Giáo trình Huấn luyện về an toàn nghề nghiệp vệ sinh cho lao động nước ngoài - Nghề xây dựng

 làm 
việc ở đó phải đội mũ bảo hiểm, đi găng tay, giày an toàn và thiết bị an toàn. Ngoài ra,khi vận 
chuyển vật nặng,nên dùng máy công cụ động lực để thay dùng người,tránh việc bị đè thương khi 
vận chuyển. 
3. Thương tổn do sụt lở gây ra thường là vì không có lan can bảo vệ tại khu vực dễ sụt lở. Vì sụt lở 
thường xảy ra chớp nhoáng nên không thể dự báo trước, cho nên, phải có lan can để bảo vệ tại 
khu vực dễ sụt lở có thể giảm bớt thiệt hại. Bị va đập thường là do con người sơ ý. Máy và xe 
dùng trong ngành xây dựng thường là lớn, tầm nhìn của người thao tác thường không bao quát 
hết vùng, do vậy dễ va đập. Cách phòng tránh các tai nạn như vậy là nâng cao kiến thức an toàn 
cho người lao động, lắp đặt lan can bảo vệ trong phạm vi hoạt động của các máy động lực; người 
lao động không được đi lại gần khu vực đó.Ngoài ra, cũng cần tăng thêm lượng nhân viên chỉ 
dẫn, và họ có thể hỗ trợ người vận hành bao quát hiện trường làm việc để giảm bớt tai nạn do va 
đập. 
 7
Bảng 2-1 Vật trung gian gây thương tổn và các loại thương tổn thường gặp 
Tỷ lệ người thương 
vong toàn ngành 
Các kiểu bị 
thương 
Vật trung gian 
Số người % 
Rơi xuống Giàn giáo, bậc thềm 4 5.79% 
Bị đè, vật thể bay 
xuống hoặc sụt lở 
Máy động lực công cụ, nguyên liệu thông 
thường 
11 15.94% 
Bị đâm 
Máy động lực công cụ, phương tiện giao 
thông bình thường 
3 4.34% 
Bị ngã xuống 
Vật liệu xây dựng và thiết bị thi công, 
phương tiện vận tải để bốc dỡ vận chuyển, 
môi trường, máy móc vận chuyển động cơ. 
11 15.94% 
Bị cắt, cứa, cọ xát 
Máy móc động cơ, vật liệu, công cụ dùng 
sức người, dụng cụ thông thường 
6 8.69% 
2-2 Phân tích tình huống 
 Ngành xây dựng đa phần sử dụng máy móc công cụ có công suất lớn, nên thương tổn xảy ra 
tương đối nghiêm trọng. Loại tai nạn phổ biến thường thấy là rơi từ cao xuống, gây các thương tổn 
cũng rất nghiêm trọng. Dưới đây là ví dụ về 3 loại thương tổn nghiêm trọng thường thấy và cũng dễ 
xảy ra: bị rơi xuống, bị va đập, bị đè. Hi vọng từ những tình huống dưới đây có thể giúp chủ thuê và 
người lao động hiểu rõ hơn tầm quan trọng cuả an toàn vệ sinh trong lao động. 
Tình huống 1: Đâm xe 
z Tên tình huống: Tử vong do xe va/ đâm vào 
Người bị 
thương 
Một công nhân 
Nội dung 
công việc 
Hỗ trợ hướng dẫn xe trộn bê tông 
Thời gian Khoảng 12h 15 phút tháng 3 năm X dân quốc 
Địa điểm Hiện trường thi công: nạn nhân đứng đằng sau xe trộn bê tông 
Thiết bị gây 
thương tích 
hoặc vật 
trung gian 
Xe trộn bê tông 
Quá trình sự 
việc 
Nhân viên A khi đang hỗ trợ chỉ đạo xe trộn bê tông thụt lùi (xem hình 2.1) trong 
công trường, đáng lẽ phải đứng ở cổng xe ra vào dưới hầm để chỉ đạo xe cộ ra vào 
 8
hầm, thì lại chạy đến đằng sau xe trộn bê tông. Công ty xe trộn bê tông đã chuẩn bị 
1 trợ lý khác để chỉ đạo xe trộn bê tông, khi tai nạn phát sinh, công nhân C từ dưới 
hầm lên khỏi mặt đất nhìn thấy nạn nhân bị đâm ngã xuống, mũ bảo hiểm (xem hình 
2.2) rơi ra lăn trên mặt đất, và bò ra đằng sau xe, nên đã chạy đến thành trái xe trộn 
bê tông dùng tay ra hiệu cho lái xe dừng lại. Có lẽ do không hiểu được nhau, xe trộn 
bê tông lùi lại lần nữa, mặt trong bánh sau bên phải đâm vào đầu nạn nhân làm nạn 
nhân chết tại chỗ. 
