Phương pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1

PHƯƠNG PHÁP RÈN CHỮ VIẾT CHO HỌC SINH LỚP 1
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
 Chữ viết đẹp của học sinh là vấn đề được mọi người trong và ngoài ngành Giáo Dục Đào tạo quan tâm lo lắng . Người xưa có đã nói : “nét chữ nết người” là hàm ý hai vấn đề : Thứ  nhất, nét chữ thể hiện tính cách con người ; thông qua rèn luyện chữ viết mà giáo dục nhân cách con người . Vì vậy phong trào “vở sạch – chữ đẹp” vừa là mục đích, vừa là phương tiện trong quá trình rèn luyện học sinh viết đúng, dẫn tới việc viết đẹp cho học sinh, nó góp một phần vào việc giáo dục toàn diện cho học sinh ngay từ  lớp 1.
 Đồng thời trong quá trình dạy ở lớp tôi nhận những sai lầm về tư thế ngồi, kỹ năng viết chữ. Từ đó tôi đưa ra biện pháp khắc phục trong quá trình giảng dạy để nâng cao chất lượng viết đúng, viết sạch đẹp cho học sinh lớp 1.Chính vì thế tôi chọn thực hiện chuyên đề: “ Phương pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1”
II/ CÁCH THỨC THỰC HIỆN:         
          Để rèn chữ viết cho học sinh lớp 1, tôi đề ra những biên pháp sau:
          1 – Giáo viên nắm chắc kiến thức, viết tốt mẫu chữ quy định để dạy học sinh.
          Trước hết, giáo viên phải nắm chắc cấu tạo, quy trình chữ viết theo đúng mẫu chữ viết trong trường Tiểu học.
          Cụ thể:  Về mẫu chữ - mẫu chữ cái viết thường.
          - Các chữ cái được viết với độ cao 2,5 đơn vị: b, l, h, k, g, y.
          - Các chữ cái được viết với độ cao 2 đơn vị: d, đ, q, p.
- Các chữ cái được viết với độ cao 1,5 đơn vị: t.
- Các chữ cái được viết với độ cao 1,25 đơn vị: r, s.
          - Các chữ cái còn lại được viết với độ cao 1 đơn vị: o, ô, ơ, a, ă, â, u, ư, i, c, e, ê, n, m.
          - Các dấu thanh được viết trong phạm vi 1 ô vuông có cạnh 0,5 đơn vị.
          - Mẫu chữ cái viết hoa: Các chữ cái được viết với độ cao 2,5 đơn vị, riêng hai chữ cái được viết với độ cao 4 đơn vị là: Y, G.
          - Mẫu chữ số được viết với độ cao 2 đơn vị.
            2 – Dạy học sinh có cách cầm bút và tư thế ngồi viết đung.
           Để học sinh có thể tránh được cái gọi là “Bệnh học trò” (tức là bệnh cong vẹo cột sống, bệnh cận thị) thì giáo viên phải luyện cho học sinh có được một tư thế ngồi thật đúng, thật thoải mái. Muốn vậy, người giáo viên cũng phải có tư thế ngồi thật đúng để học sinh bắt trước. Ngay mỗi giờ đầu tập viết tôi đều cho học sinh ngồi đúng tư thế, lưng thẳng, ngực không áp vào bàn, hai chân đặt song song, vuông góc với mặt đất, tay phải cầm bút, tay trái giữ mép vở, vai ngang bằng, đầu hơi cúi để cách mắt với vở khoảng 20 – 30cm (tôi cho học sinh chống cùi chỏ tay trên mặt bàn, ngửa bàn tay ra, áp trán vào sát lòng bàn tay để ước lượng khoảng cách mặt với vở). Cách cầm bút tôi cũng làm mẫu và hướng dẫn tỉ mỉ: Ngón cái và ngón trỏ đặt ở phái trên, ngón giữa ở phía dưới đỡ đầu bút cách đầu bút khoảng 1đốt ngón tay, cán bút nghiêng về bên phải cổ tay; khi viết đưa bút khoảng 1 đốt ngón tay, nhẹ nhàng không ấn mạnh. Khi học sinh nắm các cách cầm bút, cách ngồi thì trước lúc viết tôi thường cho học sinh nhắc lại và thực hiện theo đúng quy định: “Tay phải cầm bút bằng 3 ngón tay, tay trái giữ mép vở, lưng thẳng, đầu hơi cúi, ngực không tì vào bàn”. 
          3- Dạy cho học sinh có kỹ thuật viết đúng, viết đẹp.
           Ngay từ đầu, Giáo viên hướng dẫn cho học sinh nắm chắc, viết tốt các nét cơ bản của chữ viết về tên gọi, điểm đặt bút, điểm dừng bút.
          Tôi cho học sinh nắm được các thuật ngữ: “Dòng kẻ ngang 1, dòng kẻ ngang 2, . dòng kẻ ngang 5;  Dòng kẻ dọc 1, dòng kẻ dọc 2,  dòng kẻ dọc 5”.
          Học sinh nắm chắc cách viết các nét sẽ nắm được cấu tạo của từng chữ cái và việc nối chữ cái thành chữ sẽ dễ dàng hơn.
