Giáo án Đại số 9 - Chương I: Căn bậc hai. Căn bậc ba - Tiết 1: Căn bậc hai - Nguyễn Văn Mão

(a) = 
f(0) = 5; f(2)=6; f (3) = 6,5
f(1) = 5,5; f(-2)=4; f(-10)=0
- Khi x thay ®ỉi mµ y kh«ng ®ỉi th× y gi lµ hµm h»ng
§ thÞ cđa hµm s
?2
a) v c¸c ®iĨm
b) V ® thÞ y = 2x víi x = 1 -> y = 2 thuc ® thÞ
* § thÞ hµm s y = f(x)
(SGK/43)
3. Hµm s ®ng bin, nghÞch bin
?3SGK/43
HS y = 2x +1 ®ng bin / R
HS y = -2x + 1 nghÞch biĨn /R
Tỉng qu¸t : (SGK/43)
Víi x1, x2 R
Nu x1 < x2 mµ f(x1) < f(x2)
th× hµm s y = f(x) ®ng bin /R
Nu x1 f(x2) th× hµm s y = f(x) nghÞch bin
- Hµm s ®¬c cho b»ng nh÷ng c¸ch nµo?
- GV ®­a ra VD1 vµ nhn m¹nh l¹i
Gv: Ta thy h/s ®­ỵc cho b»ng b¶ng nµo gi¸ trÞ t/ng cđa x, y cho ta 1 h/s y cđa x.
Gv: VD: y = 2x th× 2x X§ mi x nªn y = 2x c thĨ ly gi¸ trÞ tu ý
y = 2x +3 bin x ly c¸c gi¸ trÞ nh­ th nµo? v× sao? 
Hµm s y =, bin x ly c¸c gi¸ trÞ nµo? V× sao?
- Y/c hs lµm ?1
Th nµo lµ hµm h»ng ? cho VD
- HS tr¶ li
- HS ®c VD1
- Chĩ ý theo di
- Nghe GV tr×nh bµy
- 1 HS tr¶ li
- Chĩ ý nghe
- HS lªn b¶ng lµm
- HS tr¶ li
Ho¹t ®ng 2: § thÞ cđa hµm s
- Yc HS lµm ? 2
(Treo b¶ng phơ 2 hƯ to¹ ® 0xy c s½n l­íi « vu«ng)
- Gi 2 HS ®ng thi lªn b¶ng mçi HS lµm 1 ý.
- Th nµo lµ ® thÞ cđa hµm s y = f(x)?
- Theo di ®Ị bµi trªn b¶ng phơ
- 2 HS lªn b¶ng lµm
- HS c¶ líp cng lµm
- 1 HS tr¶ li
Ho¹t ®ng 3: T×m hiĨu hµm s ®ng bin, nghÞch bin
- Yªu cÇu HS lµm ? 3
- Yc hs c¶ líp tÝnh to¸n vµ ®iỊm bĩt ch× vµo b¶ng trang 43
- §­a ®¸p ¸n in s½n/ b¶ng phơ ®Ĩ ®i chiu
- Gv ®­a ra kh¸i niƯm hµm s ®ng bin, nghÞch bin
- 1 HS nªu yªu cÇu
- HS thc hiƯn ®iỊn vµo b¶ng
- Quan s¸t ®¸p ¸n, ®i chiu kt qu¶
HS ®c tỉng qu¸t SGK
c, Cđng c, luyƯn tp:
- Yªu cÇu HS nh¾c l¹i kh¸i niƯm hµm s, ® thÞ cđa hµm s, hµm s ®ng bin, nghÞch bin
d, H­íng dn HS t hc nhµ:
- Hc thuc lÝ thuyt
- BTVN: 1, 2, 3 (SGK/44)
IV. Rt kinh nghiệm:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
 Tuần 10	Ngày soạn: ...... /....../.........
Tiết 20 	Ngày dạy: ...... /....../......... 
§2 hµm s bc nht. LuyƯn tp
I. MỤC TIÊU : 
a, Kiến thức: Hs n¾m ®­ỵc hµm s bc nht c d¹ng y = ax + b (a0). Hµm s
y = ax +b lu«n X§ ; ®ng bin/ R khi a > 0, nghÞch bin / R khi a < 0
b, Kỹ năng: Vn dơng kin thc vµo gi¶i bµi tp
c, Thái độ: C ý thc tÝch cc hc tp.
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
a, Chuẩn bị của GV: B¶ng phơ, th­íc kỴ
b, Chuẩn bị của HS: Th­íc kỴ.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 
a, Kiểm tra bài cũ: (5’)
Nªu ®Þnh ngha hµm s lµ g×? cho vÝ dơ.
b, Dạy nội dung bài mới: 
Hoạt động Giáo viên
Hoạt động Học sinh
Nội dung
Gọi hs đọc bài toán
Hãy làm bài tập ?1 ( chia nhóm )
Hãy làm bài tập ?2 ( gọi hs lên bảng )
Hàm số có dạng như thế này là hàm số bậc nhất
Vậy hàm số bậc nhất sẽ có dạng tổng quát ntn ?
