Sáng kiến kinh nghiệm - Một số hóa chất phục vụ giảng dạy bộ môn hóa ở trường trung học cơ sở

Phòng GD TP Qui Nhơn CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Trường THCS Lê Lợi	 Độc lập – Tự do – Hạmh phúc
 Tổ: Tự nhiên	 ------------------
 Nhóm :Hóa
 SÁNG KIẾN
 TRONG VIỆC TẠO MỘT SỐ HÓA CHẤT PHỤC VỤ GIẢNG DẠY BỘ MÔN HÓA Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
I. MỞ ĐẦU:
Theo chương trình CCGD,học sinh họat động chủ động, sáng tạo tự chiếm lĩnh kiến thức nên các tiết thí nghiệm thực hành ở Bộ môn hóa tăng lên nhiều lần so với chương trình cũ. Ngòai ra, các tiết học ở trên lớp cũng đề cao vai trò tự thí nghiệm thực hành của học sinh và hạn chế thí nghiệm biểu diễn của giáo viên . Nên lượng hóa chất tiêu hao rất nhiều trong khi hóa chất theo danh mục chỉ nhận một lần và trong nhiều năm không nhận bổ sung nên có sự thiếu hóa chất phục vụ giảng dạy và học tập. Có lọai dùng nhiều thì hết không có trong thị trường hiện nay. Có loại hóa chất cần cho giảng dạy nhưng không có trong danh mục.
 Qua nhiều năm phụ trách Phòng bộ môn hóa học ở trường THCS Lê Lợi TP Qui Nhơn và qua sinh hoạt tổ, nhóm hóa chúng tôi đã bàn bạc làm thử và đã tạo được một số hóa chất phục vụ giảng dạy ở Phòng bộ môn, ở thí nghiệm trên lớp đạt kết quả. Nay chúng tôi mạnh dạn nêu lên để các đồng nghiệp tham khảo và góp ý để có kết quả tốt hơn trong phục vụ giảng dạy các em học sinh.
II. KẾT QUẢ:
1.CANXI-HIĐROXIT: Ca(OH)2 
Ca(OH)2 là hóa chất không có trong danh mục thiết bị song cần rất nhiều để thí nghiệm trên lớp cả khối 8 và khối 9. Trong các tiết thực hành và nhất là ở phòng bộ môn cần dùng để ngâm rửa ống nghiệm và các dụng cụ thí nghiệm 
Ta có thể tự điều chế Canxihiđroxit bằng cách dùng vôi quét tường
Cách làm: Cho khỏang 200g vôi quét tường vào 1 lít nước. Vì CaO tan kém trong nước nên ta phải tăng độ hòa tan bằng cách đun nóng đến 600 C ä - khuấy đều rồi đậy kín để khí CO2 có trong không khí không vào được sau đó để lắng - khỏang 12h sau từ từ rót lớp nước trong ở bên trên là Ca( OH)2 vào lọ khác.
Bảo quản: Vì Ca(OH)2 là bazơ có thể ăn mòn thủy tinh nên ta không đựng trong bình thủy tinh nút mài mà đựng trong chai nhựa để dùng lâu dài.
2. CACBON: 
Cacbon là nguyên tố phi kim: hóa chất này không có trong danh mục thiết bị đồ dùng dạy học song trong chương trình ở lớp 8, lớp 9 đều cần lọai hóa chất này nhất là ở các phản ứng khử .
Cách làm: Ta có thể tự làm bằng cách dùng than kí – lọai than gỗ (xốp, nhẹ) đem sấy khô rồi nghiền mịn, sau đó rây qua rây lỗ nhỏ hoặc vải mùng để lấy phần bột mịn. Vì cacbon bột dễ hút hơi nước trong không khí nên ta phải sấy lại thật khô một lần nữa và cho vào lọ nút mài để dùng lâu dài.
3. KIM LOẠI KẼM: 
Kim lọai kẽm: cần rất nhiều trong các tiết thí nghiệm trên lớp và các tiết thực hành ở phòng bộ môn nên cùng với một số hóa chất như CuO, Fe, Na..., kẽm là hóa chất bị thiếu nhiều nhất.
Ta có thể tạo kim lọai kẽm bằng cách dùng các Pin khô (loại pin nghe đài phổ thông) như UM1 (Pin đại), UM2 (Pin trung) .., lọai pin này có lớp vỏ ngòai bằng kẽm .
Cách làm: Pin đã sử dụng hết – ta bóc lớp giấy ngòai, bỏ ruột bên trong, rửa nhiều lần bằng nước sạch và nước vôi sau đó dùng giấy nhám rà sạch 2 mặt của vỏ kẽm – phơi khô và cắt nhỏ cỡ 0,5 cm x 0,5 cm cho vào lọ nút mài dùng dần thay thế kẽm viên.
III.KÊT LUẬN:
Một số hóa chất tự làm như đã trình bày trên đây chúng tôi – những giáo viên giảng dạy bộ môn hóa trường THCS Lê Lợi – đã sử dụng thường xuyên và đạt yêu cầu kỹ thuật, khoa học , kết quả thí nghiệm thực hành đạt yêu cầu.
Vậy chúng tôi nêu lên đây để các đồng nghiệp tham khảo và góp ý xây dựng
	 Qui Nhơn, ngày 09 tháng 02 năm 2011. 
 TM Nhóm hóa
 Bùi Vĩnh Hòa