Giáo án Hóa học 10 - Tiết 67, Bài 39: Luyện tập Tốc độ phản ứng - Cân bằng hóa học

Soạn /../2014
Giảng//2014
Lớp 10A 1
Tiết 67 BÀI 39: LUYỆN TẬP
TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG – CÂN BẰNG HOÁ HỌC
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
- Củng cố lại tốc độ phản ứng, cân bằng hoá học, dịch chuyễn cân bằng.
- Định nghĩa phản ứng thuận nghịch và nêu thí dụ .
- Khái niệm về cân bằng hoá học và nêu thí dụ.
- Khái niệm về sự chuyển dịch cân bằng hoá học và nêu thí dụ.
- Nội dung nguyên lí Lơ Sa- tơ- liê và cụ thể hoá trong mỗi trường hợp cụ thể.
2. Kỹ năng: 
- Rèn luyện cách vận dụng các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng, DCCB.
- Dự đoán được chiều chuyển dịch cân bằng hoá học trong những điều kiện cụ thể.
- Vận dụng được các yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng hoá học để đề xuất cách tăng hiệu suất phản ứng trong trường hợp cụ thể.
- Vận dụng: 
+ Phân biệt phản ứng thuận nghịch và phản ứng một chiều, 
+ Trạng thái cân bằng của phản ứng thuận nghịch và sự chuyển dịch cân bằng; 
+ Dự đoán chiều của phản ứng thuận nghịch khi thay đổi một yếu tố cụ thể; 
+ Đề xuất biện pháp làm tăng hiệu suất phản ứng theo sản phẩm mong muốn
3. Tư tưởng:
- Giáo dục học sinh thêm yêu mến môn hóa học.
- HS có ý thức tự giác trong giờ học tập, GD ý thức BVMT.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên Soạn bài từ SGk,SBt,STK.
2. Học sinh: Học bài cũ, làm BT và chuẩn bị bài mới trước khi đến lớp
III. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
1.Bài cũ (0 phút): 
2.Bài mới: (41’) 
BÀI 39: LUYỆN TẬP
Tèc ®é ph¶n øng vµ c©n b»ng ho¸ häc
I. KiÕn thøc träng t©m 
1. Tèc ®é ph¶n øng
1.1. Kh¸i niÖm 
Tèc ®é ph¶n øng lµ ®é biÕn thiªn nång ®é cña mét trong c¸c chÊt ph¶n øng hoÆc s¶n phÈm trong mét ®¬n vÞ thêi gian.
1.2. BiÓu thøc
 : Tèc ®é trung b×nh cña ph¶n øng.
, DC : BiÕn thiªn nång ®é chÊt tham gia hoÆc s¶n phÈm.
Dt : Thêi gian ph¶n øng.
1.3. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng 
a) Nång ®é : T¨ng nång ®é chÊt ph¶n øng, tèc ®é ph¶n øng t¨ng.
b) ¸p suÊt : §èi víi ph¶n øng cã chÊt khÝ, t¨ng ¸p suÊt, tèc ®é ph¶n øng t¨ng.
c) NhiÖt ®é : T¨ng nhiÖt ®é, tèc ®é ph¶n øng t¨ng.
d) DiÖn tÝch bÒ mÆt : T¨ng diÖn tÝch bÒ mÆt chÊt ph¶n øng, tèc ®é ph¶n øng t¨ng.
e) Xóc t¸c : ChÊt xóc t¸c lµm t¨ng tèc ®é ph¶n øng.
2. C©n b»ng ho¸ häc
2.1. Kh¸i niÖm 
C©n b»ng ho¸ häc lµ tr¹ng th¸i cña ph¶n øng thuËn nghÞch khi tèc ®é cña ph¶n øng thuËn b»ng tèc ®é ph¶n øng nghÞch.