          Để học sinh viết không bị rời rạc, đứt nét phải nhấn mạnh hơn chỗ nối nét, nối chữ nhất là chỗ rê bút, nhắc các em viết liền mạch đến đâu mới được nhấc bút, ở phần đầu học chữ ghi âm, học âm nào học sinh nắm chắc độ cao, độ rộng, từng nét từng chữ. Khi dạy sang phần vần tuy không cần hướng dẫn quy trình viết từng chữ song tôi vẫn thường xuyên cho học sinh nhắc lại độ cao các chữ cái, những chữ cái nào có độ cao bằng nhau, khoảng cách giữa các chữ cái trong một chữ, giữa chữ với chữ.
          4- Khắc sâu những chi tiết học sinh thường gặp khó khăn.
           Đó là, giáo viên cần nhấn mạnh chỗ ghi dấu thanh với vần, từng loại vần, cái khó với học sinh là không biết ghi dấu thanh ở vị trí nào nhất là những chữ có từ 2,3 chữ cái trở lên. Khi dạy mỗi vần mới, cuối cùng tôi đều cho học sinh nhận xét chốt lại những chữ ghi vần đó thì viết dấu thanh ở chữ cái ghi âm gì. Đặc biệt ở bài ôn tập mỗi loại vần tôi đều khắc sâu vị trí ghi dấu thanh.Với chữ có dấu phụ là dấu mũ như ô, ơ, ê, thì thanh sắc, huyền, hỏi phải ghi ở bên phải dấu mũ còn thanh ngã thì ghi ở giữa, phía trên của dấu mũ, các dấu thanh phải ngay ngắn, cân đối nằm đúng dòng li quy định và không được chạm vào chữ cái hay dấu phụ.
          5 - Chuẩn bị cơ sở vật chất đầy đủ phục vụ cho dạy – học Tập viết.
          Ở lớp ngoài sự trang bị sẵn có như bàn, ghế đúng quy cách, các bóng đèn phục vụ ánh sáng đầy đủ, tủ đựng đồ dạy – học; tôi còn treo thêm mẫu chữ viết quy định trong trường Tiểu học, kẻ bảng lớp để thuận tiện cho việc dạy tập viết như: có bảng kẻ các dòng li phóng to như vở Tập viết để viết mẫu và hướng dẫn viết vở.
          Tôi thường xuyên phối hợp với phụ huynh học sinh của lớp để giúp đỡ các em. Ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm tôi đã bàn bạc, thống nhất về sự chuẩn bị và cách dạy kèm cặp các cháu ở nhà. Tôi đề nghị cha mẹ học sinh chuẩn bị cho các em bàn học, góc học tập đủ ánh sáng, vở 48 trang có bìa bọc, bảng kẻ ô vuông 1 mặt, ô li 1 mặt, phấn không bụi, hộp đựng giẻ lau, bút chì mềm, bút máy mực đen, thước kẻ, giấy thấm mực. Sau 8 tuần viết bút chì, học sinh bắt đầu viết bút mực. Để tránh bẩn tôi phải hướng dẫn tỉ mỉ cách lấy mực, cầm bút , viết xong lắp bút, thấm mực, mỗi cuốn vở viết cho các em kèm một miếng giấy ăn để thấm mực.
  III/. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.
          Qua quá trình nghiên cứu và thực tế giảng dạy với biện pháp nêu trên, tôi rút ra những bài học kinh nghiệm sau:
          Để học sinh viết đúng, viết đẹp rất cần ở giáo viên sự tỉ mỉ uốn nắn từng nét cho cả lớp và cho từng bàn tay nhỏ, sự kiên nhẫn làm đi làm lại nhiều lần với tất cả tấm lòng yêu thương học trò của thầy cô giáo.
          Mỗi giáo viên phải nắm chắc kiến thức, quy trình kỹ thuật viết chữ để dạy tốt từng tiết tập viết cho học sinh. Phải đưa ra phương pháp dạy học cụ thể để phù hợp với từng đối tượng học sinh của lớp mình tuân theo nguyên tắc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp.
          Sử dụng phương pháp làm mẫu, bắt trước, mỗi giáo viên phải tự rèn luyện mình từ chữ viết ở vở, ở bảng đến tư thế ngồi viết, cách cầm bút để làm gương nhất là trước mắt học trò.
          Trong dạy học Tập viết cần phải thường xuyên tổ chức các trò chơi thi viết nhanh, viết đẹp tạo sự hứng thú rèn luyện cho học sinh.
          Sự phối hợp giữa cha mẹ học sinh với các thầy cô giáo sẽ tạo điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất về mọi mặt, giúp ích rất nhiều cho việc nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh.
         * Tóm lại:
          Việc rèn chữ viết đúng và đẹp vẫn đang là mối quan tâm của nhiều người nhất là những người trực tiếp giảng dạy. Việc tìm ra khó khăn và hướng khắc phục cùng với sự dạy dỗ công phu của các thầy cô giáo theo một phương pháp khoa học và kinh nghiệm đã được đúc kết cùng với việc kèm cặp thường xuyên của các bậc phụ huynh, sự nỗ lực kiên trì của mỗi học sinh thì chắc chắn chất lượng chữ viết ngày càng được nâng cao.
 Trên đây là “ Phương pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 1”mà bản than tôi rút ra trong quá trình giảng dạy,rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý đồng nghiệp để chuyên đề ngày càng hoàn thiện hơn.
 Tân An,ngày..tháng.năm 2012
	 Người viết
	 Hồ Phúc Minh