng thế với brom trong nước.
2. Kĩ năng
- Viết công thức cấu tạo của các amin đơn chức, xác định được bậc của amin theo công thức cấu tạo.
- Quan sát mô hình, thí nghiệm và rút ra nhận xét về cấu tạo và tính chất.
- Dự đoán được tính chất hoá học của amin và anilin.
- Viết các phương trình hoá học minh hoạ tính chất của amin. Phân biệt anilin và phenol bằng phương pháp hoá học.
- Xác định công thức phân tử theo số liệu đã cho.
3. Thaùi ñoä:
Nhöõng khaùm phaù veà caáu taïo phaân töû , tính chaát hoùa hoïc cuûa noù seõ taïo choù hoïc sinh loøng ham muoán vaø say meâ tìm hieåu veà caùc hôïp chaát peptit vaø protein.
4. Phương pháp: ñaøm thoaïi, dieãn giaûng.
II – CHUAÅN BÒ:
1. Giaùo vieân: Tranh vẽ, duïng cuï hoùa chaát thí nghieäm.
2. Hoïc sinh: Ñoïc bài trước ôû nhaøvaø xem caùc baøi taäp SGK.
3: Bài tập 2: GV: Tổ chức cho HS thảo luận giải bt GV: Nhận xét Hoạt động 4: Bài tập 3: GV: Yêu cầu HS tự giải và lên bảng trình bày. GV: Nhận xét HS: Trao đổi, đại diện trả lời HS: thảo luận , viết CTCT và gọi tên, xác định bậc amin HS: thảo luận HS: Lắng nghe HS: Lên bảng trình bày HS: Lắng nghe I. Kiến thức cần nắm(SGK) II. Bài Tập Bài tập 1: Viết CTCT và chi số bậc của từng amin đồng phân có CTPT:C3H9N Giải C3H9N Amin bậc I CH3-CH2-CH2-NH2: Propan-1-amin CH3-CH(NH2)-CH3: Propan-2-amin Amin bậc II CH3-CH2-NH-CH3 : N-etytmetanamin Amin bậc III (CH3)3N: N, N- đimetylmetanamin Bài tập 2: Alà một Aminoaxit có khối lượng phân tử là 147. Biết 1mol A tác dụng vừa đủ với 1 molHCl; 0,5molA tác dụng vừa đủ với 1mol NaOH.Công thức phân tử của A là: A. C5H9NO4 B. C4H7N2O4 C. C5H25NO3 D. C8H5NO2 Giải A chứa một nhóm NH2 và 2 nhóm COOH trong phân tử A có CTPT: H2NR(COOH)2 16 + 90 + R = 147 R = 41 R là C3H5 -Vậy A H2NC3H5 (COOH)2 CTPT A là: C5H9NO4 Bài tập 3: Cứ 0,01 mol Aminoaxit A phản ứng vừa đủ với 40ml dung dịch NaOH 0,25M. Mặt khác 1,5gAminoaxit A phản ứng vừa đủ với 80ml dung dịch NaOH 0,25M. Khối lượng phân tử của A là : A. 150 B. 75 C. 105 D. 89 Giải Số mol NaOH = 0,04 x 0,25 = 0,01 A chứa một nhóm COOH => CTPT A: (H2N)n RCOOH Ở thí nghiệm sau số mol A bằng số mol NaOH = 0,02 Khối lượng phân tử A = 1,5 / 0,02 = 75 Bài tập 4. Cho m (g) anilin t¸c dung víi dung dÞch HCl d .C« c¹n dung dÞch sau ph¶n øng thu ®îc 15,54g muèi khan .HiÖu suÊt ph¶n øng 80% th× gi¸ trÞ cña m lµ A.11,16g B.12,5g C.8,928g D.13,95g Bài tập 5: X lµ 1 amino axit,khi cho 0,01mol X t¸c dông víi HCl th× dïng hÕt 80ml dung dÞch HCl 0,125M vµ thu ®îc 1,835g muèi khan,Khi cho 0,01mol X t¸c dông víi dung dÞch NaOH th× cÇn dïng 25g dung dÞch NaOH 3,2% .X¸c ®Þnh CTPT vµ CTCT cña X IV. CỦNG CỐ - HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ. 1. Để nhận biết 3 chất hữu cơ H2NCH2COOH, HOOCCH(NH2)COOH, H2NCH(NH2)COOH, ta chỉ cần thử với một trong các chất nào sau đây: A. NaOH B. HCl C. Qùy tím D. CH3OH/HCl 2. Cho X là một Aminoaxit (Có 1 nhóm chức - NH2 và 1 nhóm chức –COOH) điều khẳng định nào sau đây không đúng : A. X không làm đổi màu quỳ tím; B. Khối lượng phân tử của X là một số lẻ C. Khối lượng phân tử của X là một số chẳn; D. Hợp chất X phải có tính lưỡng tính. - Về nhà học bài - Xem tröôùc baøi 11: Peptit vaø Protein. Rút Kinh Nghiệm …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Tuần: 10 Ngày soạn: 05/10/2013 Tiết: 19 Ngày dạy: 07/10/2013 PEPTIT VÀ PROTEIN I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức Biết được : - Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân tử, tính chất hoá học của peptit (phản ứng thuỷ phân) - Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất của protein (sự đông tụ ; phản ứng thuỷ phân, phản ứng màu của protein với Cu(OH)2). Vai trò của protein đối với sự sống. - Khái niệm enzim và axit nucleic. 