Thuyết trình Một số biện pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm Lớp 1

 PHÒNG GD&ĐT HƯƠNG SƠN 
 TRƯỜNG TIỂU HỌC SƠN CHÂU
MỘT SỐ BiỆN PHÁP GÓP PHẦN 
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG 
 TÁC CHỦ NHIỆM LỚP 1
 Người báo cáo: Đoàn Thị Hải Hưng
 Sơn Châu, ngày 02 tháng 11 năm 2022 PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn biện pháp
Chương trình giáo dục tiểu học giúp học sinh hình thành và phát triển những 
yếu tố căn bản đặt nền móng cho sự phát triển hài hòa về thể chất và tinh thần, 
phẩm chất và năng lực; định hướng chính vào giáo dục về giá trị bản thân, gia 
đình, cộng đồng và những thói quen, nề nếp cần thiết trong học tập và sinh hoạt 
(Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-
BGDĐT).
 Như chúng ta đã biết lứa tuổi học sinh Tiểu học là lứa tuổi hiếu động, chưa tập 
 trung, hầu hết các em chưa xác định được mục đích học tập và chưa có ý 
 thức trong sinh hoạt, đặc biệt trong khuôn phép của trường lớp. Vì vậy, 
 nhiệm vụ của giáo viên là giáo dục các em những cơ sở ban đầu hình thành 
 nhân cách, nhận thức đúng đắn về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các 
 kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học ở các lớp trên.
 Hưởng ứng các phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích 
cực” của Bộ GD&ĐT đã phát động, mỗi giáo viên không chỉ không ngừng đổi mới 
nội dung và phương pháp dạy học sao cho phù hợp với quá trình hội nhập và phát 
triển của đất nước mà còn không ngừng đổi mới cách tổ chức, quản lí lớp học, nhất 
là bậc tiểu học để các em đến trường với tâm trạng thoải mái, vui tươi, tạo không khí 
lớp học đầm ấm, nhẹ nhàng để tất cả học sinh không phải “sợ” đến trường mà các 
em luôn cảm nhận được: “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
Từ những vấn đề nêu trên, tôi nhận thấy rằng thực hiện tốt công tác chủ nhiệm lớp ở 
tiểu học là xây dựng được một lớp học có nề nếp, có thói quen học tập tốt, phát huy 
được tính chủ động, tích cực học tập của học sinh, góp phần vào việc đổi mới 
phương pháp dạy học hiện nay nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho 
học sinh. Vậy làm thế nào để đổi mới và nâng cao hiệu quả của công tác chủ nhiệm 
lớp? Sau đây tôi xin trình bày “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ 
nhiệm lớp 1" mà tôi đã thực hiện đạt kết quả tốt trong năm học vừa qua. PHẦN II. NỘI DUNGPHẦN II. NỘI DUNG
2.1. Đánh giá thực trạng
Năm học 2021-2022 tôi được nhà trường phân công giảng dạy và chủ nhiệm lớp 
1A, lớp có 38 học sinh (22 nữ). Sau khi nhận lớp, tôi tiến hành khảo sát nắm tình 
hình để xây dựng các biện pháp phù hợp cho công tác chủ nhiệm của mình.
 – 1. Thuận lợi:
 - Bản thân tôi là một giáo nhiệt tình có cố gắng trong mọi công 
việc, luôn cố gắng khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ 
được giao. Bên cạnh đó bản thân tôi luôn nhận được sư ̣ chỉ đaọ , quan 
tâm sâu sát của Ban giám hiêụ , của Công đoàn giáo dục cơ sở cùng sư ̣
giúp đỡ của tất cả các ban ngành trong Hội đồng sư phạm nhà trường. 
Đôị ngũ các thầy cô giáo bô ̣môn nhiêṭ tình, yêu nghề và trách nhiêṃ 
cao, chuyên môn vững vàng. - Đa số Phu ̣huynh hoc̣ sinh còn trẻ nên biết quan tâm đến viêc̣ hoc̣ của các em; 
Hầu hết phụ huynh đều có phương tiện nghe gọi nên giáo viên liên lạc thường 
xuyên được với phụ huynh để thông báo tình hình học sinh lúc ở trường cũng 
như nắm bắt tình hình học tập ở nhà của các em.
 - Nhà trường và Ban đại diện cha mẹ học sinh đã quan tâm đến việc học tập 
của học sinh. 
- Học sinh có ý thức tốt khi tham gia các hoạt động của lớp, của trường.
