Sáng kiến kinh nghiệm: Giúp học sinh yếu kém nâng cao chất lượng học tập môn Sinh học 6 trong trường

hững nơi nào trên trái đất. Còn đốùi với những câu hỏi mà phải vận dụng kiến thức để giải thích, so sánh, chứng minh . . thì các em trả lời mập mờ thiếu chính xác hoặc có nhiều sai sót. 
 Ví dụ: Thực vật ở nước ta rất phong phú , nhưng vì sao chúng ta cần phải trồng cây và bảo vệ chúng ? .Tôi bắt đầu trao đổi trực tiếp với các em và ghi nhận lí do mà các em chưa hiểu và chưa biết cách tự nắm vững kiến thức về môn học này . Sau đó tôi hướng dẫn cho các em về cách học môn này .
 Sinh học là môn học về các mối quan hệ giữa thực vật với môi trường sống trong phạm vi cơ thể thực vật .Vì các sự vật hiện tượng sinh học đề cập phải có tính đặc trưng nhất định. Như vậy cần xác định từng bộ phận cụ thể hoá. Vị trí các cơ quan trên cơ thể tực vật , còn chức năng để chứng minh cho các diễn biến của sự vật hiện tượng sinh học để đánh giá chúng một cách chính xác về mặt định lượng .
 Học môn sinh học không phải là học thuộc lòng cấu tạo từng bộ phận và chức năng của các cơ quan trong cơ thể của thực vật mà phải biết giải thích ,chứng minh các quy luật phổ biến về các mối quan hệ giữa thực vật và môi trường .
 Ví dụ: Quan sát và so sánh cuống lá cây bèo tây khi sống trôi nổi trên mặt nước và cây bèo tây khi sống trên cạn có gì giống và khác nhau? 
 -Giải thích tại sao ? 
 Giải thích tìm tìm hiểu các quy luật về mối quan hệ giữa thực vật với môi trường chính là giúp học sinh tự nắm vững kiến thức và phát huy tính tích cực sáng tạo trong học tập , có thể nói để giúp học sinh yếu , kém học tốt môn sinh học 6 , trước hết học sinh phải nhớ lại kiến thức cơ bản ngay từ cấp tiểu học như kĩ năng nhận biết , quan sát , so sánh , giải thích các sự vật hiện tượng sinh học.
 Ngoài ra đối với môn sinh học tôi sử dụng triệt để đồ dùng dạy học, minh hoạ cho từng tiết dạy , nếu như trường không có tôi tự sưu tầm: Mẫu vật thật, tranh ảnh tự vẽ . .
 Ví dụ:Bài “Các loại rễ, các miền của rễ” Không có tranh tôi sưu tầm mẫu vật thật như rễ cây đậu,rễ cây lúa . . .Sau khi quan sát các em nhận ra cây đậu có rễ cọc còn cây lúa có rễ chùm .
 Đến phần các miền của rễ thì các em chưa phân biệt được vị trí của từng miền .Vì thế tôi phải vẽ hình minh hoạ thì các em sẽ hiểu có 4 miền : và để giới thiệu về chức năng của chúng tôi gợi ý cho các em để trả lời câu hỏi :
 Nếu ta cắt mất đi từng miền của rễ thì có ảnh hưởng gì đến sự sinh trưởng và phát triển gì của cây hay không ? 
 Các em trả lời :
 - Mất miền chóp rễ thì cây khó len lỏi qua các khe hở của đất 
 -Mất miền sinh trưởng rễ sẽù không dài ra .
 - Mất miền hút rễ không hút được nước và muối khoáng hoà tan trong đất thì cây sẽ chết . . . 
 Từ đó các em sẽ hiểu chức năng và rất thích thú hơn trong học tập.
