Bài giảng Sinh học 9 - Bài học 12: Cơ chế xác định giới tính

 X X
 X Y Nữ Nam
 x
 23
 23
Hình: Bộ NST ở người: 2n= 46 Hoạt động nhóm: Quan sát hình vẽ, kết hợp với 
 thông tin mục I / SGK trang 38. Em hãy phân biệt 
 NST thường và NST giới tính
 NST thường NST giới tính
Số lượng
Hình dạng
 Chức 
 năng NST thường NST giới tính
Số lượng Thường tồn tại với Thường tồn tại 1 cặp trong 
 số cặp lớn hơn 1 tế bào lưỡng bội. 
 trong tế bào lưỡng 
 bội. 
 Tồn tại thành từng Tồn tại thành cặp tương 
Hình dạng cặp tương đồng đồng (XX) hoặc không 
 giống nhau ở con tương đồng (XY) khác nhau 
 đực và con cái. giữa con đực và con cái.
 Chức Mang gen qui định Mang gen qui định tính 
 năng tính trạng thường trạng liên quan hoặc không 
 của cơ thể. liên quan đến giới tính. 
 Hoặc quy đinh các tính 
 trạng sinh dục phụ. Nữ Nam
 x
 23
 23
Hình: Bộ NST ở người: 2n= 46 Loµi CÆp NST giíi tÝnh
 Đực C¸i 
- Người, động vật lớp thó, ruåi giÊm, cây gai, XY XX
cây me 
- Chim, bím, bß s¸t, c¸ XX XY
- Bä xÝt, ch©u chÊu, rÖp, ong.. XO XX
- Bä nhẩy XX XO Quan sát Hình bên, kết hợp với thông tin 
mục II / SGK trang 38,39 trả lời các câu 
hỏi:
1. Ở người: 
- Nữ cho mấy loại trứng 
- Nam cho mấy loại tinh trùng được tạo 
ra qua giảm phân?
2. Sự thụ tinh giữa trứng với tinh trùng 
trong đố tinh trùng mang NST giới tính :
+ X tạo ra hợp tử phát triển thành con . 
+ Y tạo ra hợp tử phát triển thành con . 
3.Quan niệm cho rằng việc sinh con trai 
hay gái là do mẹ đúng hay sai? Giải 
thích.
 Con trai Con gái - Đa số các loài, giới tính được xác định trong 
 thụ tinh.
- Sự phân li và tổ hợp cặp NST giới tính trong 
 giảm phân và thụ tinh là cơ chế xác định giới 
 tính ở sinh vật. 
VD: Cơ chế xác định giới tính ở người đảm bảo 
 tỉ lệ nam: nữ xấp xỉ 1:1 do:
+ Số lượng giao tử (tinh trùng mang X) và giao 
 tử (mang Y) tương đương nhau.
+ Quá trình thụ tinh của 2 loại giao tử này với 
 trứng X sẽ tạo ra 2 loại tổ hợp XX và XY 
 ngang nhau Giới Nam Nữ
Lứa tuổi
Bào thai 114 100
Lọt lòng 105 100
10 tuổi 101 100
Tuổi già 85 93
 - Cơ chế NST xác định giới tính có ý nghĩa 
 gì trong y học? Bài tập dự án:
Em hãy lấy ví dụ phân tích những ảnh hưởng của 
 các điều kiện bên ngoài dẫn đến sự hình thành 
 và biến đổi giới tính ở sinh vật.