- Học sinh ngoan ngoãn, lễ phép biết vâng lời thầy cô giáo và cha mẹ, hiếu
 học, có ý thức trong học tập. 2.1. 2. Khó khăn:2.1. 2. Khó khăn:
 Năm học 2021-2022 là năm học rất đặc biệt do dịch Covid 19 diễn 
biến phức tạp, nguy hiểm. Chương trình học được rút ngắn từ 18 tuần xuống 
còn 12 tuần trong học kỳ I, và học 5 buổi\tuần. Trong mỗi buổi học cần thực 
hiện nghiêm ngặt 5K của bộ y tế, việc tương tác gần giữa giáo viên, học sinh và 
phụ huynh hạn chế đến mức tối đa. Đây là điều khá khó khăn đối với dạy học 
chương trình lớp 1 theo chương trình phổ thông mới.
- Số lượng học sinh trong lớp khá đông: tổng số 38 học sinh, trong đó nữ 13 
em. Các em có chung một độ tuổi sinh năm 2015, một em sinh 2016 .
- Đây là lớp đầu cấp, các em còn nhiều bỡ ngỡ khi bước chân vào ngôi trường 
mới; còn lạ lẫm với thầy cô, với bạn bè, với đồ dùng học tập, với cách học tập 
nên giáo viên rất vất vả trong việc xây dựng nề nếp.
+ Về giờ giấc: Còn nhiều học sinh đi học muộn, nghỉ học tự do.
+ Về vệ sinh: Các em chưa biết cách giữ gìn vệ sinh trường lớp như còn mang 
quà đến trường ăn rồi vất rác bừa bãi, vệ sinh chưa sạch sẽ ở một số em. + Hoạt động đầu giờ, giữa giờ, đọc 5 điều Bác Hồ dạy, tập thể dục ca múa hát 
tập thể các em chưa biết cách thực hiện, 
+ Trang phục: Trang phục chưa gọn gàng, mặc trang phục chưa phù hợp khi đến 
lớp: như còn mặc quần đùi, áo ba lỗ, 
- Phụ huynh đa phần làm nông nghiệp, hay một số phụ huynh đi làm ăn xa , hay 
bố mẹ li dị gửi con cho ông bà chăm nên các em thiếu đi sự quan tâm chăm sóc 
trong việc học cũng như trong cuộc sống hàng ngày, nên ảnh hưởng không nhỏ 
đến tâm lí của các em.
 - Học sinh còn nhỏ dại, ý thức tổ chức và tính kỉ luật chưa cao nên giáo viên 
chủ nhiệm phải thường xuyên đi sớm về muộn hơn so với các lớp khác.
Vì vậy, ngay từ đầu năm mới nhận lớp, việc đầu tiên là cần trực tiếp gặp giáo 
viên chủ nhiệm lớp mầm non, tìm hiểu ở học sinh để điều tra sơ khảo về tình 
hình mọi mặt của học sinh lớp mình chủ nhiệm. Quá trình điều tra cho kết quả 
cụ thể như sau: Nội dung khảo sát Đạt Chưa đạt
 Số lượng % Số lượng %
 Học sinh tích cực tham gia các hoạt động 29 76 % 9 24 %
 Học sinh biết lễ phép, vâng lời thầy cô giáo 32 84 % 6 16 %
 Học sinh đi học muộn, vắng học 32 84 % 6 16 %
 Học sinh tiếp thu bài còn chậm 30 79 % 8 21 %
 Học sinh được sự quan tâm của phụ huynh 29 76 % 9 24 % 2.2. Các biện pháp thực hiện2.2. Các biện pháp thực hiện
Từ thực trạng và khảo sát ban đầu, với cương vị giáo viên chủ nhiệm tôi thực 
hiện một số giải pháp sau:
2.2.1. Tìm hiểu hoàn cảnh gia đình của học sinh
Vào đầu năm học, tôi đã lên kế hoạch đi thực tế học sinh để tìm hiểu hoàn cảnh 
của các em trong lớp, nắm bắt tình hình gia đình của các em để có biện pháp 
giáo dục đúng đắn. Cụ thể, lớp tôi có 38 em thì có 1 em học sinh phát triển trí 
tuệ chậm ( ở lại lớp) có đến 3 em ít được bố mẹ quan tâm do bố mẹ đi làm xa. 2 
em nữa bố mẹ li dị ở với ông bà. Từ đó giúp tôi biết được nguyên nhân, những 
yếu tố tích cực hoặc tiêu cực, những thuận lợi hay khó khăn đang tác động đến 
học sinh. Đồng thời biết được phương pháp giáo dục của gia đình tốt hay không 
tốt để có thể tham mưu tư vấn và phối hợp với gia đình, lựa chọn phương pháp 
nào cho phù hợp. 2.2.2. Xây dưṇ g kế hoac̣ h hoaṭ đôṇ g giá o duc̣
 Sau khi nắm chắc tình hình cụ thể của lớp, tôi tiến hành lập bản kế hoạch chủ 
nhiệm cho cả năm học. Kế hoạch về việc rèn học sinh để đạt chuẩn kiến thức - kĩ 
năng, bồi dưỡng học sinh năng khiếu, kế hoạch giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó 
khăn, nội dung, biện pháp và chỉ tiêu thực hiện các nhiệm vụ giáo dục đạo đức, thể 
chất và thẩm mĩ. Nội dung và chỉ tiêu học tập, công tác giáo dục ngoài giờ lên lớp 
và công tác phối hợp với gia đình học sinh, Đội Thiếu niên, Đoàn Thanh niên, các 
tổ chức có liên quan để tổ chức các hoạt động giảng dạy và hoạt động giáo dục học 
sinh của lớp.