 Ví dụ: Bài “Tổng kết về cây có hoa” .Tôi sẽ vẽ sơ đồ cây có hoa, các em hình dung được cây là một hệ thống nhất . Khi lá hoạt động yếu, thoát hơi nước ít thì sự hút nước của rễ cũng giảm , sự quang hợp của lá yếu không đủ cung cấp chất dinh dưỡng cho thân , rễ nên cây sinh trưởng chậm và ảnh hưởng tới sự ra hoa , kết hạt và tạo quả .Qua đó tôi cũng giáo dục cho các em có ý thức bảo vệ cây xanh . Khi lao động không làm tổn thương đến các cơ quan cuả cây , không chặt cành , bẻ lá ,. . . luôn cung cấp đủ nước , đủ chất dinh dưỡn cho cây sinh trưởng và phát triển tốt.Từ đó cũng góp phần gây hứng thú ,say mê, khắc sâu kiến thức cho học sinh.
 Khi dạy môn sinh học 6 ,chúng ta phải liên hệ sát với thực tế để từ đó học sinh yếu, kém sẽ nắm vững và khắc sâu vấn đề đó vào tư duy của các em .
 Ví dụ: Bài “Aûnh hưởng của các điều kiện bên ngoài đến quang hợp , ý nghĩa của quang hợp” 
 Chúng ta lấy ví dụ cụ thể , ảnh hưởng cần thiết cho quang hợp , trong trồng trọt muốn thu hoạch cao thì không nên trồng cây với mật độ quá dày , các chất hửu cơ và khí ôxi do quang hợp của cây xanh tạo ra cần cho sự sống của hầu hết các sinh vật trên trái đát và cả con người . Bởi thế các em tự ý thức để tham gia vào việc bảo vệ và phát triển cây xanh ở sân trường, gia đình và địa phương.
 Trong giảng dạy ,giáo viên giảng dạy kiến thức mới đồng thời nhắc lại kiến thức cũ:
 Ví dụ: Bài “ Thực vật góp phần điều hoà khí hậu ” .
 Chúng ta cho các em biết nhờ đâu mà hàm lượng khí cacbonic và ôxi trong không khí được ổn định ? .Thực vật làm giảm ô nhiễm môi trường .Từ đó các em hiểu được “ Rừng cây như là một lá phổi xanh ”của con người .Vì vậy các em phải tích cực trồng cây gây rừng , bảo vệ các thực vật quý hiếm, những loài có giá trị kinh tế cao .
 Ví dụ: “ Vai trò của thực vật đối với động vật và đời sống con người”. Ta hướng dẫn cho học sinh tìm hiểu và thấy được thực vật đóng vai trò quan trọng trong đời sống động vật ( Và bản thân của những động vật này lại là thức ăn của động vật khác kể cả con người ) . .Khí ôxi dùng cho hô hấp , và trong đời sống con người ,thực vật cũng không kém phần quan trọng, chúng có nhiều công dụng nhiều mặt, ý nghĩa kinh tế của chúng rất lớn , cho ta gỗ dùng trong xây dựng và ngành công nghiệp , cung cấp thức ăn cho cọn người ,dùng làm thuốc , . . .Đó là nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá , chúng ta cần bảo vệ và phát triển nguồn tài nguyên đó làm giàu cho gia đình và tổ quốc .
 Bên cạnh đó giáo viên phổ biến thêm cho học sinh thấy được đại đa số cây có ích cũng có một số cây có hại cho sức khoẻ con người .
 Ví dụ: Cây thuốc lá có chứa chất độc nicôtin , Nếu ta hút thuốc thuốc lá , nhất là hút nhiều thì tác hại do chất nicôtin thấm vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến bộ máy hô hấp , dễ gây ung thư phổi , còn cây thuốc phiện trong quả có chưa nhiều moocphin là chất độc nguy hiểm .Khi sử dụng sẽ gây nghiện , rất khó chữa, có hại cho sức khoẻ và gây hậu quả xấu không những cho bản thân mà cho cả gia đình và xã hội. Học sinh chúng ta hết sức thận trọng khi khai thác và tuyệt đối không sử dụng các cây có hại cho sức khoẻ con người .