Vd : Xét hàm số y=-3x+1
Hàm số y=-3x+1 luôn xác định với mọi giá trị của x thuộc R
Với x10 hay f(x1)>f(x2)
Vậy hàm số y=-3x+1 là hàm số nghịch biến trên R
Hãy làm bài tập ?3 ( gọi hs lên bảng )
Qua trên các em có nhận xét gì ?
Hãy làm bài tập ?4 ( gọi hs lên bảng )
Đọc bài toán
Sau 1 giờ, ô tô đi được : 50.1=50 km
Sau t giờ, ô tô đi được:50t (km)
Sau t giờ, ô tô cách trung tâm Hà Nội là : s=50t+8 (km)
t=1 giờs=50.1+8=58 km
t=2 giờs=50.2+8=108 km
t=3 giờs=50.3+8=158 km
t=4 giờs=50.4+8=208 km
s là hàm số của t vì ứng với mỗi giá trị của t, ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của s 
Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức y=ax+b trong đó a, b là các số cho trước và a0
Hàm số y=3x+1 luôn xác định với mọi giá trị của x thuộc R
Với x1<x2 hay x1-x2<0 thì f(x1)- f(x2)=(3x1+1)-(3x2+1)=3x1+1- 3x2-1=3(x1-x2)<0 hay f(x1)<f(x2)
Vậy hàm số y=3x+1 là hàm số đồng biến trên R
Hàm số bậc nhất y=ax+b xác định với mọi giá trị của x thuộc R và có tính chất sau :
a. Đồng biến trên R khi a>0
b. Nghịch biến trên R khi a<0
Cho ví dụ
1. Khái niệm về hàm số bậc nhất :
Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức y=ax+b trong đó a, b là các số cho trước và a0
Khi b=0, hàm số có dạng y=ax
2. Tính chất :
Hàm số bậc nhất y=ax+b xác định với mọi giá trị của x thuộc R và có tính chất sau :
a. Đồng biến trên R khi a>0
b. Nghịch biến trên R khi a<0
c, Cđng c, luyƯn tp: 
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i kh¸i niƯm hµm s bc nht vµ tÝnh cht cđa hµm s bc nht
d, H­íng dn HS t hc nhµ: 
- Hc thuc lÝ thuyt
- BTVN: 9, 10 (SGK/48) vµ bµi 6 (SBT)
IV. Rt kinh nghiệm:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Tuần 11.	Ngày soạn: ...... /....../.........
Tiết 21 	Ngày dạy: ...... /....../......... 
LUYỆN TẬP
I. MỤC TIÊU.
- Củng cố kiến thức về hàm số bậc nhất.
- Rèn luyện kĩ năng nhận biết 1 hàm số bậc nhát là đồng biến, nghịch biến.
- Biểu diễn điểm trên mặt phẳng toạ độ. Xác định giá trị của tham số m để 1 hàm số bậc nhất.
 II..Chuẩn Bị.
 III..Tiến Trình Lên Lớp.
1.Kiểm tra bài củ.
 + HS 1 : a) Trong các hàm số sau hàm số nào là hàm số bậc nhất ?
	y = 3 - 4x.	(1)	;	y = - 3,2x.	(2)	;	y = 2x2 - 1.	(3)
	 b) Tìm hệ số a, b của các hàm số bậc nhất đó.
 + HS 2 : Cho hàm số bậc nhất : y = (m ( 2)x ( 1. Tìm m để :
	a) Hàm số là nghịch biến trong R. b) Hàm số là đồng biến trong R.
 2.Bài mới.
 Hoạt động của GV
 Hoạt động của HS
 Nội dung
 GV vẽ hệ trục toạ độ trên bảng phụ : Cho HS lên bảng vẽ các điểm A, B, C, D, E, F, G, H trên mặt phẳng toạ độ.
GV kiểm tra và nhận xét chứng minh các điểm đặc biệt. : 
A và E	;C và G.
GV cho HS làm bài vào vở.
GV cho HS lên bảng trình bày bài làm sau đó GV sửa chữa sai sót.
GV cho HS xem lại công thức biểu diễn của hàm số bậc nhất. Sau đó xác định điều kiện của hệ số a để hàm số là bậc nhất.
GV cho HS lên bảng làm bài. Cả lớp nhận xét và GV sửa chữa.
Tương tự GV cho HS làm bài 13b.
GV cho HS làm BT 14 tại chỗ sau đó gọi HS lên bảng trình bày bài giải .
HS làm bài 11, theo nhóm và lên bảng vẽ các điểm đó.
HS làm bài 1c vào vở và lên bảng giải và trả lời câu hỏi của GV.
