Phương pháp dạy nghe môn Tiếng Anh bậc THCS
Trong tình hình phát triển giáo dục nước ta hiện nay đã trải qua nhiều lần đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sách giáo khoa để đáp ứng yêu cầu giáo dục người học một cách tốt nhất để người học tiếp thu kiến thức tốt tất cả các bộ môn nói chung ở bậc Trung học cơ sở, trong đó có bộ môn Tiếng Anh cũng được đổi mới thực sự nhằm đáp ứng có hiệu quả quá trình Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Từ đổi mới hình thức sách giáo khoa đến nội dung, yêu cầu dạy học theo mục tiêu bộ môn, nội dung Sách giáo khoa mới được biên soạn, và đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực của học sinh trong học tập.
Để đáp ứng được yêu cầu thực tế đó. Mỗi giáo viên cần phải tìm cho mình một phương pháp dạy học tối ưu, phù nhợp với từng đối tượng thực tế của từng học sinh để đạt kết qủa cao đó mới là vấn đề, là mục đích mà mỗi giáo viên đang đứng lớp phải trăn trở, phải suy nghĩ. Làm thế nào để học sinh có thể lĩnh hội được toàn bộ kiến thức và sử dụng nó một cách thành thạo ?
Chúng ta đều biết rằng học Tiếng Anh đơn thuần chỉ là học một ngôn ngữ. Muốn sử dụng thành thạo ngôn ngữ đó thì người học phải rèn luyện bốn kỹ năng cơ bản: Nghe - Nói - Đọc -Viết. Cả bốn kỹ năng đó đều được quan tâm và được phối hợp trong các bài tập và các hoạt động trên lớp.
o tác, kỹ thuật dạy nghe, trong việc lựa chọn các kỹ thuật cho phù hợp với từng tiết dạy, từng giai đoạn của tiết dạy. Còn ngại sử dụng hoặc sử dụng chưa thành thạo đồ dùng dạy học phục vụ cho tiết dạy nghe ( đài cassett, hình minh họa...) 2.2.2.2. Học sinh: - Động cơ để nghe hiểu bằng tiếng Anh còn hạn chế. - Nhiều em ít có cơ hội để nghe, ít tiếp cận với các thông tin đại chúng mà qua đó có thể nghe Tiếng Anh. - Một số em còn ngại nghe và nói bằng Tiếng Anh, còn sợ bị mắc lỗi. - Môn nghe hiểu còn mới với các em, nhất là học sinh lớp 6,7. - Học sinh chưa quen với tốc độ đọc, nói trong băng của người Anh. 2.2.2.3. Phương tiện đồ dùng dạy học: - Đồ dùng dạy học phục vụ cho việc giảng dạy còn quá ít, một số còn thiếu: tranh, ảnh, băng, đài casstte. - Chất lượng băng thâu chưa tốt, giọng đọc còn chưa rõ, tiếng ồn nhiều. 2.3. CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: 2.3.1. Lập kế hoạch cho một tiết dạy nghe: 2.3.1.1. Đối với giáo viên: Để một tiết dạy nghe được tốt thì người giáo viên cần thực hiện các bước sau: - Nghiên cứu kỹ nội dung các tiết dạy từ sách giáo khoa, sách giáo viên, tài liệu chuẩn kiến thức kĩ năng. SGK, SGV, PPCT, chuẩn KTKN là cơ sở quan trọng, để giáo viên hoạch định giảng dạy của mình cho tiết học. Việc nghiên cứu kỹ SGK, SGV sẽ giúp cho giáo viên tổ chức, điều khiển tiết dạy nghe đi đúng trọng tâm, trọng điểm; phân bố thời gian cho các bước, các hoạt đông một cách khoa học. - Nghiên cứu mục đích yêu cầu của tiết dạy: Mục đích, yêu cầu của tiết dạy là đích mà cả giáo viên và học sinh cần phải đạt được sau tiết dạy học. Đối với tiết dạy nghe, thông thường mục đích, yêu cầu của tiết dạy là giúp học sinh luyện tập và phát triển các kỹ năng: Listening (nghe), Speaking (nói), Reading ( đọc), Writing (viết) ( trong đó kỹ năng nghe là chủ yếu), sau khi kết thúc phần nghe học sinh hiểu được nội dung chính của bài nghe và thực hiện một số yêu cầu hay bài tập ngôn ngữ nào đó. - Lựa chọn và phối hợp các kỹ thuật dạy nghe (Listening Techniques) một cách linh hoạt và phù hợp: Việc lựa chọn kỹ thuật dạy nghe phải được xác định trên căn cứ là nội dung của tiết dạy, đặc điểm, năng lực của lớp học và các giai đoạn trong tiến trình dạy nghe gồm có 3 giai đoạn: Giai đoạn trước khi nghe (Pre-Listening), giai đoạn trong khi nghe (While-listening), giai đoạn luyện tập"Post- listening ". Trong mỗi giai đoạn có các kỹ thuật dạy nghe đặc trưng