Phân tích Các tầng 
nguyên nhân 
Mô tả 
Nguyên nhân 
bên ngoài 
Người lái xe không hiểu được động tác ra hiệu của người trợ lý, dẫn 
đến người lái xe thực hiện sai động tác, đâm chết người. 
Nguyên nhân 
bên trong 
1. Đối với xe có quy mô lớn đang thụt lùi, do góc mù trong tầm 
nhìn của lái xe tương đối lớn, người ta không được đứng ngay 
đằng sau xe hoặc đứng trên đường lùi của xe (môi trường không 
an toàn) 
2. Công nhân A đội và sử dụng mũ bảo hiểm không đúng, chưa cài 
chặt mũ, nên ngay sau khi bị xe đâm đã rơi ra, không có tác dụng 
bảo vệ (hành vi không an toàn) 
Nguyên nhân 
cơ bản 
Công ty xe bê tông đã cử trợ lý đến hỗ trợ. Công việc của trợ lý nên 
là hướng dẫn lái xe và kiểm soát tình hình. Khi có người đến gần 
khu vực nguy hiểm, trợ lý phải nhanh chóng ép họ ra khỏi khu vực 
Đề xuất ý 
kiến 
1. Vì xe trộn bê tông và những xe có quy mô lớn, do góc mù trong tầm nhìn của lái 
xe tương đối lớn, nên cần có hai trợ lý đứng trước và sau riêng biệt. Nếu hiện 
trường quá ồn cần trang bị những thiết bị điện tử hỗ trợ chỉ đạo, bởi vì đôi khi 
việc ra hiệu bằng tay cũng bị nhầm. Ngoài ra, trợ lý cũng phải hỗ trợ lái xe đảm 
bảo an toàn khu vực lân cận, và đuổi bất kỳ ai nếu họ đi vào khu vực nguy 
hiểm. 
2. Người lao động phải đội và sử dụng mũ bảo hiểm đúng cách. Các tổ chức xã hội 
nên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dùng mũ an toàn đúng cách. Ví dụ như 
dán áp phích tuyên truyền, in quảng cáo tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức 
về an toàn cho người lao động, thậm chí cho người dân nói chung. Nếu có lúc 
người lao động tự cao, cậy rằng mình đã có nhiều kinh nghiệm mà không đội 
mũ bảo hiểm đúng cách, người tổ chức công ty nên tăng cường tuyên truyền. 
Thí dụ, như thông báo hậu quả của việc không đội mũ bảo hiểm đúng cách. 
 9
Hình 2.1 Trong phạm vi xe trộn bê tông đang thi công cần lắp đặt hệ thống lan can cách ly bảo hộ, 
khi lùi nên có trợ lý hỗ trợ 
Hình 2.2 Mũ bảo hiểm nên được đảm bảo cài chặt 
Tình huống 2: Bị đè 
z Tên tình huống: Tử vong do bị tấm thép trên máy đào đất rơi xuống đè vào người 
Người bị 
thương 
3 lao động: một người vận hành máy đào rãnh, hai người hỗ trợ 
Nội dung 
công việc 
Dựng tấm thép chặn đất 
Thời gian Ngày 16 tháng 4 năm X dân quốc 
Địa điểm Hiện trường thực hiện việc dựng tấm thép chắn đất ngoài trời 
Thiết bị gây 
thương tích 
hoặc vật 
trung gian 
Máy đào rãnh, Vòng hình chữ U, tấm thép (xem hình 2.3) 
Mũ bảo hiểm 
Xe trộn bê tông 
Nên có trợ lý giúp việc
 10
Quá trình sự 
việc 
Ba công nhân A, B, C cùng tiến hành công việc dựng tấm thép chắn đất, công nhân A 
thao tác máy đào rãnh, công nhân B dùng tấm thép vòng hình chữ U liên kết với máy 
đào rãnh, công nhân C chuẩn bị đưa tấm thép vào bắt đầu đào. Bu lông vòng hình 
chữ U bị dính cát vụn, làm lao động B khi đưa bu-lông vào lỗ ốc bị kẹt không thể 
chuyển động, cho rằng bu lông đã được vặn chặt nên thông báo cho công nhân A cẩu 
lên, sau khi cẩu tấm thép dao động dẫn đến bu lông tuột ra sau, làm tấm thép rơi 
xuống đất, đè trúng công nhân C, sau khi đưa vào viện không cứu được đã tử vong. 