Hàng tháng phải theo dõi thường xuyên, cập nhật kết quả đạt được và những việc 
cần rút kinh nghiệm để có thể bổ sung cho tháng sau. 2.2.3. Xây dựng nề nếp lớp học trật tự, kỷ luật
a) Xây dựng không gian lớp học:
 - Bố trí sơ đồ lớp học, chỗ ngồi của các em thích hợp và sơ đồ lớp được thay đổi tùy 
tình hình của lớp 4 lần/năm.
- Sắp xếp bàn ghế ngay ngắn, bàn ghế vừa tầm với các em.
- Trang trí lớp học đơn giản, thân thiện, không rườm rà; thoáng mát, sạch đẹp.
- Sáng tạo trong công tác xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực”, làm sao 
để tất cả các em luôn cảm thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
 b) Xây dựng nề nếp tự quản
 - Như chúng ta đã biết xây dựng một ban cán sự lớp giỏi là một việc rất quan trọng, 
người giáo viên làm công tác chủ nhiệm phải có kế hoạch thực hiện. Để cho viêc̣ hoaṭ 
đôṇ g của lớ p có hiêụ quả, đội ngũ cán sự lớp cùng giáo viên chủ nhiệm phải thường 
xuyên đôn đốc, nhắc nhở việc thực hiện nề nếp học tập của các bạn trong lớp. Vì vậy, 
ngay từ đầu năm học giáo viên chủ nhiệm phải tìm hiểu khả năng trình bày, phong 
thái, khả năng quản lí của các em học sinh đối với các bạn trong lớp để có sự định 
hướng trong việc lựa chọn bầu ban cán sự ( ở lớp 1 công tác định hướng rất quan 
trọng do các em còn nhỏ thường lựa chọn theo cảm tính), sau đó tổ chức cho lớp bầu 
cử. Giáo viên cần kiên trì huấn luyện để các em làm tốt công tác quản lí lớp của 
mình. - Ngay các buổi học tuần 0, tôi đã tập cho các em đọc thuộc 5 điều Bác Hồ dạy 
và giáo dục các em thực hiện theo những điều Bác đã dạy.
- Vào đầu giờ mỗi ngày, giáo viên cần lên lớp sớm để cùng các em kiểm tra và 
dò bài. Ban học tập yêu cầu các bạn lấy sách ra đọc bài, ôn lại những bài đã học 
trong tuần qua, hoặc ôn lại chữ cái, vần....Dần dần đưa các em vào nề nếp tự 
quản, tự học khi vắng giáo viên.Trên cơ sở đó giáo viên yên tâm quản lý học 
sinh theo hướng chỉ đạo từ xa. 
c) Xây dựng nề nếp học tập
- Để được giờ học có kết quả tốt thì lớp học phải có nề nếp tốt. Ngay tuần 0 đầu 
tiên của năm học tôi đã dành thời gian tích hợp trong các tiết học cho học sinh 
học nội quy của trường và cho các em xây dựng nội quy của lớp, rèn thói quen 
xin phép ra, vào lớp. Mỗi kĩ năng hành vi cần rèn cho học sinh, tôi đều hướng 
dẫn mẫu chậm, rõ ràng và dứt khoát, đảm bảo học sinh thực hành đúng trước 
khi chuyển sang hoạt động khác. - Đối với học sinh tiếp thu bài chậm thì tôi xếp các em ngồi lên bàn đầu để
 các em dễ tiếp thu kiến thức mỗi bài học, cũng để cho giáo viên tiện giúp đỡ 
và theo dõi sự tiến bộ của các em.
