Phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan và kênh hình trong dạy học Lịch sử 9 phần lịch sử thế giới

 lý địa cầu khác.
Hoạt động 4: Cuối cùng giáo viên đặt câu hỏi cho cả lớp: các em có nhận xét gì về những thành tựu khoa học kỹ thuật (vũ trụ) mà nhân dân Liên Xô đạt được trong công cuộc XDCNXH?
Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu Từ những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỷ XX.
Hình 3: Cuộc biểu tình đòi li khai và độc lập ở Lít va.
* Phương pháp sử dụng:
	Đây là bức ảnh chụp về một cuộc biểu tình đòi độc lập của nhân dân Lít va muốn tách ra khỏi Liên bang Xô Viết năm 1991. Giáo viên sử dụng bức ảnh này để dạy mục: I - Sự khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô Viết (từ nửa sau những năm 70 đến những năm 90 của thế kyXX).
Hoạt động 1: Giáo viên cho học sinh quan sát bức ảnh và đặt một số câu hỏi gợi mở:
- Những người dân Lít va trong bức ảnh đang làm gì ?
- Nét mặt của họ như thế nào ?
- Bức ảnh cho ta biết thông tin gì về đát nước Liên Xô trong những năm 90 của thế kỷ XX.
- Tại sao lại có cuộc biểu tình này ?
	Hoạt động 2: Giáo viên tổ chức cho các em tìm hiểu bức ảnh và trả lời những câu hỏi trên bằng hiểu biết của các em .
Hoạt động 3: Giáo viên tập trung sự chú ý của các em vào bức ảnh, giáo viên tiến hành miêu tả. Bức ảnh chụp đoàn người tham gia cuộc biểu tình của người dân Lít-va, có cả người lớn, trẻ em, đàn ông, đàn bà. Họ mang theo biểu ngữ, cờ và bản đồ, họ đòi tách khỏi Liên Xô để trở thành một nước độc lập. Ước muốn đòi độc lập của họ được thể hiện trong bức tranh mà họ mang theo khi đi biểu tình. Cụm từ viết tắt "CCCP " nghĩa là Liên Xô, hình chiếc kéo cắt đôi làm hai phần : một phần có chữ "CCCP" Biểu thị cho việc tách khỏi Liên bang Xô Viết để thành lập một nhà nước riêng. Đó là Lít-va. Bức ảnh cũng diễn tả lại không khí tham gia biểu tình của người Lít-va đòi độc lập trong bối cảnh chung lúc bấy giờ của Liên Xô, góp phần thúc đẩy nhanh chóng sự tan rã của đất nước gần 70 năm tồn tại của Liên bang cộng hoà XHCN Xô Viết. Ngày 11/3/1990 Lít va tuyên bố độc lập. Quốc hội Lít va vừa được bầu đã quyết định tạm thời áp dụng Hiền pháp 1938. Vitautat Lanxbơgit, người đứng đầu phong trào Mặt trân Nhân dân Saiudit được bầu làm Chủ tịch Quốc hội. Lít va là nước đầu tiên trong số 15 nước cộng hòa tuyên bố thành lập. Tuy nhiên, kỳ họp bất thường của Đại hội đại biểu nhân dân Liên Xô ngày 15 - 3 - 1990 đã ra tuyên bố không công nhận Tuyên ngôn của Quốc hội Lít va .
	Hoạt động 4: Giáo viên kết luận: Bức ảnh đã phản ánh được phần nào sự khủng hoảng chế độ xã hội ở Liên Xô và sự tan rã của Liên bang cộng hòa XHCN Xô Viết.
Bài 4: Các nước Châu á.
Hình 7: Thành Phố Thượng Hải ngày nay.
	* Phương pháp sử dụng:
 Đây là bức ảnh chụp một góc thành phố Thượng Hải của Trung Quốc sau hơn 20 năm đất nước này tiến hành công cuộc cải cách - mở cửa (1978 – 2001) Giáo viên sử dụng bức ảnh này để dạy mục: II, ý 4 - Công cuộc cải cách - mở cửa (1978 đến nay) trong bài.
Hoạt động 1: Giáo viên tổ chức cho học sinh quan sát toàn diện bức ảnh một cách khái quát, rồi đặt câu hỏi gợi mở, kích thích sự suy nghĩ của học sinh.
Nhìn vào bức ảnh, em có nhận xét gì về thành phố Thượng Hải ?
	Thành Phố này nằm ở đâu ?
	Thượng Hải có ý nghĩa như thế nào đối với việc thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế của Trung Quốc ?
	Hoạt động 2: Giáo viên tập trung sự chú ý của các em vào bức ảnh và tiến hành miêu tả.
