Bài giảng Tiết 69: Hóa học và vấn đề xã hội

Tiết 69 
 Ngày soạn:13/04/2009
 HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ XÃ HỘI
A. MỤC TIÊU:
 1. Kiến thức: Qua bài học này HS phải:
- Biết: 
 + Vai trò của hóa học trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống của cong người như bảo đảm nhu cầu về lương thực, thực phẩm, may mặc, bảo vệ sức khỏe.
 + Tác hại của chất gây nghiện, ma túy với sức khỏe con người.
 2. Kỹ năng:
- Rèn luyện kỹ năng thảo luận nhóm để giải quyết các vấn đề, tổng hợp kiến thức .
- Giải các dạng câu hỏi trắc nghiệm khách quan và BT tự luận liên quan đến hóa học và các vấn đề xã hội.
 3. Thái độ:
- Tích cực, chủ động trong học tập hóa học. Qua đó tạo niềm đam mê khoa học bộ môn.
- Biết quý trọng và sử dụng tiết kiệm những phẩm vật thiết yếu của cuộc sống như lương thực, thực phẩm, vải sợi, thuốc chữa bệnh,...
- Có ý thức phòng chống và tích cực tham gia phòng chống các tệ nạn xã hội.
B. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
Kết hợp diễn giảng, nêu và giải quyết vấn đề với đàm thoại.
Tự nghiên cứu, tìm tòi tài liệu kết hợp với hoạt động nhóm.
C. CHUẨN BỊ CỦA GV-HS:
 1. Giáo viên: 
- Giáo án, các tư liệu thực tế, tranh ảnh, một số bản trong hoặc băng hình về chất lượng cuộc sống như bảo đảm các nhu cầu về ăn mặc, thuốc chữa bệnh, phòng chống tệ nạn ma túy.
 2. Học sinh: 
- Hoàn thành đề cương câu hỏi và các nội dung liên quan mà GVBM đã quy định liên quan đến hóa học – vấn đề xã hội.
D. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1. Ổn định lớp: (1 phút) Kiểm tra sĩ số, tác phong HS
Lớp
12B1
12B2
12B3
Vắng
2. Kiểm tra bài cũ: Không
3. Bài mới:
 a. Đặt vấn đề: (1 phút)
 Qua nghiên cứu tìm hiểu các bài dạy trong chương trình hóa học phổ thông, chúng ta thấy HÓA HỌC có vài trò rất lớn và nó có ảnh hưởng sâu sắc đến phát triển xã hội. Vậy nhu cầu về lương thực, thực phẩm của con người như thế nào ? Định hướng mà hóa học có thể góp phần giải quyết các vấn đề đó là gì ? Vai trò của hóa học trong may mặc và bảo vệ sức khỏe con người cũng như một số cách phòng chống ma túy ? Tất cả những điều đó sẽ được giải đáp trong bài học hôm nay 
“HÓA HỌC VÀ VẤN XÃ HỘI”
b. Triển khai bài:
Hoạt động của GV – HS
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: (8 phút)
GV: Hường dẫn HS:
+ Nghiên cứu SGK, tìm hiểu thêm các tài liệu khác.
+ Chuẩn bị dàn ý trả lời BT1
+ Thảo luận lớp về nội dung BT1.
HS: Thảo luận nhóm và đại diện trình bày theo yêu cầu trên.
GV: Lắng nghe, chuẩn kiến thức để HS cùng ghi nhận thông tin. Khẳng định vai trò của lương thực, thực phẩm có tính chất quyết định đến sự sinh tồn của nhân loại. 
? Vậy hóa học có thể đống góp gì để giải quyết vấn đề lương thực, thực phẩm 
HS: Thảo luận và đại diện nhóm trình bày hiểu biết của mình.
Hoạt động 2: (10 phút)
GV: Hường dẫn HS:
+ Nghiên cứu SGK, tìm hiểu thêm các tài liệu khác.
+ Chuẩn bị dàn ý trả lời BT2 
+ Thảo luận lớp về nội dung BT2.
HS: Thảo luận nhóm và đại diện trình bày theo yêu cầu trên.
GV: Thông qua các hoạt động trên, GV chỉ ra những định hướng chính mà hóa học có thể góp phần giải quyết vấn đề lương thực, thực phẩm của nhân loại. (tóm tắt như SGK). 
Hoạt động 3: (8 phút)
GV: Hường dẫn HS:
+ Nghiên cứu SGK, tìm hiểu thêm các tài liệu khác.
+ Chuẩn bị dàn ý trả lời BT3 
+ Thảo luận lớp về nội dung BT3.
HS: Thảo luận nhóm và đại diện trình bày theo yêu cầu trên.
GV: Thông qua các hoạt động trên, GV kết luận về nhu cầu may mặc của con người đa dạng, sản xuất nhiều loại tơ, 
Hoạt động 4: (10 phút)
GV: Hường dẫn HS:
+ Nghiên cứu SGK, tìm hiểu thêm các tài liệu liên quan.
