Sáng kiến kinh nghiệm lựa chọn một số bài tập khắc phục những sai lầm thường mắc trong kỹ thuật chạy đà, giậm nhảy của nhảy xa kiểu ngồi của học sinh khối 8,9

h, sức bền . Đồng thời cũng dễ dàng nắm vững được các kỹ thuật khó, tạo tiền đề cho việc nâng cao thành tích thể thao. 
 * Đặc điểm phát triển của cơ quan vận động. 
Cơ quan vận động của cơ thể chủ yếu gồm cơ bắp xương khớp và dây chằng. 
- Về hệ xương: Do quá trình cốc hóa của cơ thể thường kéo dài tới 20 tuổi. Vì vậy ở tuổi 13 - 14 vẫn còn ở trong thời kỳ phát triển của xương. Tuy vậy thành phần hữu cơ trong xương giảm dần và thành phần vơ cơ tăng dần làm cho xương cứng và chịu tải tốt hơn. 
Ở lứa tuổi 13 - 14 chiều cao trung bình hàng năm của nam chỉ khoảng 1,7 cm còn ở nữ thấp hơn. 
- Hệ cơ: Nhìn chung ở giai đoạn 13 - 14 sự phát triển của hệ cơ ở nam và nữ đều có xu hướng phát triển hoàn thiện các nhóm cơ nhỏ, tăng thiết diện các nhóm cơ lớn làm cho sức mạnh tăng lên rõ rệt. 
Riêng giây chằng và khớp của VĐV ở lứa tuổi này nếu không duy trì tập mềm dẻo thường xuyên hợp lý có thể làm cho linh hoạt khớp bị giảm xuống. Từ đó làm giảm biên độ động tác.
 * Đặc điểm phát triển hệ thống tim mạch. 
Ở tuổi 13 - 14 tim phát triển to hơn, thành cơ tim dày lên, van tim phát triển tốt làm cho cơ tim bóp mạnh hơn làm cho cung lượng tim lớn hơn
 * Đặc điểm phát triển hệ thống hơ hấp. 
Ở tuổi 13 - 14 hệ thống hô hấp đã phát triển gần đạt trình độ của người trưởng thành. 
 b. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi. 
Đặc điểm nổi bật về tâm lý của lứa tuổi là chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của cả 2 nhân tố bên trong và bên ngoài. 
 * Nhân tố bên trong gồm các yếu tố như sự khát vọng ham muốn hiểu biết, khám phá thế giới trong đó có sự thử sức với các hoạt động TDTT. Vì vậy TDTT đã có sức cuốn hút mạnh mẽ đối với các em. 
Ở tuổi 13 - 14 là giai đoạn các em luôn muốn thể hiện mình là "người lớn" nên mọi hành động của các em đều bắt chước người lớn. Chính điều này đã tạo ra động lực cho các em hưng phấn trong quá trình hoạt động, khám phá và tìm hiểu thế giới xung quanh. 
Ở tuổi 13 – 14 do quá trình hưng phấn và ức chế của các em thăng bằng hơn nên đã kéo dài được thời gian tập trung chú ý. 
Ở tuổi 13 - 14 quá trình nhận thức của các em cũng được nâng cao rõ rệt. Các em có thể nhận thức được cái hay, cái đẹp của sự vật, cái đúng, cái sai của một vấn đề một cách bản chất hơn. Tuy nhiên, những nhận thức này còn có tỷ lệ chuẩn mực chưa cao và độ sâu sắc chưa đạt mức của người trưởng thành. 
 * Về nhân tố bên ngoài bao gồm các yếu tố từ ngoại cảnh tác động đến tâm lý của các em 13- 14 tuổi. 
Thứ nhất là do đặc thù của thể thao là có tính cạnh tranh quyết liệt biểu hiện rõ rệt trong sự thi đấu để giành phần thắng. Chính tác động của các hoạt động thi đấu đã tạo cho các em một mơ ước, một khát vọng chiến thắng; Từ đó tạo thành một thứ tình yêu nghề nghiệp, lòng hăng say tập luyện. 
Cũng chính do tính ham hiểu biết, mong muốn khám phá thế giới cũng như khát vọng giành chiến thắng ở các em rất cao nên một khi giành được 1 thắng lợi, tạo ra được một chiến tích lập nên một thành tựu nào đó thường làm cho các em phấn chấn tự hào tự tin vào bản thân, tin vào huấn luyện viên. Và cũng chính từ đó dám dấn thân vào tập luyện thể thao. 