HS làm bài 13.
Hàm số là bậc nhất khi : 
HS làm bài 13b vào vở và lên bảng trình bày bài giải.
HS làm BT 14 tại chỗ sau đó lên bảng trình bày bài giải của mình, lớp nhận xét bổ sung
Bài tập 11 trang 48 :
Biểu diễn các điểm sau trên mặt phẳng toạ độ:
A(-3;0) , B(-1;1) , C(0;3) , D(1;1)
E(3;0) , F(1;-1) , G(0;-3), H(-1;-1)
Bài tập 12 trang 48 :
Cho hàm số bậc nhất y = ax + 3.
Tìm hệ số a, biết rằng khi x = 1 thì y = 2,5.
Bài 13 trang 48 :
Với những giá trị nào của m thì mỗi hàm số sau là hàm số bậc nhất ?
a/ y = (x-1)
b/ y = x + 3,5
Bài 14. Cho hàm số bậc nhất
 Y = x- 1.
a/ Hàm số trên là đồng biến hay nghịch biến trên R ? Vì sao?
b/ Tính giá trị của y khi x=1+ 
c/ Tính giá trị của x khi y = 
3. Luyện tập- củng cố:
4. Hướng dẫn học ở nhà:
Về nhà làm bài tập 14 trang 48.
( Xem trước bài : "Đồ thị hàm số y = ax + b"	(a ? 0)
IV. Rt kinh nghiệm:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Tuần 11	Ngày soạn: ...... /....../.........
Tiết 22 	Ngày dạy: ...... /....../......... 
§3. ® thÞ cđa hµm s y = ax + b (a0)
I. MỤC TIÊU : 
a, Kiến thức: Hs hiĨu ®­ỵc ® thÞ cđa h/s y = ax + b () lµ mt ®­ng th¼ng lu«n c¾t trơc tung t¹i ®iĨm c tung ® lµ b. Song song víi ®­ng th¼ng y = ax nu hoỈc trng víi ®­ng th¼ng y = ax nu b = 0
 b, Kỹ năng: Hs bit v ® thÞ h/s y = ax + b b»ng c¸ch x¸c ®Þnh 2 ®iĨm ph©n biƯt thuc ® thÞ
c, Thái độ: C ý thc tÝch cc hc tp.
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
a, Chuẩn bị của GV: B¶ng phơ, th­íc kỴ
b, Chuẩn bị của HS: Th­íc kỴ.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 
a, Kiểm tra bài cũ: (5 phĩt)
Th nµo lµ ® thÞ h/s y = f(x)
§ thÞ h/s y = ax ( ) lµ g×?
b, Dạy nội dung bài mới: 
Hoạt động Giáo viên
Hoạt động Học sinh
Nội dung
Các em đã biết qua về hàm số bậc nhất. Để vẽ đồ thị của nó các em sẽ vẽ ntn
Hãy làm bài tập ?1 ( gọi hs lên bảng )
Trên mặt phẳng toạ độ Oxy, với cùng hoành độ thì tung độ của mỗi điểm A’, B’, C’ so với tung độ của mỗi điểm tương ứng A, B, C ntn ?
Nhận xét các đoạn thẳng A’B’ và AB, B’C’ và BC ?
Vậy nếu A, B, C cùng nằm trên một đường thẳng d thì A’, B’, C’ có đặc điểm gì ?
Hãy làm bài tập ?2 ( gọi hs lên bảng )
x
-4
-3
-2
-1
y=2x
-8
-6
-4
-2
y=2x+3
-5
-3
-1
1
Qua trên các em có nhận xét gì về tung độ y của điểm thuộc đồ thị hàm số y=2x+3 và tung độ y tương ứng của điểm thuộc đồ thị hàm số y=2x ?
Đồ thị hàm số y=2x là đường thẳng đi qua gốc toạ độ O(0;0) và điểm A(1;2). Vậy các em có nhận xét gì về đồ thị của hàm số y=2x+3 ?
Vậy đồ thị của hàm số y=ax+b có tính chất gì ?
Khi b=0 thì y=ax. Đồ thị của hàm số y=ax có đặc điểm gì ?
Xét trường hợp y=ax+b với a0 và b0. Ta đã biết đths y=ax+b là một đường thẳng. Do đó, để vẽ đths y=ax+b ta chỉ cần xác định mấy điểm thuộc đồ thị ?
Ta thường xác định hai điểm đặc biệt là giao điểm của đồ thị với hai trục toạ độ
Hãy làm bài tập ?3 ( gọi hs lên bảng )
Đều lớn hơn là 3 đơn vị
A’B’//AB,B’C’//BC vì AA’B’B và BB’C’C đều là hình bình hành
Cùng nằm trên một đường thẳng d’//d
0
0,5
1
2
3
4
0
1
2
4
6
8
3
4
5
7
9
11
Với bất kỳ