2. Kĩ năng - Viết các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của peptit và protein. - Phân biệt dung dịch protein với chất lỏng khác. 3. Thaùi ñoä: Amino axit có tầm quan trọng trong việc tổng hợp ra protein, quyết định sự sống, khi nắm được bản chất của nó (định nghĩa, danh pháp và các tính chất đặc trưng của nó) sẽ tạo hứng thú cho học sinh học bài này. 4. Phương pháp: ñaøm thoaïi, dieãn giaûng. II. CHUAÅN BÒ: 1. Giaùo vieân: - Hình vẽ tranh ảnh liên puan đến bài học - Hệ thống câu hỏi cho bài dạy 2. Hoïc sinh: Ñoïc bài trước ôû nhaøvaø xem caùc baøi taäp SGK. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG NỘI DUNG GIÁO VIÊN HỌC SINH Hoạt động 1: Khái niệm GV: yêu cầu HS nghiên cứu SGK cho biết định nghĩa peptit. GV: yêu cầu HS chỉ ra lk peptit trong CT sau … - NH-CH-C-NH-CH-C R1 O R2 O GV: giải thích và hướng dẫn cách đọc tên Hoạt động 2: Tính chất hoá học GV: Yêu cầu HS tìm hiểu SGK viết phương trình hoá học của pứ thuỷ phân mạch gồm n gốc amino axit (dùng xt:axit,bazơ) GV: Yêu cầu HS tham khảo SGK cho biết hiện tượng Cu(OH)2 pứ peptit trong môi trường bazơ HS: Peptit là loại hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc -amino axit liên kết với nhau bởi các liên kết peptit. HS: lên bảng chỉ lk peptit HS: chú ý cách đọc tên HS: lên bảng ghi phương trình dựa vào vd gv cho HS: nêu hiện tượng HS trả lời: hợp chất màu tím I. PEPTIT 1. Khái niệm - Peptit là loại hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc -amino axit liên kết với nhau bởi các liên kết peptit. - Liên kết peptit là liên kết –CO-NH- giữa 2 đơn vị - amino axit. Nhóm -CO-NH- giữa 2 đơn vị amino axit được gọi là nhóm peptit. - Tuyø theo soá löôïng ñôn vò amino axit chia ra: ñi peptit, tri peptit, . . . vaø poli peptit (treân 10 ). Phân tử peptit từ các gốc a - ainoaxit lieân keát vôùi nhau bôûi caùc lieân keát peptit theo một trật tự nhất định. Aminoaxit đầu N còn nhóm NH2, aminoaxit đầu C còn nhóm COOH 2. Tính chất hoá học a. Phản ứng thuỷ phân - Peptit coù theå bò thuûy phaân hoaøn toaøn thaønh caùc H2N-CH-CO-NH-CH-CO- R1 R2 -NH-CHCO-…-NHCHCOOH + (n-1)H2O R3 Rn H2NCHCOOH + NH2CHCOOH+ R1 R2 NH2CHCOOH+…+H2NCHCOOH R3 Rn - Peptit coù theå bò thuûy phaân khoâng hoaøn toaøn thaønh caùc peptit ngaén hôn nhôø xt axit hoaëc bazô. b. Phản ứng màu biurê Peptit + Cu(OH)2 sản phẩm có màu tím Đi peptit không có phản ứng này Hoạt động 3: Khái niệm protein GV: yêu cầu HS nghiên cứu SGK cho biết đn protein.,có caùc loaïi? Ñaëc ñieåm moãi loại protein? GV: Cho vd? Hoạt động 4: Cấu tạo phân tử GV: giới thiệu Hình 3.4: mô hình phân tử insulin GV: cho vd ,gọi học sinh nêu cấu tạo phân tử protein GV: cho CTCT gọi học sinh ghi CT thu gọn Hoạt động 5: Tính chất GV: Yêu cầu HS dựa vào SGK nêu tính chất vât lí của protein GV: Gọi HS cho vd GV: hướng dẫn HS tính chất của protein GV: làm TN Phản ứng màu biure Hoạt động 6: Vai trò của protein đối với sự sống GV: gọi học HS nêu vai trò của protein HS: trả lời khái niệm dựa vào SGK HS: Có 2 loại: protein đơn giản, protein phức tạp - protein đơn giản Vd: anbumincủalòng trắng trứng ,fibroincủa tơ tằm - protein phức tạp Vd:nucleoprotein chứa axitnuleic ,lipoprotein chứa chất béo HS: Phân tử protein được cấu tạo bởi nhiều gốc nối với nhau bằng liên kết peptit ,nhưng phân tử protein lớn hơn, phức tạp hơn(n>50, n là gốc ) HS lên bảng ghi HS: Protein tan trong nước dung dịch keo và bị đông tụ lại khi đun nóng. HS cho vd: Hoà tan lòng trắng trứng vào nước Sau đó đun lòng trắng trứng sẽ đông HS: kết hợp với SGK trả lời Protein