 - Giáo viên nhắc nhở và tạo thói quen tự giác học tập, giữ gìn sách vở ở trường 
cũng như ở nhà.
- Phân công ban học tập tự lấy và cất đồ dùng học tập trong giờ học, kiểm tra 
bài làm ở nhà, vở bài tập đầu giờ học. 
- Tuyên dương, khen thưởng những em có tiến bộ trong tuần, trong tháng bằng 
những món quà nhỏ như tẩy, thước, bút chì,.... d) Xây dựng thói quen đoàn kết giúp đỡ bạn cùng lớp.
 - Giáo dục các em luôn thương yêu, giúp đỡ nhau, không nói tục, chửi thề, 
đánh nhau gây mất đoàn kết. 
 - Phân công giúp đỡ, gần gũi học sinh yếu, rụt rè, ít hoạt động.
 - Phân công học nhóm giúp đỡ bạn khi gặp khó khăn( nhóm gần nhà nhau)
 - Tạo thói quen để học sinh có ý thức tự giác giúp đỡ bạn bè .
 - Ngoài khâu tổ chức lớp, tôi còn vận dụng nhiều phương pháp giáo dục ngoài 
giờ lên lớp để nâng cao chất lượng giáo dục có nề nếp như “ Nói lời hay, làm 
việc tốt”, “ Nhặt được của rơi trả lại người mất”, “ Đền ơn đáp nghĩa”,... e) Xây dựng nề nếp vệ sinh
 - Thường xuyên nhắc nhở học sinh giữ vệ sinh thân thể.
 - Giáo viên gương mẫu thực hiện để học sinh noi theo trong mọi hoạt động dù 
là hoạt động nhỏ.
- Nhắc nhở học sinh mặc đồng phục đúng quy định, gọn gàng sạch sẽ.
- Nhắc nhở học sinh thường xuyên cắt tóc, móng tay khi dài và kiểm tra móng 
tay của các em vào sáng thứ tư hàng tuần.
- Hướng dẫn học sinh biết cách thực hiện 5K(khẩu trang, khử khuẩn, khoảng 
cách, không tập trung, khai báo y tế), cách bỏ rác, đi vệ sinh đúng nơi quy định; 
hướng dẫn học sinh những việc cần làm trước và sau khi đi vệ sinh từ đó hình 
thành ý thức bảo vệ, giữ gìn vệ sinh chung của bản thân. g) Xây dựng nề nếp hoạt động ngoài giờ lên lớp
 - Tạo thói quen cho học sinh xếp hàng ra, vào lớp và tập thể dục ngay từ đầu 
năm.
 - Phối hợp với Tổng phụ trách Đội hướng dẫn và nhắc nhở các em tập thể dục, 
ca múa hát tập thể nghiêm túc.
 - Tổ chức hoạt động tập thể và các trò chơi vui tươi, lành mạnh như ô ăn quan, 
nhảy dây, đá cầu,... nhằm giáo dục kỹ năng sống cho các em.
- Giáo dục các em tích cực tham gia các hoạt động do trường, Đội và lớp tổ 
chức. 2.2.4.2.2.4. Luôn gần gũi, thân thiện và giúp đỡ học Luôn gần gũi, thân thiện và giúp đỡ học 
 sinh.sinh.
Ngay từ đầu năm học, tôi đã khảo sát và phân học sinh thành các đối tượng để 
có kế hoạch giáo dục phù hợp. Để các em học chậm, các em học sinh cá biệt 
mạnh dạn hơn thì giáo viên phải biết yêu thương, gần gũi, tạo sự thân thiện để 
các em hòa đồng vào môi trường học tập ở trường lớp. Để từ đó các em có ấn 
tượng
tốt với trường lớp, thầy cô mà ham thích học tập.