phù hợp với từng giai đoạn đó. Sử dụng tốt các phương tiện, đồ dùng dạy học phục vụ cho tiết dạy nghe: * Sử dụng máy cassette: + Trước khi thực hiện dạy học cần chuẩn bị máy tốt, băng rõ và pin dự phòng khi mất điện + Phải đảm bảo tính an toàn khi thao tác. + Tuyệt đối không để học sinh tự ý sử dụng nếu chưa được hướng dẫn + Xem xét sự cần thiết, hiệu quả mang lại, thời gian cụ thể cho từng công đoạn... * Sử dụng tranh minh hoạ: + Tranh hình trong SGK: Một trong những thế mạnh của bộ SGK biên soạn theo chương trình mới là có nhiều tranh hình minh hoạ. Việc tận dụng đến mức tối đa các tranh hình trong SGK để giúp học sinh hiểu bài học mới là việc cần chú trọng trong tất cả các bài học. + Tranh hình minh họa:( tự tạo hoặc mua ) để giới thiệu và luyện tập bài mới là yêu cầu bắt buộc. Không yêu cầu hình minh họa phải đảm bảo tính thẩm mĩ cao, nhưng phải có sự liên hệ thực tế gần gũi với nội dung bài học. Nếu không có điều kiện mua thì có thể phóng to tranh minh hoạ trong SGK - Cần phải lên một giáo án hợp lý, khoa học. Giáo viên cần hoạch định rõ hoạt động của thầy, hoạt động của trò, thời gian cho các hoạt động, các yêu cầu của từng bài tập, các phương án trả lời của học sinh - Trao đổi, thảo luận về phương án giảng dạy. Hiệu quả của tiết dạy nghe sẽ được nâng cao hơn nếu phương án giảng dạy được đưa ra thảo luận cùng đồng nghiệp trước khi dạy việc làm này không chỉ mang lại kết quả tích cực cho tiết dạy nghe mà kỹ năng khác cũng có kết quả như vậy. 2.3.1.2. Đối với học sinh: Giáo viên yêu cầu học sinh chuẩn bị tốt cho tiết học tới bằng cách: - Ra hệ thống các câu hỏi gợi mở về bài mà các em sắp được học để học sinh có thời gian suy nghĩ , tìm hiểu tài liệu.... - Yêu cầu học sinh thực hiện một số bài tập liên quan đến nội dung tiết dạy nghe mà đối với các tiết dạy kỹ năng khác cũng có kết quả như vậy. - Khuyến khích, động viên học sinh tự tin, chủ động, sáng tạo nêu ra những vấn đề, câu hỏi có liên quan đến nội dung bài dạy 2.3.2. Thực hiện tốt tiến trình dạy nghe: Đối với một tiết dạy ngữ pháp hay từ vựng, thông thường trong tiến trình của tiết dạy có 3 giai đoạn đó là: Presentation - Practie - Production. Tiến trình của một tiết dạy nghe cũng phải trải qua 3 giai đoạn: Pre - Listening, While - Listening, và Post - Listening. Tiến trình dạy học này không những giúp học sinh nắm hiểu bài mà còn giúp các em sử dụng kỹ năng nghe trong giao tiếp thực tế. Song vấn đề tiên quyết là giáo viên cần phải xác định rỏ ràng mục đích yêu cầu cầu của từng bài nghe cụ thể để từ đó định hướng cho học sinh thực hiện tốt nhiệm vụ trong những giai đoạn tiếp theo. * Pre - Listening: ( about 10 - minutes) ( True/ Frediction, Open Prediction, Ordering, Pre- Questions) Là giai đoan giúp học sinh có định hướng, suy nghĩ về đề tài hay tình huống trước khi học sinh nghe. - Giáo viên nên tạo tâm thế chuẩn bị làm bài nghe cho học sinh bằng cách dẫn dắt gợi hỏi về chủ đề bài nghe, yêu cầu học sinh quan sát tranh, đọc từ và đoán xem các em chuẩn bị nghe chủ đề gì, ai sắp nói với ai … - Giáo viên có thể yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm đoán sơ bộ về nội dung sắp nghe thông qua tranh hay tình huống bài nghe.Có thể các em nói không chính xác với những gì các em sắp nghe nhưng vấn đề đặt ra là các em có hứng thú trước khi nghe. - Giáo viên giúp các em lường trước những khó khăn có thể gặp phải về phát âm hay cấu trúc mới,các kiến thức nền… - Cuối cùng giáo viên nói rõ cho họ sinh biết các em sẽ được nghe bao nhiêu lần và hướng dẫn yêu cầu nhiệm vụ khi nghe ( chọn đúng, sai, trả lời câu hỏi…) * While - Listening: (about 20 - minutes) ( Selecting, Deliberate Mistakes,Grids, Listen and Draw, Comprehension Questions) Đây là giai đoạn mà ở đó học sinh có cơ hội luyện tập. ở giai