 Trong giảng dạy , lời nói của giáo viên được coi như một công cụ dạy học rất quan trọng . Bằng lời nói chúng ta thu hút học sinh , làm cho học sinh say mê mong đợi tới giờ của chúng ta giảng dạy, nhất là đối tượng học sinh yếu ,kém .
 Ví dụ: Bài “Thực vật góp phần điều hoà khí hậu” Chúng ta dùng lời nói gây ấn tượng để giới thiệu bài , ta đã biết thực vật nhờ quá trình quang hợp mà có vai trò quan trọng trong việc tổng hợp thức ăn nuôi sống các sinh vật khác.Nhưng vai trò của thực vật không chỉ cung cấp chất dinh dưỡng mà chúng còn có ý nghĩa to lớn trong việc điều hoà khí hậu và bảo vệ môi trường.
 Trong mỗi tiết học chúng ta cần phải tuyên dương , khuyến khích những vấn đề gì mà các em phát biểu đúng nhất là đối tượng yếu, kém . Chúng ta tạo mọi điều kiện để các em không còn tự ti , mặc cảm hay”lười học”. ..Từ đó kích lệ tinh thần học tập của hcọ sinh tuyệt đối .Chúng ta không nên quát mắng hoặc có cử chỉ bất bình khi các em chưa thuộc bài hay trả lời sai câu hỏi mà chúng ta nên động viên các em sửa sai thành đúng. Đây là biện pháp hết sức quan trọng để phát huy tính tích cực cố gắng học của học sinh và cũng tạo được sự ham học mà tôi hướng dẫn.
 Trong một tiết dạy , chúng tra nên thực hiện cho đúng và đủ 5 bước. Riêng tôi chú trọng nhất là bước kiểm tra bài cũ và các bước củng cố, dặn dò bài. Trong phần này tôi quan tâm chú trọng nhất là học sinh yếu, kém.
 Ví dụ : “Kiểm tra bài cũ” .Những học sinh thường không thuộc bài, tôi mời lên bảng trả bài .Nếu lần đầu tôi cho các em nợ lại và dùng lời động viên.
 “Củng cố bài ” tôi thường mời các em phát biểu , nếu các em nói đúng tôi khen để khích lệ tinh thần ,còn nói sai tôi sửa từ sai thành đúng với thái độ hết sức hoà nhã và động viên các em .
 “Dặn dò” phần này của mỗi tiết học tôi đều dặn kĩ nhất là đọc bài mới ít nhất là 5 lần . Riêng học sinh yếu kém đọc ít nhất 10 lần bài đó sách giáo khoa và tìm hiểu ý chính mà tôi đã gợi mở và các em phải có tập tự soạn bài mới trước ở nhà.
 Trong tiết dạy tôi chú ý đến cách trình bày chữ viết ,ngữ pháp . . .Trong tập ghi bài học của các em sao cho rõ, đẹp ,đúng . . .Tôi thường nêu cá nhân điển hình để các em thấy đó mà noi theo.
 Nói chung bằng những biện pháp trên chúng ta dẫn dắt gợi ý đưa học sinh dần dần đếùn chỗ suy luận rồi đến việc hình thành khái niệm biết liên hệ thực tế tạo cho học sinh tự tìm tòi , phát hiện ra những hiện tượng , sinh lí xảy ra trong cơ thể thực vật mà các em đã học qua lí thuyết do giáo viên truyền thụ để từ đó các em không còn chay lười trong học tập . Khi các em đã có kiến thức cơ bản thì các em sẽ đi tới những tri thức khác thúc giục các em biết tự giác học tập , không học kiểu ép buộc nhàm chán mau quên. .. Nếu các em chủ động được trong học tập thì các em sẽ tự tin thoải mái