Tôi luôn gần gũi tâm sự, với trò chuyện với những học sinh có biểu hiện
chán học, thường xuyên nghỉ học, học sinh học chậm. Hỏi các em về chuyện 
gia đình, về chuyện học hành, để các em cảm thấy thân thiện với giáo viên hơn 
và qua đó giáo viên sẽ hiểu được nguyên nhân vì sao các em không thích đến 
trường, hiểu về tâm tư tình cảm, hoàn cảnh các em để có biện pháp dục tốt hơn. 22..22..55.. SSiinnhh hhooạạ tt llớớpp hhaà̀nngg ttuuâầ̀nn
Tiết sinh hoaṭ rất quan troṇ g vì đây là thờ i gian giáo viên chủ nhiêṃ tiếp xúc, 
gần gũi nhất vớ i lớ p. Theo tôi, giáo viên chủ nhiệm là chỗ dựa tin cậy nhất cho 
các em khi gặp các khó khăn trong quá trình học tập cũng như trong cuộc sống, 
vì vậy buổi sinh hoạt lớp phải đạt được các mục tiêu sau:
- Tạo cho học sinh một tâm lý thoải mái gần gũi sẵn sàng chia sẻ với giáo viên 
những vướng mắc khó khăn của mình trong quá trình học tập và cuộc sống.
- Tự nhận ra các nguyên nhân yếu kém của mình để khắc phục sửa chữa.
- Hướng dẫn thêm kỹ năng sống, kỹ năng học tập.
- Tập cho học sinh tự quản lí tiết sinh hoạt lớp dưới sự điều khiển của lớp 
trưởng. Các em tự đánh giá bản thân sau đó tổ đánh giá; tặng bông hoa màu đỏ 
nếu xếp loại tốt, tặng bông hoa màu vàng nếu xếp loại đạt, tặng bông hoa màu 
xanh nếu với những em cần cố gắng. Cuối mỗi tháng, mỗi chủ điểm thi đua lớp 
lại bình chọn những em tiến bộ, xuất sắc để nhận thư khen ngợi của giáo viên. 
Do đó các em cởi mở trong tiết sinh hoạt cũng như học tập.
 - Sau mỗi buổi sinh hoạt, tổ chức các trò chơi nhằm tạo sự hứng thú cho các 
em để các em thấy được mỗi ngày đến trường là một ngày vui. 2.2.6. Phối hợp với giáo viên Tổng phụ 
 trách Đội, giáo viên bộ môn, phụ huynh 
Để làm tốt việc phối hợp với giáo viên phụ trách Đội, giáo viên bộ môn thì 
người giáo viên chủ nhiệm phải thường xuyên chủ động trao đổi để nắm bắt 
chính xác tình hình học tập và rèn luyện của học sinh lớp mình chủ nhiệm; việc 
chấp hành nề nếp kỉ cương trong các tiết bộ môn hay các hoạt động ngoài giờ 
lên lớp. Từ đó có thể khuyến khích, động viên nếu các em làm tốt để các em 
tiếp tục phát huy
 hay nhắc nhở các em kịp thời để các em chấn chỉnh. 
- Tôi luôn lắng nghe những ý kiến từ giáo viên bộ môn để kịp thời giải quyết 
công việc ở lớp.
- Đối với phụ huynh: Buổi họp đầu năm, tôi đã đề ra yêu cầu để phụ huynh 
cùng rèn nếp cho học sinh như:
+ Hàng ngày kiểm tra sách vở của con.
+ Nhắc nhở con học và làm bài tập ở nhà.
+ Chuẩn bị sách, vở và đồ dùng học tập cho con theo thời khoá biểu.
+ Giáo dục con ý thức gọn gàng, ngăn nắp khi học tập, vui chơi. + Chuẩn bị góc học tập riêng ở nhà cho các em.
+ Đưa con đi học đều, đúng giờ; không đi xe vào trường, nghỉ học phải có giấy 
xin phép.
+ Tạo nhóm zalo tương tác giữa giáo viên và phụ huynh, hằng ngày sau mỗi 
buổi học gửi lời dặn dò cụ thể vào nhóm để phụ huynh cập nhật bài tập cũng 
như lời dặn dò của giáo viên để học sinh cần thực hiện.
Thông thườ ng, ở bất kì môṭ hoc̣ sinh nào khi bi ̣điểm xấu hoăc̣ vi phaṃ nôị quy 
trườ ng lớ p thườ ng về nhà sợ bị la rầy, thậm chí bị đánh đập nên các em thường 
giấu cha me.̣ Vì vâỵ tôi thường xuyên trao đổi với gia đình hoc̣ sinh biết kết quả 
hoc̣ tâp̣ , rèn luyêṇ đaọ đứ c, lao đôṇ g,... Và khi nhâṇ đươc̣ kết quả từ giáo viên 
chủ nhiêṃ thì gia đình cũng kip̣ thờ i nắm bắt đươc̣ tinh thần hoc̣ tâp̣ , hành vi 
của con em mình. Từ đó có biêṇ pháp giáo duc̣ kip̣ thờ i.