Bài giảng Hình học Lớp 9 - Bài 3: Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu

TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ 
 VỀ DỰ TIẾT HỘI GIẢNG HÔM NAY 
HÌNH CẦU. 
Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
Bài 3 
Điền vào chỗ trống trong bảng sau 
KiÓm tra bµi cò 
 HÌNH 
 Hình trụ 
 Hình nón 
Hình nón cụt 
Công thức tính diện tích xung quanh 
Công thức tính thể tích 
V=  
V=  
V= . 
- T©m O lµ t©m h× nh cÇu . AB lµ ®­ êng kÝnh h× nh cÇu , R lµ b¸n kÝnh h× nh cÇu . 
H·y lÊy vÝ dô vÒ h×nh cÇu trong thùc tÕ ? 
Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
1) H×nh cÇu 
Bài 3 
R 
H×nh cÇu 
2) C¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng 
Khi c¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng th × ta thu ®­ îc mÆt c¾t lµ h×nh g× ? 
1) H×nh cÇu 
B 
O 
K 
R 
r 
Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
A 
r 
Cắt hình trụ hoặc một hình cầu bởi mặt phẳng vuông góc với trục ta được hình gì ? Hãy điền vào bảng ( Chỉ với các từ có “ hoặc ” “ không ”) 
Hình trụ 
Hình cầu 
Hình chữ nhật 
Hình tròn bán kính R 
Hình tròn bán kính nhỏ hơn R 
Mặt cắt 
Có 
Không 
Không 
Không 
Có 
Có 
?1 
Hình 
A 
B 
O 
R 
r 
Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
1) H×nh cÇu 
2) C¾t h×nh cÇu bëi mét mÆt ph¼ng 
Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
. O 
R 
r 
I. Hình cầu 
II. Cắt hình cầu bởi một mặt phẳng : 
- Mặt cắt đi qua tâm của hình cầu 
 là một hình tròn bán kính R 
- Mặt cắt không đi qua tâm của hình 
cầu là một hình tròn bán kính r bé hơn R 
Nhận xét 
r 
R 
R 
Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
I. Hình cầu 
II. Cắt hình cầu bởi một mặt phẳng : 
III. Diện tích mặt cầu : 
(R là bán kính , d là đường kính của mặt cầu ) 
Ví dụ 1 : Tính diện tích mặt cầu có đường kính 20cm 
Giải : Cho d = 20cm Tính S = ? Ta có 
20 cm 
Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
III. Diện tích mặt cầu : 
Ví dụ 2 : Diện tích mặt cầu một là 40cm 2 
Tính đường kính của một mặt cầu khác có diện 
tích gấp 3 lần diện tích mặt cầu này ? 
Giải : Cho S 1 = 40cm 2 ; S 2 = 3 S 1 Tính d 2 = ? 
Ta có : 
S 1 =40 cm 2 
 d 2 ? 
S 2 =3S 1 
Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
2R 
2R 
IV. Thể tích hình cầu : 
Hình cầu. Diện tích mặt cầu và thể tích hình cầu 
IV. Thể tích hình cầu : 
Ví dụ 3 : Cần phải có ít nhất bao nhiêu lít nước để thay nước 
ở liễn nuôi cá cảnh . Liễn được xem như một phần Mặt cầu 
lượng nước đổ vào liễn chiếm 2/3 thể tích của hình cầu ? 
Giải : Ta có công thức 
3dm 
CỦNG CỐ 
Công thức tính diện tích mặt cầu ? 
Công thức tính thể tích hình cầu ? 
Bài 30 : Nếu thể tích của một hình 
cầu là 113cm 3 . Thì bán kính của 
 hình cầu là  Chọn kết quả gần 
 đúng ( sau khi làm tròn đến hàng đv ) 
(A) 
2cm 
(B) 
3cm 
(C) 
4cm 
(E) 
Kết quả khác 
(D) 
5cm 
Chúc mừng bạn ! 
R 
 5cm 
 2cm 
 3cm 
S 
V 
Bài 31 : Hãy điền vào ô trống ở bảng sau 
314,16cm 2 
50,27cm 2 
113,1cm 2 
523,6cm 3 
33,51cm 3 
113,1cm 3 
Chúc mừng bạn ! 
Bài 32 : Một khối gỗ dạng hình trụ , người ta khoét rỗng hai 
nửa hình cầu như hình bên có số đo . Hãy tính diện tích bề 
mặt của khối gỗ còn lại ( diện tích cả ngoài lẫn trong ) 
2r 
r 
2r 
r 
2r 
r 
 C¸c lo¹i bãng cho trong b¶ng ® Òu cã d¹ng h×nh cÇu . H·y ® iÒn vµo c¸c « trèng ë b¶ng sau ( lµm trßn kÕt qu ¶ ® Õn ch ÷ sè thËp ph©n thø hai ): 
Bµi 33 SGK. 
Lo¹i bãng 
Qu ả ten-nit 
Qu ả bãng bµn 
Qu ả bi-a 
Đ ­êng kÝnh d 
6 ,5 cm 
4mm 
6cm 
DiÖn tÝch 
ThÓ tÝch 
143,79cm 3 
33,51mm 3 
133,1cm 3 
132,73 cm 2 
50,27 mm 2 
113,1 cm 2 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
Học kỹ các công thức tính diện tích 
 xung quanh , diện tích toàn phần , thể 
Tích , hình trụ , hình nón , hình cầu 
Làm các bài tập 34; 35; 36 
3,62 m 
1,8 m 
Bài 35 : Một cái bồn chứa xăng gồm hai nửa hình cầu và một hình trụ . Hãy tính thể tích của bồn chứa theo các kích thước cho trên hình 
Cảm ơn quý thầy cô đã theo dõi tiết học hôm nay 
Cảm ơn các em ! 
Chúc các em học tốt 
Cảm ơn các em ! 
Chúc các em học tốt