Giáo án Vật lý 7 tiết 32 Bài 29: An toàn khi sử dụng điện

TIẾT 32 – TUẦN 32 	 NGÀY SOẠN : 05/04/2011
	 	NGÀY DẠY : 11/04/2011 	
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I – MỤC TIÊU : 
Kiến thức: Biết giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người.
Kỹ năng : Biết sử dụng đúng loại cầu chì để tránh tác hại của hiện tượng đoản mạch.
Thái độ : Biết và thực hiện một số quy tắc ban đầu để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện.
II. CHUẨN BỊ : Học sinh :đọc nội dung bài ở nhà 
 Giáo viên :
- Dự kiến phương pháp : nêu vấn đề , vấn đáp ,thực hành Thí nghiệm theo nhóm , . . . . 
- Biện pháp : giáo dục học sinh học tập nghiêm túc , ý thức vận dụng thí dụ thực tế để ứng dụng vào cuộc sống hàng ngày đối với môn điện học 
-Phương tiện : Cầu chì , 1 acquy , 1 bóng đèn , 1 công tắc , 5 đoạn dây đồng , 1 bút thử điện , Tranh vẽ to 29.1
- Yêu cầu học sinh : Học bài 29 và làm câu hỏi SGK , bài tập SBT . 
- Tài liệu tham khảo :+ GV : Nghiên cứu SGK, SGV, đọc thêm các tài liệu tham khảo . + HS : SGK . 
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
1.Ổn định lớp.(1P) : 
2.Kiểm tra bài cũ.( 4P) : ND ghi nhớ bài 26 SGK trang 75 . 
3.Tiến hành bài mới :(38P) : 
Lời vào baì :(2p) : Dòng điện có thể gây nguy hiểm cho cơ thể người, do đó sử dụng điện phải tuân theo các quy tắc an toàn.
Hoạt động 1(8p) : Tìm hiểu các tác dụng và giới hạn nguy hiểm.
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HỌC SINH
KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
- GV cắm bút thử điện vào ổ cắm điện cho HS quan sát và trả lời câu C1.
- Làm thí nghiệm H 29.1 a Nhận xét.
- Cho HS đọc phần 2 sgk.
- đưa ra từng câu hỏi nhỏ kết hợp với SGK cho HS trả lời : 
- Nhắc lại tác dụng sinh lí của dịng điện ? 
- dịng điện cĩ cường độ là bao nhiêu mA đi qua người làm co cơ rất mạnh ? cĩ thể duỗi tay khỏi dây điện khi chạm phải được hay khơng ? 
- dịng điện cĩ cường độ là bao nhiêu mA đi qua ngực gây tổn thương tim ? 
- dịng điện cĩ cường độ là bao nhiêu mA và tương đương với hiệu điện thế là bao nhiêu đi qua người làm tim ngừng đập? 
- Cường độ dòng điện nguy hiểm là 70mA và hiệu điện thế là 40 V trở lên.
- Làm C1
- Làm thí nghiệm a Nhận xét.
- Đọc phần 2.
Khi đi qua cơ thể người và động vật (tim ngừng đập , ngạt thở và thần kinh bị tê liệt . 
Trên 10mA
Trên 25mA
Trên 70mA tương đương HĐT TRÊN 40 vơn 
I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm.
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
C1:Bĩng đèn bút thử điện sáng khi đưa đầu của bút thử điện vào lỗ mắc với dây “ nĩng” của lỗ lấy điện và tay cầm phải tiếp xúc với chốt cài hay đầu kia bằng kim loại của bút thử điện . 
NX SGK trang 82 : Dịng điện cĩ thể ( chạy qua ) cơ thể người khi chạm vào mạch điện tại ( bất cứ ) vị trí nào của cơ thể . 
2. Giới hạn nguy hiểm
Dịng diện cĩ cường độ Trên 70mA tương đương HĐT TRÊN 40 vơn thì sẽ làm tim ngừng đập . 
Hoạt động 2(8p) : Tìm hiểu đoản mạch và cầu chì
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HỌC SINH
KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
- Làm thí nghiệm H 29.2, yêu cầu HS thảo luận về tác hại của hiện tượng đoản mạch.
- Yêu cầu HS làm C2 và nêu tác hại.
- Tìm hiểu về cầu chì §22
- Yêu cầu HS làm C3
- Yêu cầu HS làm C4
- Yêu cầu HS làm C5
- Làm C2
- Nêu tác hại khi đoản mạch.
- Tìm hiểu về cầu chì
- Làm C3, C4, C5
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì:
1. Hiện tượng đoản mạch
C2 : Khi bị đoản mạch, dịng điện trong mạch cĩ cường độ( lớn hơn )
 Các tác hại của hiện tượng đoản mạch:
- Cường độ dịng điện tăng lên quá lớn cĩ thể làm chảy hoặc làm cháy vỏ bọc cách điện và các bộ phận khác tiếp xúc với nĩ hoặc gần nĩ. Từ đĩ cĩ thể gây hoả hoạn.
- Nếu một phần của mạch điện bị đoản mạch thì các dụng cụ sử dụng điện ở phần cịn lại của mạch điện cĩ thể bị hỏng.
2. Tác dụng của cầu chì
C3 :Khi đoản mạch xảy ra với mạch điện hình 29.3 , cầu chì nóng lên , chảy đứt , ngắt mạch . 
C4 : Ý nghĩa số ampe ghi trên cầu chì :Dịng điện cĩ cường độ vượt quá giá trị đĩ thì cầu chì sẽ đứt.Thí dụ:số ghi trên cầu chì là 1A, cĩ lẽ cầu chì này sẽ đứt khi cường độ dịng điện qua nĩ lớn hơn 1A (có giá trị định mức ).
