Giáo án Tin học Lớp 11 - Tiết 14+15: Cấu trúc rẽ nhánh

ây viết đúng?
If a>b then a:=b;
If – then a>b,a:=b;
If- then (a>b,a:=b);
If (a>b) then a:-b;
Câu ND2.DL.NB1. Xét lệnh:
If a>b then write(a);
Nếu a=7, b=6 thì lệnh kết quả trả về là?
Không đưa ra gì
6
7
67
Câu ND2.DL.TH1. Xét lệnh:
If a>b then a:=b;
If a>c then a:=c;
Write(a);
Nếu a=7, b=6, c=8 thì kết quả trả về là?
Không đưa ra gì
6
7
8
Câu ND2.DL.VDT1. Viết câu lệnh đưa ra giá trị nhỏ nhất trong hai số a,b?
Câu ND2.TH.TH1. Hãy chỉ ra lỗi trong chương trình sau:
Var a,b:longint;
Begin
Readln(a,b);
If a>b then write(‘a lon hon b’);
If a>c then write(‘a lon hon c’);
Readln
End.
Câu ND2.TH.VDT1. Viết chương trình nhập hai số nguyên a,b. Tìm giá trị lớn nhất trong hai số a,b?
Câu ND3.DT.NB1. Trình bày cấu trúc, ý nghĩa câu lệnh if-then-else?
Câu ND3.DT.TH1. Câu lệnh nào viết đúng?
If a>b then d:=a else d:=b;
If a>b; then d:=a else d:=b;
If a>b; then d:=a else d:=b
If a>b then d:=a else d:=b
Câu ND3.DL.NB1. Xét lệnh:
If a>b then a:=a-b else a:=b-a;
Nếu a=5, b=2 thì kết quả trả về là?
Không đưa ra gì
1
2
3
Câu ND3.DL.TH1. Cho đoạn chương trình sau:
Readln(a,b);
If a>b then write(‘a lon hon b’)
Else write(‘b lon hon a’);
Hãy lấy giá trị a, b cho câu lệnh trên là đúng?
Câu ND3.DL.VDT1. Viết đoạn chương trình sử dụng câu lệnh rẽ nhánh dạng đủ cho trường hợp delta>0 trong giải phương trình bậc 2?
Câu ND3.TH.TH1. Hãy sửa lỗi sai trong đoạn chương trình sau:
Readln(a,b,c);
If a>b then d;=a else d:=b;
If d>c then d:=c;
Writeln(‘gia tri lon nhat 3 so la:’,d);
Câu ND3.TH.VDT1. Viết chương trình giải phương trình bậc hai có sử dụng cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ?
Câu ND4.DT.NB1. Trình bày cấu trúc câu lệnh ghép?
Câu ND4.DT.TH1. Chỉ lỗi sai trong đoạn chương trình sau:
If a>b then
Tg:=a;
A:=b;
B:=tg;
End;
Câu ND4.DL.NB1. Cho đoạn chương trình sau:
 If a>b then
Tg:=a;
A:=b;
B:=tg;
End;
Với a=5, giá trị b=?
Câu ND4.DL.TH1. Quan sát chương trình giải phương trình bậc hai trang 41 sgk, chỉ ra đâu là câu lệnh ghép, giải thích?
Câu ND4.DL.VDT1. Hoàn thiện đoạn chương trình sau:
If a>b then
:=a;
A:=..;
B:=tg;
End;
Câu ND4.TH.TH1. Cho chương trình viết bằng ngôn ngữ PASCAL sau đây :
PROGRAM Inso;
Uses crt;
Var M, N, I : integer;
BEGIN
	clrscr;
	M := 0 ;
	N := 0 ;
	For I := 1 TO 10000 do
	 Begin
	if ( (I mod 3) = 0 ) then M := M + 1 ;
	if ( (I mod 3) = 0 ) and ( (I mod 5) = 0 ) then N := N + 1 ;
	 End;
	writeln( M,‘ ’, N );
	readln
END.
Phát biểu nào dưới đây về chương trình trên là đúng ?
Đây là chương trình đếm số các số nguyên trong khoảng từ 1 đến 10000 là bội số của 3;
Đây là chương trình đếm và thông báo ra màn hình rằng trong khoảng từ 1 đến 10000 có bao nhiêu số nguyên là bội số của 3 và có bao nhiêu số là bội số chung của 3 và 5; (*)
Đây là chương trình đếm số các số nguyên nhỏ hơn 10000 và chia hết cho 3;
Đây là chương trình đếm số các số nguyên trong khoảng từ 1 đến 10000 là bội số của 3 và 5;
Câu ND4.TH.VDT1. Viết chương trình sử dụng câu lệnh ghép tìm nghiệm cho phương trình bậc nhất: ax+b=0 (a0).
Bước 5. Tiến trình dạy học theo chủ đề
Hoạt động I: Tiết 1 ( Tiết 14 theo PPCT)
TÊN BÀI: Cấu trúc rẽ nhánh
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức
- Học sinh biết được ý nghiã của cấu trúc rẽ nhánh.