Tóm lại, sự phát triển và lớn lên về mặt sinh lý cũng là một quá trình làm cho tâm lý của các em được hoàn thiện. Quá trình phát triển về sinh lý và tâm lý của các em có tính giai đoạn. Nắm vững được đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của các em để sử dụng các đối sách giảng dạy huấn luyện hợp lý là tiền đề của sự nâng cao hiệu quả giảng dạy huấn luyện của các giáo viên và huấn luyện viên thể thao. 
 3. Những yếu tố ảnh hưởng và quyết định đến độ bay xa của lần nhảy.
	Về mặt lý thuyết, trong điều kiện không có sức cản của môi trường không khí, điểm bay ra và điểm rơi cùng trên một mặt phẳng thì độ bay xa của một vận thể được phóng ra tỷ lệ thuận với bình phương tốc độ bay ban đầu, sin2 lần góc bay và tỷ lệ nghịch với gia tốc rơi tự do.
	 V02sin2a
	S = ------------------
 g
Trong đó S là độ bay xa của quỹ đạo bay trọng tâm cơ thể
V0 là tốc độ bay ban đầu
a là góc độ bay ban đầu. 
g là gia tốc rơi tự do = 9,8m/giây 2 
	Qua phân tích công thức trên ta thấy sự ảnh hưởng của g là không đổi luôn bằng 9,8m/giây, nên V0 và a là 2 yếu tố quyết định đến độ bay xa. Trong thực tế nhảy xa, chạy đà và giậm nhảy là hai giai đoạn tạo cho cơ thể có tốc độ bay ban đầu lớn, góc độ bay hợp lý nhất vì thế nó là hai giai đoạn có ảnh hưởng quyết định đến độ bay xa của lần nhảy.
	Nhảy xa là một kỹ thuật hoàn chỉnh, song để tiện phân tích và giảng dạy có thể phân thành các giai đoạn chạy đà và chuẩn bị giậm nhảy, bay trên không và rơi xuống cát.
 4. Nguyên tắc lựa chọn bài tập.
Để đảm bảo tính khách quan trong quá trình nghiên cứu và lựa chọn được các bài tập phù hợp với đối tượng nghiên cứu. Qua tham khảo các tài liệu chuyên môn, chúng tôi xây dựng nguyên tắc lựa chọn bài tập như sau:
- Thứ nhất là phải dựa vào mục đích yêu cầu môn học. 
- Thứ hai là phải dựa vào đặc điểm kỹ thuật môn học. Cụ thể là kỹ thuật nhảy xa ưỡn thân, tăng cường tập luyện các khâu khó như chạy đà, giậm nhảy, bay trên không. 
- Thứ ba là phải dựa vào nguyên tắc dạy học vận động là từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp cố gắng rút ngắn thời gian lan toả để nhanh chóng hình thành kỹ năng vận động. 
- Thứ tư là khi lựa chọn bài tập phải phù hợp với khả năng, trình độ, thể lực ... của học sinh mặt khác phải phù hợp với điều kiện tập luyện như sân bãi dụng cụ ... 
- Thứ năm là khi lựa chọn bài tập cần vận dụng đa dạng các phương pháp, phương tiện giảng dạy cơ bản, tiên tiến … 
 II. Cơ sở thực tiễn của sáng:
 1. Về cơ sở vật chất:
	Trường THCS Lý Tự Trọng thuộc huyện Krông Buk. Với đội ngũ giáo viên 69 người, trong đó giáo viên dạy thể dục 06 người. Là một trường chuẩn quốc gia trường THCS Lý Tự Trọng luôn là lá cờ đầu trong phong trào thi đua dạy tốt , phong trào cải tiến nâng cao chất lượng giáo dục, cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy, phong trào cải tiến nâng cao chất lượng giáo dục, cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy, học tập ngày cáng áp dụng đầy đủ hơn.
