Kì thi chọn học sinh giỏi quốc gia Môn: Hoá học, Bảng A Ngày thi: 13-3-1999

bộ giáo dục vμ đμo tạo 
đề thi chính thức 
kì thi chọn học sinh giỏi quốc gia 
Môn: Hoá học, Bảng A 
Ngμy thi: 13-3-1999 
 Câu I: 
1.Hãy gọi tên vμ sắp xếp các hợp chất sau theo thứ tự tăng dần nhiệt độ sôi. Giải 
thích cách sắp xếp đó: 
 (CH3)4C ; CH3(CH2)4CH3 ; (CH3)2CHCH(CH3)2
 CH3(CH2)3CH2OH ; (CH3)2C(OH)CH2CH3
2.Hãy cho biết các phản ứng d−ới đây thuộc loại phản ứng nμo (oxi hoá, khử hoặc 
phản ứng khác)? 
a) CH3CH2OH Cr3,piriddin CH3CH=O H2CrO4 CH3COOH 
 (1) (2) 
b) CH4 → CH3OH → H-COOH → H-CH=O → H2CO3 
 (1) (2) (3) (4) 
c) CH3CH2OH LiAlH4 CH3CH3 
 TiCl4
d) -CH=O H+, CH3OH -CH(OCH3)2 + H2O 
e) +Br2 
f) +HBr 
 Câu II: 
1.Viết các ph−ơng trình phản ứng tạo thμnh A, B, C, D, M, N (viết ở dạng công thức 
cấu tạo) theo sơ đồ sau: 
a) BrCH2CH2CH2CH=O dd NaOH,to A CH3OH, HCl khan B 
b) BrCH2CH2CH2COOH 1) dd NaOH, to C H+, to D 
 2) dd HCl 
c) HOCH2(CHOH)4CH=O Br2, H2O M H+, to N 
 Glucozơ 
2.Viết ph−ơng trình phản ứng điều chế 1,3,5-triaminobenzen từ toluen vμ các hợp 
chất vô cơ thích hợp. 
 Câu III: 
 Từ một loại thực vật ng−òi ta CH=O 
tách đ−ợc hợp chất (A) có công H OH 
thức phân tử C18H32O16. Thuỷ HO H 
phân hoμn toμn (A) thu đ−ợc HO H 
glucozơ (B), fructozơ (C) vμ H OH 
glucozơ (D): CH2OH (D) 
1.Viết công thức cấu trúc dạng vòng phẳng 5 cạnh vμ 6 cạnh của galactozơ. 
2.Hiđro hoá glucozơ, fructozơ vμ galactozơ thu đ−ợc các poliancol (r−ợu đa chức). 
Viết công thức cấu trúc của các poliancol t−ơng ứng với (B), (C) vμ (D). 
3.Thuỷ phân không hoμn toμn (A) nhờ enzim α-galactozidaza (enzim xúc tác cho 
phản ứng thuỷ phân các α-galactozit) thu đ−ợc galactozơ vμ saccarozơ. 
 Metyl hoá hoμn toμn (A) nhờ hỗn hợp CH3I vμ Ag2O, sau đố thuỷ phân sản phẩm 
metyl hoá thu đ−ợc 2,3,4,6-tetra-O-metyl galactozơ (E) vμ 2,3,4-tri-O-metyl glucozơ 
(G) vμ 1,3,4,6-tetra-O-metyl fructozơ (H). 
 Viết công thức cấu trúc của (E), (G), (H) vμ (A). 
 Câu IV: 
1.a)Đun nóng một dẫn xuất tetraclo của benzen với dd NaOH (theo tỉ lệ mol 1:1) 
trong metanol, rồi cho sản phẩm thu đ−ợc tác dụng với natri monocloaxetat vμ sau 
cùng lμ axit hoá thì thu đ−ợc chất diệt cỏ 2,4,5-T. 
 Viết sơ đồ các phản ứng đã xảy ra, gọi tên chất đầu vμ các sản phẩm, nêu tên cơ 
chế các phản ứng đó. 
b)Trong quá trình tổng hợp 2,4,5-T nêu trên đã sinh ra một sản phẩm phụ có độc tính 
cực mạnh vμ lμ thμnh phần gây độc mạnh nhất của ″chất độc mμu da cam ″, đó lμ 
chất độc ″đioxin″: 
 (ch−a vẽ) 
Hãy trình bμy sơ đồ phản ứng tạo thμnh đioxin. 
2.a)Khi chế hoá hỗn hợp các đồng phân không gian của 2,3-đibrom-3-metylpentan 
với kẽm thu đ−ợc các hiđrocacbon không no vμ kẽm bromua. 
Viết công thức cấu trúc vμ gọi tên các hiđrocacbon đó. 
 b)Sẽ thu đ−ợc sản phẩm nμo bằng phản ứng t−ơng tự nh− trên nếu xuất phát từ 2,4-
đibrom-2-metylpentan. 
 Câu V: 
1.Axit xinamic đ−ợc điều chế theo sơ đồ phản ứng sau: 
C6H5CH=O + (CH3CO)2O K2CO3, t
o C6H5CH=CHCOOH + CH3COOH 
Benzanđehit Anhiđritaxetic Axit xinamic 
Khi kết thúc phản ứng phải tiến hμnh tách benzanđehit d− ra khỏi hỗn hợp. Có một 
học sinh đã thực hiện nh− sau: cho dd KMnO4 đặc vμo hỗn hợp phản ứng để loại 
benzanđehit d−, sau đó axit hoá hỗn hợp đến môi tr−ờng axit để thu lấy axit xinamic. 
Cách lμm nμy đúng hay sai? Nêu một ph−ơng pháp khác để tách đ−ợc axit xinamic 
từ hỗn hợp sản phẩm. 
2.Trong phòng thí nghiệm ng−òi ta điều chế etilen bằng cách đun nóng etanol với 
H2SO4 đặc ở khoảng 170
oC. Giải thích tại sao cần dẫn sản phẩm lội qua dd NaOH 
loãng. 
3.Bình cầu A chứa đầy metylamin (tos = -6,5
oC) 
đ−ợc đậy bằng nút cao su có lắp ống thuỷ tinh, úp bình cầu vμo chậu B chứa n−ớc có 
thêm phenolphtalein(xem hình bên). 
Nêu các hiện t−ợng xảy ra. Giải thích.