SKKN Giúp trẻ khuyết tật: “Chậm phát triển trí tuệ, ngôn ngữ kém” hoà nhập với Trường Mầm non

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

“Trẻ em như búp trên cành

Biết ăn biết ngủ, biết học hành là ngoan”

 Trẻ em là mối quan tâm hàng đầu của gia đình, cộng đồng và toàn xã hội. Trẻ em là mầm non của đất nước do đó trẻ cần được hưởng sự giáo dục, dạy dỗ chu đáo của mọi người từ gia đình đến xã hội. Đặc biệt là trẻ khuyết tật. Vì vậy giáo dục trẻ khuyết tật là nhiệm vụ quan trọng và đầy tính nhân văn của ngành giáo dục.

 Luật bảo vệ, chăm sóc giáo dục trẻ em năm 1991 và sửa đổi đã ghi cụ thể điều 34,35, 39 đã đề cập đến việc nhà nước và xã hội tạo điều kiện để trẻ có hoàn cảnh khó khăn và trẻ khuyết tật được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục.

 Đất nước ta đã trải qua biết bao nhiêu cuộc chiến tranh khốc liệt, chịu biết bao bom đạn của Đế quốc Mĩ. Mĩ đã gieo rắc trên đất nước ta rất nhiều chất độc hại. Hậu quả nặng nề nhất là bị ảnh hưởng của chất độc màu da cam. Nhiều trẻ sinh ra đã không còn thấy ánh sáng, có những trẻ còn bị dị tật suốt đời.

Đã có rất nhiều trẻ khuyết tật ở Việt Nam nói chung và ở Tỉnh Bình Dương nói riêng. Chỉ tính riêng địa bàn nơi tôi công tác đã có 12 cháu khuyết tật và ở trường Mầm Non An Thái Thuộc Xã An Thái cũng có 2 cháu.

 