	 Đặc biệt trong lĩnh vực thể dục thể thao - Đây là một mặt rất quan trọng của giáo dục toàn diện. Trong nhiều năm gần đây thành tích thi đấu các giải thể thao Hội khỏe Phù đổng cấp tỉnh nhà trường luôn có H/S đạt giải. Có được điều đó là do nhà trường đã đầu tư cơ sở vật chất khang trang cho việc giảng dạy và huấn luyện thể dục thể thao. Cụ thể nhà trường có một sân tập khoảng 450m2 giành cho giảng dạy thể dục bao gồm: 01 sân bóng đá, 01 hố cát dành cho nhảy xa, 02 sân bóng chuyền, 01 hố cát dành cho nhảy cao.
 2. Về phương pháp giảng dạy nhảy xa của giáo viên nhà trường:
	Với số lượng 06 giáo viên thể dục, đã đáp ứng đủ yêu cầu và tiêu chuẩn giáo viên giáo dục thể chất của cấp THCS. Nhà trường có đội ngũ giáo viên năng động, dày dạn kinh nghiệm. Qua nghiên cứu tìm hiểu dự giờ dạy của giáo viên và một số giáo án giảng dạy thể dục, chúng tôi nhận thấy các giáo viên đã tuân thủ theo đúng chương trình và phương pháp giảng dạy của THCS Tuy nhiên giáo viên còn thiên về giảng dạy cơ bản, còn ít sử dụng các bài tập sửa chữa sai sót kỹ thuật trong giảng dạy và huấn luyện nhảy xa, vì nhảy xa kiểu ngồi là kỹ thuật khó. Nên việc nghiên cứu lựa chọn một số bài tập sửa chữa sai lầm thường mắc trong nhảy xa “kiểu ngồi” mà cụ thể là giảng dạy kỹ thuật chạy đà, giậm nhảy là hai giai đoạn quan trọng, rất cần thiết để hoàn thiện kỹ thuật, nâng cao hơn nữa thành tích nhảy xa cho học sinh nhà trường. 
Tóm lại, cơ sở vật chất dành cho giảng dạy giáo dục thể chất của nhà trường là tương đối khang trang. Tuy nhiên phương pháp sử dụng trong giảng dạy và huấn luyện giáo dục thể chất của giáo viên còn ít sử dụng các bài tập sửa chữa kỹ thuật, đặc biệt là với nội dung nhảy xa kiểu ngồi.
C. PHƯƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC VIẾT SÁNG KIẾN:
 I. Phương pháp:
 1. Phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu. 
Để thực hiện mục đích và nhiiệm vụ của sáng kiến, khi sử dụng phương pháp này, chúng tôi đã tham khảo nhiều nguồn tư liệu khác nhau chủ yếu là các nguồn tài liệu về giảng dạy và huấn luyện điền kinh, các tài liệu tham khảo là công trình nghiên cứu của các tác giả trong nước, một số tạp chí chuyên ngành và các kỷ yếu của các Hội nghị khoa học TDTT, cũng như các tài liệu mang tính lý luận phục vụ mục đích của sáng kiến. 
 2. Phương pháp kiểm tra sư phạm: 
Trong sáng này chúng tôi sử dụng phương pháp kiểm tra sư phạm để kiểm tra và đánh giá hiệu quả một số bài tập sửa chữa sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật nhảy xa kiểu ngồi cho học sinh khối THCS
 3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm:
Tôi tiến hành thực nghiệm các bài tập sửa chữa những sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật nhảy xa kiểu ngồi cho học sinh khối THCS.
 	Tổ chức thực nghiệm: Tôi tiến hành thực nghiệm trong 1 tháng được phân theo chu kỳ 4 tuần, mỗi tuần gồm 2 giáo án, mỗi giáo án gồm 45 phút Chúng tôi tiến hành tổ chức thực nghiệm vào các giờ học chính khóa¸ theo chương trình quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
 	 Để đánh giá kết quả thực nghiệm tôi sử dụng phương pháp so sánh tự đối chiếu kết quả trước và sau thực nghiệm của nhóm học sinh mà tôi lựa chọn.
 II. Đối tượng của sáng kiến:
- Là một số bài tập sửa chữa những sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật chạy đà, giậm nhảy của kỹ thuật nhảy xa kiểu ngồi cho học sinh trường khối THCS.
 III. Kết quả của sáng kiến: 
 1. Một số sai lầm thường mắc của học sinh khối THCS trong kỹ thuật giai đoạn chạy đà, giậm nhảy trong kỹ thuật nhảy xa kiểu ngồi.	
Bằng phương pháp quan sát sư phạm học nhảy xa kiểu ngồi của học sinh, đồng