C5 :V ới mạch điện thắp sáng bĩng đèn,từ bảng cường d0ộ dịng điện ở bài 24(từ 0,1Atới 1A)thì nên dùng cầu chì cĩ ghi số 1,2A hoặc 1,5A . 
Hoạt động3 (10p) : Quy tắc an toàn điện
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG HỌC SINH
KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
- đưa ra từng câu hỏi nhỏ kết hợp với SGK cho HS trả lời 
+ chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện cĩ hiệu điện thế là bao nhiêu ? 
+phải sử dụng các dây dẫn cĩ vỏ bọc cách điện hay khơng cĩ vỏ bọc cách điện ? 
+ mạch điện dân dụng gồm mấy dây dẫn ? là dây nào với dây nào ? 
giữa chúng cĩ hiệu diện thế là bao nhiêu ? và dây nguội được nối ở đâu ? 
vì thế giữa dây nĩng và cơ thể người chạm đất cĩ hiệu điện thế là bao nhiêu ? cĩ nguy hiễm cho cơ thể người khơng ? 
cĩ nên chạm vào mạng điện và các thiết bị điện ? 
- Cho HS đọc mục III.
- GV đặt câu hỏi “ tại sao” với mỗi quy tắc.
- Yêu cầu HS làm C6.
* THMT : 
- Qúa trình ngắt mạch điện cao áp luơn kèm theo các tia gì ? 
 - Sự tiếp xúc điện khơng tốt củng cĩ thể làm phát sinh ra các tia gì ? 
 - Tia lửa điện cĩ tác dụng làm nhiễu sĩng điện từ ? hoặc gây ra các phản ứng ? ( tạo ra các khí đọc như NO , NO2 , CO2 , . . . ) . 
Vì vậy , cần đảm bảo sự tiếp xúc điện thật tốt trong quá trình vận hành và sử dụng các thiết bị điện . 
- tia lửa điện truyền điến các vật liệu xốp , dễ cháy cĩ thể gây ra ? 
 - Biện pháp an tồn khi sử dụng điện : 
 + Đề ra các biện pháp an tồn tại nhũng nơi nào ? 
 + Cần tránh bị điện giật bằng cách nào ? 
 + Mỗi người cần tuân thủ các quy tắc gì và cĩ những kiến thức cơ bản nhất gì . 
- Đọc và trả lời 4 quy tắc
+dưới 40V
Làm C6
+ dùng dây dẫn cĩ vỏ bọc cách điện . 
+ gồm hai dây dẫn là dây nĩng và dây nguội .
220 vơn , nối với đất 
220 vơn . rất nguy hiễm 
Khơng nên 
- Qúa trình ngắt mạch điện cao áp luơn kèm theo các tia lửa điện . 
- Sự tiếp xúc điện khơng tốt củng cĩ thể làm phát sinh các tia lửa điện . 
Tia lửa điện cĩ tác dụng làm nhiễu sĩng điện từ ảnh hưởng đến thơng tin liên lạc hoặc gây ra các phản ứng hố học ( tạo ra các khí đọc như NO , NO2 , CO2 , . . . ) .
- tia lửa điện truyền điến các vật liệu xốp , dễ cháy cĩ thể gây ra hoả hoạn . 
+ Đề ra các biện pháp an tồn tại nhũng nơi cần thiết . 
+ Cần tránh bị điện giật bằng cách tránh tiếp xúc trực tiếp cĩ điện cao áp .+ Mỗi người cần tuân thủ các quy tắc an tồn khi sử dụng điện và cĩ những kiến thức cơ bản nhất về sơ cứu ngừơi bị điện giật . 
III. Các quy tắc an toàn khi sử dụng điện
Hình a nguy hiễm . 
C6 : Ở hình 29.5a, lõi dây điện cĩ chỗ để hở, nếu vơ ý chạm phải cĩ thể bị điện giật và là nguy hiểm .
 Cách khắc phục: Dùng băng dính cách điện bọc nhiều lớp thật kín lõi dây ( trước đĩ cần ngắt điện hoặc rút nắp cầu chì )
- Ở hình 29.5b nắp cầu chì ghi 2A lại nối băng dây chì ghi 10A là quá xa mức quy định, nếu như vậy, do sự cố, dịng điện trong mạch cĩ cường độ tới 9A, dây chì này chưa đứt, cịn dụng cụ điện dùng cầu chì này cĩ thể bị hỏng 
+Cách khắc phục: chỉ dùng dây chì cĩ ghi số 2A để mắc vào nắp cầu chì .
-Ở hình 29.5c người phụ nữ đang thay hay sữa bĩng đèn hì em nhỏ lại đĩng hoặc ngắt cơng tắt điện, nếu đĩng cơng tắc thì dịng điện cĩ thể đi qua cơ thể người phụ nữ kia và hơng an tồn điện .Chân chị này tiếp xúc trực tiếp với sàn nhà là khơng an tồn .
Cách khắc phục : khơng được đĩng cơng tắc diện trong khi sữa chữa điện ( thí dụ như khi thay bĩng đèn ). Khi sữa chữa điện cần đứng trên một vật ( như đi giày cao su,đi dép nhựa ,ghế gỗ khơ …) để cách điện với đất và sàn nhà 
4/ Củng cố – tổng kết (04p) 
 - Yêu cầu HS chép ghi nhớ
 - Đọc “ có thể em chưa biết”
 - Cho HS về nhà làm bài tập sách bài tập.
5/ Hướng dẫn học sinh về nhà (2p) : * Đề nghị HS chép ghi nhớ vào vở
* Yêu cầu HS đọc phần “ có thể em chưa biết”
* Yêu cầu HS về nhà làm bài tập ở sách bài tập và chép sẳn mẫu báo cáo § 27.
IV – RÚT KINH NGHIỆM