doc10 trang | Chia sẻ: thetam29 | Ngày: 15/02/2022 | Lượt xem: 1197 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung tài liệu SKKN Giúp trẻ khuyết tật: “Chậm phát triển trí tuệ, ngôn ngữ kém” hoà nhập với Trường Mầm non, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ớp và trẻ có hứng thú tham gia vào các tiết dạy của cô.
II. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
- Trước hết việc cần thiết đối với một giáo viên đứng lớp như tôi là phài tìm hiểu nhu cầu và khả năng của trẻ khuyết tật. Đây là một việc làm bắt buột trong giáo dục hòa nhập tìm hiểu nhu cầu và khả năng của trẻ tôi mới có thể xây dựng được kế hoạch giáo dục cá nhân cho trẻ và các hoạt động hỗ trợ khác.
Và tôi đã xây dựng chương trình kế hoạch giáo dục cá nhân riêng cho trẻ để đánh giá năm mặt phát triển của trẻ: Thể chất vận động - khả năng ngôn ngữ 
và giao tiếp - khả năng nhận thức - khả năng tự phục vụ. Để trẻ có thể hoà nhập với các bạn trong lớp và học tập hứng thú hơn tôi đã lập “ kế hoạch can thiệp sớm, theo dõi trẻ hằng ngày ” và ghi vào sổ nhật ký.
- Hằng tuần tôi lập kế hoạch để dạy cho trẻ hướng dẫn trẻ thực hiện. Tôi theo dõi quan sát từng biểu hiện của trẻ. Nếu trẻ chưa thực hiện được trong ngày, trong tuần. Tôi đưa kế hoạch đó vào tuần sau để trẻ thực hiện tốt hơn.
s Ví dụ: Kế hoạch chăm sóc- giáo dục cá nhân của trẻ trong 1 tuần như sau:
Yêu cầu
Biện pháp
Kết quả
- Cháu biết tên và đồ dùng cá nhân của cháu.
- Cháu thực hiện được 1 số yêu cầu đơn giản cô giao: cất dép lên kệ, cất gối nệm, đồ chơi đúng nơi quy định.
- Dạy trẻ đọc thơ thuộc 1- 2 câu ngắn. Ví dụ: Bài thơ: “Đi nắng”.
- Mỗi ngày cô gọi tên cháu nhiều lần và cho trẻ tiếp xúc nhiều với ĐDVS cá nhân của cháu. Cô chỉ cháu cách nhận biết.
- Cô quan sát, nhắc nhở cháu thường xuyên và hướng dẫn cháu thực hiện. Cô làm mẫu cho trẻ xem.
- Dạy trẻ đọc thường xuyên. Lúc đón trẻ, trả trẻ, chuẩn bị đi ngủ.
- Cháu biết quay đầu khi nghe cô gọi tên cháu. Cháu nhận biết được 100% ĐDVS cá nhân.
- Cháu thực hiện tốt 90%
- Cháu đọc được 80%
* Khi dạy để không làm ảnh hưởng đến các trẻ khác tôi cho cháu ngồi gần cô để dễ quan sát.
+ Trẻ chậm phát triển trí tuệ vì thế cháu rất hay quên nên rất khó cho tôi trong việc dạy trẻ. Trẻ thường hay lơ đãng không chú ý khi nghe cô dạy, tôi phải chú ý nhắc nhở cháu nhiều lần. Đối với các bài thơ khi dạy trẻ tôi thường đọc rất chậm từng câu ngắn trong bài thơ để trẻ hiểu. Nếu trong bài thơ có những từ khó tôi giảng giải cho trẻ hiểu và đọc lại nhiều lần, nhấn mạnh để trẻ đọc theo cô. Mỗi ngày tôi dành 15 phút để dạy riêng cho trẻ đọc thơ, trò chuyện cùng trẻ.
+ Đối với môn kể chuyện ngoài việc kể cho trẻ nghe cùng các bạn trong lớp, giờ hoạt động chiều tôi lấy sách tranh truyện ( có ảnh ) ra để đọc cho trẻ nghe. Kể cho trẻ nghe nhiều lần, cho trẻ chỉ vào truyện để trẻ biết tên của các nhân vật trong câu chuyện.
* Ví dụ: câu chuyện “Bác gấu đen và hai chú Thỏ” ngoài việc chỉ tranh và nói tên các nhân vật trong chuyện, cô gợi ý và hỏi trẻ về tính cách của nhân vật: Con thấy bạn Thỏ nào tốt? - Trẻ không có khả năng nhớ lâu nên khi dạy trẻ vẽ trẻ không chịu vẽ hoặc không vẽ theo yêu cầu của cô, cầm bút chì bằng tay trái và vẽ bậy vào sách. 
s Ví dụ: tôi yêu cầu trẻ tôi màu đỏ cho quả dài, màu vàng cho quả tròn nhưng trẻ tô màu xanh cho quả dài và màu đỏ cho quả tròn