+ GV giới thiệu tác hại của một số chất gây nghiện. 
+ HD HS thảo luận về các chủ đề nhỏ (BT4).
HS: Thảo luận nhóm và đại diện trình bày theo yêu cầu trên.
GV: Thông qua các hoạt động trên, GV tóm tắt những ý chính về hóa học với bảo vệ sức khỏe con người, tác hại của ma túy, chất gây nghiện, nhiệm vụ góp phần đấu tranh phòng chống ma túy học đường và các tệ nạn xã hội. 
I. HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ LƯƠNG THỰC, THỰC PHẨM:
1. Vai trò của lương thực, thực phẩm:
- Duy trì sức khỏe cho con người (đó là những cacbohidrat, protein, chất béo, vitamin, chất khoáng, chất vi lượng)
- Để đảm bảo sự sống thì LT-TP và khẩu phần ăn có ý nghĩa quyết định. 
- Đói ăn sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe và trí tuệ (VD thiếu iot, thiếu Vitamin A, thiếu sắt,..)
Vậy: Lương thực và thực phẩm có vai trò rất quan trọng, có tính quyết định đến sự sinh tồn hay diệt vong của loài người.
2. Những vấn đề đang đặt ra cho nhân loại về lương thực, thực phẩm:
- Đảm bảo đủ lương thực, thực phẩm cho nhân loại là vấn đề rất khó khăn.
- Thế giới cần có nhiều như cuộc “cách mạng xanh”, phát triển công nghệ sinh học,...
3. Hóa học góp phần giải quyết vấn đề lương thực, thực phẩm:
- Nghiên cứu và sản xuất các chất có td bảo vệ và phát triển ĐTV.
- Nghiên cứu, sản xuất những hóa chất bảo quản lương thực, thực phẩm để nâng cao chất lượng của LT-TP sau thu hoạch.
- Chế biến thực phẩm nhân tạo (chất beo nhân tạo, chuyển hóa dầu thành mỡ,)
- Chế tạo chất phụ gia thực phẩm.
- Vệ sinh an toàn toàn thực phẩm là vấn đề quan trọng (thách thức đó là ngộ độc thức ăn)
II. HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ MAY MẶC:
1. Vai trò của vấn đề may mặc:
- Hóa học đóng vai trò rất quan trọng trong lĩnh vực may mặc, cùng với sự phát triển KHCN, nền văn minh nhân loại, nhu cầu may mặc của con người ngày một tăng lên.
2. Những vấn đề đang đặt ra về may mặc:
- Gia tăng dân số toàn cầu.
- Phát triển kinh tế-xã hội (ăn no, mặc đẹp).
- Công nghiệp chế tạo vải sợi ngày càng tăng cao.
3.Hóa học góp phần giải quyết vấn đề may mặc cho nhân loại:
- Nâng cao chất lượng, sản lượng các loại tơ hóa học, tơ tổng hợp.
- Nghiên cứu, chế tạo nhiều laoij thuốc nhuộm, chất phụ gia,
III. HÓA HỌC VỚI VIỆC BẢO VỆ SỨC KHỎE CON NGƯỜI:
1. Dược phẩm:
- Ngành hóa học dươc phẩm là nagnhf sản xuất liên quan đến an toàn, sức khỏe cho cả cộng đồng.
+ Dược phẩm có nguồn gốc từ ĐTV.
+ Dược phẩm có nguồn gốc từ những hchh do con người tổng hợp nên.
2. Một số chất gây nghiện, chất ma túy, phòng chống ma túy:
a) Một số chất gây nghiện, chất ma túy:
- Các chất kích thích,
- Chất ức chế thần kinh (chế hóa từ nhựa cây thuốc phiện)
- Chất gây nhiện không phải ma túy:
+ Rượu
+ Thuốc là (Nicotin: C10H14N2)
+ Cafein (hạt cà phê, coca, lá chè,...)
b) Phòng chống ma túy:
- Phát động, tuyên truyền toàn dân tham gia phòng chống ma túy.
- Ngăn chặn không cho ma túy xâm nhập vào nhà trường
4. Củng cố: (5 phút)
1/ Chất dinh dưỡng có vai trò như thế nào đối với cuộc sống con người?
2/ Hóa học có thể làm gì để góp phần làm tăng snr lượng lương thực, thực phẩm?
3/ Hóa học có vai trò như thế nào trước nhu cầu về may mặc và sức khỏe con người ?
HS: Đại diện trình bày tại chổ sau đó GV bổ sung và chốt lại những phần kiến thức 
5. Dặn dò: (2 phút)
- Nắm vững hệ thống kiến thức cơ bản của bài này trên cơ sở tìm hiểu các VD thực tế.
- BTVN: 5 SGK trang 196.
- Chuẩn bị bài: 
“ HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG”
+ Khái niệm ô nhiễm môi trường không khí, nước, đất ? Nguyên nhân ? Tác hại ?
+ Hóa học và vấn đề phòng chống ô nhiễm môi trường ?