 	- Học sinh biết được cấu trúc chung của cấu trúc rẽ nhánh.
 	- Biết cách sử dụng đúng hai dạng cấu trúc rẽ nhánh trong lập trình: dạng thiếu và dạng đủ.
 2. Kĩ năng.
Bước đầu sử dụng được cấu trúc rẽ nhánh If ... then ... else ... trong ngôn ngữ lập trình Pascal để viết chương trình giải quyết được một số bài toán đơn giản.
3. Thái độ
- Giúp học sinh hiểu rõ hơn tầm quan trọng của cấu trúc rẽ nhánh.
- Làm cho học sinh thêm yêu thích lập trình, yêu thích môn học hơn.
- Xác định thái độ nghiêm túc trong học tập khi làm quen với nhiều quy định nghiêm
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Mô hình hóa các tình huống thực tiễn xảy ra phụ thuộc vào điều kiện theo cấu trúc rẽ nhánh trong tin học.
- Diễn tả thuật toán cấu trúc rẽ nhánh trên ngôn ngữ lập trình.
- Năng lực tự học: Xác định nhiệm vụ khi học Tin học để phục vụ cho công việc.
II. Phương pháp: Kết hợp các phương pháp như: thuyết trình, vấn đáp
III. Chuẩn bị:
Giáo viên: 
- Có máy tính
Học sinh:
- Vở ghi học sinh
- Sách giáo khoa tin học lớp 11
- Sách bài tập Tin học 11
- Sách tham khảo nếu có
III. Quá trình thực hiện bài giảng:
1. Ổn định lớp: (... phút)
	- Kiểm tra sĩ số, ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ: (...phút)
3. Giảng bài mới:
Nội dung
TG
Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động1. Rẽ nhánh
* Toán tử rẽ nhánh cho phép lựa chọn một trong hai dạng: rẽ nhánh khuyết và rẽ nhánh đầy đủ vào giá trị của một biểu thức lôgic (Boolean) là False hay True
* Ví dụ : Đưa ra hai mệnh đề ‘nếu.thì.’ và ‘nếu..thì.nếu không thì.’
* Ta có hai dạng rẽ nhánh:
+ Dạng 1: gọi là dạng rẽ nhánh khuyết- thiếu
Nếu....thì.....
+ Dạng 2: gọi là dạng rẽ nhánh đầy đủ
Nếu....thì.....nếu không thì.....
* Ví dụ:
Giải phương trình bậc hai
ax2+ bx+ c= 0 (a#0)
ta đi tính giá trị Delta
Delta= b2- 4ac
nếu Delta không âm, ta sẽ đưa ra các nghiệm 
nếu Delta âm, ta thông báo phương trình vô nghiệm
Ò Mọi ngôn ngữ lập trình đều có các câu lệnh để mô tả cấu trúc rẽ nhánh
nhập a,b,c
DÑ b2- 4ac
D>=0
 Sai Đúng
vô nghiệm
nghiệm x1, x2
Hoạt động 2. Câu lệnh if- then
* Để mô tả cấu trúc rẽ nhánh, Pascal dùng câu lệnh if-then. Tương ứng với hai dạng thiếu và đầy đủ
a) Dạng thiếu
if then 
b) Dạng đầy đủ
if then else 
trong đó:
+ Điều kiện là biểu thức lôgic
+ Câu lệnh, câu lệnh1, câu lệnh2: là các câu lệnh của Pascal
- Sơ đồ dạng thiếu:
Câu lệnh
điều kiện
	đúng
 Sai
- Sơ đồ dạng đầy đủ:
câu lệnh 1
điều kiện
câu lệnh 2
	sai	 đúng
+ ở dạng thiếu: điều kiện sẽ được tính và kiểm tra. Nếu điều kiện đúng thì câu lệnh sẽ được thực hiện, ngược lại thì câu lệnh sẽ được bỏ qua
+ ở dạng đủ: điều kiện sẽ được tính và kiểm tra. Nếu điều kiện đúng thì câu lệnh1 sẽ được thực hiện, ngược lại thì câu lệnh2 sẽ được tính
* Ví dụ :
Tìm nghiệm cho phương trình bậc hai:
Ax2+bx+c=0 (a0)
Phát vấn lớp trưởng
Gv: Thông báo bài mới
Gv: Giới thiệu về rẽ nhánh
Gv: Giải thích rẽ nhánh khuyết và rẽ nhánh đầy đủ trong đời sống.
Gv: Đưa ví dụ
Gv: Hãy vẽ sơ đồ khối cho ví dụ giải phương trình bậc hai?
Hs:
Gv: Hãy giải thích sơ đồ?
Hs:
Gv: Giới thiệu câu lệnh điều kiện
Hs: Quan sát và ghi nhớ
Gv: Giới thiệu câu lệnh ở hai dạng
Hs: Ghi bài
Gv: Giải thích câu lệnh
Gv: Giải thích sơ đồ dạng thiếu
Hs:
Gv: Giải thích sơ đồ dạng đầy đủ
Hs:
Gv: Hướng dẫn cách thức sử dụng câu lệnh trong các chương trình lập trình
Hs: Quan sát và ghi
Gv: Lấy ví dụ
Hs: Ghi
4. Tổng kết bài học: (...phút)
- Là một cấu trúc thường xuyên sử dụng trong ngôn ngữ lập trình Pascal, cần xác định bài toán sử dụng cấu trúc rẽ nhánh ở dạng khuyết hoặc dạng đầy đủ.