Vì vậy thường hay quan tâm chú ý đến trẻ nhiều hơn theo sát trẻ ở mọi hoạt động, cầm tay trẻ cho trẻ tập vẽ, chỉ dẫn trẻ cách tô màu. Khuyến khích trẻ tô màu đều, đẹp không lem ra ngoài, cầm viết bằng tay phải, không vẽ bậy vào sách làm bẩn sách. để kích thích trẻ cố gắng tôi thường khen ngợi trẻ kịp thời khi trẻ ngoan và làm tốt theo yêu cầu của cô.
+ Do ngôn ngữ bị hạn chế, trẻ khó nhận ra mối quan hệ giữa các sự vật và hiện tượng xung quanh khi cho trẻ tìm hiểu về môn “môi trường xung quanh” tôi cho trẻ quan sát trực tiếp sự vật, hiện tượng đó.
s Ví dụ: Cho trẻ tìm hiểu về các loại quả, tôi cho trẻ xem quả dưa hấu, quả xoài, đu đủ  thật để trẻ quan sát, cho trẻ nếm mùi, vị của quả đó hoặc cho trẻ quan sát con chó, con mèo tôi cũng đem các con vật thật cho trẻ xem để trẻ được sờ bộ lông, nghe tiếng kêu thật của các con vật đó để giúp trẻ hiểu rõ hơn và nói được một số đặc điểm của con vật đó.
Hoặc khi cho trẻ chơi Hoạt động góc tôi dắt trẻ đến nơi các bạn đang chơi. Giải thích cho trẻ hiểu các bạn của mình đang làm gì. Bạn Thư đang nấu ăn, Bạn Thông đang xây nhàQua đó kích thích ngôn ngữ của trẻ ngày càng phong phú hơn.
* Lớp tôi dạy có 22 cháu các cháu khác đều chơi vui vẻ, hoà đồng cùng các bạn trong lớp của mình. Riêng cháu Hoàn do bị khuyết tật không chơi với ai, cháu hay ngồi chơi một mình. Tôi rất hay để ý, quan tâm đến cháu, luôn theo dõi những cử chỉ và hành động của cháu tôi thường đến bên cháu trò chuyện với cháu, tìm hiểu xem cháu thích chơi gì, thích bài thơ nào? Lúc đó tôi cho trẻ chơi vận động nhiều hơn ở trò chơi đó và đọc thơ cho trẻ nghe. Tôi động viên cháu đến vui chơi cùng các bạn.
s Ví dụ: Bé Hoàn xem kìa, các bạn đang làm gì vậy? Các bạn lắp ráp ngôi nhà đẹp không? Con đến chơi cùng các bạn nhé!
Bài thơ “Vì con”. Cô đọc : Cây ngô là  Trẻ đọc theo là mẹ
 Bắp ngô là  Trẻ đọc là con . Tuy cháu chưa đọc được tròn câu, trẻ đọc vuốt đuôi theo cô nhưng tôi thấy trẻ rất vui, hứng thú đọc.
+ Trẻ rất ít nói khi muốn nhờ cô việc gì cháu thường hay đến bên cô lay lay cô và chỉ nói ú ớ.
s Ví dụ: Khi muốn cô cởi áo cháu đến gần cô, chỉ vào áo và giơ hai tay lên.
Lúc đó tôi vừa cởi áo cho cháu vừa bảo cháu. Con nhớ khi muốn cô cởi áo con phải nói “Cô ơi! cởi áo cho con” như thế mới giỏi, cô thương nhiều.Tôi khuyến khích trẻ nói trọn câu.
+ Khi cháu muốn làm một việc gì đó hoặc mách cô bạn làm sai điều gì. Trẻ muốn chơi gì. Trẻ đều không nói mà chỉ động vào cô và chỉ chỉ tay về phía bạn. Khi cô nhắc nhở bạn cháu mới thôi. Những lúc như vậy tôi thường đến bên trẻ hỏi trẻ: “Con đang làm gì thế?” hoặc “Bạn lấy bóng của con phải không?”. Khi hỏi trẻ, trò chuyện với trẻ tôi thường mỉm cười và nhìn thẳng vào trẻ tạo cho trẻ cảm thấy yên tâm, sự tin tưởng khi nói với cô điều mà trẻ thể hiện.
* Do bị khuyết tật nên trẻ không như các bạn bình thường khác, trẻ cũng biết tự phục vụ mình, tự xúc cơm ăn và tự lấy gối nệm ngủ nhưng cô phải nhắc nhở nhiều lần và rèn luyện thường xuyên trẻ mới thực hiện đựơc. Nhưng trẻ xúc cơm còn rất vụng về hay làm đổ cơm ra ngoài và thường hay ngồi đợi cô đến đút cơm cho mình. Tôi động viên cháu nên tự xúc ăn, và chỉ dẫn cháu cách xúc cơm không làm rơi vãi, khen ngợi cháu kịp thời, khi cháu thực hiện tốt ăn nhanh.
s Ví dụ: Bé Hoàn giỏi lắm, bạn đã ăn hết rồi đấy các con!
 Hoàn giỏi lắm đó, tự xúc ăn đi con.
Mỗi lần như vậy, tôi thấy cháu rất ngoan và tự xúc ăn không cần cô nhắc.