Phân tích Các tầng 
nguyên nhân 
Tường thuật 
Nguyên nhân 
bên ngoài 
Công nhân B trước khi cài chốt vòng hình chữ U đã không rửa sạch 
cát bám trên vòng, dẫn đến tấm thép rơi xuống, đè chết công nhân C
Nguyên nhân 
bên trong 
1. Khi máy đào rãnh hoặc cần cẩu tiến hành kéo vật nặng, xung 
quanh không hề có dấu hiệu thông báo an toàn và lan can bảo hộ 
(xem hình 2.4) (môi trường không an toàn) 
2. Công việc của công nhân C mặc dù là đưa bản thép vào bắt đầu 
đào đất, nhưng cũng không nên ở trong phạm vi máy đào rãnh 
đang hoạt động, nên đứng ngoài sử dụng công cụ hoặc dây đưa 
bản thép vào (hành vi không an toàn) 
Nguyên nhân 
cơ bản 
Công ty xây dựng không cử người đến công trường giám sát thi 
công. Bên cạnh đó, khi làm những công việc nguy hiểm như vậy 
cũng không có thiết bị bảo vệ đặc hiệu hoặc những phương tiện bảo 
vệ hoặc thay thế người lao động. Cuối cùng, khi cẩu những vật nặng, 
đã coi nhẹ công việc chuẩn bị, thể hiện sự thiếu chú ý của công nhân 
Đề xuất ý 
kiến 
1. Khi xe thi công làm việc, cấm mọi người vào trong bán kính đang làm việc hoặc 
mon men gần khu vực nguy hiểm. Chủ thuê cần quy định các quy trình an toàn 
hoặc có các thiết bị để tránh vật được cẩu va hoặc rơi vào người; cấm mọi người 
đi dưới vùng hoạt động của cẩu. Nếu có nhiều người đi qua xung quanh, phải có 
khẩu hiệu, biển thông báo, một là có thể kịp thời nhắc nhở tránh nguy hiểm, hai 
là có thể có tác dụng tuyên truyền, nâng cao ý thức an toàn vệ sinh cho mọi 
người nói chung. 
2. Phải đảm bảo thiết bị cẩu đã khoá chắc trước khi cẩu. Đồng thời nên sử dụng 
cần cẩu có khoá chặn, chứ không phải là dùng đơn tiện vòng hình chữ U, vì nó 
có khả năng tránh rơi vật thể hơn. 
3. Sau khi cẩu những vật năng người lao động phải dùng dụng cụ bảo hộ lao động, 
vì đây là thời điểm dễ gây ra sự cố nhất trong quá trình cẩu vật. Thí dụ thông tin 
giữa người vận hành cần cẩu và nhân viên chỉ đạo dưới mặt đất không tốt, hoặc 
một mặt kỹ năng nào đó không thuần thục đều rất dễ gây ra sự cố. Công ty xây 
dựng nên cung cấp các trang thiết bị bảo hộ cho nhân viên chỉ đạo dưới mặt đất, 
để họ được an toàn trong khi làm nhiệm vụ này. 
 11
Hình 2.3 Tình huống này là máy đào rãnh đang tiến hành kéo tấm thép, dùng vòng hình chữ U liên 
kết hai vật ở hình trên. Khi dùng vòng hình chữ U cần đảm bảo cài chặt 
Hình 2.4 Trong phạm vi thi công cần lắp đặt hệ thống lan can bảo vệ an toàn 
Tình huống 3: Bị đè (sụp lở) 
z Tên tình huống: Tử vong do tường gạch sụp đổ và đè vào người 
Người bị 
thương 
2 công nhân 
Máy đào rãnh 
Thực hiện kéo tấm thép 
Lan can bảo vệ và biển thông báo
 12
Nội dung 
công việc 
Tháo dỡ sàn, tường ngăn trong nhà 
Thời gian Khoảng 11h 45 phút sáng tháng 11 năm X dân quốc 
Địa điểm Hiện trường tháo dỡ sàn, tường ngăn trong nhà 
Thiết bị gây 
thương tích 
hoặc vật trung 
gian 
Bức tường ngoài chưa dỡ đi 
Quá trình sự 
việc 
7h 30 sáng một ngày, 2 công nhân làm nhiệm vụ tháo dỡ bức tường gạch ngăn 
phòng, tháo sàn nhà và tháo phần gạch men gắn trên mặt tường, hôm đó sau khi kết 
thúc công việc, do chỉ còn lại một phần tường chưa dỡ, nên đến 8h ngày hôm sau 
tiếp tục đến hiện trường thi công; 7h 30 sáng hôm sau, chủ lao động đến hiện 
trường thi công mở cổng để lao động A vào thi công, đồng thời giao nhiệm vụ phải 
hoàn thành phần việc còn đang dở hôm trước để lại, phân công xong hiện trường 
chỉ còn lại công nhân A làm việc, sau đó khoảng 10h sáng, chủ thuê quay lại hiện 
trường kiểm tra tình hình làm việc, và xem công nhân A có thi công theo quy định 
không, đồng thời sau khi đích thân dặn dò an toàn lao động, chủ thuê rời khỏi hiện 
trường; 1