2.2. BiÓu thøc 
C©n b»ng : aA + Bb cC + dD
2.3. 	C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn c©n b»ng ho¸ häc
Nguyªn lÝ L¬ Sa-t¬-li-ª
Mét ph¶n øng thuËn nghÞch ®ang ë tr¹ng th¸i c©n b»ng khi chÞu mét t¸c ®éng tõ bªn ngoµi nh­ biÕn ®æi nång ®é, ¸p suÊt, nhiÖt ®é, th× c©n b»ng sÏ chuyÓn dÞch theo chiÒu lµm gi¶m t¸c ®éng bªn ngoµi ®ã. 
a) Nång ®é : T¨ng nång ®é chÊt tham gia ph¶n øng, c©n b»ng chuyÓn theo chiÒu thuËn.
b) ¸p suÊt : T¨ng ¸p suÊt chung, c©n b»ng chuyÓn vÒ phÝa cã sè ph©n tö khÝ Ýt h¬n.
c) NhiÖt ®é : §èi víi ph¶n øng thu nhiÖt : T¨ng nhiÖt ®é, c©n b»ng chuyÓn dÞch theo chiÒu thuËn.
§èi víi ph¶n øng to¶ nhiÖt : T¨ng nhiÖt ®é c©n b»ng chuyÓn dÞch theo chiÒu nghÞch.
II. Nh÷ng chó ý quan träng
1. C©n b»ng hãa häc lµ c©n b»ng ®éng
NghÜa lµ t¹i thêi ®iÓm c©n b»ng ®­îc thiÕt lËp kh«ng cã nghÜa lµ ph¶n øng dõng l¹i mµ ph¶n øng vÉn diÔn ra nh­ng tèc ®é ph¶n øng thuËn b»ng tèc ®é ph¶n øng nghÞch. (vt =vn).
2. Khi biÕn ®æi hÖ sè trong ph­¬ng tr×nh hãa häc biÓu diÔn c©n b»ng hãa häc th× b»ng sè c©n b»ng còng biÕn ®æi theo. 
ThÝ dô: 
2A + B C + D Kcb
4A + 2B 2C + 2D K/cb = (Kcb)2
III. C©u hái, bµi tËp 
1.	T×m mÖnh ®Ò ®óng :
A. §Ó t¨ng tèc ®é ph¶n øng cÇn thay ®æi c¸c yÕu tè nhiÖt ®é, ¸p suÊt, xóc t¸c cho phï hîp.
B. §Ó t¨ng tèc ®é ph¶n øng cÇn thay ®æi yÕu tè nång ®é chÊt tham gia hoÆc t¹o thµnh cho phï hîp.
C. CÇn ph¶i thay ®æi tÊt c¶ c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn ph¶n øng nh­ nhiÖt ®é, ¸p suÊt, xóc t¸c, nång ®é mét c¸ch phï hîp.
D. Cã thÓ thay ®æi mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn ph¶n øng tuú theo tõng ph¶n øng.
2.	H»ng sè c©n b»ng cña ph¶n øng phô thuéc vµo
A. nång ®é	B. nhiÖt ®é
C. ¸p suÊt	D. chÊt xóc t¸c
3.	Ph¶n øng gi÷a Zn vµ dung dÞch HCl x¶y ra nhanh nhÊt khi :
A. Cho thái lín Zn vµo dung dÞch HCl
B. Cho bét mùc Zn vµo dung dÞch HCl
C. Cho Zn ë d¹ng l¸ máng vµo dung dÞch HCl
D. Tèc ®é ph¶n øng gi÷a Zn vµ dung dÞch HCl kh«ng phô thuéc c¸c yÕu tè trªn.
4.	Trong c¸c yÕu tè sau, yÕu tè nµo kh«ng lµm t¨ng hiÖu suÊt nung v«i ?
A. T¨ng nhiÖt ®é
B. Th«ng cho lß nung tho¸ng khÝ
C. T¨ng ¸p suÊt trong lß
D. T¨ng diÖn tÝch tiÕp xóc gi÷a ®¸ v«i vµ than
5.	Cho c©u b»ng hãa häc :
BiÓu thøc tÝnh h»ng sè c©u b»ng cña ph¶n øng lµ :
A. 	B. 
C. 	D. 
6.	Cho c©n b»ng hãa häc
	DH < 0.