đoan này giáo viên đưa ra các dạng bài tập, yêu cầu học sinh thực hiện. Học sinh có thể mắc lỗi ở giai đoạn này vì vậy giáo viên chú ý cần sữa lỗi cho học sinh và đưa ra các phương án trả lời đúng. Giáo viên bật băng hay đọc bài nghe 2 đến 3 lần ( nếu nội dung khó có thể cho các em nghe 4 lần ). Lần đầu gúp học sinh làm quen với bài nghe hiểu bao quát nội dung bài nghe. Lần thứ hai nghe thông tin chính xác để hoàn thành bài tập. Lần thứ ba nghe và kiểm tra lại bài tập đã làm. Mục tiêu chính của nghe hiểu là học sinh nghe lấy nội dung chính hay lấy thông tin chi tiết đồng thời hiểu được thái độ quan điểm của tác giả. Do đó giáo viên cho học sinh nghe cả bài để họ nắm được ý chung cũng như bố cục cả bài và làm bài tập, sau đó có thể cho nghe lại từng đoạn để nắm kết quả hoặc nghe lại những chổ khó để khẳng định đáp án. Nên hạn chế cho học sinh nghe từng câu, hoặc từng từ một vì làm như vậy sẽ khiến người học có thói quen phải hiểu nghĩa từng từ từng câu khi nghe. * Post - Listening (at least 15 minutes) ( Roleplay, Recall the story, Write- it- up, Further practice ...) - Đây là giai đoạn luyện tập sau khi nghe. Ở giai đoạn này học sinh sử dụng những kiến thức, kỹ năng ngôn ngữ đã được luyện tập ở giai đoạn " While - Listening" vào các tình huống giao tiếp thực tế, có ý nghĩa. Sau khi nghe học sinh cần thực hiện một số bài tập như: báo cáo trước lớp hay trong nhóm về kết quả bài tập, các học sinh khác nghe cho ý kiến nhận xét hoặc chữa bài cho bạn. Giáo viên cần phải kết hợp các kỹ năng khác để phát triển mở rộng thêm bài nghe như recall, write-it-up, discussion..... * Vận dụng phương pháp đổi mới dạy nghe vào một vài tiết dạy cụ thể: English 9 UNIT 3: ATRIP TO THE COUNTRYSIDE Period: 18 LESSON 3: LISTEN : Aims: - Practice listening for specific information about Ba and his family’s trip to their home village in the countryside. Ojectives: - By the end of the lesson students will be able to write a short paragraph about the trip. Teaching skills: - Listening, writing Teaching aids: - Text books, pictures,word cards, map, poster, cassette, tape. Stages: Teacher Students Board taking notes A- WARM- UP * Matching (Use a poster) - Divide the class in to two groups ? Match the English words with their meaning in Vietnamese - Evaluate B- NEW LESSON: I- Pre-listening: 1- Pre-teach: a- Elicit vocab - situation - translation - picture - translation - example ( gas, oil...) *Check stress & pronunciation ? Copy b- Check vocab: R.O.R 2- Picture ordering prediction *-set the scene: Ba and his family took a bus from their house in the city to their home Village in the country- -side. ?Guess the order of the pictures about their route - Divide the class in to two groups ( prepare pictures for two groups II- While listening: *- Matching -Hang the map 4- P25 on the board - Prepare nine wordcards about the names of the places ? Listen,match the words -cards with the correct places on the map - Turn on the cassette -First time ? check your prediction - Second time ? Listen and match - Feed back Third time ? Listen and correct your answer. - Feed back - Correct -Evaluate the two groups’ Prediction (Call one student to replace the wrong order if necessary) III-Post- Listening: -Divide the class in to groups of 4 ? Use the correct order of the pictures to rewrite about Ba and his family’s trip Feed back Have 3- 4 groups’ posters Hang on the board Correct- evaluate Airport Store Pond store Bamboo forest Dragon bridge Parking lot Highway No1 Gas station Banyantree - One by one of two groups -Guess the words -Listen and repeat -Copy down -Rewrite the words - Five students of two groups use the pictures to make the order prediction - Listen
File đính kèm:
- SANGHIENKINHNGHIEM TIENG ANH.doc