5. Câu hỏi, bài tập và hướng dẫn tự học: (...phút): Câu 1 (sgk51)
IV. Tự đánh giá và rút kinh nghiệm: (Nội dung, phương pháp, thời gian)
.
Hoạt động II: Tiết 2 ( Tiết 15 theo PPCT)
TÊN BÀI: Cấu trúc rẽ nhánh (T.T.)
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức.
 - Học sinh nắm được cú pháp câu lệnh ghép.
 - Biết cách sử dụng đúng hai dạng cấu trúc rẽ nhánh trong lập trình: dạng thiếu và dạng đủ.
 2. Kĩ năng.
Bước đầu sử dụng được cấu trúc rẽ nhánh If ... then ... else ... trong ngôn ngữ lập trình Pascal để viết chương trình giải quyết được một số bài toán đơn giản.
3. Thái độ
- Giúp học sinh hiểu rõ hơn tầm quan trọng của cấu trúc rẽ nhánh.
- Làm cho học sinh thêm yêu thích lập trình, yêu thích môn học hơn.
- Xác định thái độ nghiêm túc trong học tập khi làm quen với nhiều quy định nghiêm
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Mô hình hóa các tình huống thực tiễn xảy ra phụ thuộc vào điều kiện theo cấu trúc rẽ nhánh trong tin học.
- Diễn tả thuật toán cấu trúc rẽ nhánh trên ngôn ngữ lập trình.
- Năng lực tự học: Xác định nhiệm vụ khi học Tin học để phục vụ cho công việc.
II. Phương pháp: Kết hợp các phương pháp như: thuyết trình, vấn đáp
III. Chuẩn bị:
Giáo viên: 
- Có máy tính
Học sinh:
- Vở ghi học sinh
- Sách giáo khoa tin học lớp 11
- Sách bài tập Tin học 11
- Sách tham khảo nếu có
III. Quá trình thực hiện bài giảng:
1. Ổn định lớp: (... phút)
	- Kiểm tra sĩ số, ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ: (...phút): Lên bảng viết câu lệnh rẽ nhánh dạng thiếu và đủ?
3. Giảng bài mới:
Nội dung
TG
Hoạt động của thầy và trò
Hoạt động 3. Câu lệnh ghép
* Ngôn ngữ cho phép gộp một dãy các câu lệnh như vậy gọi là câu lệnh ghép câu lệnh ghép có dạng:
begin
end;
* Thuật ngữ câu lệnh được hiểu chung cho câu lệnh đơn và câu lệnh ghép
* Ví dụ:
if D<0 then
write(' phuong trinh vo nghiem')
else
begin
x1:= (-b- sqrt(D))/(2*a);
x2:=-b/a-x1;
end;
Hoạt động 4. Một số ví dụ
a) Ví dụ 1: Tìm nghiệm thực của phương trình bậc hai:
ax2+bx+c=0 (a#0)
Input: a, b, c
Output: các nghiệm hoặc phương trình vô nghiệm
Program VD1;
uses crt;
var
a,b,c:real;
D,x1,x2:real;
begin
write(' nhap a,b,c:'); readln(a,b,c);
D:=b*b-4*a*c;
if D<0 then
write('phuong trinh vo nghiem')
else
begin
x1:=(-b-sqrt(D))/(2*a);
x2:=-b/a-x1;
end;
readln
end.
b) Ví dụ 2:
Input: N
Output: số ngày năm N
Program VD2;
uses crt;
var
N,SN: integer;
begin
write(' nhap nam:'); readln(N);
if (N mod 400=0) or (N mod 4=0) and (N mod 1000) then
SN:= 366 
else SN:= 365;
write(' so ngay cua nam',N,' la',SN);
readln
end.
Phát vấn lớp trưởng
Gv: Chỉ cho học sinh thấy câu lệnh ghép là câu lệnh quan trọng trong lập trình Pascal 
Gv: Đưa ví dụ
Gv: Đưa ví dụ giải phương trình bậc hai
Gv: Viết chương trình và chỉ các đoạn chương trình sử dụng dạng câu lệnh rẽ nhánh khuyết thiếu và đầy đủ.
Hs: Quan sát và ghi
Gv: Đưa ví dụ xác định năm nhuận trong một năm bất kì
Gv: Thông báo bài mới và ôn tập
4. Tổng kết bài học: (...phút)
- Là một cấu trúc thường xuyên sử dụng trong ngôn ngữ lập trình Pascal, cần xác định bài toán sử dụng cấu trúc rẽ nhánh ở dạng khuyết hoặc dạng đầy đủ. Câu lệnh ghép.
- Áp dụng cấu trúc rẽ n