có vai trò quan trọng đối với sự sống con người và sinh vật,là cơ sở tạo nên sự sống . Là thành phần chính trong thức ăn của người và đv . II. PROTEIN 1. Khái niệm Protein là những polipeptit cao phân tử có phân tử khối từ vài chục nghìn đến vài triệu Có 2 loại : - Protein đơn giản Vd:anbumin,fibroin - Protein phức tạp Vd:nucleoprotein,lipoprotein 2. Cấu tạo phân tử Töông töï peptit, phân tử protein được cấu tạo bởi nhiều gốc nối với nhau bằng liên kết peptit ,nhưng khaùc vôùi peptit phân tử protein lớn hơn, phức tạp hơn (n>50, n là gốc ) Vd: ...-NH-CH-C-NH-CH-C-NH-CH-C-… R1 O R2 O R3 O (hay -NH - CH- C- Ri O n 3. Tính chất a. Tính chất vật lí Protein tan trong nước d d keo và bị đông tụ lại khi đun nóng. Vd: Hoà tan lòng trắng trứng vào nước Sau đó đun lòng trắng trứng sẽ đông tụ lại b) Tính chất hoùa hoïc - Töông töï peptit, protein bị phân huỷ nhờ xt:axit,bazơ,enzim chuỗi peptit - Protein có pứ màu biure với Cu(OH)2màu tím ð nhaän bieát protein 4. Vai trò của protein đối với sự sống - Protein có vai trò quan trọng đối với sự sống con người và sinh vật,là cơ sở tạo nên sự sống - Là thành phần chính trong thức ăn của người và đv . IV. CỦNG CỐ - HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ. 1/ Hợp chất nào sau đây thuộc loại đipetit? A.H2N-CH2CONH-CH2CONH-CH2COOH B.H2N-CH2CONH-CH(CH3)-COOH C.H2N-CH2CH2CONH-CH2CH2-COOH D.H2N-CH2CH2CONH-CH2COOH 2/ Thuốc thử nào dưới đây để phân biệt các d d glucozơ,glixerol,etnol,lòng trắng trứng A.NaOH B.AgNO3/NH3 C. Cu(OH)2 D.HNO3 - Veà nhaø hoïc baøi - Xem tiếp 12 và làm bài tập 1,2,3,4,5 SGK/58 - Laøm baøi taäp 3,4,5,6 SGK/55 Rút Kinh Nghiệm …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Tuần: 10 Ngày soạn: 05/10/2013 Tiết: 20 Ngày dạy: 09/10/2013 LUYỆN TẬP CAÁU TAÏO VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA AMIN, AMINOAXIT, PROTEIN. I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc: - Naém ñöôïc toång quaùt veà caáu taïo vaø tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa amin, amino axit, protein. 2. Kó naêng: - Laøm baûng toång keát veà caùc hôïp chaát trong chöông. - Vieát phöông trình phaûn öùng ôû daïng toång quaùtcho caùc hôïp chaát: amin, amino axit.protein. - Giaûi caùc baøi taäp veà phaàn amin,amino axit vaø protein. 3. Thaùi ñoä - Hoïc sinh tích cöïc oân luyeän, coù höùng thuù hoïc taäp boä moân II. CHUAÅN BÒ: - GV: chuaån bò baûng toång keát. - HS: laøm baûng toång keát veà chöông cacbohiñrat theo maãu thoáng nhaát. HS chuaån bò caùc baøi taäp SGK vaø SBT III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY 1. Ổ định lớp 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi Ho¹t ®éng GV Ho¹t ®éng HS Néi dung Hoaït ñoäng 1: GV: Caùc em ñaõ nghieân cöùu vaø hoïc lí thuyeát cuûa caùc baøi trong toaøn chöông em haõy cho bieát: GV: Caùc em haõy cho bieát tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa amin, aminoaxit vaø protein? GV: Em haõy cho bieát nguyeân nhaân gaây ra phaûn öùng hoaù hoïc cuûa caùc hôïp chaát amin, aminoaxit vaø protein? GV: Em haõy so saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa amin vaø aminoaxit? Hoaït ñoäng 2: GV: Hs laøm baøi taäp 1,2 GV vaø hs nhaän xeùt boå xung Hoaït ñoäng 3: GV: Caùc em haõy thaûo luaän nhoùm giaûi caùc baøi taäp 3, 4,5 SGK GV: Goïiï 3 em hoïc sinh ñaïi dieän 3 nhoùm leân baûng giaûi 3 baøi taäp treân. Gv vaø hs nhaän xeùt boå xung HS: CTCT chung cuûa amin, amino axit vaø protein? HS: Cho bieát ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa caùc hôïp chaát amin, amino axit, protein vaø ñieàn vaøo baûng sau? HS: Traû lôøi vaø ghi
File đính kèm:
- Tuần 9,10.doc