C©n b»ng chuyÓn dÞch theo chiÒu thuËn khi :
A. T¨ng ¸p suÊt, t¨ng nhiÖt ®é
B. T¨ng ¸p suÊt, gi¶m nhiÖt ®é
C. Gi¶m ¸p suÊt, t¨ng nhiÖt ®é
D. Gi¶m ¸p suÊt, gi¶m nhiÖt ®é
7.	Cho c©n b»ng sau :
 k=68,65
T¹i thêi ®iÓm c©n b»ng tÝnh ®­îc [H2] = [I2] = 0,107 M. Nång ®é [HI] lµ
A. 0,786M	B. 0,876M	C. 0,678M	D. 0,687M.
8.	Tr¹ng th¸i c©n b»ng cña ph¶n øng lµ
A. Tr¹ng th¸i ph¶n øng dõng l¹i
B. Tèc ®é ph¶n øng thuËn b»ng tèc ®é ph¶n øng nghÞch
C. Ph¶n øng cã tèc ®é lín nh¸t
D. Khi ph¶n øng cã tèc ®é nhá nhÊt
9.	ChÊt xóc t¸c lµ :
A. ChÊt lµm t¨ng tèc ®é ph¶n øng
B. ChÊt lµm gi¶m tèc ®é ph¶n øng
C. ChÊt lµm thay ®æi tèc ®é ph¶n øng nh­ng chÊt ®ã kh«ng thay ®æi vÒ thµnh phÇn vµ khèi l­îng
D. ChÊt lµm thay ®æi tèc ®é ph¶n øng vµ mÊt ®i trong qu¸ tr×nh ph¶n øng
10.	Cho c©n b»ng
	K
K thay ®æi khi
A. T¨ng nång ®é NO
B. T¨ng ¸p suÊt
C. Gi¶m ¸p suÊt
D. T¨ng nhiÖt ®é
11.	Tèc ®é cña ph¶n øng t¨ng lªn bao nhiªu lÇn khi nhiÖt ®é cña ph¶n øng t¨ng tõ 20oC 80oC. BiÕt r»ng cø nhiÖt ®é t¨ng 10oC th× tèc ®é ph¶n øng t¨ng lªn : 
a) 2 lÇn 
b) 3 lÇn 
12.	Trong ph¶n øng tæng hîp NH3 : 
N2(k) + 3H2(k) 2NH3(k) H < 0
CÇn t¸c ®éng vµo nh÷ng yÕu tè nµo ®Ó thu ®­îc nhiÒu NH3 nhÊt ? 
13.	Cho ph¶n øng PCl5(k) PCl3(k) + Cl2(k) 
Cã h»ng sè c©n b»ng ë 5030C lµ 33,33 mol/lÝt. TÝnh nång ®é c©n b»ng cña mçi chÊt. BiÕt nång ®é ban ®Çu cña PCl5 lµ 1,5 M ; Cl2 lµ 1M. 
IV. H­íng dÉn gi¶i vµ ®¸p ¸n
1.	D
2.	B
3.	C
4. 	C
5.	D
6. 	B
7. 	A
8.	B	
9.	C	
10.	D
11.	¸p dông c«ng thøc tÝnh hÖ sè nhiÖt : (t2-t1)/10
a, 2(80-20)/10 = 26 
b, 3(80-20)/10 = 36 
12.	§Ó thu ®­îc nhiÒu NH3 nhÊt, ta cÇn t¸c ®éng vµo nh÷ng yÕu tè sau : 
+ T¨ng ¸p suÊt : 200- 300 atm
+ Gi¶m nhiÖt ®é : 450- 5000C 
+ T¨ng nång ®é [N2] hoÆc [H2] hoÆc c¶ hai 
+ Gi¶m nång ®é [NH3]
13.	PCl5(k) PCl3(k) + Cl2(k) 
Ban ®Çu : 1,5 	0 1
Ph¶n øng : x 	x x 
C©n b»ng : 1,5 - x 	x 1+x
K = = 3x2 + 3x = 150 – 100x
3x2 + 103x – 150 = 0 x1= 1,4 ; x2= 0
[PCl5] = 1,5 – 1,4 = 0,1M
[PCl3] = x = 1,4M
[Cl2] = 1+ x= 1 + 1,4 = 2,4M.
3. Củng cố (3’): Nhắc lại khía niệm tốc độ Pư , CBHH, pư thuận nghịch...
4. Dặn do (1’): Về ôn tập học kì 2.
RÚT KINH NGHIỆM