+ Khi mới đến lớp cháu vẫn thường hay đái dầm khi ngủ trưa. Nhiều lần còn “đi ngoài” ra quần mà không hề hay biết và cũng không nói với cô. Lúc mới bắt đầu tôi rất ngại và cũng thường hay bực dọc và trách móc cháu. Nhưng thấu hiểu được khiếm khuyết cuả cháu tôi đã thay đổi thái độ khi cháu “đi” như vậy. Tôi thường hay khuyên bảo, nhắc nhở cháu, rèn cho cháu thói quen đi tiểu trước khi đi ngủ và đi đúng nơi quy định. Lần sau nếu có “mắc” con nhớ đứng dậy đi hoặc nói với cô nha! Không được đi ra quần như thế là xấu lắm, không ngoan đâu, các bạn cười con đấy.
+ Ở trường ở lớp cô nhắc trẻ giúp trẻ rửa tay bằng xà bông sau khi đi tiêu tiểu, đánh răng sau khi ăn xong, giúp trẻ giữ gìn vệ sinh thân thể sạch sẽ. Ở nhà, tôi nhờ cha mẹ nhắc nhở, giúp đỡ trẻ để trẻ có thể tự phục vụ mình.
- Cháu Hoàn năm nay đã 4 tuổi và cháu cũng đã vào lớp chồi. Sang năm bước vào lớp Lá cháu bị khuyết tật “chậm phát triển trí tuệ, ngôn ngữ kém”. Vì thế ngay lúc này tôi phải cố gắng làm sao để trẻ có thể hòa nhập với các bạn của
trẻ. Dạy trẻ làm quen dần với các sự vật, hiện tượng các tình huống có thể xảy ra quanh trẻ. Nên cho trẻ đi vào nề nếp vào thực hiện những yêu cầu đơn giản phù hợp với khả năng tiếp nhận của trẻ. Để sang năm trẻ không còn bỡ ngỡ khi bước vào lớp Lá. Một môi trường là nền tảng để trẻ bước vào lớp Một. Để trẻ có thể học và tiếp thu bài tốt hơn và nhất là tập cho trẻ nói giúp trẻ có thể nói lên những gì mà trẻ nghĩ. Không còn lay lay cô mà chỉ nữa.
- Bên cạnh đó phụ huynh cũng có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ. Vì vậy cha mẹ cần quan tâm đến trẻ nhiều hơn tiếp xúc trò chuyện với trẻ, tạo môi trường gần gũi để trẻ có cơ hội phát triển ngôn ngữ của bản thân.
+ Tôi cùng phối hợp với phụ huynh của trẻ tạo điều kiện cho trẻ phát huy tốt khả năng của mình. Tôi viết những bài thơ, bài hát vẽ bức tranh gởi về cho phụ huynh để về nhà có thể dạy cháu hát, dạy cháu đọc thơ. Chỉ cho cháu cách tô màu cho phù hợp theo dõi cháu xem có những biểu hiện gì mới khác lên nói với cô. Cô và phụ huynh cùng phối hợp để giúp đỡ trẻ. Tôi và nhà trường giúp đỡ tạo điều kiện cho phụ huynh mỗi tháng nghỉ một ngày để phụ huynh đưa cháu đi khám.
- Là một giáo viên mới ra trường chưa có kinh nghiệm, tôi đã không ngừng phấn đấu, học hỏi kinh nghiệm nuôi dạy trẻ của các chị em trong trường. Tôi thường hay trao đổi với đồng nghiệp về những biểu hiện của cháu, để chị em cùng giải quyết. Giúp tôi có kinh nghiệm về cách thức dạy dỗ để có những biện pháp xử lý kịp thời. Ngoài ra tôi còn tìm hiểu đọc thêm sách báo, nghe đài để hiểu thêm về cách hướng dẫn chăm sóc trẻ khuyết tật, để có biện pháp chăm sóc giáo dục trẻ tốt hơn.
- Nhà trường phối hợp với bệnh viện Huyện, trạm y tế của xã để khám và chữa bệnh miễn phí cho trẻ. Giúp đỡ gia đình một số vốn để có điều kiện chăm sóc cháu.
Bên cạnh đó tôi luôn đựơc sự giúp đỡ của Ban giám hiệu, nhà trường luôn tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt cả về tinh thần và trang bị cho tôi những đồ dùng, đồ chơi cần thiết. Chính vì vậy mà việc chăm sóc Cháu Hoàn của tôi được tốt hơn và mang lại kết quả thật khả quan.
IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
- Trong những ngày đầu khi đến lớp tôi rất lúng túng không tự tin, nhiều tình huống chưa gặp phải lần nào mà còn phải đứng lớp dạy trẻ khuyết tật như cháu Hoàng. Tôi rất lo không biết mình có đảm nhận được không. Nhưng được 
sự giúp đỡ của Ban giám hiệu cùng các đồng nghiệp đã giúp tôi vượt qua những trở ngại và tìm phương pháp tốt nhất để dạy dỗ và chăm sóc cháu. Vì vậy qua 7 tháng dạy cháu tôi đã thấy có những biểu hiện rất tốt và cụ thể:
+ Cháu biết cầm bút bằng tay phải, không

File đính kèm:

  • docskkn_giup_tre_khuyet_tat_cham_phat_trien_tri_tue_ngon_ngu_ke.doc