	Trong ảnh là một góc nhỏ của thành phố Thượng Hải sau hơn 20 năm Trung Quốc tiến hành công cuộc cải cách - mở cửa. Thành phố Thượng Hải nằm ở vĩ độ 31014' Bắc và kinh độ 1210,290 Đông đúng điểm giữa tuyến bờ biển của Trung 
Quốc, là nơi sông Trường Giang đổ ra biển. Phía đông Thượng Hải giáp với Đông Hải, phía bắc giáp sông Trường Giang, phía nam giáp vịnh Hàng Châu, phía tây giáp tỉnh Giang Tô và Chiết Giang. Diện tích toàn thành phố là 6341km2, dân số13,04 triệu người (số liệu thống kê năm 2001). Nhìn vào ảnh ta thấy những tòa nhà lớn, kéo dài suốt thành phố chính là những trung tâm công nghiệp, thương mại, khu tiền tệ ,văn hóa mọc lên san sát. Đặc biệt, ở đây có hệ thống giao thông dày đặc với nhiều làn đường dành cho các loại xe ôtô, xe máy, ... tất cả đều toát lên sự sầm uất và nhộn nhịp của thành phố.
Hiện nay, với việc mở rộng thành phố ra ngoại vi, xây dựng kinh tế tổng hợp phố Đông, chắc chắn không lâu nữa, Thượng Hải sẽ tạo thành một trung tâm kinh tế tài chính có tầm cỡ bậc nhất của Trung Quốc và ven bờ biển Thái Bình Dương .	 
Bài 5. Các nước Đông Nam á
Hình11. - Hội nghị cấp cao ASEAN VI họp tại Hà Nội
*Phương pháp sử dụng.
	Đây là bức ảnh chụp chín đại biểu đại diện cho chín nước tham gia Hội nghị cấp cao ASEAN VI họp tại Hà Nội (Việt Nam). Giáo viên sử dụng bức ảnh này để dạy mục III - Từ "ASEAN 6"phát triển thành "ASEAN 10".
Hoạt động 1: Trước khi tiến khai thác bức ảnh, giáo viên cho học sinh quan sát toàn cảnh bức ảnh, tập trung sự chú ý của các em bằng một số câu hỏi:
	- Có bao nhiêu đại biểu trong bức ảnh này?
	- Họ đại diện cho những quốc gia nào?
	- Bức ảnh này được chụp khi nào, tại đâu? Và nói lên điều gì?
	Hoạt động2: Giáo viên tổ chức cho các em quan sát, tìm hiểu bức ảnh và trả lời câu hỏi trên bằng sự hiểu biết của các em.
	Hoạt động 3: Giáo viên tập trung sự chú ý của các em váo bức ảnh và tiến hành miêu tả.
	Hội nghị cấp cao ASEAN VI được tổ chức tại Hà Nội (Việt Nam), từ ngày 15 đến 16/12/1998. Dưới sự chủ tọa của Thủ tướng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Phan Văn Khải. Tham gia hội nghị gồm có nước chủ nhà Việt Nam, Bru- nây, Thái Lan, In-đô-nê-xi a, Sin-ga-po, Ma-lai-xi- a, Mi-an-ma, Phi-líp - pin và Lào.
	Hội nghị đã tổng kết 31 năm phát triển của ASEAN, đề ra các biện pháp để đối phó với những thách thức trong khu vực khi bước vào thế kỷ XXI.
	Chủ đề của Hội nghị cấp cao lần này là" Đoàn kết và hợp tác vì một ASEAN hòa bình, ổn định và phát triển đồng đều". Hội nghị cũng đưa ra Tuyên bố Hà Nội cùng một số văn kiện quan trọng, được các nguyên thủ quốc gia ASEAN thông qua "Chương trình Hà Nội - bước triển khai cụ thể của tầm nhìn ASEAN năm 2020". 
Ngày 15/12/1998, tại Hội nghị VI, các nhà lãnh đạo ASEAN đã nhất trí kết nạp Cam - pu - chia trở thành thành viên thứ 10 của hiệp hội. Như vậy, quá trình phát triển từ ASEAN 6 đến ASEAN 10 đã được lịch sử ghi nhận. Trong ảnh là chín thành viên đại diện cho chín nước tham dự Hội nghị, (Thủ tướng Phan Văn Khải - người đứng thứ năm từ trái sang), cùng nắm tay nhau giơ lên cao thể hiện một tinh thần hợp tác, hòa bình và cùng phát triển, vì một ASEAN " Hòa bình, ổn định và phát triển đồng đều". Những thành viên của Hội nghị cấp cao lần thứ VI một lần nữa đã khẳng định vai trò, vị trí của nước Việt Nam Trong khu vực Đông Nam á. Điều đáng lưu ý ở đây là trong Hội nghị này, Việt Nam đã bước đầu cho thấy khả năng tập hợp và dàn xếp những vấn đề nội bộ của Hiệp hội các nước Đông Nam á.
Bài 6: Các nước Châu phi
Hình 13: Nen-xơn Man-đê-la.
	* Phương pháp sử dụng.
	Đây là bức ảnh chụp ông Nen - xơn Man - đê - la, Tổng thống người da đen đầu tiên trong lịch sử Cộng hòa Nam Phi. Bức ảnh này được sử dụng dạy mục: II - Cộng hòa Nam Phi.
Hoạt động 1: Giáo viên cho học sinh quan sát bức ảnh để thấy được gương mặt Nen - xơn Man - đê - la, một người đấu tranh không mệt mỏi để chống lại chế độ phân biệt chủng tộc A-pác-thai ở Nam Phi.
Hoạt động 2: Giáo viên tổ chức cho các em tìm hiểu bức ảnh và trả lời các câu hỏi sau bằng hiểu biết của mình.
 - Nhìn vào bức ảnh, em thấy Nen-xơn Man-đê-la là người như thế nào ?
	- Các em biết gì về Nen-xơn Man-đê-la?
	Hoạt động 3: Sau khi học sinh trả lời những nội dung trên, giáo viên tập trung sự chú ý vào hình ảnh và mô tả.
	Nen-xơn Man-đê-la là nhà hoạt động chính trị ở Nam Phi. Ông sinh năm 1918 ở Tơ-ran-xcây - Khu tự trị dành riêng cho người Phi (một tổ chức chính trị được thành lập 8/1/1912, viết tắt là ANC), sau đó ông giữ chức Tổng thư ký ANC. Mục tiêu chủ yếu của đại hội là đấu tranh đòi thủ tiêu chế độ phân biệt chủng tộc A-pác-thai, xây dựng một xã hội dân chủ và bình đẳng. Dưới sự lãnh của ANC, phong trào đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi diễn ra ngày càng mạnh mẽ, vì vậy nhà cầm quyền Prê-tô-ri-a đã bắt giam Nen-xơn Man-đê-la và kết án ông tù chung thân.
	Sau hơn 27 năm bị giam giữ, trước áp lực đấu tranh của nhân dân tiến bộ trong và ngoài nước, ngày 11/2/1990 chính quyền Nam Phi buộc phải trả tự do cho ông. Sau khi ra tù, ông được tổ chức ANC bầu làm Phó chủ tịch và ngày 7/5/1991 Hội nghị toàn quốc ANC đã nhất trí bầu Nen-xơn Man-đê-la làm Chủ tịch.
	Sau cuộc bầu cử toàn quốc đa sắc tộc năm 1994, ngày 10/5/1994 Chủ tịch ANC Nen-xơn Man-đê-la tuyên bố nhận chức Tổng thống nước Cộng hòa Nam Phi, trở thành Tổng thống da đen đầu tiên trong lịch sử đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc A-pác-thai ở Nam Phi, Nen-xơn Man-đê-la là người đấu tranh không mệt mỏi, góp phần vào thắng lợi của cuộc đấu tranh này. Với những cống hiến của ông vào sự nghiệp giải phóng con người khỏi sự kì thị, phân biệt chủng tộc Nen-xơn Man-đê-la đã được nhận giải thưởng thế giới "Nô ben" về "Hũa bỡnh" (1993).
Bài 8. NƯớc Mĩ
 Hỡnh 16. Tàu con thoi của Mĩ đang được phúng lờn.
	* Phương phỏp sử dụng.
Đõy là bức ảnh chụp tàu con thoi của Mĩ đang được phúng lờn vũ trụ. Giỏo viờn sử dụng bức ảnh này để minh họa khi giảng dạy mục: II - Sự phỏt triển về khoa học kỹ thuật Mĩ sau chiến tranh.
	Hoạt động 1: Giỏo viờn cho học sinh quan sỏt bức ảnh, gợi mở cõu hỏi để phỏt triển tư duy, suy nghĩ của cỏc em.
	- Nhỡn vào bức ảnh tàu con thoi của Mĩ đang được phúng lờn, cỏc em biết gỡ về lĩnh vực khoa học kỹ thuật của nước Mĩ sau triến tranh thế giới thứ hai ?
- Tàu con thoi được phúng lờn vũ trụ vào thời gian nào và trọng lượng của nú là bao nhiêu?.
Hoạt động 2: Giỏo viờn tổ chức cho học sinh trả lời những cõu hỏi trờn bằng sự hiểu biết của mỡnh.
Hoạt động 3: Giỏo viờn tập chung sự chỳ ý của học sinh vào bức ảnh và miờu tả. 
 Trong ảnh tàu con thoi của Mĩ được phúng lờn vũ trụ năm 1981, khẳng định sự phỏt triển trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật của nước Mĩ. Ngày12/4/1981 đỳng 20 năm sau chuyến bay đầu tiờn vào vũ trụ, cơ quan nghiờn cứu hàng khụng và vũ trụ của Mĩ (NASA), đó phúng thàn